Vlaamse Concentratie

Sinds 1947 vonden er op initiatief van Walter Bouchery Bouchery, Walter
Walter Bouchery (1908-1961) was een Antwerpse advocaat, die achtereenvolgens actief was in de studenten- en jeugdbeweging (AKVS en AVNJ). Na de oorlog zou hij in de Vlaamse beweging voora... Lees meer in Antwerpen regelmatige bijeenkomsten plaats van een discussiegroep met nationalisten van allerlei slag. Vanuit dit midden werd besloten om te pogen aan de parlementsverkiezingen van 26 juni 1949 deel te nemen. Men was teleurgesteld over de zogeheten verruiming van de Christelijke Volkspartij Christelijke Volkspartij
Lees meer (CVP) met de nationalisten Jos Custers Custers, Jos
Lees meer , Emiel de Winter en Victor Leemans Leemans, Victor
Victor Leemans (1901-1971) was een politiek en sociaaleconomisch theoreticus, die het gedachtegoed van de revolutie van rechts introduceerde in de Vlaamse beweging. Tijdens de Tweede Were... Lees meer . Daarom hoopte men – mede door de invoering van het vrouwenstemrecht – om via het thema van de repressie Repressie
Lees meer een electoraat te kunnen aanspreken. Op 14 mei 1949 ging de Vlaamse Concentratie officieel van start. Op de stichtingsvergadering waren minder dan honderd mensen aanwezig. Het eerste bestuur bestond uit een heterogeen gezelschap met onder meer oud-Dinaso Alex Donckerwolcke Donckerwolcke, Alex
Alex Donderwolcke (1912-1988) was een ondernemer in de textielindustrie, rechter in handelszaken, Vlaams-nationalistisch politicus en voorzitter van de Vlaamse Concentratie (1949-1954).... Lees meer (voorzitter), de geëpureerde Willy van Hille, gewezen lid van het Vlaamsch Nationaal Verbond Vlaamsch Nationaal Verbond
Het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV) (1933-1945) was een rechts-radicale Vlaams-nationalistische partij die tijdens de Tweede Wereldoorlog collaboreerde met de Duitse nationaalsocialistis... Lees meer (VNV) Jan Lancsweert, oud-dinaso Norbert de Witte De Witte, Norbert
Norbert de Witte (1911-1983) liet zich opmerken in Dinaso-kringen, onder andere in de studentenwerking van het Verdinaso. Later kwam hij bij Nederland Eén!, Het Spoor voor de Lage Landen,... Lees meer en Frans Mattheessens. Ondanks het gebrek aan mensen, tijd en geld slaagde de partij erin om in de Vlaamse arrondissementen (met uitzondering van Hasselt, Ieper en Turnhout) minstens voor de Kamer op te komen met op de lijsten één of enkele kandidaten. In Brussel onthield men zich ten voordele van de lijst van Edmond van Dieren Van Dieren, Edmond
Edmond van Dieren (1879-1961) was een advocaat en een gematigd Vlaams-nationaal en onafhankelijk politicus. Hij was een pleitbezorger van de hereniging van Vlaamse katholieken en Vlaams-n... Lees meer en in Kortrijk ten voordele van de lijst van de dissidente katholiek Jules Coussens Coussens, Jules
Jules Coussens (1898-1978) was een katholiek volksvertegenwoordiger en burgemeester van Kortrijk. Zijn Vlaamsgezindheid en flamboyante karakter zorgden voor conflicten met de katholieke p... Lees meer . Met uitzondering van de punten over de repressie verschilde het verkiezingsprogramma weinig met dat van de CVP. Een Vlaams eisenprogramma was er niet; men mikte enkel en alleen op het repressiepubliek, gelijk van welke strekking.

De verkiezingsuitslag betekende een koude douche: de Vlaamse Concentratie haalde samen met Coussens en Van Dieren 103.789 stemmen. Er was nergens een verkozene. Daarmee stierf de Vlaamse Concentratie een wiegendood. Vele initiatiefnemers haakten af en de partij zou er nooit meer in slagen enige dynamiek te ontwikkelen. Voornamelijk in Antwerpen bleef rond voorzitter Donckerwolcke een harde kern over.

