Met de Maaslandse kiest Open VLD voor een vrouw - dat was de partij haast aan zichzelf verplicht - die gekend staat als ‘stille, hardwerkende backbencher’. Bovenal mikt voorzitster Rutten op 2019: Limburg was één van de twee provincies waar nog een sterke lijsttrekster ontbrak.

Tot enkele dagen geleden zag het ernaar uit dat Lydia Peeters op 1 januari aan haar vierde ambtstermijn als burgemeester van Dilsen-Stokkem zou beginnen, maar intussen wacht haar een grotere uitdaging: out of the blue wordt de Limburgse de nieuwe minister in de Vlaamse regering-Bourgeois en verkast ze van het Maasland naar het Martelarenplein. Ze vervangt er Bart Tommelein, die toch als ‘kapitein’ zijn Oostendse schip te water wil laten.

Zelf wordt ze in haar gemeente vervangen door eerste schepen Sofie Vandeweerd (ook Open VLD). In Dilsen-Stokken begon ze normaal in januari al aan haar vierde ambtstermijn. In het Vlaams Parlement neemt Laurence Libert haar zitje in.

Dat ze, na jaren trouwe dienst, vlak voor haar 50ste verjaardag een ministerspost krijgt is voor Peeters een mooie beloning. In het Vlaams parlement profileerde ze zich op dossiers als ruimtelijke ordening en deinsde ze er niet voor terug om soms lastige vragen te stellen aan bevoegd minister Joke Schauvliege (CD&V). Zo toonde ze zich erg kritisch voor de zogenaamde ‘betonstop’. In haar eigen gemeente is ze razend populair: ze haalde met haar liberale lijst net geen 35 procent en won nog een zetel bij. Zelf rijfde ze 2.587 voorkeurstemmen binnen.

Peeters wordt geen viceminister-president, het is huidig minister van Cultuur en Media Sven Gatz - momenteel in China - die doorschuift naar de kern. De Maaslandse debutante mag nog enkele maanden als vakminister meedraaien.

'Dit is een bekroning'

'Bart Tommelein heeft dat super gedaan, ik wil graag in zijn voetsporen treden', zegt Peeters. 'Ik ben al ongeveer tien jaar lid van het Vlaams Parlement en zetel daar ook in de commissie Energie. Elke reis begint natuurlijk met een eerste stap, en voor mij zal dat richting Oostende zijn, naar Bart Tommelein, met de vraag om de overdracht van de dossiers zo goed mogelijk te laten verlopen.'

Peeters werd woensdag door partijvoorzitster Rutten gevraagd. 'Dan zeg je niet nee, natuurlijk', aldus Peeters. Dat ze nu Vlaams minister wordt, ziet Peeters als 'een bekroning', al beseft ze tegelijk dat het 'kort dag' is voor de verkiezingen van 26 mei.

'Ik ben niet van plan om die bevoegdheden op hun beloop te laten', aldus Peeters. In een aantal dossiers, zoals de digitale meter, moeten nog belanrijke knopen worden doorgehakt.

Geografie en geslacht

Net als de N-VA maakt Open VLD van het momentum gebruik om haar pionnen te positioneren voor de verkiezingen van mei 2019 (of vroeger, als de regering zou vallen). In enkele provincies ontbrak nog een sterke lijsttrekker, of liever: lijsttrekster, en Limburg was daar één van. Voor het federale niveau is Kamerfractieleider Patrick Dewael een certitude. De Vlaamse lijst werd in 2014 getrokken door ex-minister Marino Keulen, maar inmiddels was het de liberalen beginnen dagen dat ze dringend een paar vrouwen op het schild moesten hijsen.

Meteen staat Lydia Peeters in poleposition.

Niet alleen voorzitster Gwendolyn Rutten, ook federaal vicepremier Alexander De Croo hadden van pariteit al een punt gemaakt: de partij wil evenveel vrouwen als mannen in de regering, en zichtbaar meer vrouwelijke lijsttrekkers naar voren schuiven volgend jaar. In 2014 waren het nog zeven mannen en drie vrouwen, vandaag zitten in Antwerpen twee mannen klaar (Philippe De Backer en Bart Somers), in Oost- en West-Vlaanderen ook al een man (Alexander De Croo en Vincent Van Quickenborne) en in Limburg zoals gezegd Dewael. Vlaams-Brabant ‘compenseert’ een deel dankzij Maggie De Block en Rutten zelf, maar de Vlaamse lijsten moesten ook elders nog wat vrouwelijker kleuren.

Voor Oost-Vlaanderen wordt Carina Van Cauter getipt, die zich terugtrok als kandidaat-gouverneur na een ontluisterend schouwspel, maar haar probleem is dat ze uit dezelfde regio komt als De Croo, namelijk Aalst-Oudenaarde. Ook voor de West-Vlaamse lijst voor de Vlaamse verkiezingen wordt wellicht een vrouw naar voren geschoven - daar lijkt de Brugse Mercedes Van Volcem een kans te maken.

Op de persconferentie bij de voorstelling van Peeters, noemde voorzitter Rutten haar 'de juiste persoon op de juiste plaats'. Ze noemde dit 'een positieve keuze'.

'Ik heb het heel hoog met haar op. Ze is vier keer verkozen als burgemeester en is er nog op vooruit gegaan. Het is iemand met de voeten op de grond. Ik geloof in haar aanpak', aldus Rutten. Rutten ontkent dat het een absoluut een vrouw 'moest' zijn. 'We hebben veel mannen met capaciteiten. Die komen zeker nog aan bod.'

Politiek nest

Politiek werd Lydia Peeters met de paplepel ingegeven. Vader Lambert Peeters had altijd een christendemocratisch etiket - in de jaren 80 was hij trouwens ook even burgemeester van Dilsen-Stokkem - maar hij maakte in de herfst van zijn carrière de overstap naar de liberalen.

Zijn dochter, een advocate van opleiding, was 31 toen ze vanuit het niets burgemeester van de mooie grensgemeente werd, ze was meteen ook de eerste zwangere burgemeester van Vlaanderen. ‘Ik kreeg best met was vooroordelen te maken’, zei ze daar wel eens over. ‘Maar ik heb die stuk voor stuk in de kiem kunnen smoren.’