Een regio in transitie
Leiedal is de interlokale vereniging voor streekontwikkeling in Zuid-West-Vlaanderen die deze streek dynamisch en duurzaam wil helpen uitbouwen tot een aantrekkelijke streek om te ondernemen, te werken, te wonen en te beleven. Het werkingsgebied van Leiedal omvat Anzegem, Avelgem, Deerlijk, Harelbeke, Kortrijk, Kuurne, Lendelede, Menen, Spiere-Helkijn, Waregem, Wervik, Wevelgem en Zwevegem.
Leiedal en de regio zijn in transitie. In de beleidsnota 2020-2025 verkenden en benoemden we de concrete doelstellingen en acties voor de regio die gericht zijn op de realisatie van de transities beschreven in de nota ‘Leiedal 2035’ en de ambities uit de ‘Regionale ruimtelijke visie’. De concrete doelstellingen en acties voor de regio werden gebundeld in vijf transitielijnen. Vanuit het belang en de inherente dynamiek van de ‘digitale transformatie’ is dit thema als zesde transitielijn toegevoegd. Om de beoogde doelstellingen te behalen hebben we sterke, creatieve, innoverende, tijdelijke of permanente samenwerkingsverbanden nodig met huispartners, bovenlokale besturen, sociale partners en streekactoren. Het begeleiden en realiseren van de transitie van onze regio en de daarbij horende ambitieuze strategische en operationele objectieven en projecten, vragen dat Leiedal als organisatie evolueert van de traditionele ondersteuning via clusters, naar een meer transversale, geïntegreerde aanpak, met focus op het ontwikkelen van nieuwe (business)modellen.
Daarnaast is de wereld de afgelopen jaren grondig gewijzigd ten gevolge van de pandemie, klimaatrampen dicht bij huis en oorlog in Europa, met als gevolg een ongeziene energiecrisis. Dit alles zorgt ervoor dat de trage(re) transformaties die voortvloeien uit digitale disrupties en maatschappelijke veranderingen rond wonen, werken, mobiliteit, klimaat, samenleven, ... plots in een acute stroomversnelling komen.
Transitiearena's
Leiedal onderscheidt in zijn werking vier transitiearena's
Maatschappelijke innovatie
We spelen proactief in op een duale en veranderende maatschappij en werken participatief mee aan een netwerkmaatschappij die veeleer vanuit mens- dan systeemwaarden werkt aan een duurzaam
economisch model en een transformatie gebaseerd op creatieve, circulaire en deeleconomie.
Territoriale transformatie
Schaarste zien we als een kans om onze ruimte efficiënter, slimmer, duurzamer en kwalitatiever te benutten en in te richten op grond van drie krachtlijnen: het kwalitatief ontwikkelen van het blauw-
groene netwerk, het versterken van kernen en het stedelijke netwerk, en het activeren van productieve landschappen.
Digitale en technologische revolutie
De technologische en digitale revolutie biedt veel kansen en opportuniteiten in elk aspect van werken, wonen, leren en leven. Leiedal maakt de digitale revolutie toegankelijk in een complexe omgeving met slimme netwerken en investeert gericht in technologie, data, kennis en mensen om overal toegevoegde waarde te creëren.
Bestuurlijke verschuivingen
Regio’s, steden en gemeenten zijn laboratoria en motor van de samenleving. De toenemende complexiteit van projecten vraagt om een andere soort (inter)bestuurlijke samenwerking en sturing, zowel lokaal als regionaal. Een sterke overheid treedt daarbij niet alleen in dialoog met de betrokkenen, ze biedt hen ook de mogelijkheden om eigen initiatieven te ontwikkelen. Inspelen op kennisdeling, creativiteit, cocreatie en coproductie zijn sleutelwoorden, waarbij ook moet gestreefd worden naar een efficiëntieslag in de samenwerking tussen de lokale besturen zelf. Dit alles vraagt om een andere aanpak en een vernieuwd instrumentarium.
6 transitielijnen
De bovenstaande vier transitiearena’s vormen de basis van het beleidsplan 2020-2025. De doelstellingen, prioritaire thema’s, werven en acties die we eraan koppelen om de transitie effectief te realiseren, werden transversaal gebundeld tot vijf transitielijnen, intussen aangevuld met de transitielijn Digitale transformatie.
