Meikermis 2023
MEIKERMIS 2023 : Tentoonstelling : “Kèrremes bij ons” : jeugdherinneringen aan vrolijke momenten beleefd op onze kermissen in Wichelen en in Serskamp.
Opening was op vrijdag 28 april 2023 om 19.30u (enkel voor abonnees van ons tijdschrift). Voor het publiek : zaterdag 29 april tussen 17 en 20 uur en zondag 30 april doorlopend vanaf 11 uur.
Wichelen, een keizerlijk geschenk
Wichelen was in feest. Precies 1050 geleden (in 972) trad de Byzantijnse prinses Theophanu in Rome in het huwelijk met de Duitse keizer Otto II. En de keizer had voor haar een mooie bruidsprijs klaar. Zo kreeg ze tal van domeinen in Europa en o.a. Wichelen als huwelijksgeschenk. Daarrond hield Heemkring Wichelen een maand lang feestelijkheden.Tot 19 september 2022.
Meer over Theophanu is te lezen in het boek “Keizerin Theophanu in Wichelen” van diverse auteurs dat te koop werd aangeboden op onze tentoonstelling (zie verder). Een boek kan je nog altijd verkrijgen door storting van 30 euro op de rekening van de Heemkring BE 40 0680 5085 1063 met vermelding “Boek Theophanu” (tot zolang de voorraad strekt). Als het boek moet worden opgestuurd, betaalt U 35 euro.
ZATERDAG 17 september : Concert in de kerk met kwartet Gospodi (19u)
Opgesteld in een cirkel als de vier evangelisten brachten de klassieke stemmen van Gospodi (alt Jonas Gedeshi, tenor Michaël Wittoek, bariton Wenceslaus Mertens en bas Frederik Meireson) hemelse gezangen uit de Byzantijnse ritus ten gehore; een moment van bezinning en ingetogenheid om weg te dromen in Oosterse sferen.
Aansluitend werd aan de aanwezigen een nocturne met een glas aangeboden in de expositieruimte van de pastorie, een stijlvol besluit van de drie weken durende tentoonstelling.
Maandag 19 september 2022 – 19.30 uur – ’t Ankerpunt Pruytenshof 53 Serskamp : Lezing over Europa door professor Hendrik Vos
Hendrik Vos, hoogleraar aan de Universiteit Gent, is een algemeen gewaardeerd Europa-kenner. Op de rake manier die hem kenmerkt, heeft hij het Theophanu-herdenkingsfeest afgesloten met een lezing waarin Europa op verschillende manieren werd belicht. Hij schetste aan de hand van anekdotes en “petite histoire” het ontstaan van de Europese Unie, die later uitgroeide tot de politieke machine die ze vandaag is. Het verloop stond nooit met zekerheid vast en had dikwijls te maken met toevalligheden, onverwachte gebeurtenissen, vriendschappen of botsende karakters. Het is de historie van ministers die cello speelden, een grondwet die in een braadkip belandde, een huwelijk in Moskou, de ondertekening van blanco vellen en zoveel meer… Geschiedenis en actualiteit raakten elkaar de hele tijd. Het ging ook over psychologie en de grote geopolitiek, over koppigheid en het belang van samenwerking. Zijn verhaal was soms pakkend, soms grappig. Na de lezing kreeg professor Vos een boek over de vos, een slim en listig dier.
Theophanu-Sigmawandeling in de maak
Als blijvend aandenken aan het Theophanujaar – 1050 jaar Wichelen wordt een permanente wandeling door de Bergenmeersen en Wijmeers uitgetekend. Daarvoor kunnen we een beroep doen op de medewerking van het Agentschap Onroerend Erfgoed, de Vlaamse Waterweg en het Agentschap Natuur en Bos. Over de inwandeling ervan houden wij je op de hoogte.
Lezing vrijdag 19 augustus 2022 door Dirk Callebaut over Theophanu
Onze dorpsgenoot Dirk Callebaut is de stuwende kracht achter het provinciale erfgoedproject Ename (Oudenaarde). Onder zijn leiding werd in Ename niet alleen de abdij, maar ook een indrukwekkend machtscentrum uit de tijd van keizerin Theophanu blootgelegd. Hij werkte mee aan de uitbouw van de site tot een provinciaal archeologisch park. Het internationale ICOMOS Ename charter voor de interpretatie en presentatie van erfgoedsites (2008) is deels geïnspireerd op de ervaringen in Ename. Hij is de projectleider van “Wichelen, een keizerlijk geschenk”.
