1

Inhoud
Inleiding .......................................................................................................................................... 3
Planningsproces .............................................................................................................................. 3
Evaluatie ......................................................................................................................................... 4
Evaluatie beleidsplan 2016-2020 ........................................................................................................ 4
Evaluatie door de overheid: Visitatie 2018 ......................................................................................... 6
Deel 1. Inhoudelijk plan .................................................................................................................. 8
Organisatieprofiel ............................................................................................................................... 8
Onze stakeholders ............................................................................................................................ 16
Maatschappelijke contextanalyse .................................................................................................... 19
Missie en visie ................................................................................................................................... 28
Rollen en functies ............................................................................................................................. 31
Beleid 2021-2025 .............................................................................................................................. 35
SWOART-analyse .......................................................................................................................... 35
Beleidsuitdagingen en beleidsopties ............................................................................................ 41
Beleidskeuzes................................................................................................................................ 44
Doelenkader ................................................................................................................................. 45
Deel 2. Zakelijk plan ...................................................................................................................... 57
Organisatiestructuur en -cultuur ...................................................................................................... 57
Kwaliteitszorg ................................................................................................................................... 58
Goed bestuur .................................................................................................................................... 59
Medewerkers .................................................................................................................................... 62
Infrastructuur.................................................................................................................................... 63
Communicatie ................................................................................................................................... 63
Kennis en informatie......................................................................................................................... 64
Deel 3: Financieel plan .................................................................................................................. 65
Meerjarenbegroting 2021-2025 ....................................................................................................... 66
Kosten ........................................................................................................................................... 68
Inkomsten ..................................................................................................................................... 69
Beoordelingselementen ................................................................................................................ 70

Besluit........................................................................................................................................... 76

Bijlagen ......................................................................................................................................... 77
Bijlage 1. Afdelingen ......................................................................................................................... 77
Bijlage 2: Bonussysteem ................................................................................................................... 78

2
Inleiding
Meer vrijheid, meer vrouw. Dit is de titel van dit beleidsplan en de korte versie van de vernieuwde
missie van onze organisatie. In deze 4 woorden ligt de kern van ons verhaal vervat. Of je nu
medewerker, vrijwilliger of lid bent, zelfbeschikking en gelijke kansen is ons gezamenlijk doel.

Hoe we dat doel willen bereiken wordt in het lang en het breed uitgelegd in de volgende 80 pagina’s
van dit beleidsplan. Dit plan werd opgesteld na een intensief participatietraject waarin iedereen
bevraagd en gehoord werd, van bestuurder tot vrijwilliger, van personeelslid tot externe stakeholders.
Het is een plan van ons allemaal, waarin iedereen hun spreekwoordelijk ei kwijt kon en wat door de
input van ontelbaar veel mensen een volledig en coherent kader biedt voor de werking van de Liberale
Vrouwen in de beleidsperiode 2021-2025. We willen iedereen die heeft meegewerkt in dit proces
uitdrukkelijk bedanken voor hun tijd en moeite en hun ongeëvenaard engagement voor onze
organisatie.

De Liberale Vrouwen zijn een onmisbare schakel in de strijd voor meer vrijheid, gelijkheid en
solidariteit in een steeds meer complexe, hyper geconnecteerde en superdiverse samenleving. Onze
open geest en drang naar vooruitgang is altijd al een drijver van sociale vooruitgang geweest. We staan
als maatschappij voor ongelooflijke uitdagingen en wij als Liberale Vrouwen willen een constructieve
bijdrage leveren aan het vinden van de juiste maatschappelijke antwoorden, waarbij iedereen kan zijn
wie ze willen zijn en waar niemand wordt achtergelaten.

Planningsproces
Heel 2019 stond in het teken van het nieuwe beleidsplan. Omwille van een voorzitterswissel en
verkiezing van een nieuwe Raad van Bestuur in november 2018 zijn we pas effectief kunnen starten
met het beleidsplanningsproces op de Raad van Bestuur van 22 januari 2019. Op deze vergadering
werd het beleidsplanningsteam samengesteld en werd aan dit team het mandaat gegeven om de
beleidsplanning voor te bereiden met maandelijkse terugkoppeling op de vergaderingen van de raad
van bestuur. Er werd gekozen om het “Toolbox beleidsplanning” van Socius te gebruiken voor de
opmaak van dit beleidsplan.

Er werd heel bewust gekozen voor een actieve participatie van de bestuurders en medewerkers. Via
maandelijkse updates, een beleidsplanningsweekend en regelmatige bijeenkomsten en toelichtingen
werden de leden van de raad van bestuur optimaal betrokken bij het opstellen van dit beleidsplan. Alle
input was doorheen heel het traject meer dan welkom. Ook de leden en de externe stakeholders
werden digitaal bevraagd. We willen ook Marleen Plateau expliciet bedanken om ons bij te staan en
te begeleiden in de functiekeuze.

De definitieve goedkeuring van het beleidsplan 2021-2025 gebeurde door de Bijzondere Algemene
Vergadering op 23 november 2019.

Beleidsplanningsteam
De voorbereiding en gedetailleerde uitwerking van de verschillende fases gebeurde binnen een klein
beleidsplanningsteam met regelmatige terugkoppeling naar het dagelijks bestuur en de voltallige raad
van bestuur en de stakeholders. Er werd bewust gekozen voor een beperkt aantal leden binnen het
beleidsplanningsteam met een sterke mix van professionele medewerkers en leden van de raad van
bestuur, mensen die nieuw zijn in de organisatie en mensen die al een hele tijd mee draaien: Iris Van
Riet (ondervoorzitter), Alexandra Roumans (secretaris), Annelies De Pauw (afdelingscoach) en
Lieselotte Thys (algemeen directeur). Zij werden in hun taak ondersteund door de rest van het
personeel, het dagelijks bestuur en de raad van bestuur.

3
 Personeel Dagelijks bestuur Raad van Bestuur
Rebecca Lesaffer Khadija Zamouri - Voorzitter Annie Bellin
Kris Asscherickx Aline Jacobs – Ondervoorzitter Fabienne Blavier
Pascale De Visscher Iris Van Riet – Ondervoorzitter Anita Bullens
Annelies De Pauw Sigrid Callebert – Penningmeester Sigrid Callebert
Lieselotte Thys Alexandra Roumans - Secretaris Yolande Claeys
Lieve De Cock
Anne-Marie De Groen
Marie-Anne De Mol
Marianne Deryckere
Aviva Dierckx
Lorie Goethals
Alana Herman
Mieke Himpe
Aline Jacobs
Annita Maes
Alexandra Roumans
Colette Schiepers
Frieda Vandersmissen
Iris Van Riet
Christine Verhelst
Khadija Zamouri

Evaluatie
Evaluatie beleidsplan 2016-2020
De Liberale Vrouwen zijn een actieve socio-culturele vrouwenorganisatie. Na een woelige periode
sloop er gestaag maar zeker vernieuwing in het personeelsbestand en in de raad van bestuur. Dit
brengt de nodige professionalisering én een frisse dynamiek met zich mee. We hebben een stevige
basis om op verder te bouwen, met dank aan de vorige beleidsploeg om de fundamenten hiervoor te
leggen. Het is nu aan de volgende generatie van Liberale Vrouwen om hier op verder te werken en de
organisatie klaar te stomen voor de toekomst.

De Liberale Vrouwen hebben als organisatie in de afgelopen beleidsperiode grote stappen vooruit
gezet op het vlak van professionalisering van de communicatie, kwaliteitszorg, goed bestuur en
afdelingswerking. Een beleidsplan van de Liberale Vrouwen is logischerwijs altijd zeer ambitieus
opgesteld. In deze evaluatie moeten we vaststellen dat we op sommige punten misschien net té
ambitieus waren. Een deel van de doelstellingen kunnen beschouwd worden als een work in progress
en worden in dit beleidsplan verder opgenomen. Andere dingen moeten we durven loslaten, want
professionalisering is ook keuzes maken op basis van de mensen en de middelen die je hebt.
SD 1. Liberale Vrouwen versterkt en vernieuwt haar netwerk van afdelingen.

De afdelingsbegeleiding is een taak van heel het team. Op wekelijkse stafmeetings worden afdelingen
veel nauwkeuriger opgevolgd en voelen alle medewerkers zich sterker betrokken bij de
afdelingswerking. Deze aanpak laat ons ook toe om systematischer te werk te gaan (vergelijken op
basis van categorieën en cases) én tegelijkertijd meer op maat van de afdelingen te werken. Het aantal
afdelingen blijft ook stabiel rond de 110 waarbij we ook een kleine maar zekere stijging in
ledenaantallen zien. Dit mag ons voorzichtig optimistisch stemmen.

4
Op het gebied van ondersteuning bij activiteiten willen we vanuit nationaal onze afdelingen vooral
inspireren en praktische tools en formats aanbieden waarmee ze lokaal aan de slag kunnen gaan. Waar
nodig kan logistieke ondersteuning gegeven worden. Hierin moeten we een betere balans vinden.
Het aantal vrijwilligers blijft relatief stabiel. We zijn er fier op dat we een dalende trend hebben kunnen
stabiliseren. Bovendien staan we open voor nieuwe vormen van engagement (projectmatig, binnen
community, …) om zo meer mensen te betrekken bij onze organisatie.
Door het durven loslaten en in schoonheid laten uitdoven van verstillende afdelingen komt er energie
en ruimte vrij voor de opstart en begeleiding van nieuwe afdelingen. Ook wordt er geëxperimenteerd
met communities, inhoudelijke werkgroepen en afdelingsstructuren.
SD 2. Liberale Vrouwen verbindt naar buiten over afdeling/vereniging/sector heen.

We werken systematisch aan bewustmaking rond problematieken van bepaalde kwetsbare groepen
(alleenstaande oudere vrouwen, vrouwen met een digitaliseringsachterstand, vrouwen in armoede,
vrouwen met een beperking), via activiteitenaanbod, communicatie en sensibilisering bij afdelingen.
Wat de verdieping en verbreding van onze participatie betreft moeten we vaststellen dat de
gemiddelde leeftijd van onze leden ondertussen is opgelopen tot 65 jaar en dat we nog steeds worden
bekeken als blanke hoogopgeleide kapitaalkrachtige feministen. We moeten blijven werken rond
verjonging en normaliseren van de maatschappelijke superdiversiteit.
Elk jaar zijn er verschillende samenwerkingen, sommigen keren jaarlijks terug, anderen zijn dan weer
meer ad hoc. We willen dit in de toekomst nog versterken door een kwalitatief
stakeholdersmanagement op te zetten zodat we geen enkele opportuniteit missen. We zien op het
lokale niveau te weinig samenwerkingen met andere afdelingen van de Liberale Vrouwen en buiten de
liberale familie.
We experimenteren met nieuwe vormen van verenigen, via inhoudelijke werkgroepen en thematische
communities en waarbij een beperkt engagement mogelijk is. Ook laten we lokale afdelingen vrij in
hoe ze zich willen organiseren. Zij staan op hun autonomie.
SD 3. Liberale Vrouwen verheldert haar identiteit, missie en waarden voor leden en ruim publiek.

We willen onze leden en stakeholders constant informeren en sensibiliseren. We volgen de actualiteit

en spelen hier via onze eigen kanalen snel op in. Door, in lijn met onze missie en visie, standpunten in
te nemen en hierover te communiceren. Op het vlak van expertise uitbouw achter de standpunten is
er te weinig gebeurd. Waardoor we eerder beperkt gezien worden als toonaangevende stem binnen
het maatschappelijk debat. We laten onze stem duidelijk horen binnen de Nederlandstalige
Vrouwenraad alsook naar de liberale politieke partij Open Vld toe wanneer het op het verdedigen van
vrouwenrechten aankomt.
We streven vooral naar een efficiënte communicatie. Er is een aanzienlijke stijging in beschikbare
emailadressen van leden en sympathisanten en er zijn beduidend meer afdelingen met een
facebookpagina. Dit bevordert de samenhang tussen individuele leden, afdelingen en het nationale
secretariaat. We zijn bovendien nationaal sterk aanwezig op sociale media en hebben ons bereik meer
dan kunnen verdubbelen. We zetten ook meer in op herkenbaarheid via een duidelijke huisstijl.
SD 4. Liberale Vrouwen verankert en bouwt verder aan een professionele en efficiënte organisatie
waar kwaliteit centraal staat.

Binnen het team wordt iedereen goed op de hoogte gehouden over de organisatie van het werk. Via
wekelijkse stafmeetings, een whatsappgroep en duidelijke verslaggeving weet iedereen waar hij/zij
aan toe is en wat de verwachtingen zijn. Alles is terug te vinden op de gemeenschappelijke “teamsite”.

5
Op het vlak van personeelsbeleid werd de inhoud van de functies geactualiseerd. Het is duidelijk wie
de verantwoordelijkheid draagt voor wat. Er is een jaarlijkse personeelsvorming samen met Vief,
Willemsfonds en het Huis van de Mens Brussel.
Wij zijn en blijven een financieel gezonde organisatie die om de 3 maanden een grondige
begrotingscontrole doet. Dit is grotendeels te danken aan de subsidiëring vanuit de Vlaamse overheid
al zijn we constant op zoek naar extra eigen middelen.
De uitvoering van het beleidsplan wordt gemonitord. In aanvulling bij het beleidsplan en de
voortgangsrapporten werken we meer en meer via jaarplannen en met duidelijk toegewezen taken
die regelmatig geëvalueerd worden.
De basis die we nu hebben zal van cruciaal belang zijn om in de aankomende beleidsperiode onze
maatschappelijke relevantie te vergroten als socio-culturele vrouwenorganisatie. Hoe gaan we onze
plaats vinden en blijven vinden binnen een in versneld tempo veranderende samenleving? Zal onze
organisatie robuust genoeg zijn om te kunnen omgaan met ontzuiling, met superdiversiteit, met
polarisatie, met globalisering, met digitalisering, …?

