Psychiatrisch Ziekenhuis Duffel
Bijna nergens ter wereld belanden zoveel psychiatrische patiënten in een ziekenhuisbed. De Morgen onderzocht meer dan 100 psychiatrische instellingen. Hoe worden patiënten daar geholpen? Worden ze beter van zo'n opname? Zijn ze zelf tevreden over de behandeling die ze kregen? Wat loopt goed, wat gaat fout? Het rapport van Psychiatrisch Ziekenhuis Duffel
Rapport van Psychiatrisch Ziekenhuis Duffel
- Jaar: 2013
- Maand: april
- Aantal bedden: 601
-
Specialisaties: Ja
Gesloten afdeling voor crisisinterventie en aselectieve 24-uursopname, open 24-uursopnameafdeling voor crisisinterventie, oriëntatie en kortdurende psychiatrische behandeling, opname-afdeling voor senioren, (semi)gesloten opnameafdeling voor senioren met cognitieve/psychiatrische problemen en gedragsproblemen, halfopen afdeling voor patiënten met een psychotische problematiek, psychosenzorg, psychodiagnostiek en therapeutische oriëntatie / stemmingsstoornissen en persoonlijkheidsproblematiekangst en depressie, angst en depressie. De Luwte: gesloten afdeling voor mensen met psychotische of bipolaire problemen. De Luwte B: voor mensen met een complexe psychiatrische problematiek die een invloed heeft op diverse domeinen. De Luwte C: complexe zorg voor volwassenen bij wie resocialisatie niet haalbaar is en voor wie een langere behandeling noodzakelijk is. Het Tussenhuis: afdeling voor resocialisatie, training en re-integratie. De Taag: afdeling voor senioren met complexe en langdurige psychiatrische problematiek. Karbeel: afdeling voor senioren met complexe en langdurige psychiatrische problematiek. Twee-link: selectieve behandeling voor dubbeldiagnostiek. Déclick: selectieve behandeling voor alcohol- en medicatiemisbruik. De Spinnaker: behandeling voor persoonlijkheidsstoornissen. Arkel: dagbehandeling. Klimop/Viva (geen specifieke erkenning) dagcentrum en vrije tijd. Cepos: centrum voor epilepsie en psycho-organische stoornissen. - Forensisch aanbod: Nee
- Aanbod voor kinderen: Nee
-
Wachttijd: ?
Aselectieve opnames zijn 24u op 24u mogelijk op de gesloten afdeling Opname 1 en op de open afdeling Opname 2. Sinds de reorganisatie in 2011 diende slechts zeer uitzonderlijk een opname geweigerd te worden. Daarnaast is ook rechtstreeks opname mogelijk op verschillende andere afdelingen. Daar gelden vaak wel wachttijden (variërend van enkele dagen tot enkele maanden). - Gemiddelde ligduur: De opnames worden de laatste jaren ook korter. In 2012 duurde 44 % van de voltijdse opnames minder dan een maand. De gemiddelde verblijfsduur van alle ontslagen patiënten was 106 dagen.
-
Uitsluiting: Ja
Het ziekenhuis heeft een aantal ziekenhuisbrede exclusiecriteria,als minderjarigheid, verstandelijke handicap, actuele juridische problematiek (tenzij acceptatie na onderzoek door de verantwoordelijke arts), primaire harddrugproblematiek zonder dubbeldiagnose en patiënten met heroïnegebruik en/of intraveneus druggebruik, lijst met tijdelijke en voorwaardelijke beperkende maatregelen en primair lichamelijke problematiek.
Legende
- Geen opmerkingen
- Tekortkomingen
- Non-conformiteiten
- Onduidelijk / Niet onderzocht
ZORG
Behandeling
Wetenschappelijke aanpak
Het is de bedoeling om de “wetenschappelijke reflex” de komende jaren zoveel mogelijk door te trekken naar alle afdelingen, en naar alle disciplines en vakgroepen. De organisatie van symposia, toenemende deelname aan wetenschappelijke onderzoeken, promotie van het gebruik van de wetenschappelijke bibliotheek op de campus, ... zijn instrumenten die gebruikt worden om dit te bevorderen. Op sommige afdelingen dient men nog te starten met het aftoetsen van de eigen psychotherapeutische praktijk aan wetenschappelijke aanbevelingen en richtlijnen.
Electro Convulsie Therapie (ECT)
Sinds een jaar wordt in PZ Sint-Norbertus ECT (elektroconvulsietherapie) aangeboden. In 2012 waren er 35 patiënten die samen 321 ECT-sessies kregen.
Euthanasie bij psychisch lijden?
Medicatie
Voorschrijfgedrag
Alle artsen die werkzaam zijn in het PZ Sint-Norbertus houden zich bij het voorschrijven aan het formularium.