Vrijdag 26 augustus 2022 – 19.30 uur – Pastorie Wichelen Opening Theophanu-tentoonstelling door de Erevoorzitter van de Europese Raad, Herman Van Rompuy
De Erevoorzitter van de Europese Raad, Herman Van Rompuy, is voorzitter van de adviesraad van de Empress Theophano Foundation, een Europese stichting met hoofdzetel in het Griekse Thessaloniki. Hij schreef het voorwoord van onze publicatie over Keizerin Theophanu in Wichelen, maar opende ook de interessante expo met o.m. een kopie van de keizerlijke huwelijksoorkonde van de Byzantijnse prinses Theophano en met artefacten gevonden in onze Bergenmeersen.
Zondag 28 augustus 2022 was er in de Pastorietuin Wichelen het Volksfeest ‘De Wereld, Ons Dorp’ met deelname van oude en nieuwe Wichelenaars
Onze gemeente is dus een deeltje van Europa en ook een deeltje van de wereld. Dat hebben we gevierd, kwestie van in de juiste stemming te komen.
Elke deelnemer trad op als ambassadeur van haar of zijn land en demonstreerde klederdrachten, hapjes, muziek, …. kortom, een kleurrijk palet van gewoonten en gebruiken die onze wereld zo boeiend maken, en dat allemaal in de schaduw van pastorie en kerk, het richtinggevende baken al van zo lang geleden.
Keizerin Theophanu en Wichelen
Oud-burgemeester Savoir was populair en genoot aanzien bij de bevolking. In november 2021 blikten we terug:
De pas afgestudeerde huisarts uit Merchtem Leon Savoir kwam in 1892 in Wichelen wonen. Hij was een sociaal geëngageerd man en zette zich in voor cultuur en verenigingen. In 1903 behaalde hij de meeste stemmen bij de gemeenteraadsverkiezingen. En zo werd hij meteen burgemeester. Met een prachtige stoet werd hij ingehuldigd (zie tentoonstelling). Savoir bleef die functie uitoefenen tot begin jaren ’20. Hij overleed in 1923. Burgemeester Savoir was gepassioneerd door het verre verleden van Wichelen en door de politiek. Tijdens de Scheldebaggerwerken van 1910-1914 verzamelde hij een waardevolle collectie van archeologische objecten gaande van de prehistorie tot de middeleeuwen. Maar die tonen we volgend jaar op onze historische tentoonstelling rond Theophanu. Later meer daarover.
SOCIAAL HUIS 2021 : Tentoonstelling door Wichelse kunstenaars (tot 7oktober):
- Met Maurice De Mol (schilderijen), Eddi De Winter (installaties), Gunther Baeyens alias Cazn (graffiti), Jacqueline De Lathouwer (beeldhouwwerk), Rita Van Hauwermeiren (poëzie), Guido Flobert (audio-video), Riet Bracke (mozaïek), Lucien Coppens (schilderijen), Evarist Van Keymeulen (schilderijen en beelddhouwwerk), Jeanne De Dijn (beeldhouwwerk), en met als centrale gast : MARTINE VERGUCHT (tekeningen).
“Zegget ne kieër, de Wiechelsen Dieksjoneiër” : In november 2020 verscheen het woordenboek dat het Wichelse dialect heeft proberen te verzamelen in één geheel. Drie jaar lang is er zeer intens aan gewerkt door August De Mey, Roger De Knijf, Herman Van Renterghem, Frans Coppens, Harry Van de Meirssche(+) en Krista Van de Velde. De vormgeving werd verzorgd door Jan Bracke. De eindredactie was in handen van Ray Poppe.
WAT IS HET MOOISTE WICHELS DIALECTWOORD??
De teerling is geworpen. Dankzij de medewerking van 20 handelszaken in Wichelen heeft de Wichelse bevolking het mooiste Wichelse dialectwoord gekozen. De keuze viel overtuigend op :
Op de tweede plaats eindigde “fleus” , gevolgd door “ènnekesnest”. Dank aan iedereen die zijn top 3 heeft bezorgd.
DIT WAREN DE 20 VOORGESELECTEERDE WICHELSE DIALECTWOORDEN :
Dialectquiz : op 2 oktober 2020 hebben we gepeild naar de kennis van ons Wichelse dialect. Er waren 20 ploegen die streden om de eer in GIBO De Meander. Daar bovenop konden omwille van de coronamaatregelen nog 5 extra ploegen niet aantreden. Toeschouwers waren niet toegelaten. De winnaar werd Compagnie 1 (Annick Matthijs, Hilde Braeckman, Peter Lammens en Geert Vereecken). Tweede waren De karnasjèirs (Ann Van Hauwermeiren, Eddi De Winter, Treis en Lieve Bracke) gevolgd door Uitgeweken (Willy Van Steendam, Dirk Praet en Hubert Willems). Proficiat aan de ploegen. Het enthousiasme over de quiz was heel groot en het amusement navenant.