Evaluatie door de overheid: Visitatie 2018

De conclusie van het visitatieverslag van 16 april 2018 luidt als volgt: “positieve evaluatie met
aanbevelingen” op. De inschatting van de visitatoren is dat wij een sterke en gezonde socio-culturele
organisatie zijn die goed omgaat met de uitdagingen waarvoor we staan. Ze formuleren ook enkele
terechte aanbevelingen en verbetersuggesties die wij ter harte namen.
Beoordelingselement 1: De wijze waarop de vier functies worden gerealiseerd

• Verbetersuggestie: De commissie raadt de organisatie aan om de verschillende sociaal-culturele

activiteiten op het lokaal niveau systematischer en nauwkeuriger in kaart te brengen. Op deze
manier kan de organisatie de vinger aan de pols houden wat betreft de mate waarin de vier
functies worden ingevuld, zowel centraal als lokaal.

Beoordelingselement 3: Het beleid ten aanzien van de vrijwilliger

• Verbetersuggestie: De organisatie monitort de bestuursvrijwilligers grondig. Het aantal en het

profiel van de andere vrijwilligers die ingezet worden in de afdelingen, is een blinde vlek. De
commissie raadt de organisatie dan ook aan om samen met de lokale en regionale afdelingen en
‘communities’ werk te maken van een registratie(systeem) om de vrijwilligerspool in al haar
facetten in kaart te brengen.

Beoordelingselement 4: De acties met het oog op de verdieping en verbreding van de participatie

• Verbetersuggestie: De commissie apprecieert de innovatieve kracht van de nieuwe
afdelingsvormen zoals de ‘communities’. De commissie raadt de organisatie wel aan om na te
denken over de mogelijkheden om deze ‘lossere’ groepen dichter te laten aansluiten bij de
vereniging. In het bijzonder de participatie van deze groepen aan de besluitvorming binnen de
organisatie verdient de nodige aandacht.
• Aanbeveling: De commissie beveelt de organisatie aan om de zelfgekozen doelgroepen expliciet
te benaderen en acties hieromtrent te ontwikkelen. Voorlopig blijven de inspanningen om de
participatie te verdiepen en verbreden beperkt tot enkele praktijken waarbij vooral de
Facebookgroepen in het oog springen.
• Aanbeveling: De commissie beveelt de organisatie aan om verder na te denken over ‘de liberale
vrouw’ van de toekomst en het denkproces om te zetten in concrete initiatieven. De commissie
wijst hiervoor op het onbenut potentieel van vrouwen die ze met haar liberale, feministische en

6
 humanistische gedachtengoed kan aanspreken, maar die zich op dit moment niet meteen
herkennen in het imago van de Liberale Vrouwen.

Beoordelingselement 5: De aanpak van de diversiteit met specifieke aandacht voor interculturaliteit

• Aanbeveling: Met oog op een sterkere impact in de praktijk, beveelt de commissie de organisatie
aan om haar beleid rond diversiteit en interculturaliteit nadrukkelijker te vertalen in concrete
handvaten en instrumenten die zowel op landelijk als lokaal niveau van pas komen. Diversiteit en
interculturaliteit verdienen een explicietere plaats in de organisatie zodat ze nog meer ‘part of the
image’’ van de Liberale vrouwen worden.

Beoordelingselement 6: De communicatie met de leden

• Verbetersuggestie: De commissie raadt aan om de resultaten van het in kaart te brengen van het
bereik te gebruiken om tot gerichte acties te komen.
• Verbetersuggestie: Momenteel communiceert de organisatie via een eigen website, thematische
websites, blogs, Facebookpagina's, een YouTube-kanaal, nieuwsbrieven enz. Het is een
aandachtspunt dat men het bos door de bomen blijft zien. De commissie raadt de organisatie aan
om de verschillende communicatiekanalen te integreren.
Beoordelingselement 8: Het ontwikkelen van vernieuwende en bijzondere activiteiten
• Verbetersuggestie: De commissie raadt de organisatie aan om stil te staan bij wat innovatie
betekent binnen haar werking. Het conceptueel kader over innovatie binnen het sociaal cultureel
werk, dat Socius uitwerkte, kan hiervoor een nuttige kapstok bieden: innovatie binnen de
organisatie, met betrekking tot sociaal-culturele praktijken, en op maatschappelijk vlak.
Beoordelingselement 9: De samenwerking en netwerkvorming met andere organisaties
• Verbetersuggestie: Met oog op het verbreden van de participatie met nieuwe doelgroepen, zoals
alleenstaande oudere vrouwen, vrouwen met een digitaliseringsachterstand, vrouwen in armoede
en vrouwen met een beperking, raadt de commissie de organisatie aan om bewuster en
intensiever te zoeken naar relevante partners buiten de kringen van liberale vrouwen. Op die
manier kunnen samenwerkingen uitgroeien tot hefbomen voor de verbreding van de participatie.
Beoordelingselement 11: De manier waarop in de werking rekening gehouden wordt met principes
van integrale kwaliteitszorg

• Verbetersuggestie: De commissie raadt de organisatie aan om haar acties met betrekking tot
kwaliteitszorg aan een gedocumenteerd kwaliteitszorgmodel op te hangen. Niet alleen biedt dit
systematiek voor haar werking, maar het is ook een manier om de eventuele blinde vlekken op het
vlak van kwaliteitszorg te detecteren en bij te sturen.
De jaarlijkse subsidie wordt verantwoord in het kader van de uitvoering van het beleidsplan
• Verbetersuggestie: De commissie raadt de organisatie aan om na te denken over haar
afschrijvingsbeleid.
• Verbetersuggestie: De commissie raadt de vereniging aan om bijkomende opbrengsten te zoeken.
• Verbetersuggestie: De commissie raadt de organisatie aan om de competenties van de
medewerker die de boekhouding voert, te versterken. Dit kan opgenomen worden in het
professionaliseringsplan voor de komende jaren.

7
Deel 1. Inhoudelijk plan
Organisatieprofiel
De Liberale Vrouwen zijn een vrouwenvereniging die vrouwen samenbrengt en verschillende actoren
in de samenleving verenigt met als focus emancipatie van de vrouw en gelijke kansen voor iedereen.
Wij veroordelen alle vormen van discriminatie. De Liberale Vrouwen dragen een humanistisch-liberale
maatschappijvisie uit in alles wat we doen. Zelfbeschikking, gelijkheid, vrijheid van denken en doen en
vooruitgangsoptimisme zit in onze genen. Dit beschouwen wij als onze unique selling proposition
(USP).

8
9
Organisatiestructuur
De organisatiestructuur van de landelijke vereniging is een traditionele vzw-structuur.

ALGEMENE VERGADERING
De Algemene Vergadering van de Liberale Vrouwen is het hoogste beslissingsorgaan in onze
organisatie en heeft het eindbeslissingsrecht. Jaarlijks wordt er een werkingsverslag, een financieel
verslag en een begroting ter goedkeuring voorgelegd aan de leden van de Algemene Vergadering.
Beleidsplannen en voortgangsrapporten worden aanvullend ook voorgelegd. De Algemene
Vergadering verkiest de Raad van Bestuur van onze organisatie.

Frequentie: komt minstens 1x per jaar samen.

Samenstelling: alle afdelingen van de Liberale Vrouwen zijn vertegenwoordigd via afgevaardigde
bestuursvrijwilligers (1 vertegenwoordiger wanneer minder dan 50 leden, 2 vertegenwoordigers
wanneer meer dan 50 leden) én een door de AV verkozen Raad van Bestuur.

RAAD VAN BESTUUR

De Raad van Bestuur van de Liberale Vrouwen staat in voor het globale beleid van onze vereniging. Dit
behelst alle beleids- en beheersmateries als afdelingsgebonden kwesties. De leden van de raad van
bestuur worden geacht in het algemeen belang van de organisatie te denken en handelen.

Frequentie: komt in principe maandelijks samen, met uitzondering van de zomermaanden juli en
augustus.
Samenstelling: de raad van bestuur is volledig samengesteld uit vrijwilligers en bestaat uit 15
rechtstreeks verkozen leden.

10
Volgende personen kunnen toegevoegd worden aan de raad van bestuur:

• Provinciale voorzitters
• Regionale bestuursvrijwilligers (BV’s) kunnen uit hoofde van hun functie met adviserende
stem
• Oud-voorzitters
• Eventueel gecoöpteerde leden

DAGELIJKS BESTUUR
Het dagelijks bestuur van de Liberale Vrouwen staat in voor de dagelijkse werking van de organisatie.
Beslissingen van de Raad van Bestuur worden, in overleg met de Algemeen Directeur, door het
dagelijks bestuur voorbereid.

Frequentie: Wanneer noodzakelijk, veel digitaal contact.

Samenstelling: voorzitter, 2 ondervoorzitters, secretaris en penningmeester

WERKGROEPEN
Werkgroepen zijn (tijdelijke) groepen van vrijwilligers, grotendeels thematisch gegroepeerd. Ze
kunnen ontstaan binnen de Raad van Bestuur voor de meer beleidsmatige onderwerpen. Anderen zijn
dan weer gelinkt aan bepaalde acties of activiteiten en staan ook open voor niet-bestuurders.
Voorbeelden hiervan zijn de werkgroep voor de vrouwenreis en de werkgroep geweld op vrouwen.

REGIONALE BESTUREN
Regionale besturen vormen een platform en netwerk voor informatieverstrekking, participatie en
inspraak waar verantwoordelijken van lokale afdelingen elkaar kunnen ontmoeten. Lokale informatie
wordt hier gebundeld om het mogelijk te maken om regionale noden of blinde vlekken beter te laten
opvolgen door de professionele medewerkers. De regionale besturen organiseren daarnaast ook
activiteiten voor de afdelingen in hun regio. De regionale besturen staan tussen de lokale afdelingen
en de nationale koepels in en worden bestuurd door regionale BV’s.

LOKALE AFDELINGEN
De lokale afdelingen van de Liberale Vrouwen zijn autonome (feitelijke) verenigingen. Ze vormen de
kern en de basis van onze vereniging. Er zijn niet-bindende modelstatuten beschikbaar rond
democratische bestuursverkiezingen en uitleg over de klassieke taakverdeling binnen een bestuur. De
lokale afdelingen verbinden onze leden met de bovenlokale niveaus en worden bestuurd door lokale
bestuursvrijwilligers. Zij beslissen autonoom over alle kwesties in hun lokale afdeling.

COMMUNITIES
De Liberale Vrouwen experimenteren met thematische (online) gemeenschappen om mensen te
verbinden rond een gemeenschappelijke interesse. Zo is er ‘klappen en breien’, ‘Liberale Vrouwen in
beweging’ en de ‘Liberale Vrouwen leesgroep’.

LEDEN
Mensen kunnen op twee manieren lid zijn van de Liberale Vrouwen. In de eerste plaats kunnen ze
zich aansluiten bij een lokale afdeling. In dit geval dienen zij ook lokaal hun lidgeld te betalen. Er
bestaat ook een nationaal lidmaatschap waarbij lidgeld rechtstreeks aan de nationale organisatie
wordt betaald.

11
Liberale Vrouwen in cijfers

12
13
14
ACTIVITEITEN

Lokaal georganiseerde activiteiten

2013 2015 2016 2017 2018

788 1084 1011 1120 1172

Landelijk bovenlokaal georganiseerde activiteiten

2013 2015 2016 2017 2018

N/A 15 11 11 11

Deelnemers per jaar

2013 2015 2016 2017 2018

N/A 34.229 33.225 43.108 41.194

SAMENWERKINGEN

2015 2016 2017 2018

N/A N/A 234 190

• 106 samenwerkingen met andere liberale organisaties

• 18 samenwerkingen tussen afdelingen
• 10 samenwerkingen met andere vrouwenorganisaties
• 56 samenwerkingen met bv. lokale verenigingen

BEGELEIDINGEN

2014 2015 2016 2017 2018

235 237 263 274 245

Begeleiding per categorie 2017 2018

Innovatieve afdeling 39 35
Kleine onderneming 93 79
Startende afdeling 25 13
Vriendinnenclub 48 60
Verstillende afdeling 31 25

FINANCIËN

è Subsidie enveloppe

2015 2016 2017 2018

€300 204,70 €299 237, 69 €308 130,84 €310 639,96

è Eigen middelen

2015 2016 2017 2018

€21 592,13 €17 006,44 €17 649,05 €17 780,34

15
Onze stakeholders
In dit onderdeel identificeren we de mensen, groepen of organisaties die betrokken zijn en belang
hebben bij (de toekomst van) onze organisatie. We maken hierbij een onderscheid tussen interne en
externe stakeholders. Dit onderdeel van het beleidsplan in een eerste aanzet voor een verdere
stakeholdermapping en het opzetten van een efficiënt stakeholdermanagement. Onderstaande lijst is
niet-exhaustief. Met heel wat van deze organisaties hebben wij een goede samenwerking, anderen
ontmoeten wij eerder beperkt.

Interne stakeholders
Onze interne stakeholders zijn alle ‘organisatiegenoten’ die rechtstreeks en zo goed als dagelijks met
de werking van de Liberale Vrouwen te maken hebben.

Het team van de Liberale Vrouwen bestaat uit 6 medewerkers die de

verschillende taken binnen de organisatie op zich nemen. De
betrokkenheid van onze medewerkers bij de organisatie is groot, dit
Personeel
is bij vele toe te schrijven aan de vele jaren dat ze al voor onze
organisatie werken en voelbaar tot op het punt dat zij zich ook, buiten
hun uren, vrijwillig inzetten in hun respectievelijk lokale afdeling
Dit zijn onze nationale, regionale en lokale bestuursleden. Wij kunnen
Vrijwilligers:
als organisatie rekenen op meer dan 600 BV’s die zich vrijwillig
bestuursvrijwilligers (BV’s)
inzetten voor onze organisatie.

Externe stakeholders
Externe stakeholders zijn mensen of groepen die buiten de organisatie staan of niet dagelijks bij de
Liberale Vrouwen betrokken zijn.

