Antwerpse haven kan uitbreiden omwille van "groot openbaar belang"
Zo'n 272 hectare aan braakliggende terreinen op de Linkerscheldeoever van het Antwerpse havengebied mag dan toch worden ontwikkeld als bedrijfsgrond. Dat meldt ondernemerskoepel Voka - Kamer van Koophandel Antwerpen-Waasland. De Vlaamse regering zette het licht op groen omdat er sprake zou zijn van een groot openbaar belang. Er worden natuurcompensaties voorzien.
"Van groot openbaar belang"
Voka en de bedrijven in de Antwerpse haven waren al langer vragende partij om de 'restgronden' te mogen gebruiken, maar de regelgeving liet dat tot nu niet zomaar toe. "Alle inbreidingsprojecten samen hebben een impact op het leefgebied van roofvogels, waardoor er in het verleden geen vergunning kon worden verleend.", stelt Voka.
De Vlaamse regering past hier nu een mouw aan door het inbreidingsproject te bestempelen als een project "van dwingende reden van groot openbaar belang". Dat maakt ontwikkeling en inbreiding van de haven mogelijk op terreinen waaraan geen andere bestemming kan worden gegeven, klinkt het. Voorwaarde is wel dat er een engagement wordt aangegaan om de nodige natuurcompensaties te voorzien. De nieuwe natuur moet aansluiten bij bestaande natuurgebieden in de omgeving.
"De natuurcompensaties zullen gebeuren in Kallo (Beveren) en Sint-Gillis-Waas", zegt de Antwerpse havenschepen Annick De Ridder (N-VA) aan VILT. "Het betreft gronden waarvoor geen bestemmingswijziging nodig is. Deze natuurcompensaties rond haveninbreiding passen binnen het kader van het Ommelandverbond, waarin een evenwicht werd gevonden tussen havenontwikkeling, wonen, landbouw, natuur en erfgoed op de linker-Scheldeoever. Voor de verdere uitvoering blijft de haven in verdere dialoog met alle betrokken stakeholders."
Uitstootwaarden WHO "ver buiten bereik"
Wat dit zal betekenen voor de milieu-impact van de Antwerpse haven is eveneens afwachten. De trend van het afgelopen decennium, waarbij de uitstoot flink is afgenomen, lijkt nu stilaan afgelopen. “De positieve tendens stokt”, bericht de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM). De laatste jaren is de daling flink gestagneerd. “Voor fijn stof en vluchtige organische stoffen zien we in 2021 een lichte toename", becijferden de onderzoekers.
De Antwerpse haven is een sterk geïndustrialiseerd gebied met veel (petro)chemische bedrijven en tienduizenden inwoners. Sommige polluenten stagneren, andere nemen dan weer toe ten opzichte van 2021. De meest recente cijfers duiden verschillende sectoren aan als belangrijkste bronnen voor diverse stoffen. Eerst en vooral zijn er de petroleumraffinaderijen. Die stoten zwaveldioxide (SO2) en vluchtige organische stoffen uit. Daarnaast is er de industrie, waar onder andere stikstofdioxide (NO2) wordt uitgestoten. Tot slot is er het scheepverkeer, verantwoordelijk voor zware koolstof.
De petroleumraffinaderijen zijn verantwoordelijk voor 80 procent van de SO2-uitstoot en voor 20 procent van de NO2-uitstoot in de haven. Industrie en scheepvaart nemen elk ongeveer een derde van de NO2-uitstoot voor hun rekening. In de haven wordt de helft van de zwarte koolstof toegeschreven aan scheepvaart.
Volgens VMM zijn de advieswaarden van de Wereldgezondheidsogransiatie (WHO) “ver buiten bereik". De huidige Europese normen worden wel gehaald, maar die zijn verouderd. De Europese Commissie herziet momenteel de luchtkwaliteitsdoelstellingen. VMM verwacht dat deze veel strenger zullen worden en in de toekomst niet gehaald zullen worden.
Als de onderzoekers de gemiddelde concentratie van stikstofdioxiden en zwaveldioxide in de haven vergelijken met de concentratie van die stoffen in stedelijke Vlaamse locaties, ziet men dat de concentraties in de haven telkens een pak hoger zijn. Ook zwarte koolstof is iets hoger in de haven.
Conclusie: de laatste vijftien jaar is de luchtkwaliteit in de Antwerpse haven verbeterd. De SO2-concentratie neemt verder af in 2022, NO2 en fijn stof stagneren en zwarte koolstof neemt toe. De fractie uit houtverbranding neemt ook meer toe dan de fractie uit fossiele brandstof. "Een dergelijke stijging zagen we ook op andere meetplaatsen in Vlaanderen, wat wijst op een toename van de houtstook", besluit VMM.
Bron: Eigen berichtgeving / Belga