Medicatiebedeling
Er is een onvoldoende specifieke aansturing en opvolging van het medicatiedistributie- beleid in PZ Sint-Norbertus. Incidenten op het vlak van medicatiegebeuren (bijvoorbeeld een verkeerd ingevuld voor- schrift) worden niet gemeld via het meld- en leersysteem. De apotheek heeft geen zicht op het actuele medicatieschema van alle opgenomen patiën- ten, onvoldoende zicht op andere relevante patiëntengegevens en geen zicht op de thuismedicatie.
Personeel
Probleem met bestaffing?
Volgende knelpunten op het vlak van bestaffing werden vastgesteld: In de continuïteitsroosters van drie verschillende afdelingen werden voor maart 2013 tekorten aan personeelsinvulling gevonden. Sommige medewerkers staan doorheen de dag soms gedurende korte periodes alleen op de afdeling. Tijdens de nachten wordt de permanentie van afdelingen soms door zorgkundigen waargenomen.
Sterke punten
Kwaliteitsbeleid wordt binnen het ziekenhuis ruimer opgevat dan de verplichtingen van het kwaliteitsdecreet en wordt gezien als organisatiebeleid.
De eerste doelstelling van de opdrachtverklaring van de Emmaüsgroep handelt over kwaliteit en benadrukt het belang van de wetenschappelijke fundering van de activiteiten.
Het meten, evalueren, borgen van resultaten staat bij het management op de voorgrond. Zo werd bv. een wetenschappelijk onderbouwde indicatorenset ontwikkeld.
PATIËNT
Wordt het effect gemeten van de behandelingen?
Het bevorderen van eenheid in (psycho)therapeutische benadering over verschillende afdelingen wordt als moeilijk ervaren.
Welk effect hadden de behandelingen?
Geen informatie
Peilen naar patiëntentevredenheid
Er vindt een tevredenheidsonderzoek plaats bij ontslagen patiënten (elk jaar ± 1.000 ingevulde enquêtes). Afdelingen krijgen regelmatig de resultaten van de bevragingen teruggekoppeld. Op afdelingsniveau worden o.b.v. hiervan verbeteracties en actieplannen uitgewerkt.
Patiëntenrechten respecteren
Voor patiënten die verblijven op een gesloten afdeling of voor patiënten die in afzondering verblijven, is de toegankelijkheid tot de ombudspersoon onvoldoende gegarandeerd. De ombudspersoon gaat principieel niet ter plaatse naar de afdelingen (visie van het provinciaal overlegplatform), tenzij op specifieke vraag van een patiënt of een medewerker.
Betrekken patiënt
We bevelen aan om patiënten meer te betrekken bij de evaluatie van het beleid op afdelingen en binnen het ziekenhuis (bv. d.m.v. patiëntenraden).
Betrekken van familie
Er is verbetermogelijkheid in het ziekenhuis op het vlak van betrokkenheid van familie en context: Familie en context van de patiënten worden niet op alle afdelingen systematisch betrokken tijdens het behandeltraject. Input van familie en context wordt niet systematisch gebruikt voor de evaluatie. Er is op geen enkele afdeling een familieraad actief.
ISOLATIE EN DWANG
Algemeen
Aantal isolaties en fixaties
In 2012 werden in totaal 433 afzonderingen geregistreerd. De cijfers zijn een onderschatting van de realiteit door onvolledige registraties. 135 van de 433 afzonderingen was er een periode van fixatie (dit is bij 31,2 % van de afzonderingen). De cijfers zijn een onderschatting van de realiteit door onvolledige registraties.
Aantal agressie-incidenten
In 2012 waren er 176 meldingen van agressie-incidenten.
Infrastructuur
Afzonderingskamers
Volgende infrastructurele tekortkomingen werden opgemerkt in de afzonderingskamers: De kamers op de ouderenafdelingen liggen op het einde in een gemeenschappelijk stukje gang. Er is in deze kamers geen camera, noch geluidsregistratie. Dit bemoeilijkt het toezicht. Op De Fase 1 en Karbeel is er geen cameratoezicht mogelijk en is er geen oproepsysteem. In een afzonderingskamer van Sophia en De Taag kunnen patiënten geen gebruik maken van het oproepsysteem bij fixatie.
Beleid
Beoordeling isolatie- en fixatiebeleid
Er zijn geen gebruiksaanwijzingen voor het fixatiemateriaal in de procedure. Er wordt niet steeds gebruik gemaakt van de minst ingrijpende vrijheidsbeperkende maatregel. Er werd opgemerkt dat afzondering met fixatie meermaals gebeurde omwille van verwardheid en valpreventie. Op sommige afdelingen gaat afzondering steeds gepaard met fixatie. Daarnaast werd vastgesteld dat een patiënt meerdere weken gedurende de nacht werd afgezonderd met 5-puntsfixatie wegens suïcidegevaar.
