Annemans, Gerolf

Persoon
Lorenzo Terrière / Jens Bertels (2023)

Gerolf Annemans (1958) is een advocaat en de langst dienende volksvertegenwoordiger van het Vlaams Blok (sinds 2004: Vlaams Belang). Van 2012 tot 2014 was hij voorzitter van de partij.

Volledige voornaam
Gerolf Emma Jozef
Pseudoniem
Iustinus
Ius Tinus
Geboorte
Antwerpen, 8 november 1958
Leestijd: 5 minuten

Rechtenstudent met scherpe pen

Gerolf Annemans behaalde in 1982 een licentie in de rechten aan de Universitaire Instelling Antwerpen en schreef zich onmiddellijk in als advocaat bij de Antwerpse balie. Tijdens zijn studententijd was hij actief in diverse, meestal Vlaams-nationale studentenverenigingen (waaronder het Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond
Lees meer
, KVHV) en vaak ook in redacties. Als publicist ontwikkelde hij een scherpe, polemische pen en werd hij nog in zijn studententijd medewerker van het satirische weekblad ’t Pallieterke 't Pallieterke
’t Pallieterke (1945-…) is een Vlaams-nationalistisch weekblad, dat aanvankelijk uiterst-rechts georiënteerd was en overwegend satirische bijdragen publiceerde, maar dat de afgelopen dece... Lees meer
. Ook als advocaat ontplooide hij nog, onder talloze pseudoniemen, een grote activiteit in het weekblad.

Kamerlid

Karel Dillen Dillen, Karel
Karel Dillen (1925-2007) was, na een aanloop als radicaal Vlaams-nationalistisch spreker en publicist, de oprichter en eerste volksvertegenwoordiger van het Vlaams Blok. Hij zetelde in de... Lees meer
bood de toen 27-jarige Annemans in 1985 de eerste opvolgersplaats aan op de Antwerpse Kamerlijst van het Vlaams Blok Vlaams Belang
Vlaams Belang is een radicaal-rechtse Vlaams-nationalistische partij, die in 1978 ontstond onder de naam ‘Vlaams Blok’, als verkiezingskartel van de Vlaamse Volkspartij en de Vlaams Natio... Lees meer
. Dit loodste hem in maart 1987 naar een zetel in de Kamer, een mandaat dat hij tot mei 2014 zou uitoefenen. Die onafgebroken periode van bijna 27 jaar maakt Gerolf Annemans tot het langst zetelende VB-parlementslid. Hij nam vrij snel een leidende positie in binnen het Vlaams Blok: hij werd lid van het partijbestuur, voorzitter van de Vereniging van Mandatarissen en voorzitter van de studiedienst.

Annemans was van 1991 tot 2013 fractievoorzitter in de Kamer. Van 1994 tot 2000 was hij gemeenteraadslid van Brasschaat en sinds 2000 van Antwerpen. Tussen 1987 en 1995 zetelde hij als gevolg van het “dubbelmandaat” ook in de Vlaamse Raad Vlaams Parlement
Het Vlaams Parlement is de parlementaire vergadering van de Vlaamse deelstaat in het federale België. Zijn geschiedenis kent drie grote fasen: de periode van de Cultuurraad voor de Neder... Lees meer
, de voorloper van het Vlaams Parlement Vlaams Parlement
Het Vlaams Parlement is de parlementaire vergadering van de Vlaamse deelstaat in het federale België. Zijn geschiedenis kent drie grote fasen: de periode van de Cultuurraad voor de Neder... Lees meer
. Van juni 1989 tot november 1991 was hij er voorzitter van de VB-fractie.

Als Kamerlid vergrootte Annemans nog zijn reputatie van polemist. Hij hield regelmatig scherpe toespraken waarin hij zich afzette tegen ‘de Belgische ziekte’ en ‘het Belgische establishment’. Op tactisch en politiek vlak bleef de inbreng van zijn nochtans aangroeiende fractie in de Kamer echter zeer beperkt, onder andere door het cordon sanitaire.

Annemans maakte in zijn parlementaire carrière deel uit van vele spraakmakende onderzoekscommissies: de Dutroux-commissie (1996), de Bende van Nijvel-commissie (1996), de dioxinecrisis-commissie (1999), de Sabena-commissie (2001), de Fortis-onderzoekscommissie (2009) en de Bijzondere commissie belast met het onderzoek naar de financiële- en bankcrisis (2009).

Annemans verwierf in de loop van de jaren ook de reputatie tot de minder radicale flank binnen het VB te behoren. In de praktijk is dit vooral een stijlkwestie, eerder dan politiek-inhoudelijk. Op controversiële punten volgde Annemans de partijlijn. Zo stemde hij tegen het homohuwelijk in 2003 (en veranderde hij nadien samen met de partij het standpunt) en pleitte hij in 2017 voor de migratiestop (zie Migratie Migratie
Lees meer
). In de periode van verruiming onder voorzitter Frank Vanhecke Vanhecke, Frank
Frank Vanhecke (1959) was als rechterhand van stichter Karel Dillen van 1996 tot 2004 partijvoorzitter van het Vlaams Blok en vervolgens ook van 2004 tot 2008 van de erfopvolger het Vlaam... Lees meer
vormde Annemans bovendien een conservatieve invloed. Hetzelfde geldt voor de periode van het voorzitterschap van Bruno Valkeniers Valkeniers, Bruno
Bruno Valkeniers (1955) was werkzaam in de haven en vanaf 2006 was hij politicus voor het Vlaams Belang. Voor deze partij was hij gemeente- en provincieraadslid in Antwerpen, Kamerlid en ... Lees meer
. Samen met Filip Dewinter raakte Annemans verwikkeld in een machtstrijd tegen de tandem Frank Vanhecke Vanhecke, Frank
Frank Vanhecke (1959) was als rechterhand van stichter Karel Dillen van 1996 tot 2004 partijvoorzitter van het Vlaams Blok en vervolgens ook van 2004 tot 2008 van de erfopvolger het Vlaam... Lees meer
en Marie-Rose Morel Morel, Marie-Rose
Marie-Rose Morel (1972-2011) was een Vlaams-nationalistische politica, eerst voor de Nieuw-Vlaamse Alliantie (N-VA), daarna voor het Vlaams Belang. Ze overleed op 38-jarige leeftijd na ee... Lees meer
. Annemans en Dewinter trokken aan het langste eind. Wel is Annemans doorgaans minder provocatief dan Filip Dewinter. Deze houding en het sporadische terugfluiten van Dewinter zorgden ervoor dat hij een meer gematigde reputatie kreeg. De relatie tussen de twee kopstukken was overigens steeds ambivalent in de strijd om de interne macht.