Onze leden zijn onze eindgebruikers, onze klanten. Zij zijn een
Leden waardevol goed voor onze organisatie. We doen er alles aan om hen
een kwalitatief socio-cultureel aanbod te bieden.
Van tappers tot sprekers, van partners die mee een handje uit de
mouwen steken tot mensen die een locatie, hun tijd, of hun hersenen
Vrijwilligers: freelance
even ter beschikking stellen voor onze organisatie. Alle beetjes
helpen, en vele kleintjes maken een groot.
We hebben meer dan 100 lokale afdelingen over heel Vlaanderen en
Brussel. Samen met hen bieden wij een kwalitatief aanbod aan aan
Afdelingen
onze leden en sympathisanten. Zij kunnen rekenen op logistieke en
inhoudelijke ondersteuning vanuit het nationale secretariaat.
De Vlaamse overheid, Departement CJSM oefent op een directe
Subsidiërende overheid manier invloed uit op onze toegang tot financiële middelen. Onze
werking draait voor ongeveer 91% op hun subsidiëring.
De Federatie is een bond van samenwerkende sociaal-culturele
De Federatie – organisaties. Het is een ledenorganisatie waar alle sociaal-culturele
Belangenbehartiger organisaties die een werking hebben die verder reikt dan de
sociaal-cultureel gemeentegrenzen zich bij kunnen aansluiten. De Federatie werkt
volwassenenwerk samen met ons aan meer ruimte voor vrijwilligerswerk, burgerschap,
leren en maatschappelijk bewegen.
Socius ondersteunt professionals uit de socio-culturele sector en hun
Socius – Steunpunt
organisaties (erkend door de Vlaamse Gemeenschap). Ze werken aan
sociaal-cultureel
de professionalisering van sociaal-culturele werkers en zetten
volwassenenwerk
praktijken en het brede werkveld op de kaart.

16
 Sociare is de Nederlandstalige socioculturele werkgeversfederatie
Sociare – Nederlandstalige
met 800 lidorganisaties, voornamelijk vzw’s, die tot de paritaire
socioculturele
comités 329.01 of 329.03 behoren. Zij ondersteunen en versterken de
werkgeversfederatie
organisaties via advies, belangenbehartiging, vorming en netwerking.
Open Vld – Open Vlaamse
Open Vld is een democratische Vlaamse liberale politieke partij.
Liberalen en Democraten
Jong VLD is de jongerenorganisatie van de Vlaamse Liberalen en
Democraten (Open Vld). Het is een onafhankelijke politieke
Jong VLD –
jongerenorganisatie die de liberale ideologie wil uitdragen en
Liberale politieke
jongeren wil motiveren om kennis te maken met de politiek. Jongeren
jongerenbeweging
van 14 tot 35 jaar kunnen lid worden. Jong VLD is actief op lokaal,
provinciaal, nationaal en internationaal niveau.
Open Vld Vrouwen zijn een geleding van de partij Open Vld en spitsen
Open Vld Vrouwen
zich toe op gelijke politieke vertegenwoordiging van vrouwen.
Liberale Mutualiteit –
De Liberale Mutualiteit is een groep van ziekenfondsen in België.
Ziekenfonds
Vief vzw – Vief is een sociaal-culturele vereniging van en voor 50-plussers en
Seniorenknooppunt gepensioneerden en met aandacht voor kansengroepen.
Willemsfonds – Het Willemsfonds is een Vlaamse vrijzinnige socioculturele
Cultuurfonds organisatie.
Liberaal Archief/Liberas is het archief voor de liberale beweging in
België en Vlaanderen. Het heeft als wetenschappelijke en landelijke
collectie beherende instelling tot doel archief over de liberale
Liberaal Archief/Liberas
beweging in België/Vlaanderen te herkennen en te verzamelen, te
behouden en te borgen, te onderzoeken en te presenteren. Dit
materiaal stamt van het begin van de 19de eeuw tot heden.
Vrouw en vrijheid is een feministische liberale vrij-denktank die ijvert
Vrouw en vrijheid
voor 50/50 vrouwen altijd en overal.
Groep Lucienne Herman- Groep Lucienne Herman-Michielsens is een feministische denktank
Michielsens voor een beter samenleving
De Liberale Vakbond is een organisatie die opkomt voor de belangen
van meer dan 220.000 werknemers en sociaal verzekerden. Zeker
ACLVB (WO=MEN) voor vrouwen is het ACLVB een bondgenoot in het afdwingen van de
gelijke behandeling waar zij recht op hebben. Gelijke kansen voor
vrouwen en een vrouwvriendelijke arbeidsomgeving.
De Vrouwenraad is een overkoepelende organisatie voor
verenigingen die werken aan gelijke kansen voor vrouwen en
mannen. Ze waken over de toepassing van de resoluties van de VN-
Vrouwenraad Wereldvrouwenconferenties, het VN-Vrouwenverdrag en andere
internationale mensenrechteninstrumenten en voeren een
aanwezigheidspolitiek in nationale en internationale organisaties,
overlegorganen en werkgroepen.
Rosa vzw is het kenniscentrum voor gender, feminisme en gelijke
kansen m/v. Ze willen het genderbewustzijn in Vlaanderen
RoSa vzw
bevorderen en hierdoor de feitelijke ongelijkheid tussen vrouwen en
mannen in de samenleving helpen wegwerken.
BPW is een ledenorganisatie gericht op netwerken voor
vrouwen. BPW richt zich op geëngageerde en dynamische dames met
Business and Professional
een open geest, die beroepsmatig actief zijn. Ze moedigen vrouwen
Women (BPW)
aan zich professioneel te ontwikkelen, leiderschapsposities in te
nemen en actief te netwerken. BPW voert ook actie rond equal pay

17
 Fierce ladies/Straffe Accelerator-tribe voor divers vrouwelijk talent met ambitie. Ze willen
madammen deze vrouwen zichtbaar maken, ontwikkelen en verbinden.
Netwerk van en voor ondernemende vrouwen. Markant biedt een
Markant toegankelijk en zinvol vrijetijds aanbod. Samen met andere vrouwen
participeren ze aan het maatschappelijk en cultureel leven.
Femma is een vrouwenvereniging die strijdt voor gelijkheid, tijd en
Femma
geluk voor vrouwen en mannen.
Zij-kant is een sociaal-culturele beweging die gespecialiseerd is in
gender en gelijke kansen v/m. Als progressieve vrouwenbeweging
Zij-Kant
voeren zij campagne en organiseren ze laagdrempelige activiteiten
om mensen te sensibiliseren en aan te zetten tot actie.
Katholiek Vormingswerk
voor Landelijke Vrouwen Grootste vrouwenvereniging van Vlaanderen
(KVLV)
Viva-SVV is de vrouwenvereniging van de Belgische Socialistische
Viva-SVV – Mutualiteiten. Met 250 groepen in Vlaanderen en 8000 activiteiten
Socialistische Vrouwen per jaar verbinden en inspireren zij vrouwen. Maar ze stellen
Vereniging evengoed ongelijkheden in vraag en moedigen vrouwen aan om
gezonder en bewuster te leven
Amazone is het Kruispunt voor Gendergelijkheid. Met structurele
subsidies van het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en
Amazone mannen, runt Amazone de kantoren van een twintigtal
vrouwenorganisaties. Ze hebben ook congres- en vergaderzalen ter
beschikking én een restaurant.
Federatie Wereldvrouwen vzw ontstond als een antwoord op de
behoefte aan ondersteuning die zich nadrukkelijk richt op de
specifieke noden en vragen van migrantenvrouwen en hun
verenigingen. De vzw stimuleert integratie, participatie en
Federatie Wereldvrouwen
zelfontplooiing van het individu en allochtone vereniging via
informele kanalen. De vzw is een social profit met als belangrijkste
doelstellingen het ondersteunen, versterken en emanciperen van een
grote verscheidenheid aan etnisch-diverse vrouwenverenigingen.
DeMens.nu vertegenwoordigt Nederlandstalige vrijzinnig
humanistische verenigingen in Vlaanderen en Brussel. Het is een
De Mens.nu + Huis van de koepelvereniging van vrijzinnig humanistische verenigingen,
Mens Brussel huizenvandeMens en ontmoetingscentra. Samen met het Centre
d’Action Laïque (CAL) vertegenwoordigt deMens.nu de vrijzinnige
humanistische gemeenschap in België.
De Maakbare Mens is een door de Vlaamse Overheid erkende vzw.
De Maakbare mens Vijfjaarlijks stellen ze een beleidsplan op met actiepunten
geselecteerd na overleg met deskundigen uit diverse disciplines.
LEIF is een open initiatief van mensen en verenigingen die streven
Leif naar een waardig levenseinde voor iedereen, waarbij respect voor de
wil van de patiënt voorop staat.

Dit overzicht dient systematisch aangepast te worden. We denken dan aan personen of organisaties
waarmee we in contact komen in het kader van ons jaarthema (vb. All1 van Carla Dejonghe), personen
of individuen die zich ook bezighouden met 1 van onze 3 geselecteerde SDG’s, of die werken rond
en/of met een van onze kwetsbare groepen (vb. Nasci, Konekt, …)

18
Maatschappelijke contextanalyse
In dit hoofdstuk gaan we op zoek naar wat er allemaal gaande is binnen onze samenleving. Wat zijn de
trends, evoluties en ontwikkelingen waar we als socio-culturele organisatie rekening mee moeten
houden? Kunnen we als Liberale Vrouwen eventueel meesurfen met bepaalde tendensen om zo onze
missie te realiseren. Of zullen we tegen de stroom moeten ingaan? Waarmee kunnen we aan de slag,
en, misschien nog belangrijker, wat laten we aan ons voorbij gaan?

Veel van de trends die we identificeerden in het beleidsplan 2016-2020 blijven nog steeds actueel,
tegelijkertijd komen er steeds meer aspecten bij waar we als organisatie rekening mee moeten
houden. In dit hoofdstuk zullen we deze nieuwe trends bespreken om vervolgens af te toetsen aan
onze missie en visie. Dit zal dan de basis worden voor een juiste en gerichte focus binnen het
beleidsplan.

We identificeerden 4 megatrends.

• Bevolking; aangroei en samenstelling: vergrijzing, verdunning (kleinere gezinnen en meer

éénoudergezinnen én alleenstaanden), migratie … .
• Technologische vooruitgang biedt heel wat mogelijkheden maar brengt ook uitdagingen met
zich mee.
• Onze welvaartstaat staat onder druk.
• Ecologisch systeem staat onder druk.

We omschreven ook 6 samenlevingsdomeinen in verandering die de toekomst van de samenleving

en het sociaal cultureel werk mee zullen bepalen:

• We zagen een transformatie in het verenigingsleven en binnen het vrijwilligerswerk.

• We merken dat we anders en vooral levenslang leren.
• We zagen veranderende verhoudingen tussen middenveld, overheid, markt en burger: bv.
burgerinitiatieven ontstaan wanneer de overheid terugtreedt of onvoldoende inspeelt op
nieuwe maatschappelijke behoeften.
• We zagen een evolutie naar een meer individuele ervaringswereld die kan leiden tot een
vereenzaming en duale samenleving waarbij het gemeenschapsgevoel, de sociale cohesie
afbrokkelt.
• We merken dat onze vrije tijd onder druk staat, deels door de flexibilisering van de arbeidstijd
en de stijging van de pensioenleeftijd, dit vermindert de beschikbare tijd om deel te nemen
aan het verenigingsleven en in te tekenen op het vrije tijds aanbod.
• We stellen vast dat superdiversiteit de wijze waarop we samenleven enorm verandert, zowel
op een positieve als negatieve manier.

We zagen ook een aantal specifieke trends met betrekking tot vrouwen en gender.

• Pay gap: hoewel vrouwen ondertussen hoger geschoold zijn dan mannen zien we toch nog
een loonkloof tussen mannen en vrouwen. Dit is deels te wijten aan maatschappelijke
constructen waardoor meisjes eerder kiezen voor ‘seksestereotype’ studies om vervolgens
terecht te komen in sectoren en beroepen waar de lonen minder hoog liggen of waar er minder
kans is op de uitbouw van een carrière. Bovendien stappen vrouwen vaker dan mannen
(tijdelijk) uit de arbeidsmarkt en werken ze meer deeltijds om de zorgtaken binnen het gezin
op te nemen.

19
 • Glazen plafond: hoe hoger op de ladder, hoe minder vrouwen aan de top. Vrouwen moeten
nog steeds opboksen tegen hardnekkige al dan niet bewuste vooroordelen over vrouwen in
leiderschapsposities.
• Combinatie werk – privéleven: vrouwen besteden nog altijd meer uren aan gezinsarbeid dan
mannen, tegelijkertijd neemt hun arbeidsmarktparticipatie enkel maar toe.
• Feminisering van de armoede: vrouwen lopen een groter risico om in armoede terecht te
komen dan mannen. Dit is vooral te wijten aan een lagere werkgelegenheidsgraad met
aanvullende risicofactoren zoals het aantal kinderen ten laste, de leeftijd, het type gezin
(alleenstaanden, eenoudergezinnen.
• Geweld op vrouwen: Geweld op vrouwen is de meest ingrijpende mensenrechtenschending
van het moment. Het rijt families en hele gemeenschappen uiteen en blokkeert de vooruitgang
en ontwikkeling van iedereen, niet alleen van vrouwen. 1 op 3 vrouwen wereldwijd krijgt te
maken met (seksueel) geweld. 1 op 8 vrouwen in België zijn voor hun 18e levensjaar ooit het
slachtoffer geweest van gedwongen seksuele contacten of relaties.
• Intersectionaliteit: bovenstaande trends worden versterkt in de groep van vrouwen met een
migratieachtergrond, scholingsgraad, socio-economische status, …

Microniveau
Het microniveau zijn alle evoluties/tendensen die zich nabij en binnen de organisatie afspelen: in
waarden en normen, onder de medewerkers, in aandacht voor thema’s/werkvormen, in de profielen
van deelnemers/vrijwilligers, in samenwerkingsprojecten, innovatie enz.