Sterke punten
Er zijn goed uitgewerkte procedures voor afzondering en fixatie tijdens afzondering. In de procedures is er aandacht voor de betrokkenheid van de arts, het toezicht om de 30 minuten bij de patiënt, een dagelijkse medische evaluatie met notities, registratie in het register en op follow-up papieren, de communicatie met de familie. Alle nieuwe medewerkers krijgen een vorming over afzondering. Jaarlijks krijgen alle medewerkers een vorming ter opfrissing. In 2011 werd door het PZ Duffel een symposium met workshops georganiseerd over dwang en drang, met aandacht voor de beleving van de patiënt en familieleden.
SUÏCIDE
Aantal zelfdodingen
Er is sprake van 2 suïcides in 2012 en 8 pogingen tot zelfdoding aangemeld in hetzelfde jaar.
Beoordeling suïcidepreventiebeleid
Er zijn in het ziekenhuis verschillende protocols in gebruik; er is bv. een verschil in het gebruik van niveaus van risico. Onder meer voor de artsen die op verschillende afdelingen werken is dit niet evident. Er worden geen gestandaardiseerde vragenlijsten of evidence-based tools gebruikt voor de inschatting van het suïciderisico: men hanteert een subjectieve inschatting.
Sterke punten
Alle nieuwe medewerkers krijgen een vorming over suïcidepreventie. Jaarlijks krijgen alle medewerkers een vorming ter opfrissing.
INFRASTRUCTUUR
Comfort
Gebouw 7, waar De Fase 4 werd bezocht, maar waar ook afdeling Spinnaker is gehuisvest, voldoet niet meer aan de hedendaagse normen van veiligheid en comfort: de kamers van De Fase 4 beschikken enkel over een lavabo; toiletten en douches zijn gemeenschappelijk. Dit gemeenschappelijk sanitair is ernstig verouderd. Quasi alle ramen zijn van enkel glas. Uit gesprek blijkt dat dit tot grote problemen leidt om de temperatuur in de kamers comfortabel te houden (zowel wat warmte in de zomer als koude in de winter betreft).
Privacy
In verschillende afdelingen zijn er twee- en meerpersoonskamers waar de persoonlijke privacy onvoldoende gegarandeerd is, in de kamer zelf en in het sanitair. We bevelen aan om een aantal tijdelijke oplossingen te voorzien, bv. door het hangen van gordijnen.
Het volledige inspectieverslag vindt u hier.
De Morgen maakte per instelling een rapport. Onze werkwijze vindt u hier.
Reactie ziekenhuis
Vier jaar is een grote tijdsspanne in de dynamiek van een psychiatrisch ziekenhuis (de gepubliceerde tekst baseert zich op de audit van 2013). De globale beoordeling door het inspectieteam destijds was ‘een goede tot zeer goede werking’. Niettemin werden alle suggesties tot verbetering stevig aangepakt. Het ziekenhuis is in de regio (EMERGO) inmiddels de motor in hervorming van de geestelijke gezondheidszorg naar vermaatschappelijking. Met het personeelsequivalent van 60 buiten gebruik gestelde bedden worden mobiele teams ingezet om psychische problemen ten huize te behandelen en mantelzorg te ondersteunen. Het ziekenhuis werd optimaal gereorganiseerd om zijn rol in de regio op te nemen door grote toegankelijkheid (méér opnames en geen tot geringe wachttijd) te koppelen aan een dalende verblijfsduur. Bovendien biedt het tal van wetenschappelijk onderbouwde specialistische behandelingen en richt het zich tot bijzondere doelgroepen. Enkele vermeldenswaardige bijzondere actieterreinen: digitalisering van werkinstrumenten om incidenten in de zorg te vermijden; project fixatiearme zorg waarbij door vroege verkenning van crisis-uitlokkende factoren (signaleringsplan) escalatie naar minder gewenste maatregelen kan voorkomen worden; ziekenhuis-breed engagement in de herstelbeweging waarbij patiënt en professional, ieder vanuit eigen inzicht en kennis, bijdragen in een gedeeld behandeltraject dat inzet op mobilisatie van krachten en waarden om regie te herwinnen naar het leiden van een zinvol leven, ondanks beperkingen; een versterkte inzet op familiewerking met grote preventieve aandacht voor de kinderen van opgenomen patiënten (KOPP) die vaak met beklemmende vragen blijven zitten tijdens de opname van hun ouder. Meer info over onze werking vindt u op onze website.Deze online productie kwam mee tot stand met de hulp van Sien Wevers, Elisa Schanzer, Jolien Roobrouck, Lieven Miguel Kandolo, Mari Goossen, Goele Vandenberghe, Dylan Meert en Emily Van Campenhout.
