Het Slot Vredenburg tot Utrecht

About this Item

DeVredenburg(ookVredeborchgenoemd) was een 16e-eeuwskasteelin de stadUtrecht. Restanten van het kasteel zijn nog zichtbaar op de plaats waar nuMuziekcentrum Vredenburgstaat. Het huidige pleinVredenburgontleent zijn naam aan de voormalige burcht. Landsheer Karel V gaf opdracht aan de Mechelse architect Rombout II Keldermans voor het ontwerp van een dwangburcht. De bedoeling was om het gebied beter te kunnen beschermen tegen de hertog van Gelre, de in Utrecht gelegerde soldaten een beter verblijf te bieden, en tevens om de Utrechtse burgerij, die voor een deel Geldersgezind was, in toom te houden. De bouwlocatie heette destijds nog Catharijneveld. Het middeleeuwse Johannieterklooster met bijbehorend Catharijnegasthuis werd voor de bouw van de dwangburcht grotendeels afgebroken en het klooster met het gasthuis verhuisde naar elders in de stad. In 1529 werd met de bouw van het kasteel onder leiding van Rombout II begonnen. Na het overlijden van Rombout II in 1531 nam bouwmeester Laurens II Keldermans deze taak over en in 1532 was de burcht vrijwel klaar. In 1534 werden er twee grote westelijke torens aan het kasteel toegevoegd, waarvan de bouw na de dood van Laurens II in datzelfde jaar onder leiding kwam van Marcelis Keldermans. Deze bouwmeester leidde tevens de grote verbouwing van de kasteelmuren en torens in 1543. Na deBeeldenstorm, die in Utrecht op 24, 25 en 26 augustus 1566 plaatsvond, volgde een roerig decennium van opstanden, vervolgingen en gevechten, dat het begin werd van deTachtigjarige Oorlog. Ten slotte besloten deStaten-Generaalbij dePacificatie van Gentop 8 november 1576 samen te werken om deregeringstroepente verdrijven. De Spaanse bevelhebber van het koninklijke garnizoen van de Vredenburg,Francesco Fernando d'Avila, maakte zich op voor een belegering van het kasteel door de opstandelingen, en richtte de kanonnen van het kasteel op de stad. De tegenpartij plaatste haar geschut op hoge gebouwen in de omgeving van het kasteel, zoals het huisOudaenen de toren van deJacobikerk. In december begon de belegering en brandde de strijd los. Na onderhandelingen met stadhouderMaximiliaan van Hénin-Liétardvertrok het regeringsgarnizoen op 11 februari 1577. De Utrechters vreesden dat de Vredenburg weer bezet zou worden en wilden dat het kasteel gesloopt werd, maar dit was tegen de wens van de Staten van Utrecht. Op 2 mei besloot de bevolking het kasteel zelf te slopen. Volgens de overlevering trok een grote groep vrouwen onder leiding van Trijn van Leemput op naar het kasteel en gaf Trijn het sein tot slopen door de eerste stenen los te wrikken. Op de Zandbrug in het centrum van Utrecht staat sinds 1995 een standbeeld van Trijn, met houweel in de hand. De Vredenburg was een van vele stedelijke burchten in de Nederlanden die dit lot ondergingen in de jaren 1576-1577. In Gent werd het Spanjaardenkasteel op 10 november 1576 ingenomen en vervolgens afgebroken, in Antwerpen begon de ontmanteling van de citadel in augustus 1577. Dergelijke dwangburchten waren het symbool van vreemde onderdrukking en moesten verdwijnen om de stedelingen het gevoel van vrijheid terug te geven. Het duurde nog tot 1581 tot het kasteel grotendeels gesloopt was. Met het puin werd de slotgracht gedempt. De lege plek waar het kasteel had gestaan werd het huidige plein Vredenburg. Fraaie, gedetailleerde en origineel handgekleurde gravure. Gravure 35 x 30 cm. Lijst 53 x 47,5 cm. Seller Inventory # 11739

Contact seller

Report this item

Bibliographic Details