Bereikbaar en nabij
Om de bereikbaarheid van en binnen Zuid-West-Vlaanderen te verzekeren, wil Leiedal helpen om de mobiliteit voor zowel personen als goederen te verduurzamen, aantrekkelijker en veiliger te maken.
Door de ligging bij de grens wordt specifiek gefocust op het optimaliseren van de grensoverschrijdende en internationale verbindingen, zowel in functie van wonen, werken als ontspannen. Dat doen we door een kwalitatief aanbod aan infrastructuur te verhogen, door te werken aan een structurele gedragsverandering en door uit te gaan van nabijheid en een goede afstemming en aansluiting op het mobiliteitsnetwerk bij het ontwikkelen van nieuwe ruimte voor wonen, werken, ontspannen en ontmoeten. Gerichte dataverzameling en –ontsluiting moet zowel het beleid ondersteunen als het gebruik bevorderen van de infrastructuur en (deel)systemen in de regio.
Leefbaar en gezond
Zuid-West-Vlaanderen is een sterk verstedelijkte regio met een beperkt areaal aan bos en natuur. Daarom is het een van de doelstellingen om voldoende en bijkomende natuur en bos te voorzien op de locaties die daar het meest geschikt voor zijn. Het blauwe netwerk in de regio, met zijn vele grote en kleinere waterlopen, biedt daarvoor een ideale structuur. Ook aangepaste recreatie en onroerend erfgoed spelen hier een rol in. Er wordt gestreefd naar synergiën tussen de verschillende actoren die de open ruimte beschermen en beheren.
Ondernemend en werkbaar
Zuid-West-Vlaanderen heeft de voorbije jaren sterk ingezet op het aantrekken en ondersteunen van creatieve starters. Dat heeft de aantrekkelijkheid van de regio verhoogd en opent nieuwe opportuniteiten voor kruisbestuiving met gevestigde ondernemers. Hoewel het belangrijk is om voortdurend nieuwe trajecten te initiëren die het creatief ondernemerspotentieel bij startups in de regio stimuleren, kent de regio ook heel wat sterke groeiers, zowel kmo’s als multinationals, die maximale kansen moeten krijgen om (inter)nationaal door te groeien tot absolute topvoorbeelden van ondernemerschap. Een gedifferentieerd en flexibel aanbod van ruimte om te ondernemen werkt hierbij als een belangrijke hefboom.
Klimaatneutraal
Een klimaatneutrale regio is een regio die haar bijdrage tot de klimaatverandering herleidt tot nul (klimaatmitigatie) en die aangepast is aan de gevolgen van het gewijzigde klimaat (klimaatadaptatie).
Ruimteneutraal
Het realiseren van een ruimteneutrale regio houdt in dat we het ruimtebeslag in de regio Kortrijk willen herleiden tot nul tegen 2040 door het realiseren van de bouwshift gekoppeld aan kernversterking. Leiedal realiseert haar ambities zowel via eigen realisaties als via samenwerkingsverbanden met de private sector en andere spelers.
Digitale Transformatie
De technologische en digitale revolutie gaat snel en vraagt onze uitdrukkelijke aandacht want ze biedt veel kansen en opportuniteiten in elk aspect van werken, wonen, leren en leven. Data en informatie zijn hierbij heel belangrijke sleutels die gebruikt worden voor analyse, prospectie, ontwikkeling, dienstverlening en beleidsondersteuning. Om data maximaal en structureel aan te wenden en te verankeren in de interne werking en te gebruiken als instrument bij beleidsbeslissingen moeten we onze datamaturiteit verhogen en de sprong maken naar een digitale datagedreven organisatie. Leiedal doet dit niet enkel alleen en voor zichzelf, maar ook samen met en voor de lokale besturen. Daarbij wordt interbestuurlijk samengewerkt, zowel met de Vlaamse als federale overheid, en wordt de vinger aan de pols gehouden met zowel hogescholen en universiteiten als technologische bedrijven.
