Afrikaantjes

Tagetes patula

afrikaantjes-uitsnede-20160723_125645.JPG

Kenmerken: Krachtig

Sterkgeurend

Insectenwerend

Aantal jaar: Eenjarig, zaaien zichzelf ter plekke uit
Hoogte: 30 cm
Bloeitijd Voorzomer tot 1e vorst. Haal voor een lange bloei de uitgebloeide exemplaren weg.
Kleur bloemen: Geel, rood of beide
Behulpzaam bij: Als u de plant tussen tomaten en andere groenten zet krijgen witte vlieg en draadwormen weinig kans
Zaaien: Tussen half maart en eind april zaai je de afrikaanjes in huis voor, bij voorkeur in potjes. Je kunt ook meerdere zaden breedwerpig in een bakje zaaien, maar dan moet je de zaailingen na opkomst verspenen. Leg de zaden plat op de aarde, maximaal drie of vier zaden per potje van 9 cm, en dek ze vervolgens af met maximaal 3 mm aarde. Geef af en toe water, maar niet te veel. De grond mag niet kletsnat blijven en overtollig water moet goed kunnen weglopen. Bij kamertemperatuur kiemen de zaden binnen tien tot zestien dagen.

Je kunt Afrikaantjes ook direct in de volle grond zaaien. (Dan wel oppassen voor slakken). Afrikaantjes opkweken is vrij makkelijk. Ze hebben een zonnig plekje nodig, maar niet te droog. Je kunt van april – juni zaaien.

In 2019 hebben we een mooie soort in de Hooghe Camp tuin uitgeprobeerd: “Favorite Red”. Dat was een groot succes. De plant vormde grote pollen (in een verhoogde bak) en heeft lang en uitbundig gebloeid. We hebben er steeds de oude bloemen uitgehaald. Deze soort heeft veel mooi groen blad en enkelvoudige bloemen, heel mooi.

In de TOP 10 van Vlinderplanten

De Vlinderstichting heeft een Top 10 samengesteld van planten die vlinders aantrekken. Afrikaantjes staan in die top 10, zie de tips voor een idylle op de website van de Vlinderstichting voor meer informatie: link

Zomerbloeiers als gezelschap van kruiden

Kruidenbakken in tuin of balkon worden nog mooier als er zomerbloeiers  aan toegevoegd zijn. Bijvoorbeeld het afrikaantje vormt een harmonieuze aanvulling op kruiden.

Tegen wortelaaltjes en motluis

Afrikaantjes en goudsbloemen helpen door bodemontsmetting tegen nematoden, ofwel wortelaaltjes. De worteluitscheidingen van deze nuttige planten verdrijven de schadelijke aaltjes uit de bodem.  Het is bijvoorbeeld nuttig om afrikaantjes bij peterselie te zetten of tussen groenten.

In de kas schrikken afrikaantjes motluis af.

Bescherming van kolen

Als je afrikaantjes bij kolen zet, herkennen koolwitjes de geur van de kolen niet meer, waardoor je kolen beschermd worden tegen het afzetten van eitjes van deze vlinders op de kolen.

Groenbemester

Uitgebloeide afrikaantjes zijn een goede groenbemester. In plaats van ze op een composthoop te gooien, spit je ze onder en bemest zo de grond.

Kruidenschaakbord

Een stuk tegelwerk kun je opfleuren door er enkele tegels uit te halen en er laagblijvende geneeskrachtige kruiden in te zetten. Voor wat extra kleur kunnen afrikaantjes gebruikt worden.

Spijsvertering

Afrikaantjes kalmeren de spijsvertering als je er thee van zet. Met name het dragonafrikaantje is hier geschikt voor.

Eetbare bloemen

Er zijn diverse soorten afrikaantjes die eetbaar zijn.

Citrusafrikaantjes worden rauw gebruikt in salades en sauzen. Ofwel Tagetes tenuifolia

IMG_0701
Afrikaantje Orange Gem

‘Lemon Gem’ (geel) of ‘Orange Gem’ (oranje) Afrikaantje dat naar citrus ruikt. Bloeit van mei tot aan de vorst. Er is een gele variant die naar citroen geurt en een oranje met sinaasappelgeur. De kleine bloemtjes zijn te gebruiken als garnering in een gerecht.

Gebruik alleen bloemen uit eigen tuin of als je zeker weet dat ze niet bespoten zijn. Bij warme gerechten op het laatste toevoegen. Heel fijn gesneden krijg je het beste resultaat. Of over een salade: de enkelbloemige miniatuurtjes kunnen er zo overheen gestrooid worden, van de dubbele pluis je de bloemblaadjes uit. Wel spaarzaam gebruiken in verband met de sterke smaak. Ook te gebruiken in thee (weinig).

Ook Tagetes lucida, ook wel dragonafrikaantje of mexicaanse dragon genoemd, is eetbaar. De blaadjes en gele bloempjes zijn heerlijk in salades en thee, maar ook in marinades en sauzen. De smaak is zacht zoet met veel anijs, zonder het karakteristieke en kruidige dat de andere Tagetes-soorten kenmerk.

Bezichtiging in Hooghe Camp tuin

Eetbaar IJsselstein onderhoudt onder andere de Hooghe Camp tuin in IJsselstein. De bovenstaande foto is in deze tuin gemaakt, op 23 juli 2016. In twee tuinvakken staat en brede border van afrikaantjes. Ze zijn een lust voor het oog, en roepen herinneringen op aan ´vroeger´ toen deze plant veel vaker te vinden was in tuinen. Kom in het tuinseizoen eens een kijkje nemen hoe mooi deze plant staat!

Literatuur:

Alles over geurige kruiden, Marie-Lousie Kreuter – p22, p35

De eetbare siertuin, de kleine aarde – p67, p71

De nieuwe kruidenbijbel, Caroline Foley – p25

Kruiden, Roger Phillips – p79

Minibijbel kruiden kweken, Jessica Houdret – p79

Links:

http://www.volkskrant.nl/archief/afrikaantjes-door-de-sla~a616452/

http://www.groei.nl/files/downloads/Afrikaantjes_0314.pdf

3 gedachtes over “Afrikaantjes

  1. Pingback: Bloemen zaaien in juni in de eetbare siertuin – Stichting Eetbaar IJsselstein

  2. Pingback: Tuin klussen in september – Stichting Eetbaar IJsselstein

  3. Pingback: Plant van de Week – Afrikaantje Orange Gem | Tagetes tuinofolia – Stichting Eetbaar IJsselstein

Plaats een reactie