• Teamwork: We zitten binnen onze organisatie met een veelheid aan profielen, zowel van
medewerkers als van vrijwilligers, wat voor een boeiende en uitdagende werkomgeving zorgt.
Inzetten op teamgeest, goede communicatie en goede afspraken is noodzakelijk net als het
ontwikkelen van individuele talenten.
• Flexibilisering: We zitten binnen onze organisatie met een veelheid aan profielen en
individuele situaties van medewerkers. We moeten meer inzetten op flexibel werken op maat
van de medewerker: mama, oudere werknemers, politiek engagement, mantelzorgers, kind
met beperking, afstand van hoofdkantoor, … zonder in te boeten op de kwaliteit van het werk.
• Inclusie: We streven als organisatie naar een inclusieve maatschappij en willen dit zowel intern
als extern uitdragen en mee aan de slag gaan. Iedereen is welkom binnen onze organisatie.
• Maatschappelijke activering: We willen de maatschappelijke relevantie van onze organisatie
vergroten door een standpunt in te nemen rond vrouwenrechten, emancipatie en gelijkheid.
• Verjongen: We voelen een zekere nieuwsgierigheid bij jonge en diverse profielen naar onze
organisatie en willen deze nieuwsgierigheid omzetten in concrete engagementen door ons
aanbod hierop af te stellen.
• Know how: We moeten een betere balans en uitwisseling vinden tussen de ervaring en de
kennis van meer ervaren medewerkers en vrijwilligers en het enthousiasme en innovatieve
denken van de nieuwe medewerkers en vrijwilligers.
• Duurzaamheid: We willen als organisatie, binnen onze mogelijkheden, duurzamer worden op
het vlak van vervoer, consumptie, afval, papierverbruik, energieverbruik, …
• Digitalisering: We moeten mee met onze tijd en daar horen ook digitale skills en tools bij om
het werk te optimaliseren via technologische innovatie.

20
Mesoniveau
Het mesoniveau gaat over alle evoluties/tendensen in de onmiddellijke omgeving van de organisatie
met een direct effect op het succes en de resultaten van de werking van je organisatie. Dit zijn gegevens
over:

Ons doelpubliek

• LOYALITEIT: We hebben een zeer trouwe basis van ongeveer 10.000 leden, waaronder 600
vrijwilligers. Deze mensen moeten we koesteren, betrekken binnen onze werking en
waarderen. Zij maken, vaak al jarenlang, een duidelijke keuze voor onze organisatie. Uit onze
ledenbevraging blijkt dat de ideologische link zeer fel speelt om zich te engageren binnen onze
organisatie. Het aanbod van zowel nationaal als de afdelingen speelt ook mee in hun keuze
voor onze organisatie, net als het kennen van iemand binnen de organisatie. Met een
gemiddelde leeftijd van 65 jaar zijn er wel wat uitdagingen voor de toekomst.
• ONTZUILING: De naast elkaar bestaande structuren in een samenleving die duidelijk getekend
zijn door verschillende levensbeschouwelijke en/of ideologische groepen zijn aan het
verdwijnen. Individuen maken niet langer keuzes omdat ze bij een ideologische groep horen
maar op basis van eigen afwegingen. Ze nemen deel aan organisaties van buiten de eigen “zuil”
en houden zich niet meer aan de voorschriften van die zuil. Wij zijn er ons van bewust dat de
ontzuiling van de maatschappij een feit is. Nieuwe leden zullen niet enkel aansluiten omwille
van het liberale karakter van de organisatie maar ook omdat onze acties en standpunten
aansluiten bij hun persoonlijke interesses en overtuigingen. We zien ook dat onze lokale
afdelingen kiezen voor alternatieve benamingen om op lokaal vlak een breder publiek te
kunnen bereiken. Ze zijn hier vrij in maar trachten de band met het nationale niveau te
versterken door het aanbieden van visuals en templates in de huisstijl van de Liberale Vrouwen
en door regelmatige communicatie en contact.
• FEMINISME: is niet langer weggelegd voor enkel vrouwen. Meer en meer mannen komen uit
de kast als feminist of personen identificeren zich niet langer als man of vrouw of veranderen
van geslacht (transgenders). Dit zorgt voor een heel nieuwe dynamiek binnen de strijd voor
gendergelijkheid en gelijke kansen. Dit zorgt ook voor een uitdaging op het vlak van participatie
binnen onze vrouwenorganisatie. We merken vb. dat mannen ook willen participeren binnen
onze organisatie of aan activiteiten. Na een inschatting van de oprechtheid van deze vragen
moeten we wel een antwoord bieden op deze vraag voor participatie. Onze strijd voor een
inclusieve wereld is een eentje waar we uiteindelijk allemaal beter van zullen worden.

Concurrenten of ‘concullega’s’

• ONTZUILING: We zien heel wat verenigingen hun link met een bepaalde zuil loslaten
(naamsverandering, marketing, …) in de hoop om een breder publiek te bereiken en dit met
gemengde resultaten. Veel vrouwenverenigingen gaan daarom meer en meer op elkaar lijken
en raken hun unique selling point van weleer kwijt. De thema’s waarop wordt ingezet, worden
meer en meer dezelfde. Bovendien zijn er maar een beperkt aantal eerder kleine liberale
organisaties waardoor er in een aantal gevallen overlap qua lidmaatschap én werking zien.
Overleg tussen de liberale organisaties dringt zich op.
• VROUWENBEWEGING: we kunnen ons de vraag stellen of er voldoende samenwerking en
verbondenheid is binnen de vrouwenbeweging. Er is heel wat gelijkaardig aanbod en
gelijkaardige thema’s waarrond gewerkt wordt maar, zeker verzuilde organisaties, blijven
binnen hun bubbel.

21
Veranderende samenstelling van de wijk/maatschappij

• SUPERDIVERSITEIT: Diversiteit is een feit waar we als maatschappij mee aan de slag moeten.
Het brengt heel wat uitdagingen met zich mee en tegelijkertijd evenveel opportuniteiten om
te leren van elkaar en in respect samen te leven. De diversiteit binnen de diversiteit is ook
enorm gestegen: etnisch-culturele achtergronden, socio-economische status, scholingsgraad,
levensbeschouwingen, … Om hier mee aan de slag te kunnen gaan moet men een
kosmopolitische bril opzetten.

Burgerparticipatie

• MONDIGE BURGERS: burgers worden mondiger en mondiger en laten hun stem zeer luid
horen over verschillende thema’s. Sociale media en andere communicatietechnieken
vergroten hun bereik aanzienlijk. Individuele burgers doen dus nu in grote mate wat vroeger
enkel door het middenveld gedaan werd. De uitdaging bestaat erin om elkaar te vinden bij
gemeenschappelijke belangen om zo de boodschap nog luider te laten klinken.

Overheid

• FINANCIËLE IMPACT: het nieuwe decreet maakt instroom van nieuwe verenigingen binnen het
sociaal-cultureel volwassenenwerk terecht eenvoudiger. De subsidiepot blijft echter wel
grotendeels op hetzelfde niveau of krimpt waardoor organisaties zich bewust moeten zijn van
een potentiële vermindering van hun subsidies.
• PROFESSIONALISERING: de overheid verwacht – terecht – een professionalisering van de
werking van organisaties binnen het sociaal-cultureel volwassenenwerk. Organisaties moeten
zich een bedrijfsmentaliteit aanmeten teneinde de kwaliteit van de werking te verhogen.
• AUTONOMIE: het decreet geeft organisaties de mogelijkheid om hun werking uit te bouwen
zonder keurslijf. Kwaliteitsvereisten zijn goed en nodig – en compleet verantwoord wanneer
er in die mate financiële middelen tegenover staan - maar mogen de autonomie en de
identiteit van de organisatie niet beknotten.

Macroniveau
Het macroniveau gaat over alle evoluties/tendensen buiten de organisatie waarvan het effect op de
organisatie even op zich laat wachten. De Liberale Vrouwen bekijken nieuwe ontwikkelingen steevast
als een opportuniteit om met iets aan de slag te gaan. Dit wil echter niet zeggen dat we bedreigingen
niet serieus nemen en dat we met een kritische blik kijken naar trends en evoluties in onze samenleving.

Digitalisering en privacy

• BURGERPARTICIPATIE: Digitalisering kan burgerparticipatie versterken, vernieuwen en

ondersteunen. We moeten behoedzaam zijn dat we geen zetelactivisten worden maar het is
een manier om aan sensibilisering en bewustmaking te doen. Op deze platformen ontstaat
een polyloog i.p.v. een dialoog en dat maakt het boeiend, maar ook ingewikkeld.
• ROBOTISERING/AUTOMATISERING: vervanging van de mens door Artificial Intelligence (AI)
en robots. Gaan mensen nog voor zichzelf nadenken of gaan computers voor ons denken.
Jobverlies door robotisering: er zijn nieuwe skills nodig om werk te kunnen vinden. Robots
kunnen ook een hulpmiddel zijn: robots ter vervanging van zwaar werk (bv. zorgrobots,
zelfrijdende auto’s). AI zit momenteel al in sociale media en andere dingen.
• DEMOCRATIE: Beleidsbeslissingen door AI, beleidsmakers die zich gaan verschuilen achter AI?
AI kan smaken en voorkeuren van de meerderheid berekenen aan de hand van gigantische

22
 databanken met informatie en tonen wat de meerderheid het mooiste, het beste, het meest
aangename vindt. Dit creëert een spanningsveld tussen de universele ‘ideale’ keuze voor de
meerderheid en de individuele (keuze)vrijheid. Waar ligt de grens?
• DATA/PRIVACY: kan je je data zelf voldoende beschermen? Als burger draag je de
verantwoordelijkheid voor je eigen privacy maar je moet natuurlijk wel weten wie wat van jou
weet. De data die over jou verzameld wordt kan ingrijpend zijn (zowel positief als negatief) op
verschillende vlakken, denk maar aan entertainment op maat of het bijhouden van data over
je gezondheid.
• INFORMATIEBUBBELS: we zitten meer en meer in onze eigen veilige bubbel en worden minder
en minder kritisch. Kleuring van het nieuws: we praten niet meer over bepaalde dingen, we
willen het niet weten (bv. hongersnood). Wie beoordeelt wat positief of negatief nieuws is, of
wat nieuwswaardig is. Mensen moeten zeer actief en bewust op zoek gaan naar ‘de andere
kant van het verhaal’: actief op zoek gaan naar andere invalshoeken, binnen netwerk over
maatschappelijke thema’s praten. De onafhankelijkheid van de pers staat op veel plaatsen
onder druk.
• MEDIAWIJSHEID EN KRITISCH DENKEN: Toegang tot een veelheid van informatie is van groot
belang, leren omgaan met en factchecken van informatie is dat eveneens.
• DISCRIMINATIE EN HATE SPEECH: stigmatisering en hate speech naar bepaalde groepen of
andersdenkende individuen komen meer en meer voor op sociale media. Door de tijd die we
doorbrengen achter een scherm is er het risico dat we onthecht geraken van de realiteit en
mee gaan in wat we lezen op het internet zonder hier kritisch naar te kijken. Het
verenigingsleven heeft hier een heel belangrijke rol in te spelen om mensen van verschillende
walks of life samen te brengen.

Global vs. Local

• GLOBALISERING: we zijn steeds meer en meer met elkaar verbonden. We kunnen

gemakkelijker reizen, over de grenzen heen, we staan via het internet in contact met zowat
heel de wereld. Maar toch zijn er veel mensen die zich ondanks dit alles eenzamer gaan voelen.
• BURGERPARTICIPATIE: begin lokaal, engagement binnen je eigen buurt/omgeving. Er zijn
altijd mensen in de buurt die je willen helpen. Mensen willen elkaar helpen en ondersteunen,
zeker wanneer ze elkaar kennen.
• SUPERDIVERSITEIT: meer en meer diversiteit binnen de diversiteit en mensen die zich op tal
van manieren identificeren afhankelijk van locatie, tijdsstip en situatie (multi-identiteiten).
• VRIJE MARKT: zijn er grenzen aan de vrije markt? Invloed mondialisering en commercialisering

Ecologie

• MAAKINDUSTRIE: overconsumptie is nefast voor mens, planeet en welvaart. Mensen gaan

weer meer zelf dingen maken, via open source kanalen hebben ze nu toegang tot informatie
en technologie die vroeger niet beschikbaar waren (vb fablabs)
• KLIMAAT: hoe verhouden we ons tegenover de natuur? De klimaatopwarming is een
wezenlijke bedreiging voor alles en iedereen die afhangt van de aarde. Hoe zullen we omgaan
met de stijgende temperaturen en de gevolgen ervan (bv. klimaatvluchtelingen (ecoling),
waterschaarste, extreme weersomstandigheden, …). Hoe garanderen we de leefbaarheid van
onze planeet?
• VERGRIJZING: veroudering van de bevolking, wordt 100 jaar het nieuwe 80 jaar? Hoe gaan we
er mee voor zorgen dat alle mensen op onze aarde een menswaardig bestaan zullen hebben.

23
Sustainable development goals (SDG’s)1

De Liberale Vrouwen engageren zich om mee te werken aan de SDG agenda van de Verenigde Naties.
De Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen zijn 17 doelstellingen (te bereiken tegen 2030), die zich
focussen op 5 kernthema’s:

• PEOPLE: armoede en honger in al zijn vormen uitroeien en waardigheid en gelijkheid

garanderen.
• PROSPERITY: Een welvarend en zinvol bestaan garanderen in harmonie met de natuur.
• PEACE: Vredevolle, rechtvaardige en inclusieve gemeenschappen bevorderen
• PARTNERSHIP: De agenda in praktijk brengen via een stevig globaal partnerschap.
• PLANET: De natuurlijke hulpbronnen van de planeet en het klimaat beschermen voor
toekomstige generaties.

De Liberale Vrouwen focussen op een aantal ontwikkelingsdoelen waarvan wij geloven dat wij als
organisatie een verschil kunnen maken.

SDG 5 – Gendergelijkheid (PEOPLE)

“Bereik gendergelijkheid en empowerment voor alle vrouwen en meisjes”

In de grondwet van 143 landen staat dat mannen en vrouwen gelijk zijn. Een veelbelovende stap
voorwaarts, maar in de werkelijkheid blijft discriminatie bestaan. Daarenboven krijgt gemiddeld 1
vrouw op 3 te maken met fysiek of seksueel geweld. Grondwettelijke gendergelijkheid betekent
immers niet altijd dat mannen en vrouwen ook in de praktijk gelijk zijn. In veel landen worden vrouwen
benadeeld door stereotypen, sociale normen en soms zelfs door wetten en officieel beleid.

De VN beoogt de volledige en actieve deelname van vrouwen aan het politieke, economische en
publieke leven. Dit kan alleen als vrouwen gelijke toegang hebben tot gezondheidszorg, onderwijs en
economische middelen. Ook in de ontwikkelde landen blijft genderdiscriminatie bestaan, met name
op de werkvloer waar gelijkwaardig werk niet altijd gelijkwaardig wordt verloond.