Derde dia- en filmavond op 13/12/2019
Opnieuw nooit geziene foto’s en filmpjes over het Wichelen en Serskamp van toen : zo zag je ondermeer nog eens filmfragmenten uit het passiespel dat TIDOL opvoerde in 2006; er waren foto’s van diverse stoeten (zoals bij de bevrijding van Wichelen in 1945) en feestelijkheden. In Serskamp waren de Vlaamse kermissen uit de jaren ’30 en ’40 legendarisch. We zijn in de geschiedenis van het Wichelse voetbal gedoken. Van Wichelen vonden we meer dan 100 postkaarten en er was een nooit gezien filmpje van de Elegasten… Dàt en nog veel zorgde voor een sfeervolle en nostalgische avond.
Erevoorzitter Gust De Maesschalck overleden
Op 17 oktober 2019 overleed de bezieler, ex-voorzitter en erevoorzitter van Heemkring Wichelen : Gust De Maesschalck. Hij werd 93. Gust werd in 1953 voorzitter van het plaatselijke ACW (nu Beweging.net) en verzeilde 5 jaar later in de gemeentepolitiek. Nog in de jaren ’50 wordt hij lid van de KWB. Daar toont hij zijn interesse in o.a. heemkunde en toneel. Maar daar wordt in de jaren ’60 ook o.m. onder zijn impuls de Berenstoet georganiseerd en de rondgang van Sint-Maarten waar hij zelf aan deelnam. In 1958 wordt de Heemkring opgericht en ook daar zal hij jarenlang een prominente rol spelen. Maar Gust interesseerde zich ook voor sport en zo werd hij secretaris bij de Grijsollevrienden. Ook bij de Verbroedering van de Uitgeweken Wichelaars speelt Gust De Maesschalck jarenlang een hoofdrol. Bij de start van toneelkring ’t Is Iever die ons leydt begin jaren ’70 is hij van bij de aanvang de kroniekschrijver, maar uiteraard ook een van de sterspelers.
In 1970 is hij één van de initiatiefnemers van de Scheldefeesten die een rechtstreekse concurrentie moeten betekenen met de Wichelse Nachten. En dankzij Gust stoppen er ook sinds tientallen jaren weer treinen in onze gemeente. Maar ook in de sociale sector toont Gust De Maesschalck zijn kwaliteiten : zo is hij één van de gangmakers van het Woonzorgcentrum Molenkouter in 1994. …. En zo zouden we nog wel even kunnen doorgaan, want Gust heeft nog veel meer gerealiseerd. Met hem verliest Wichelen en ook onze heemkring een prominente figuur.
Kludde, de waterduivel van Wichelen
Ken je nog het verhaal van kwelduivel KLUDDE die de inwoners van Wichelen bang maakte? Zijn werkterrein was Bosveld : daar verbleef hij en daar tergde hij tal van voorbijgangers. Maar sluwe inwoners van Wichelen lieten hem in de val lopen en hebben hem ontmaskerd….
Tijdens onze lezing op 15 november 2019 vertelde Jan Bracke nog eens het verhaal van Kludde. En Paul Matthijs liet de Wichelse volksfiguur Mong Kove Sis herleven. Volkskundige Paul Catteeuw gaf die avond een inkijk in Vlaamse volksverhalen en sagen. De meer dan 50 aanwezigen lieten het zich welgevallen.
Wil je het verhaal van waterduivel Kludde in Wichelen horen, luister dan op : https://www.erfgoedbanklandvandendermonde.be/index.php/search?collection=788258d149b04c2cb7b254c9fb54589dc01843a75ed241dd917d8ebc1de218ab4968293806cf45568af56c86cb165bb1&view=grid
Meikermis 2019 : Sint-Sebastiaansgilde in Wichelen en Serskamp – Tentoonstelling
In Wichelen is de Sint-Sebastiaansgilde vermoedelijk al actief sinds 1648 of vroeger. In Serskamp is de gilde gesticht in 1712. Beide schuttersgilden hebben een lange geschiedenis achter de rug. In ons tijdschrift 1/2019 (zie publicaties) werd de lange staat van dienst van de gilden uit de doeken gedaan. Tijdens meikermis kon u ook onze tentoonstelling bezoeken.