Een andere component van Annemans’ minder radicale imago is zijn grotere aandacht voor de Vlaams-nationale thema’s dan voor de migratiethematiek. Annemans bepleit hierbij de Vlaamse onafhankelijkheid in de vorm van een republiek en publiceerde hierover meerdere boeken. In de publicatie De ordelijke opdeling van België uit 2010 benadrukt Annemans dat de Vlamingen een open strategie moeten volgen en zich niet mogen blindstaren op concrete onafhankelijkheidsscenario's. In navolging van dit boek kwamen nog twee manifesten uit zijn pen die het Vlaams Belang inhoudelijk opnieuw op scherp moest stellen: het Hoofdstad-Manifest en het Europa Europa
Lees meer
-Manifest.

Voorzitter van het Vlaams Belang

Annemans werd eind 2012 met 92% van de uitgebrachte stemmen verkozen tot de nieuwe partijvoorzitter van het Vlaams Belang. Hij volgde Bruno Valkeniers op die na de tegenvallende verkiezingsresultaten van 2012 aftrad. Annemans beloofde een verjongings- en vernieuwingsoperatie in te zetten, onder andere door Barbara Pas Pas, Barbara
Barbara Pas (1981) is een politica voor het Vlaams Belang (VB) en leidt sinds 2013 de VB-fractie in de Kamer van Volksvertegenwoordigers. Lees meer
en Chris Janssens Janssens, Chris
Chris Janssens (1977) is een politicus voor het Vlaams Belang. Sinds 2007 zetelt hij in de Genkse gemeenteraad en sinds 2009 in het Vlaams Parlement. In 2012 werd hij ondervoorzitter van ... Lees meer
als ondervoorzitters te benoemen.

Op 25 mei 2014 was Annemans voor zijn partij lijsttrekker op de Europese lijst en werd daar als enige van het VB verkozen. De partij leed die dag een zware nederlaag op zowel Europees, Vlaams als federaal niveau. De N-VA Nieuw-Vlaamse Alliantie
De N-VA is op electoraal vlak de meest succesvolle Vlaams-nationalistische partij ooit en slaagde er ook in om de grootste Belgische partij te worden. Ze zit bijna 20 jaar in de Vlaamse R... Lees meer
had de partij electoraal leeggezogen. Daags na deze verkiezingen kondigde Annemans na een buitengewone partijraad aan om vervroegde voorzittersverkiezingen te organiseren. Tom van Grieken Van Grieken, Tom
Tom van Grieken (1986) is volksvertegenwoordiger en partijvoorzitter van het Vlaams Belang. Lees meer
won die voorzittersverkiezingen en volgde Annemans dan ook op in die functie. Bij de vernieuwings- en verjonginsoperatie van de nieuwe voorzitter verdwenen Annemans en Dewinter uit het partijbestuur.

Europees Parlement

Annemans zetelt sinds 2014 in het Europees Parlement. Sinds juni 2015 maakt hij deel uit van de euro-sceptische en rechts-radicale fractie Europa van Naties en Vrijheid (ENV), die hij mee oprichtte. In december 2017 werd hij op een algemene vergadering van de Europese partij gekozen tot voorzitter van de Beweging voor een Europa van Naties en Vrijheid (BENV). Bij de Europese verkiezingen van 2019 was Annemans opnieuw Vlaams Belang-lijsttrekker en werd hij herkozen in het Europees Parlement. Hij ijvert voor een confederaal Europa met minder bureaucratie, minder regels en meer ad hoc samenwerking. Hij is voor de opsplitsing van de Europese munt en voor het opzeggen van het Verdrag van Schengen.

Werken

— met L. van Nieuwenhuysen en K. Overmeire, Project Vlaamse Staat: een strategie naar onafhankelijkheid, 1993.
— Dutroux, te veel om te geloven, 2004.
met M. Bodein, Het dwaze taboe. Een meta-analyse van internationale en nationale studies omtrent criminaliteit en etniciteit, 2005.
— Operatie Vlaamse Onafhankelijkheid, 2008.
met S. Utsi, De Ordelijke Opdeling: zuurstof voor Vlaanderen, 2010.
— 1914-2014: van loopgraven tot republiek, 2014.
De Ordelijke Opdeling van België: Quid nunc?, 2016.
— De ontvoering van Europa, 2019.
De Ordelijke Opdeling: momentum, 2023.

Suggestie doorgeven

1998: Rolf Falter (pdf)

2023: Lorenzo Terrière / Jens Bertels

Databanken

Inhoudstafel