Tijdens de Koningskwestie Koningskwestie
Constitutioneel, politiek en maatschappelijk vraagstuk rond de persoon en de houding van koning Leopold III tijdens de Tweede Wereldoorlog. Lees meer kwam de Vlaamse Concentratie terecht in het ultraleopoldistische kamp. Met het oog op de parlementsverkiezingen van 4 juni 1950 trachtte men vergeefs te onderhandelen met de CVP over samenwerking, maar uiteindelijk had men geen andere keuze dan zich te onthouden. Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 1952 toonde de Vlaamse Concentratie haar totale onmacht. De partij kon maar op enkele plaatsen lijsten indienen en haalde enkel een verkozene in Borgerhout en Antwerpen (met name Herman Wagemans Wagemans, Herman
De advocaat Herman Wagemans (1918-2006) was de eerste voorzitter van het Algemeen Nederlands Zangverbond, Vlaams-nationalistisch politicus, medestichter van de Volksunie en medestichter v... Lees meer en F. van de Vijver). Ook programmatisch bleef de verdere ontwikkeling erg beperkt. De partij vaardigde nog enkele teksten uit waarin allerlei ideeën werden samengevoegd die gangbaar waren in het Vlaams-nationalisme tijdens het interbellum. Zo pleitte men onder meer voor provinciaal federalisme Federalisme
Sinds het begin van de 20ste eeuw behoort federalisme tot het programma van eerst de Waalse en vervolgens ook de Vlaamse beweging. Vanaf 1970 is de transformatie van België van unitaire t... Lees meer , een Heel-Nederlandse staat en een organische samenlevingsopbouw wars van kapitalisme of marxisme.

Als periodiek rekende de Vlaamse Concentratie aanvankelijk op de steun van het weekblad Opstanding Opstanding (1949-1959)
Opstanding was een onafhankelijk Vlaams-nationaal weekblad, uitgegeven door NV Luctor en Walter Bouchery. Het blad sympathiseerde met, maar stond ook kritisch tegenover de Vlaamse Concent... Lees meer van Bouchery. Dit blad nam wel officiële mededelingen van de partij op, maar beklemtoonde zijn onafhankelijkheid en stelde zich soms bijzonder kritisch op tegenover de Vlaamse Concentratie. Vanaf november 1951 startte de partij dan ook met een maandelijks mededelingenblad dat vanaf 7 februari 1953 vervangen werd door een eigen weekblad Vlaanderen.

Ongetwijfeld hebben het onvolkomen en eenzijdig programma – het federalisme werd moeizaam aanvaard –, alsook de interne meningsverschillen en conflicten (onder meer met propagandaleider Piet Van Rossem jr Van Rossem, Piet (jr.)
Piet van Rossem (1921-1984) was een politicus en journalist. Hij evolueerde van nationaalsocialist naar Vlaams-nationalist en liberaal. Hij was onder meer bestuurslid van de Vlaamse Conce... Lees meer ) er uiteindelijk toe geleid dat Frans van der Elst Van der Elst, Frans
Frans van der Elst (1920-1997) was repressieadvocaat, medestichter van de Volksunie en voor die partij twintig jaar voorzitter (1955-1975) en bijna dertig jaar parlementslid (1958-1985).... Lees meer , nochtans ook lid van de Vlaamse Concentratie, opteerde voor een totaal nieuwe start.

Bij de parlementsverkiezingen van 1954 werd de Vlaamse Concentratie opgenomen in het kartel Christelijke Vlaamse Volksunie Christelijke Vlaamse Volksunie
De Christelijke Vlaamse Volksunie was een verkiezingskartel van Vlaams-nationalisten, ontevreden middenstanders en boeren. Het was de opvolger van de Vlaamse Concentratie en de voorloper ... Lees meer (CVV). Toen bleek dat het programma van de CVV betreffende de repressie zwak uitviel en dat de eerste plaats op de Antwerpse Kamerlijst niet zou gaan naar Donckerwolcke, daalde het enthousiasme bij de leiding van de Vlaamse Concentratie. De partij stond echter te zwak om nog terug te krabbelen. Na de verkiezingsnederlaag van de CVV wilden sommigen binnen de Vlaamse Concentratie nog verder gaan, maar de facto hield de partij op te bestaan. Eind november 1954 riep de partijleiding op om zich samen met de restanten van de Vlaamse Volksbeweging Vlaamse Volksbeweging
De Vlaamse Volksbeweging (VVB) was een Vlaams-nationalistische drukkingsgroep, die werd opgericht in 1952 en tot het begin van de jaren 1970 een breder publiek mobiliseerde voor Vlaamsge... Lees meer te verenigen in een tweede editie van die vereniging. Dit gebeurde evenwel met weinig of geen succes.