Heemkring ’t Schorre Steene brengt een opvallende publicatie op de markt. De heemkundige kring publiceert de verslagen van de pastoors van de Sint-Catharina-, Sint-Anna- en de Onze-Lieve-Vrouw-ter-Duinenparochie.
“Naar aanleiding van de herdenking van de Eerste Wereldoorlog groeide het idee om de pastoorsverslagen van alle parochies te publiceren die ruim 100 jaar geleden tot de gemeente Stene behoorden”, schetst voorzitter Filip Menu. “De pandemie zorgde voor vertraging, waardoor het geheel nu pas gepresenteerd kan worden. De lezer treft in onze nieuwe publicatie verslagen aan van de toenmalige pastoors Henri Leroeye van Sint-Anna Stene, Frans Gustaaf Devos van Sint-Catharina Konterdam en Octaaf Seynhaeve van O.-L.-Vrouw-ter-Duinen Mariakerke. Om het geheel leesbaar te maken, heb ik de teksten van de geestelijken getranscribeerd of uitgeschreven. Zelf iets toevoegen was dus niet aan de orde. De originele fouten en de oude spelling zijn bewaard zoals in het origineel. Wel is een vleugje kennis van het West-Vlaams nodig om sommige uitdrukkingen of woorden te vatten.”
Ongeletterdheid
“Deze verslagen zijn een tijdsdocument. Het is moeilijk om zich nu nog een idee te vormen van de levensomstandigheden in het begin van de twintigste eeuw. Van Stene naar Oostende reizen was niet iets wat zomaar gebeurde. Telefoon en post waren embryonaal en er heerste nog veel ongeletterdheid. Daarom zijn de pastoorsverslagen geen lectuur waar enkel heemkundigen of kerkgangers baat bij hebben. Iedereen met voorouders die de oorlog aan het begin van de vorige eeuw hebben meegemaakt kan er iets uit leren.”
“Het geheel brengt ook het verhaal van de kleine kantjes”
“Vooral de landelijke gebieden uit de drie parochies komen in de bewuste pastoorsverslagen aan bod. Het geheel brengt ook het verhaal van de kleine kantjes, waaronder de weerstand tegen de bezetters en de welwillende medewerking met hen. Dat gebeurde soms om den brode. De publicatie van de heemkring belicht ook de straf die pastoor Leroeye kreeg voor zijn verzet tegen de agressor. Hij werd in november 1917 naar Duitsland weggevoerd in gevangenschap en kwam slechts een goed jaar later terug.”
Rijksarchief
“De bronnen van pastoorsverslagen zijn te vinden in het digitale rijksarchief. De digitalisering ervan ging samen met de herdenking van de Eerste Wereldoorlog. Deze originele verslagen zijn niet altijd even gemakkelijk te vinden en de kwaliteit ervan is soms bedenkelijk. De (papieren) originelen worden bewaard in de archieven van de Kerk. Deze archieven bevinden zich in bisdommen en het documentatie- en onderzoekscentrum KADOC van de Leuvense universiteit.”
De verslagen zijn geen doorlopend verhaal. Zij bieden een antwoord op specifieke vragen die de toenmalige kardinaal Désiré-Joseph Mercier via de bisdommen aan de pastoors gesteld werden. Deze opdracht is ook in de publicatie opgenomen, zodat de lezer kan zien waarop elk onderdeel van de pastoorsverslagen betrekking heeft.
Familiebanden
“De parochies van toen komen niet overeen met de huidige. Er woonden meer parochianen van Sint-Anna op grondgebied Oostende dan op grondgebied Stene. Sint-Catharina op de Konterdam behoorde wel volledig tot de gemeente Stene. Op de parochie Onze-Lieve-Vrouw-ter-Duinen aan de Dorpsstraat stonden een aantal huizen die tot Stene behoorden. Daarom werd ook dit verslag opgenomen. Om het zoeken naar familiebanden te vergemakkelijken, bevat het werk een totaalindex van de opgesomde familienamen. Dat komt neer op zo’n 180 namen. De publicatie mag ongetwijfeld gezien worden. Zeker in het licht van het huidige oorlogsgeweld in Oekraïne zijn dergelijke documenten meer dan actueel”, aldus Filip Menu. (Bliek Vermeire)
Het werk met de pastoorsverslagen wordt verspreid op formaat A4, telt 134 bladzijden en kost 20 euro. Voeg 6 euro toe voor de verzending met de post. Vermeld ’14-18’ bij storting op de bankrekening BE24 0010 6883 7138 van de heemkring.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