1
https://cifal-flanders.org/unric-fdfa-publish-new-guide-on-the-sdgs/

24
De duurzame ontwikkelingsdoelstelling “Gendergelijkheid” is onderverdeeld in een aantal subdoelen:
è Een einde maken aan alle vormen van discriminatie jegens vrouwen en meisjes, overal.
è Alle vormen van geweld tegen vrouwen en meisjes in de openbare en de privésfeer uitroeien,
ook inzake vrouwenhandel en seksuele en andere soorten uitbuiting.
è Uit de wereld helpen van alle schadelijke praktijken, zoals kind-, vroege en gedwongen
huwelijken en vrouwelijke genitale verminking.
è Erkennen en naar waarde schatten van onbetaalde zorg en thuiswerk door het voorzien van
openbare diensten, infrastructuur en een sociaal beschermingsbeleid en door de bevordering
van gedeelde verantwoordelijkheden binnen het gezin en de familie, zoals dat nationaal van
toepassing is.
è Verzekeren van de volledige en doeltreffende deelname van vrouwen en voor gelijke kansen
inzake leiderschap op alle niveaus van de besluitvorming in het politieke, economische en
openbare leven.
è Verzekeren van universele toegang tot seksuele en reproductieve gezondheid en
reproductieve rechten zoals overeengekomen in het kader van het Actieprogramma van de
Internationale Conferentie over Bevolking en Ontwikkeling en het Peking-Actieplatform en de
slotdocumenten van hun desbetreffende conferenties.

VLAANDEREN: De loonkloof tussen mannen en vrouwen neemt af in Vlaanderen. In 2012 nam België
als eerste land ter wereld de ‘loonkloofwet’ aan. Toch verdient een vrouw in België per uur gemiddeld
8% minder dan een man. De loonkloof tussen mannen en vrouwen bedroeg in 2005 nog 17% dus het
voorbije decennium heeft wel degelijk meer loongelijkheid gebracht. Daarbij blijkt een duidelijk hogere
loonkloof in de private sector dan in de overheidssector. De loonkloof wordt ook groter als je naar het
maand- of jaarloon kijkt. Dat heeft te maken met de duidelijke verschillen in premies bovenop het loon
en in arbeidsduur tussen mannen en vrouwen. Cijfers voor heel België stijgen naar 21% op basis van
het jaarloon.

SDG 12 - Verantwoorde consumptie en productie (PLANET)

“Verzeker duurzame consumptie- en productiepatronen”
We produceren en consumeren zonder voldoende rekening te houden met de impact op de natuurlijke
rijkdommen van de planeet. De huidige situatie is onhoudbaar en daarom moeten we “meer doen,
met minder”. De huidige consumptie- en productiewijze moet in de eerste plaats in onze ontwikkelde
samenleving in vraag worden gesteld. Volgens de Europese Commissie zou er in totaal 50% van de
gezonde voeding verspild worden in de EU, waarvan 42% door de consumenten. De rest gaat verloren
in de productieketen, bij transport of bij opslag. In totaal 200 miljoen mensen zouden gevoed kunnen
worden met verspild voedsel uit Europa.

Tegen 2020 moet er, in overeenstemming met internationale principes, een ecologisch verantwoord
beheer komen van chemische producten en alle soorten afval gedurende hun hele levenscyclus. De
verspreiding ervan door de lucht, in het water of in de bodem moet teruggedrongen worden om zo de
negatieve effecten op mens en milieu tot het minimum te beperken.

De duurzame ontwikkelingsdoelstelling “Verantwoorde consumptie en productie” is onderverdeeld

in een aantal subdoelen:

è Het 10-jarig Programmakader inzake Duurzame Consumptie- en Productiepatronen

implementeren, waarbij alle landen actie ondernemen, en waarbij de ontwikkelde landen de
leiding nemen, rekening houdend met de ontwikkeling en de mogelijkheden van de
ontwikkelingslanden

25
 è Tegen 2030 het duurzame beheer en het efficiënte gebruik van natuurlijke hulpbronnen
realiseren
è Tegen 2030 de voedselverspilling in winkels en bij consumenten per capita halveren en
voedselverlies reduceren in de productie- en bevoorradingsketens, met inbegrip van verliezen
na de oogst
è Tegen 2020 komen tot een milieuvriendelijk beheer van chemicaliën en van alle afval
gedurende hun hele levenscyclus, in overeenstemming met afgesproken internationale
kaderovereenkomsten, en de uitstoot aanzienlijk beperken in lucht, water en bodem om hun
negatieve invloeden op de menselijke gezondheid en het milieu zoveel mogelijk te beperken
è Tegen 2030 de afvalproductie aanzienlijk beperken via preventie, vermindering, recyclage en
hergebruik
è Bedrijven aanmoedigen, in het bijzonder grote en transnationale bedrijven, om duurzame
praktijken aan te nemen en duurzaamheidsinformatie te integreren in hun rapporteringscyclus
è Duurzame praktijken bij overheidsopdrachten bevorderen in overeenstemming met nationale
beleidslijnen en prioriteiten
è Tegen 2030 garanderen dat mensen overal beschikken over relevante informatie over en zich
bewust zijn van duurzame ontwikkeling en levensstijlen die in harmonie zijn met de natuur.

VLAANDEREN: Vlaamse huishoudens gooien samen jaarlijks 240.000 ton voedsel weg. Door
voedselverspilling in te perken, zou een gemiddeld Vlaams huishouden jaarlijks zo’n €369 kunnen
besparen. Gemiddeld wordt 37kg voedsel per jaar per inwoner niet opgegeten. Koffie en thee (14%),
brood en banket (12%) en fruit (12%) vormen de top 3.

SDG 3 - Goede gezondheid en welzijn (PEOPLE)

“Verzeker een goede gezondheid en promoot welzijn voor alle leeftijden.”
Naast aandacht voor moeder- en kindersterfte en ziektes als aids, tuberculose en malaria wil de VN
het aantal verkeersgewonden en verkeersdoden met de helft verminderen tegen 2030 door landen
aan te moedigen hun verkeersveiligheid te verhogen. Immers, dagelijks verliezen 85 mensen hun leven
op de Europese wegen.

De VN streeft bovendien naar een algemeen toegankelijke gezondheidszorg en -ontwikkeling.

Iedereen heeft recht op een kwaliteitsvolle dienstverlening. Ook moet medicatie voor iedereen
verkrijgbaar en betaalbaar zijn. Miljoenen mensen hebben moeite met de kosten waardoor ze in
armoede terecht komen.

De duurzame ontwikkelingsdoelstelling “Goede gezondheid en welzijn” is onderverdeeld in een

aantal subdoelen:

è Tegen 2030 de globale moedersterfte terugdringen tot minder dan 70 per 100.000
levendgeborenen
è Tegen 2030 een einde maken aan vermijdbare overlijdens van pasgeborenen en kinderen
onder de 5 jaar, waarbij alle landen er moeten naar streven om het sterftecijfer van baby’s
minstens tot 12 per 1000 levendgeborenen te beperken alsook het sterftecijfer van kinderen
jonger dan 5 jaar eveneens in te perken tot maximum 25 per 1000 levendgeborenen
è Tegen 2030 een einde maken aan epidemieën zoals aids, tuberculose, malaria en
verwaarloosde tropische ziekten, alsook hepatitis, door water overgebrachte ziekten en
andere overdraagbare ziekten bestrijden
è Tegen 2030 de vroegtijdige sterfte gelinkt aan niet-overdraagbare ziekten met een derde
inperken via preventie en behandeling, en mentale gezondheid en welzijn bevorderen
è De preventie en behandeling versterken van misbruik van verslavende middelen, met inbegrip
van drugsgebruik en het schadelijk gebruik van alcohol

26
 è Tegen 2020 het aantal doden en gewonden in het verkeer wereldwijd halveren
è Tegen 2030 universele toegang tot seksuele en reproductieve gezondheidszorgdiensten
garanderen, met inbegrip van diensten voor gezinsplanning, informatie en opvoeding, en voor
de integratie van reproductieve gezondheid in nationale strategieën en programma’s
è Zorgen voor een universele gezondheidsdekking, met inbegrip van de bescherming tegen
financiële risico’s, toegang tot kwaliteitsvolle essentiële gezondheidszorgdiensten en toegang
tot de veilige, doeltreffende, kwaliteitsvolle en betaalbare essentiële geneesmiddelen en
vaccins voor iedereen
è Tegen 2030 in aanzienlijke mate het aantal sterfgevallen en ziekten verminderen als gevolg
van gevaarlijke chemicaliën en de vervuiling en besmetting van lucht, water en bodem

VLAANDEREN: Zelfmoord is één van de belangrijkste doodsoorzaken bij jongeren. In 2017 was er in
Vlaanderen een geschat aantal van 10.288 zelfmoordpogingen oftewel 28 pogingen per dag. De
jongste suïcidepoger was 10 jaar en de oudste 94 jaar. Een goede gezondheid is niet alleen een goede
fysieke gezondheid maar ook een goede geestelijke gezondheid. Eén op vier mensen krijgt vroeg of
laat af te rekenen met ernstige psychische problemen.

27
Missie en visie
Missie
Deze missie is ons bestaansrecht, ze toont onze intenties en ambities als organisatie en dit is wat wij
als organisatie naar buiten willen uitdragen. Het geeft aan waarvoor we staan, wat onze identiteit,
waarden en overtuigingen zijn en waarrond we willen werken.

MEER VRIJHEID, MEER VROUW

De Liberale Vrouwen zijn ondernemende en creatieve vrouwen die een maatschappelijk engagement
opnemen vanuit de liberale grondwaarden: vrijheid, gelijkheid en solidariteit. Wij hanteren
vrouwenemancipatie en sensibilisering om een vrije, gelijke en duurzame toekomst te bereiken. Wij
kijken met een open en kritische blik naar onze maatschappij en dagen de status quo uit. Wij nemen
onze verantwoordelijkheid op in de strijd tegen alle vormen van discriminatie.

Vrijheid
Niemand is vrij tot iedereen vrij is. De Liberale Vrouwen verdedigen altijd, overal en voor iedereen de
vrijheid. We gaan voor maximale zelfbeschikking van elk individu want iedereen heeft het recht om
het leven vrij in te vullen hoe zij dat willen. Ieder mens is de zingever van zijn/haar eigen bestaan.
Vrijheid betekent dat je de vrije keuze hebt over hoe je je leven vorm wil geven.

Essentieel voor een rechtvaardige en genderevenwichtige samenleving is de vrijheid van de vrouw om

zelf te kunnen beslissen over haar leven. Vrijheid betekent te kunnen kiezen. Keuzevrijheid is
essentieel in het kunnen uitbouwen van je leven. Vrij van dwang of obstructies.

Hierbij baseren wij ons op het schadebeginsel van John Stuart Mill – de vrijheid van de één stopt waar
die van de ander begint - waarbij we streven naar een optimaal evenwicht tussen individuele vrijheid
en sociale verantwoordelijkheid.

Gelijkheid
De Liberale Vrouwen willen gelijke kansen voor iedereen en zetten zich af tegen wij-zij denken. Elk
individu is uniek en moet de kans krijgen om zich maximaal te kunnen ontwikkelen. Niet je afkomst
maar je toekomst telt.

Er zijn bovendien geen gelijke kansen zonder gelijke rechten. Daarom moeten de omstandigheden zo
zijn dat er effectief gebruik kan worden gemaakt van gelijke rechten. Alle vormen van discriminatie zijn
onaanvaardbaar.

Solidariteit
We zijn als individuen allemaal met elkaar verbonden. Wat ik doe heeft invloed op een ander, en vice
versa. De Liberale Vrouwen is een organisatie voor alle vrouwen en voor iedereen die de gelijkheid
tussen man en vrouw erkent en onderschrijft.

Solidariteit is al sinds ons ontstaan een basisbeginsel voor onze werking. Uit deze solidariteit resulteren
onze maatschappelijke acties voor vrouwen in kansarmoede, vrouwen met gezondheidsproblemen,
voor meer duurzaamheid, …

Via ontmoeting, samenwerking en het vormen van netwerken brengen wij mensen met elkaar in
contact om van elkaar te leren en elkaar te verrijken en sterker te maken.

28
Visie
Onze visie is een voorstelling van de toekomst van een organisatie. Het geeft aan waarvoor we gaan
en wat onze toekomstdroom is voor onze omgeving en onze organisatie. Ze werpt een blik op de
toekomst en beschrijft een gewenste situatie op lange termijn alsook de weg die we kiezen om die te
bereiken.

De Liberale Vrouwen ijveren voor een democratische samenleving vrij van dogma’s met emancipatie
en gelijke kansen voor iedereen als fundament. Via het verdedigen van de liberale grondwaarden van
vrijheid, gelijkheid en solidariteit scheppen we ruimte voor vrij denken, vrij onderzoek en diversiteit in
zijn, denken en handelen.

De Liberale Vrouwen streven naar een sociaal rechtvaardige samenleving waar iedereen vrij is om
100% procent zichzelf te zijn en waar iedereen vrij is van discriminatie en geweld.
Zelfbeschikkingsrecht, emancipatie en gelijke kansen vormen de basis voor deze samenleving
Aangezien er een directe samenhang is tussen vrede, geweldloosheid en gendergelijkheid streven de
Liberale Vrouwen naar een geweldloze maatschappij. Geweld in het algemeen, en geweld op vrouwen
specifiek, is onaanvaardbaar.

Als Liberale Vrouwen hebben we oog voor duurzame ontwikkeling in haar totaliteit. De balans tussen
de ecologische, economische en sociale dimensie als gevolg van menselijk handelen is essentieel voor
een duurzame samenleving.

Wij baseren onze toekomstvisie uitdrukkelijk op de internationaal erkende rechten van de mens zoals
neergeschreven in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM). Deze rechten
beschouwen wij als universeel geldend voor elke mens.

