Wat is de Raad van Europa (RvE)? Buitenlandse Zaken in begrijpelijke taal
Ministeries
De Raad van Europa (RvE) is een organisatie waarin Europese regeringen afspraken maken voor jouw rechten. Wat doet de Raad van Europa? En wat is het verschil tussen de Raad van Europa en de Europese Raad? We leggen het uit.
Wat doet de Raad van Europa?
In de Raad van Europa maken regeringen van Europese landen afspraken met elkaar. Bijvoorbeeld om kinderarbeid en cybermisdaad tegen te gaan. Of om de doodstraf te verbieden. Deze afspraken zijn belangrijk voor de mensenrechten, rechtsstaat* en democratie in Europa.
*rechtsstaat: een land waarin het recht het laatste woord heeft, niet de regering.
Waarom is de Raad van Europa opgericht?
Na de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog was er een internationale organisatie nodig die zich inzet voor de bescherming van onze gedeelde Europese waarden. Bijvoorbeeld als het gaat om mensenrechten, rechtsstaat en democratie. Daarom richtten tien Europese landen (waaronder Nederland) op 5 mei 1949 de Raad van Europa op. De Raad van Europa bevindt zich in Straatsburg, Frankrijk.
Welke landen zijn lid van de Raad van Europa?
De Raad van Europa heeft 46 leden. Dit zijn allemaal Europese landen. Een aantal (ook niet-Europese) landen zijn ‘waarnemer’. Ze kunnen wel spreken in vergaderingen, maar niet stemmen.
Welke doelen heeft de Raad van Europa?
De Raad van Europa is er om de mensenrechten, rechtsstaat en democratie in heel Europa te beschermen en te versterken. Daarbij hoort ook aandacht voor de Europese cultuur en diversiteit die Europa hebben gevormd. En aandacht voor bedreigingen van mensenrechten, rechtsstaat en democratie. Denk aan discriminatie, intolerantie, klimaatverandering, georganiseerde misdaad en risico’s voor de volksgezondheid. Ook staat de Raad van Europa voor de democratische stabiliteit van de Europese landen, door hervorming van de nationale grondwet, wetgeving en politiek.
Wat is het verschil tussen de Raad van Europa, de Raad van de Europese Unie en de Europese Raad?
In Europa zijn er verschillende Raden waarvan de namen nogal op elkaar lijken. Gelukkig weten wij wel raad. Dit zijn de overeenkomsten en verschillen tussen de Raad van Europa, de Raad van de Europese Unie en de Europese Raad:
- De Raad van Europa heeft 46 lidstaten en houdt zich bezig met mensenrechten, rechtsstaat en democratie.
- De Europese Raad en de Raad van de Europese Unie zijn organen van de Europese Unie. Die heeft 27 lidstaten en heeft een veel bredere taak dan de Raad van Europa. De Europese Raad bestaat uit de regeringsleiders van de 27 lidstaten, de Raad van de Europese Unie uit de 'vakministers' van de 27 lidstaten.
- Tussen de Raad van Europa en de Europese Unie bestaat een nauwe samenwerking op het gebied van mensenrechten, rechtsstaat en democratie.
Hoe zit de Raad van Europa in elkaar?
De Raad van Europa heeft verschillende organen. We zetten ze op een rij:
Het Comité van Ministers bestaat uit de ministers van Buitenlandse Zaken van alle lidstaten. Zij bepalen samen het beleid van de Raad van Europa en zorgen dat aangesloten landen zich houden aan de gemaakte afspraken.
De Parlementaire Vergadering geeft advies aan het Comité van Ministers. De vergadering heeft 306 leden, afkomstig uit de parlementen van de 46 lidstaten. Zo kunnen politieke partijen uit verschillende landen met elkaar overleggen. Nederland wordt in de Parlementaire Vergadering vertegenwoordigd door zeven leden van de Eerste en Tweede Kamer.
Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens is er voor mensen die vinden dat hun rechten worden geschonden. Zij kunnen hier een klacht indienen tegen een lidstaat. Ook kunnen de lidstaten klachten tegen elkaar indienen bij het Hof.
Andere belangrijke organen van de Raad van Europa zijn:
- het Secretariaat, met aan het hoofd de Secretaris-Generaal,
- het Congres van Lokale en Regionale Overheden,
- de Mensenrechtencommissaris.
Het belang van de Raad van Europa
Sinds zijn oprichting in 1949 stelt de Raad van Europa hoge eisen aan lidstaten op het gebied van mensenrechten, rechtsstaat en democratie. Ook Nederland moest door de jaren heen zijn wetten en de uitvoering aanpassen omdat die niet aan de eisen voldeden. Bijvoorbeeld op het gebied van toegang tot de rechter, opsluiting van mensen met een psychische beperking, uitzetting van vreemdelingen, persvrijheid en gelijke behandeling van mannen en vrouwen.
De Raad van Europa komt in de eerste plaats op voor mensen die vaak in de verdrukking zitten. Denk aan etnische minderheden, LHBTIQ+, vrouwen, kinderen, asielzoekers en ouderen. Want uiteindelijk zijn de beste landen om te wonen de landen die ook voor kwetsbare groepen zorgen. Daar draagt de Raad van Europa aan bij.