Enkele impressies uit de tentoonstelling :
TENTOONSTELLING SCHOOLFOTO’S TIJDENS MEIKERMIS 2018
Op 5 en 6 mei 2018 organiseerden we een tentoonstelling met schoolfoto’s uit Wichelen vanaf de jaren 1930 tot 1970. Misschien heb je zelf nog groepsfoto’s, of foto’s van schoolreizen, de speelplaats, leerkrachten, schoolfeestjes….Of heb je een of andere schoolactiviteit gefilmd? Laat het ons weten, zodat we onze collectie kunnen aanvullen.
“Wichelen in Oorlog” – tentoonstelling van 10 tot 12/11/2017..Een impressie
Meer dan 300 belangstellenden kwamen de tentoonstelling bezoeken. 
DIRK MUSSCHOOT kwam naar Wichelen!!
Wie waren The Birtley Belgians? Ze waren met 6000 Belgen om tijdens WO I te gaan werken in de munitiefabriek van Birtley in Groot-Brittannië, want aan het IJzerfront waren er te weinig bommen om de Duitse vijand mee te bestoken. De Belgen kregen in de nabijheid van de fabriek een comfortabel dorp (Elisabethville) waar ze zich helemaal thuis voelden en waar ze konden leven zoals in België.
Een vreemde situatie die journalist Dirk Musschoot onder de aandacht heeft gebracht in zijn boek ” Belgen maken Bommen”. Dirk is het hele verhaal zelf komen vertellen in Wichelen op 27/10/2017. Er waren meer dan 50 toeschouwers.
GROTE BELANGSTELLING VOOR FIETSTOCHT
Zo 15/10/2017 : Fietstocht in de sfeer van De Groote Oorlog. Samen ontdekten we de plekken die een belangrijke rol hebben gespeeld in WO I in onze regio. Eerst fietsten we naar Schellebelle. Daar ontdekten we dat er aan het station een spionagenetwerk actief was. Verderop hoorden we dat een ouderentehuis ontruimd werd om plaats te maken voor “besmette prostituees”. Na de overzet aan ’t Veer reden we verder naar de kerk van Uitbergen. Daar werden we opgewacht met orgelmuziek, maar ook met het verhaal hoe de Duitsers de kerk beschoten. De inslagen zijn er nog altijd te zien. In het Kasteel in Berlare werden we opgewacht voor een vertelling over de Slag van Berlare die zo belangrijk was voor de geschiedenis. In het Brughuis van Schoonaarde stopten we voor een welverdiend drankje. Maar de trip zelf startte aan de kerk in Wichelen waar je alles hebt vernomen over waarom het gebouw werd beschoten door de Duitsers en hoe hevig de gevechten waren in Bohemen.
Van de wieg tot de kist : 16 november 2018
Ruime belangstelling in De Zwaan op onze lezing over rituelen en tradities van vroeger : de kerkgang van jonge moeders, het stroppen van kersverse huwelijksparen, het dragen van rouwbandjes bij het overlijden van een familielid enz….. Ook in andere culturen
hebben ze dergelijke rituelen en gewoontes, zo leerde ons volkskundige en verteller PAUL CATTEEUW (zie foto).
Paul Catteeuw
Wichelen in beeld….
Ken je ze nog? Het lerarenkorps van de Jongensschool in 1966.
Met bijna 150 waren ze op 8 december 2017 in salons Oud-Gemeentehuis….zoveel toeschouwers hadden we niet verwacht op onze 1e Dia- en filmavond! En aan nostalgie ontbrak het niet, want we haalden massa’s herinneringen aan het Wichelse verleden naar boven : de school, kermissen, voetbal, feestelijkheden, een begrafenis, een toneelstuk. Kortom, de “dingen des levens” uit Wichelen zoals het was….Heb je zelf ook nog iets liggen? Bezorg ons dan snel jouw foto’s, dia’s, video’s of filmpjes. Na het kopiëren krijg je alles terug.
En noteer alvast in je agenda : 2e Dia- en filmavond op vrijdag 14 december 2018
De Elegasten zijn vijf belangrijke vertegenwoordigers van de Vlaamse Kleinkunst van de jaren ’60 en ’70, en een stukje Wichels erfgoed. Tijdens meikermis 2017 wijdden we een tentoonstelling aan de groep.
Nog even nagenieten……Kijk en luister
Foto’s opening 28/4/2017
(Foto’s An Bracke)
In de pers
‘De Elegasten herleefden in Oud Gemeentehuis’, hln.be, 25/04/2017 – http://www.hln.be/regio/nieuws-uit-wichelen/de-elegasten-herleven-in-oud-gemeentehuis-a3141605/
Frans Coppens en Roger De Knijf reconstrueerden de geschiedenis van De Elegasten. – Foto Didier Verbaere
Heemkring Wichelen-Serskamp 