29
10 leidende principes

1. Wij gaan voor maximale zelfbeschikking van elk individu

Je bent vrij om je eigen keuzes te maken over hoe je jouw leven wil en kan invullen. De enige
voorwaarde die wij hieraan stellen is dat de vrijheid van een ander niet in het gedrang komt. Wij
moedigen een actief burgerschap aan en willen dat iedereen de talenten waarover ze beschikken
ten volle te benutten en inzetten op een manier die bijdraagt aan onze maatschappij.
2. Wij zetten vrouwen in hun kracht
We werken specifiek rond het sterker maken van onszelf en van anderen. Via vrouwenemancipatie
en netwerking willen wij elkaar helpen om onze rechtmatige plaats als uniek individu en als vrouw
in de maatschappij op te eisen. Dit doen we door ontmoetingen, activiteiten en vormingen aan te
bieden met de bedoeling de persoonlijke talenten en vaardigheden van iemand te ontdekken, te
ontwikkelen en te koesteren.
3. Wij nemen onze verantwoordelijkheid op en verwachten dat ook van anderen
We nemen onze verantwoordelijkheid en verwachten dat ook van anderen. Als individu sta je niet
alleen, noch los van anderen. Onze acties hebben invloed op anderen en het is belangrijk dat wij
hier rekening mee houden.
4. Wij gaan voor een hogere betrokkenheid en actieve participatie in de samenleving
De Liberale Vrouwen zijn actieve burgers die een maatschappelijk engagement opnemen en op die
manier meewerken aan de maatschappij van morgen. Actieve burgers engageren zich in de
maatschappij, verleggen constant hun grenzen, en dragen op een constructieve en creatieve
manier bij aan de democratie die voortdurend in verandering is.
5. Wij gaan voor meer autonomie
De Liberale Vrouwen is een onafhankelijke organisatie. We streven naar zowel inhoudelijke als
financiële zelfredzaamheid om zo onze autonomie en slagkracht te maximaliseren.
6. Wij staan open voor samenwerking
De Liberale Vrouwen richten zich tot alle individuen en maatschappelijke actoren die de gelijkheid
tussen man en vrouw erkennen en nastreven. Door ons te verenigen en samen te werken rond
emancipatie en sensibilisering kunnen en willen wij onze impact vergroten.
7. We willen gelijke kansen voor iedereen
Waar je vandaan komt, hoe je er uit ziet, van wie je houdt, hoeveel geld je hebt, … mag niet bepalen
of je al dan niet de kans krijgt om iets van je leven te maken. Het is belangrijk dat we beseffen dat
niet iedereen met dezelfde kansen aan de startlijn komt. We mogen dit niet toelaten.
8. We willen mensen verbinden
Door de diversiteit in onze maatschappij in al haar facetten te aanvaarden, te omarmen en er mee
aan de slag te gaan, willen wij bijdragen aan een sterkere sociale cohesie in onze samenleving.
Respect, begrip en verdraagzaamheid zijn de sleutelwoorden in dit verhaal.
9. We zijn steeds kritisch tegenover de status quo
We onderschrijven het vrije onderzoek waarin we alles, inclusief onszelf, regelmatig in vraag
stellen. We durven buiten de lijnen te denken en zetten anderen aan om dit ook te doen, in alle
vrijheid en verscheidenheid.
10. Wij zijn vooruitgangsoptimisten
De Liberale Vrouwen staan optimistisch in het leven en geloven in een betere toekomst. We
nemen geen genoegen met de status quo en gaan er van uit dat innovatief denken, creativiteit en
nieuwe inzichten kunnen leiden tot vooruitgang. Alles kan altijd beter. We hebben goesting in de
toekomst en steken zelf de handen uit de mouwen om deze te vormen.

30
Rollen en functies
Rollen
Verbindende rol
De ‘verbindende rol’ verwijst naar processen waarbij actoren (mensen, groepen, gemeenschappen) op
elkaar betrokken geraken met wederzijdse erkenning, vertrouwen en wederkerigheid tot gevolg. In
relatienetwerken, groepen en gemeenschappen kunnen individuen zich actief verhouden op anderen,
de omgeving en de brede samenleving en er verantwoordelijkheid en eigenaarschap in opnemen.
Individuen ontwikkelen zo hun relationeel burgerschap. Daarin ligt de maatschappelijke betekenis van
de verbindende rol.

Decreet: mensen verbinden met groepen, gemeenschappen en de brede samenleving door hen
ruimtes te bieden waarin ze zich kunnen ontwikkelen in relatie tot anderen en door hen kansen te
bieden op deelnemen en deelhebben aan die groepen, aan gemeenschappen en aan de brede
samenleving.

De Liberale Vrouwen neemt haar verbindende rol in de maatschappij op door ontmoeting te

organiseren en te faciliteren in het kader van vrouwenemancipatie en gelijke kansen (missie). We
willen de emancipatie van de vrouw versnellen, verbreden en versterken door ontmoeting,
kennisoverdracht, netwerkvorming en samenwerking tussen vrouwen aan te moedigen en mogelijk te
maken. Bovendien willen we sensibiliseren rond gelijkheid en gelijke kansen bij een zo breed mogelijk
publiek (m/v/x). Dialoog, debat en kennis is onmisbaar in het warm maken van personen voor een
maatschappelijke omwenteling waarbij elk individu, ongeacht wat dan ook, in alle vrijheid en gelijkheid
kan functioneren in onze samenleving.

We zijn een inclusieve organisatie waar iedereen welkom is en die steeds nieuwe mensen wil bereiken
en betrekken. We schenken extra aandacht aan het bereiken van jonge vrouwen die zich aangesproken
voelen tot onze activiteiten, onze missie en visie en onze leidende principes. Bovendien houden wij
ook rekening met de noden van meer kwetsbare personen zoals mensen met een beperking,
alleenstaanden, mensen in kansarmoede, … zodat zij ook kunnen deelnemen en deelhebben aan onze
organisatie.

Kritische rol
De ‘kritische rol’ verwijst naar processen van reflexieve waardering en stellingname ten aanzien van de
heersende cultuur en samenleving. Mensen worden zich bewust van kwesties, betrekken er zich op en
maken ze mee tot publieke kwestie. Individuen ontwikkelen zo hun kritisch burgerschap. Daarin ligt de
maatschappelijke betekenis van de kritische rol. Uiteraard moet dit gebeuren met respect voor het
kader en de doelstelling van het decreet en in het bijzonder voor de principes en de regels van de
democratie en het Europees Verdrag inzake de Rechten van de Mens.

Decreet: het in vraag stellen van waarden, normen, opvattingen, instituties en spelregels en de
publieke dialoog daarover voeden en voeren.

De Liberale Vrouwen kijkt met een open en kritische blik naar de maatschappij en dagen de
maatschappelijke status quo uit op het vlak van vrouwen/mensenrechtenrechten en gelijke kansen
(missie). Wij waken over verworven rechten zoals geformuleerd in het Europees Verdrag inzake de
Rechten van de Mens en ijveren waar nodig voor een uitbreiding van deze rechten. We voelen de druk
van onverdraagzaamheid en conservatisme door fundamentalisten en extremen. We willen meer en
meer een rol opnemen als stem in het publieke debat door op een kritische maar steeds constructieve
manier met bepaalde maatschappelijke fenomenen om te gaan. Onze organisatie zal haar
verantwoordelijkheid opnemen voor een vrije, gelijke en duurzame toekomst voor de huidige en

31
volgende generaties. We zullen duidelijke en onderbouwde standpunten innemen en deze opinies wijd
verspreiden.

Laboratoriumrol
De ‘laboratoriumrol’ verwijst naar processen van maatschappelijke verandering als antwoord op
samenlevingskwesties. In maatschappelijk innoverende praktijken, zoeken en proberen mensen,
groepen, organisaties en gemeenschappen al lerend antwoorden te vinden op maatschappelijke
uitdagingen. Organisaties kunnen daartoe exploreren met nieuwe strategieën, methodes, thema’s
functiemixen, … en mogen daar ook in mislukken. Individuen ontwikkelen zo hun ondernemend
burgerschap. Daarin ligt de maatschappelijke betekenis van de laboratoriumrol.

Decreet: in maatschappelijk innoverende praktijken experimenteren met nieuwe maatschappelijke

spelregels als antwoord op complexe samenlevingsvraagstukken.

De Liberale Vrouwen wil een organisatie zijn voor iedereen die zich kan vinden in onze waarden van
vrijheid, gelijkheid en solidariteit (missie). We beseffen ook meer en meer dat wanneer we het gesprek
over vrouwenrechten en gelijke kansen enkel voeren met gelijkgezinde vrouwen, we belangrijke
partners en medestanders mislopen. Daarom zullen de Liberale Vrouwen hun netwerk van mogelijke
partners verder uitbreiden. Als basis hiervoor zal er een stakeholdermapping en bijhorend
stakeholdermanagement uitgewerkt worden in deze beleidsperiode. Aanvullend hierop willen wij ook
permanent openstaan voor nieuwe en eventueel niet voor de hand liggende samenwerkingen en
partnerschappen. Wij willen een organisatie zijn die openstaat voor opportuniteiten en out-of-the-box
connecties.

De Liberale Vrouwen wil bovendien op een positieve manier aan de slag met superdiversiteit en
interculturaliteit. We willen de diversiteit in de maatschappij ook vertegenwoordigd zien in de
organisatie. Dit is iets waar we al een hele tijd mee experimenteren met wisselend succes. Maar het
engagement blijft onveranderd gelden en wij zullen hier dan ook regelmatig nieuwe praktijken,
baanbrekende initiatieven en proefprojecten rond opzetten.

Functies
De vier functies zijn eigen aan het socio-cultureel volwassenenwerk én aan onze organisatie. Wij
hebben in het verleden enorm geïnvesteerd in het zogenaamde ‘klavertje vier’ en de balans tussen de
vier functies, zowel op lokaal als op bovenlokaal vlak. Wanneer we onze historiek, leidende principes
en missie en visie onder de loep nemen, kunnen we niet anders dan concluderen dat het vooral de
gemeenschapsvormende en maatschappelijke bewegingsfunctie zijn die op het lijf van onze
organisatie geschreven zijn. Wat de andere twee functies betreft (culturele en educatieve functie) is
het uiteraard zo dat wij zowel als individuen en als organisatie cultuur zullen blijven beleven en
appreciëren. Bovendien blijven wij inherent nieuwsgierig en willen we levenslang bijleren. Cultuur en
educatie zullen altijd een deel zijn van onze werking dat we waarderen en koesteren.

Het nieuwe decreet geeft ons de mogelijkheid om de focus van de organisatie meer in lijn te brengen
met wie we in onze kern zijn. Daarom maken wij binnen dit beleidsplan een duidelijke keuze om de
gemeenschapsvormende en maatschappelijke bewegingsfuncties als voornaamste functies te
beschouwen. Om deze functies ten volle te kunnen uitwerken is het belangrijk dat we onze
medewerkers en vrijwilligers hier extra in onderdompelen en hier een vormingstraject rond
uitstippelen.

32
Gemeenschapsvormende functie

De Liberale Vrouwen kiezen er zeer bewust voor om in te zetten op de gemeenschapsvormende

functie. Wij willen mensen dichter bij elkaar brengen en onthechting tegengaan, zowel binnen de
bestaande afdelingen en geledingen van onze organisatie als met nieuwe mensen en organisaties. Wij
geloven als organisatie dat je niet alleen de talenten van individuen moet ontwikkelen en koesteren
maar dat, wanneer deze talenten samenkomen, ze elkaar versterken en bijdragen tot een open,
verdraagzame en veerkrachtige samenleving. Hier dragen wij als organisatie actief aan bij.

Het decreet vermeldt in het kader van de gemeenschapsvormende functie het doelgericht
ondersteunen en faciliteren van processen en praktijken die leiden tot het vormen en ondersteunen
van groepen en gemeenschappen of het versterken van de interactie tussen groepen en
gemeenschappen. In deze zijn de begrippen bonding en bridging heel belangrijk. Daarom nemen wij
de volgende terminologie over zoals geformuleerd door de decreetgever en Socius.

Een groep is het geheel van deelnemers aan en deelhebbers in een sociaal-culturele praktijk. Een
gemeenschap is een netwerk van personen die in zelforganisatie en samenwerking samen iets delen.
Zij kunnen persoonskenmerken (demografisch, sociaaleconomisch, …) delen, of betekenissen (cultuur,
overtuiging, …), of goederen (ruimte, middelen, …). Wanneer we groepen of gemeenschappen vormen
spreken we ook over bonding. Dan versterken we de band tussen mensen die zich in elkaar herkennen.
Bijvoorbeeld mensen met gelijke leeftijd, ras, religie enzovoort. Wanneer we de interactie tussen
groepen en/of gemeenschappen versterken spreken we over bridging. Dan verbinden we mensen die
van elkaar verschillen.

De vrijwilligers en leden van de Liberale Vrouwen zijn een netwerk van vrouwen die zich engageren
vanuit een gezamenlijke overtuiging en gender. Die sterke band is een enorme troef in het licht van de
realisatie van onze visie en missie. Onze afdelingen brengen met hun activiteiten mensen samen. Hun
vrijwilligers, leden en deelnemers vormen een opmerkelijke hechte band. Samen staan we sterk om
gezamenlijk problemen aan te pakken en oplossingen te zoeken, om nieuwe samenwerkingen en
acties op te zetten voor het realiseren van de SDG’s.

Vanuit die bonding is er een sterke basis om praktijken op te zetten die de brede maatschappij in
beweging brengen, buiten het klassieke bondingscocon van gelijkgezinden. We moeten extra
inspanningen leveren op het vlak van bridging: actief naar individuen en verenigingen gaan die niet
van nature op onze radar komen. We zijn er als Liberale vrouwen van overtuigd dat out of the box
samenwerken ons als organisatie zal verrijken en versterken.

Maatschappelijke bewegingsfunctie

Het is onze ambitie om de gemeenschapsvormende functie als hefboom te gebruiken voor de

maatschappelijke bewegingsfunctie. Als we al onze krachten bundelen in alle geledingen van onze
organisatie kan de maatschappelijke activering maximaal ingezet worden. De Liberale Vrouwen willen
de maatschappij in beweging brengen rond thema’s zoals vrouwenrechten, gelijke kansen,
discriminatie, geweld op vrouwen, duurzaamheid, ethische kwesties zoals abortus of waardig
levenseinde, … en/of dingen die actueel zijn. We willen actief deelnemen aan het maatschappelijk
debat door duidelijk onze mening te uiten rond bepaalde onderwerpen. Op bepaalde thema’s willen
wij de ‘go to’ organisatie worden, op andere thema’s kunnen wij een versterkende factor zijn voor
andere individuen en organisaties. We bouwen hiervoor de nodige expertise en partnerschappen op
en trachten met inhoudelijke en creatieve acties en campagnes het beleid te beïnvloeden.

33
Het decreet omschrijft de maatschappelijke bewegingsfunctie als het doelgericht ruimte creëren in
relatie tot samenlevingsvraagstukken voor engagement en politisering met het oog op veranderingen
in denken en handelen en in de inrichting van de maatschappij. Samenlevingsvraagstukken zijn
maatschappelijke kwesties die voorwerp worden van publiek debat en politieke discussie en
besluitvorming. Politisering gaat over het politiek bewust worden of betrokken raken bij kwesties die
als politiek (en dus niet langer als een louter persoonlijke kwestie) beschouwd worden.

Vanuit nationaal oogpunt (relevantie, uitstraling, imagebuilding) nemen wij ons voor om in de
toekomst nog sterker in te zetten op de maatschappelijke bewegingsfunctie. Door actief de
maatschappelijke agenda te beïnvloeden zetten we ons op de kaart als vrouwenorganisatie die
letterlijk en figuurlijk iets doet bewegen in de samenleving. We bekijken welke thema’s er spelen in de
actualiteit en in het publieke debat en spelen hier op in. We zijn er van overtuigd dat dit ook de interne
teamspirit en de betrokkenheid binnen de organisatie verhoogt, zowel van de professionele
medewerkers, de vrijwilligers als bij geïnteresseerden. Onze medewerkers en nationale vrijwilligers
zijn doordrongen van de strijd voor gelijke rechten en durven zich al individu en/of als
vertegenwoordiger van de organisatie laten horen. Het is belangrijk dat wij deze stemmen versterken
en inhoudelijk stofferen. De maatschappelijke stem moet een deel worden van ons DNA als
organisatie.

De twee functies kunnen nooit als losstaand van elkaar bekeken worden. Het is dan ook belangrijk dat
de thema’s waarrond we werken ook ‘vertaald’ worden naar onze regionale en lokale vrijwilligers en
naar onze leden en andere stakeholders. Via dit hechte netwerk kunnen wij als organisatie onze
boodschap niet alleen kracht bijzetten maar ook laten doordringen tot in alle uithoeken van
Vlaanderen en Brussel. Door het netwerk van Liberale Vrouwen mee te activeren in een gezamenlijke
strijd voor gelijke kansen zullen we als organisatie hechter en sterker worden.

34
Beleid 2021-2025
SWOART-analyse

Sterktes

1. We zijn sterk in het organiseren van creatieve en interessante (culturele) activiteiten

2. We hebben een sterke lokale afdelingswerking
3. We zijn sterk in sensibilisering rond gelijkheid en het thema van vrouwenemancipatie
4. Duidelijke liberale identiteit
5. Er zijn diverse competenties en ervaringen aanwezig binnen raad van bestuur en binnen het
personeel
6. We hebben een groeiende ervaring met actieve betrokkenheid van bestuurders bij beleid en
ontwerpen van activiteiten
7. We communiceren op een kwalitatieve en professionele manier
8. We verbinden vrouwen

Zwaktes

1. Branding/imago
2. Verouderd ledenbestand
3. We worden nog te veel gezien als witte feministen
4. De structuren laten onvoldoende ruimte voor vertegenwoordiging en participatie
5. (Te) grote afhankelijkheid van subsidies
6. We doen te weinig beroep op de liberale familie ter ondersteuning en/of uitbouw van onze
organisatie
7. We slagen er onvoldoende in om onze kwetsbare groepen te bereiken (OVERHEID)
8. Er wordt soms vastgehouden aan tradities en gewoontes, aan de organisatorische status quo
9. Het is moeilijk om vrijwilligers te vinden en te binden aan onze organisatie
10. Te weinig informatiedoorstroming naar individuele leden
11. Te weinig zicht op en contact met potentiële externe stakeholders: ontbreken van een echt
stakeholdermanagement (SAMENWERKINGEN)
12. Binding met en tussen de afdelingen
13. De liberale vrouwen hebben geen duidelijk afgebakend profiel

Aspiraties

1. Meer aanwezig zijn in het maatschappelijk debat

2. Meer eigen middelen: onafhankelijkheid en financiële gezondheid
3. Verjonging
4. Inclusie: verbreding (verbreden met mannen)
5. Tegemoet komen aan verschillende verwachtingen van verschillende generaties
6. Meer inzetten op maatschappelijke activering en burgerschapsinitiatieven
7. Kwalitatieve dienstverlening aan leden en professionele communicatieaanpak
8. Inzetten op ontmoeting en verbondenheid (verbindende rol)
9. 20.000 leden

35
Kansen

1. Vrouwenrechten zijn en blijven een hot item

2. Nieuwe vormen van engagementen
3. Maatschappelijke trend: digitalisering
4. Maatschappelijk belang van het sociaal-cultureel volwassenenwerk
5. Alleenstaanden als groter wordende en meer zichtbaar wordende groep in de samenleving
6. Maatschappelijke trend: de opkomst van thematische burgerbewegingen
7. De kracht van sociale media
8. Multiculturele maatschappij/superdiversiteit
9. Het nieuwe decreet: dynamiek/momentum
10. Een aantal BV’s en opniemakers zijn ons gunstig gezind
11. Maatschappelijke trend: ontzuiling
12. Zo goed als alle maatschappelijke actoren hangen hun werking op aan de SDG’s van de VN

Bedreigingen

1. Onverdraagzaamheid en verzuring: verrechtsing maatschappij – populisme en polarisatie

2. Afbraak vrouwenrechten (internationaal)
3. Cijfers rond geweld op vrouwen blijven ongelooflijk hoog liggen
4. Identificatie met politieke partij/besmet imago
5. Afbrokkeling traditioneel verenigingsleven (individualisering)
6. We worden in hokjes gestopt
7. Verschillende verwachtingspatronen van verschillende generaties
8. Het nieuwe decreet (€)
9. De banden binnen de liberale familie worden zwakker
10. Positie van SCVW in beleid ten aanzichte van andere domeinen worden mindere helder

Resultaten

1. Verdieping en verbreding van de participatie

2. Inzetten op de aanpak van diversiteit met specifieke aandacht voor interculturaliteit
3. Maatschappelijke relevantie vergroting
4. Harder wegen op (ethische) items (zelfontplooiing en zelfontwikkeling)
5. Participatie en alternatieve vormen van engagement binnen organisatie (bv. communities)
6. Inzetten op partnerschappen en samenwerking
7. Sterke figuur/figuren die de organisatie vertegenwoordigen
8. Laboratoriumrol uitwerking (innovatie)
9. Inzetten op hand-on filantropie/solidariteit

36
 KANS BEDREIGING RESULTAAT
INVESTEER: Duidelijke overeenkomsten tussen VERDEDIG: Bedreigingen die overlappen INZETTEN: We zetten onze de sterktes in om ambities te
sterktes en kansen leiden tot een voordeel, met sterktes geven een nood tot mobilisatie formuleren die aansluiten bij de verwachtingen van onze
versteviging van de organisatie. Hier moet men 'voor van middelen aan, alleen of met de hulp van externe belanghebbenden.
gaan'. derden. è Hoe gaan we onze sterktes inzetten om tegemoet
è Hoe gaan we onze sterktes inzetten om die è Hoe gaan we onze sterktes inzetten te komen aan de verwachtingen van onze
kans maximaal te benutten? om de bedreiging te counteren? stakeholders?

Vormingstraject: Inzetten op vorming van eigen Nationale en lokale activiteiten rond Kwaliteit van onze activiteiten verhogen, meer
mensen (staf + raad van bestuur + vrijwilligers): verdraagzaamheid en solidariteit. mensen bereiken: locatie, partners, sprekers,
Stakeholdermanagement: samenwerkingen, Core business: kernthema’s. communicatie.
voordelen, kruisbestuiving, netwerking, Eigen standpunten brengen + inhoudelijk Thema’s scherpstellen – historische relevantie en
efficiëntie, ambassadeurs, engagementen staven. reputatie blijven gebruiken, hedendaagse thema’s
(vrijwilligersbeleid)… Nood aan meer eigen middelen en aan toe-eigenen.
Vrijwilligersbeleid: participatie en ownership. vrijwillig initiatief. Inzetten op zelfontwikkeling en zelfontplooiing van
Meer bottom up werken: wat leeft er aan de vrouwen.
STERKTE basis, wat zijn de noden en de verwachtingen?
Vrijwilligers zichzelflaten inzetten voor een
bepaalde taak.
Professionalisering communicatie: professionele
communicatiemedewerker (€?), via marketing
onze waarden en leidende principes breder
kenbaar maken.
Kwaliteit: focus ligt meer op kwaliteit dan op
kwantiteit (aantal activiteiten, aantal afdelingen,
aantal begeleidingen, …)
Laboratoriumprojecten rond inclusie, diversiteit
en interculturaliteit. We willen er rond werken
maar het is nog niet duidelijk hoe we het het
beste aanpakken.

37
 KANS BEDREIGING RESULTAAT
BESLIS: Kansen die overeenkomen met BEHEERS DE SCHADE: Bedreigingen HERBEVRAGEN: Wanneer een
een gebied van zwakte vragen om een die overlappen met zwaktes vragen zwakte ons verhindert om naar onze
beslissing: investeer, desinvesteer of om schadebeheersing. gewenste resultaten toe te werken,
werk samen. è Hoe gaan we om met die moeten we die grondig
è Gaan we de zwakte aanpakken zwakte om de bedreiging af onderzoeken: Van waar komt die
om de kans te benutten, te weren? zwakte? Kunnen we oorzaken
anderen inschakelen of laten uiteenrafelen en aanpakken?
we deze kans liggen? (Je moet è Hoe kunnen de motivatie
niet ingaan op alle kansen) voor de resultaten
aanwenden om de zwakte
Investeren: uit te schakelen.

• Marketing: branding, • Vooruitgangsoptimisme: • Volop inzetten op

communicatie altijd uitstralen. verjonging
• Inspraak/participatie • Gesprek aangaan met • Volop inzetten op
interne stakeholders Open Vld en andere diversiteit en
• Standpunten bepalen: liberale spelers. Rollen interculturaliteit:
ZWAKTE
systeem scherpstellen. normalisering
• Engagement op basis van • Differentiatie in aanbod en • Investeren in zij die wel
thema communicatie; openstaan voor diversiteit
• Vrijwilligersbeleid • Meer eigen middelen: • Vrouwen die van elkaar
• Digitalisering nationale geeft vrijheid op tal van leren
vereniging vlakken. • Inclusie: bv RvB
• Bottom-up input • Gedeelde verbreden met mannen
• Netwerking verantwoordelijkheid:
• Normalisering diversiteit lokale oppotstrategie

Anderen inschakelen

• Stakeholdermanagement:
basis voor
samenwerkingen met
externe stakeholders.

38
 • Kwetsbare groepen
• Vrijwilligers: cel
sponsoring
• Diversiteit:
samenwerkingen?

Desinvesteren:

• Kwetsbare groepen:
mensen met een
digitaliseringsachtergrond
• Verbinden op basis van
locatie

39
 KANS BEDREIGING RESULTAAT
REALISEREN: Hier kan je wervend OMDENKEN: Omdenken is denken in RISKEREN: Als je aspiraties en
de realisatie van je aspiratie termen van kansen en niet van resultaten kan combineren krijg je
formuleren, de kansen geven problemen. Welke feiten zitten er een energierijke en motiverende
bijkomende motivatie en drive. achter die bedreiging? Ontdoe het mix. Hier kan je ambitieus en
probleem van ‘wat-er-zou-moeten- vernieuwend zijn en beredeneerde
Meer werken op inhoud zijn’ en houdt ‘dat-wat-er-is’ over. risico’s nemen.
(vrouwenrechten): kennis
Hoe kunnen we daar anders
vergaren en verspreiden binnen
tegenaan kijken om toch die aspiratie
onze organisatie.
waar te maken?

Ontmoeting tussen Reageren op actualiteit (binnen

alleenstaanden. kader)
ASPIRATIE Meer jongeren bereiken via Aansluiten bij internationaal
sociale media: correct gebruiken netwerk?
+ inzetten op maatschappelijke
activering. Vechten tegen geweld op vrouwen
geeft een enorme kracht en
samenhorigheid: over leeftijden,
culturen, landen, gender heen.

Met eigen mensen en content

komen.

Geld vragen: een nee heb je een ja

kan je krijgen.

40
Beleidsuitdagingen en beleidsopties
We staan als maatschappij én als organisatie voor heel wat uitdagingen. In onderstaande hoofdstuk
hebben we de meest prangende uitdagingen kort besproken. Het is onmogelijk om al deze uitdagingen
als één organisatie, laat staan binnen 1 beleidsperiode aan te gaan en dus zullen we moeten durven
kiezen waarop we inzetten, rekening houdende met de mensen en de middelen die we hebben.

Onze identiteit is niet voor iedereen even duidelijk

Als verzuilde organisatie in tijden van ontzuiling staat net dat wat ons uniek maakt, onze liberaal-
humanistische identiteit, onder druk. We moeten scherper stellen wie we zijn en waar we voor staan
en wat ons onderscheidt van andere organisaties. We moeten duidelijk maken wat ons anders en uniek
maakt, zowel binnen het sociaal-cultureel volwassenenwerk als binnen de liberale familie.

Optie: Identiteit scherpstellen - Onze core business ligt in het empoweren van vrouwen en het
verdedigen van en sensibiliseren rond gelijkheid en gelijke kansen. Met dit in het achterhoofd moeten
we ons de vraag stellen waarom iemand lid wil worden of geassocieerd wil worden met onze
organisatie, is dit op basis van ideologie, vriendschap, uit gewoonte of familiale traditie, uit
opportunisme, omwille van het aanbod, …

We wegen onvoldoende op het maatschappelijk debat

Als organisatie willen we een maatschappelijke impact hebben. We teren eerder op standpunten uit
het verleden (abortus, euthanasie, …) die nog steeds relevant en nodig zijn, maar minder wervend zijn
dan vroeger. Daarnaast beperken we ons te gemakkelijk tot het aansluiten bij standpunten vanuit de
bredere vrouwenbeweging zonder zelf voldoende op deze standpunten te wegen.

Optie: Maatschappelijke relevantie vergoten - We kunnen als organisatie meer inspelen op nieuwe
actuele thema’s vanuit een liberaal perspectief. We moeten nadenken rond welke thema’s we willen
werken en hoe we die naar voor willen brengen (vb. SDG’s). Wanneer we dan specifieke standpunten
innemen of rond een specifiek thema werken, moeten deze onderbouwd zijn en breed gekend en
gedragen zijn binnen onze organisatie. Het is belangrijk dat onze afdelingen en individuele leden goed
weten waar we als nationale koepel mee bezig zijn, aangezien zij onze beste ambassadeurs zijn. En
langs de andere kant is het ook belangrijk om te weten wat er leeft aan de basis, bij onze leden.

Bovendien moeten we ook bekijken hoe we deze thema’s naar buiten zullen brengen. Mensen buiten
de organisatie en andere externe stakeholders moeten een duidelijk beeld hebben van onze
organisatie. Communicatie en netwerking is in deze dan ook een aandachtspunt, alsook wie de
standpunten waar en wanneer vertolkt.

We hebben een oubollig imago

De uitdaging hier ligt in het feit dat we een nieuw, fris en hip imago willen creëren dat jonge en nieuwe
leden kan aantrekken zonder daarbij van onze huidige leden te vervreemden en verliezen. De vraag is
dus hoe we het merk ‘Liberale Vrouwen’ kunnen versterken? Het succes en de impact van je
organisatie kan je afmeten aan het beeld dat mensen van je organisatie hebben, waaraan ze denken
als ze iets zien voorbijkomen van de Liberale Vrouwen.

Optie: imago versterken - We moeten als organisatie meer inzetten op gerichte en professionele
communicatie waarbij we differentiëren op basis van doelgroepen (leeftijd, vrijwilligers, interesses, …).
Hierbij is het belangrijk dat we een eigentijdse en frisse huisstijl ontwikkelen én aanhouden die
onmiddellijk herkenbaar is voor iedereen die iets met de organisatie te maken heeft. In welke mate en
op welke wijze kunnen we van onze leden en stakeholders ambassadeurs voor ons merk maken? Door

41
toffe activiteiten en sterke inhoud willen wij er voor zorgen dat onze leden trots zijn dat ze deel
uitmaken van onze organisatie en dat, bij wijze van spreken, van de daken willen schreeuwen.

Vrouwenrechten en gelijke kansen staan onder druk

We zien dat jongere generaties gelijke rechten en kansen van mannen en vrouwen vanzelfsprekend
en verworven vinden. Dit is een enorme verdienste van de vrouwenbeweging. Wereldwijd is er op het
vlak van gelijke rechten tussen man en vrouw echter nog heel wat werk aan de winkel en ook bij ons
bestaan er nog steeds hardnekkige vooroordelen, gewoontes en tradities die de vrijheden van
vrouwen beknotten. Genderrollen, stereotyperingen en stugge machtsstructuren blijven nog te vaak
een taboe. Bewustmaking blijft daarom nog steeds enorm belangrijk. We zien ook uit verschillende
hoeken meer en meer conservatieve stemmen opgaan die vrouwenrechten onder druk zetten.
Behoedzaam zijn is de boodschap.

Optie: vrouwenrechten en gelijke kansen bewaken én creëren - Wij willen als organisatie bijdragen
aan een vrije, gelijke en duurzame toekomst voor iedereen. Dit doen we door in te zetten op
emancipatie van de vrouw en op sensibilisering rond thema’s van gelijkheid en gelijke kansen.

We zien een groeiende onverdraagzaamheid in de maatschappij

In tijden van populisme, wij-zij denken en fake news zien we hoe mensen tegen elkaar worden opgezet
en uit elkaar worden getrokken. De ene groep krijg de zonden van de wereld over zich om de angst en
woede van de ander te sussen en dialoog lijkt onmogelijk. Niet alleen op sociale media, maar ook op
straat, zien we meer en meer haat en onverdraagzaamheid, vaak aangestuurd door een irrationele
angst voor het onbekende.

Optie: de liberale vrouwen als baken van verdraagzaamheid - De Liberale Vrouwen kunnen geen
enkele vorm van onderdrukking of discriminatie accepteren. Daarom willen we een baken van
verdraagzaamheid zijn in onze maatschappij, een tegenpool van de groeiende onverdraagzaamheid
door steeds de dialoog aan te blijven gaan. De Liberale Vrouwen willen deze maatschappelijke rol
opnemen en zullen dus strijdvaardiger moeten worden tegen discriminatie én zich verbinden met
mensen en organisaties die dezelfde rol willen opnemen.

Onze organisatie is te weinig divers

Hoewel we absoluut de wil hebben om een organisatie te zijn waar iedereen zich welkom voelt, sluit
dit niet helemaal aan bij de realiteit binnen onze organisatie en bij de mensen die we bereiken. De
nationale visie rond het normaliseren van diversiteit en interculturaliteit is niet nog niet voldoende
doorgedrongen bij medewerkers, vrijwilligers en afdelingen. Ook het personeelsteam is niet divers.
We zullen moeten evalueren waarom dit niet gewerkt heeft en deze actualiseren en ‘vertalen’ naar de
verschillende niveaus. Sensibilisering en concrete voorstellen binnen eigen rangen dringen zich op.

Optie: normaliseren van superdiversiteit - Wij zijn een organisatie waar iedereen, die zich kan vinden
in onze leidende principes en missie, welkom is, ongeacht wat dan ook. We willen de superdiversiteit
die aanwezig is in onze maatschappij omarmen en er op een constructieve manier mee aan de slag
gaan. We willen diversiteit normaliseren en uitdagingen aanpakken. Het uitgangspunt hierbij is
verdraagzaamheid en respect.

We moeten meer kijken naar wat ons verbindt met anderen dan wat ons verdeeld: het
vrijheidlievende, ondernemende, vooruitgangsoptimisme en het niet aanvaarden van enige vorm van
discriminatie moet nog meer onderdeel van onze mentaliteit en uitstraling worden.

Het is moeilijk om te vernieuwen en te verjongen

Het is zo dat we als organisatie enkel maar kunnen blijven voortbestaan als er nieuwe leden en mensen

42
bijkomen die zich willen verbinden aan onze organisatie. Daarom moeten we een keuze maken of we
volop willen inzetten op verjonging en vernieuwing of niet. Als we dit echt willen gaan we zelf ook
moeten durven vernieuwen en onze werking kritisch onder de loep nemen. Dit gaat invloed hebben
op de manier waarop we werken, ons organiseren, communiceren, het vrijwilligersbeleid etc …

Optie: diverse generaties bereiken en activeren (intergenerationeel werken) - De manieren waarop

de verschillende generaties zich willen engageren verschilt, hier moeten we als organisatie aan
tegemoet komen. De vraag stelt zich vooral in welke mate en op welke manier mensen zich willen
engageren. Verwachtingen moeten duidelijk doorgegeven kunnen worden.

Leden en potentiële leden zijn onvoldoende betrokken bij onze organisatie

We willen mensen betrekken bij onze organisatie. In de eerste plaats willen we de mensen die we al
bereiken nauwer betrekken en hun participatie, zowel als deelnemer en als vrijwilliger vergroten en
verbeteren. Hiervoor moeten we weten wat hun noden zijn, moeten we inzetten op kwalitatieve
dienstverlening, professionele communicatie en een sterk vrijwilligersmanagement.

In de tweede plaats willen we nieuwe mensen betrekken bij onze organisatie. Door écht open te staan
voor iedereen en meer extern te communiceren kunnen we meer mensen bereiken en interesse
wekken voor onze activiteiten en werking.

Rode draad bij zowel de verdieping als de verbreding is inclusie waarbij we extra inspanningen doen
om bepaalde groepen te bereiken en drempels die zij ervaren weg te nemen. Hier moeten we eerlijk
onderzoeken wat de mogelijkheden van onze organisatie zijn.

Optie: Betrokkenheid vergroten (Verdieping en verbreding van de participatie) - We willen een

inclusieve organisatie zijn waar iedereen welkom is. Bovendien zijn we ook op zoek naar mensen die
zich voor onze organisatie willen engageren. We gaan dus moeten bekijken hoe we mensen verbonden
houden aan onze organisatie en hoe we nieuwe mensen aantrekken. Welke meerwaarde bieden wij
als organisatie?

We zijn te afhankelijk van anderen, zowel financieel als inhoudelijk

We hangen voor 91% af van subsidiëring vanuit de Vlaamse overheid. Het blijkt bovendien enorm
moeilijk om eigen middelen te vinden waardoor we zeer afhankelijk zijn van deze subsidies wat ons
dan weer enorm kwetsbaar maakt indien deze (deels) zouden wegvallen.

Hoewel wij niet gebonden zijn aan de politieke standpunten van Open Vld is onze organisatie uiteraard
wel ideologisch liberaal en worden we vaak geassocieerd met de partijstandpunten van Open Vld.
Ondanks de vele raakvlakken is de politieke stempel die aan onze organisatie plakt soms een factor die
samenwerkingen en participatie moeilijker maakt.

Optie: onafhankelijkheid bewaren - De Liberale Vrouwen willen meer autonomie, zowel op

inhoudelijk als op financieel vlak. Hoewel wij de subsidiëring van de socio-culturele sector een absolute
must en meerwaarde vinden in onze samenleving én voor onze organisatie strookt dit naar ons
aanvoelen niet geheel met onze ondernemende identiteit. We willen daarom een betere balans vinden
tussen de eigen middelen van de organisatie en de subsidies vanuit de Vlaamse overheid, die nu een
te groot deel van onze werkingsmiddelen vertegenwoordigen.

43
Beleidskeuzes
Voor de beleidsperiode 2021-2025 zullen we ons voornamelijk focussen op 3 uitdagingen

BELEIDSKEUZE 1: WE WILLEN ONZE IDENTITEIT SCHERPSTELLEN

Het decreet, de samenleving, onze interne en externe stakeholders vragen ons om onze identiteit als
organisatie scherper te stellen. De zuilen staan onder druk, net zoals de financiering van de socio-
culturele sector. Daarom is het belangrijk dat onze werking duidelijk maakt wie we zijn als Liberale
Vrouwen en waar we voor staan. Door onze acties en standpunten die aansluiten op onze missie en
visie, kunnen we het bestaan van een sociaal-culturele liberale vrouwenorganisatie verantwoorden.

Zowel onze leden, vrijwilligers en partners willen duidelijk weten wie wij zijn als organisatie, wat zij aan
ons hebben en wat zij voor ons kunnen betekenen. Het is enorm belangrijk dat onze nieuwe missie
verspreid en vertaald wordt in alle geledingen van de organisatie. Alles wat wij doen, van nationaal tot
lokaal, moet duidelijk aansluiten bij onze missie en visie.

We verwachten dat het scherpstellen op twee functies zal bijdragen tot het versterken van onze
identiteit.

Impact die we nastreven: Door het verscherpen en afbakenen van onze identiteit willen we onze
maatschappelijke relevantie vergroten. Het zal duidelijk worden waar rond we werken. We zullen
beter kunnen focussen. Door ons eigen profiel uit te bouwen en te versterken verhogen we de
actieradius en diversiteit van vrouwenorganisaties die zich inzetten voor een maatschappij waarin
vrouwenrechten en gelijke kansen een evidentie zijn.

We willen dat dit de betrokkenheid van onze leden en partners bij onze organisatie zal vergroten. Onze
medewerkers, leden en vrijwilligers moeten fier kunnen zijn op onze organisatie en waar we mee bezig
zijn. Ze moeten dit actief mee willen uitdragen. Potentiële geïnteresseerden moeten duidelijk weten
waar we voor staan en wat ze hebben aan onze organisatie.

We hopen dat dit op termijn imago versterkend kan werken omdat het veel duidelijker zal zijn wie we
zijn en we hier unieke, creatieve en kwalitatieve activiteiten rond organiseren.

BELEIDSKEUZE 2: WE WILLEN OP ALLE VLAKKEN EEN INCLUSIEVE ORGANISATIE WORDEN

Iedereen is welkom binnen onze organisatie, ongeacht wat dan ook. Deze visie wordt organisatie breed
gedragen maar is te weinig zichtbaar doorheen de organisatie. Daarom kiezen we er expliciet voor om
tijdens deze beleidsperiode te werken aan onze inclusiviteit. We willen dat onze organisatie op alle
vlakken (medewerkers, vrijwilligers, leden, deelnemers) een betere afspiegeling van de maatschappij
wordt.

Impact die we nastreven: We willen als organisatie de groeiende onverdraagzaamheid en alle vormen
van discriminatie binnen onze samenleving tegengaan. We willen een baken van verdraagzaamheid
zijn en iedereen verwelkomen die zich aangetrokken voelt door onze werking.

We willen als organisatie actief bijdragen aan de normalisering van superdiversiteit. Diversiteit is een
realiteit binnen onze samenleving en wij staan hier als liberale vrouwen positief tegenover. We zoeken
naar wat ons met elkaar verbind in plaats van wat ons verdeeld.

We willen de betrokkenheid bij onze organisatie te vergroten van mensen die voorlopig buiten onze
organisatie staan.

We willen verschillende generaties bereiken en activeren voor onze organisaties maar nog belangrijker
voor de thema’s die we aanhalen. Daarbij zoeken we een evenwicht tussen een werking die verjonging
en vernieuwing met zich meebrengt en de wensen van onze bestaande leden.

44
BELEIDSKEUZE 3: WE WILLEN DE AUTONOMIE VAN ONZE ORGANISATIE VERGROTEN
De Liberale Vrouwen worden momenteel te sterk beïnvloedt door externe factoren in plaats van dat
wij zelf de beïnvloedende factor zijn. Dit kan gaan tot een politieke stempel, tot standpunten van
binnen de vrouwenbeweging waar we onvoldoende op wegen tot de beperking van het afhankelijk
zijn van subsidies van de Vlaamse overheid. We merken dat dit onze ondernemingszin fnuikt en zijn er
van overtuigd dat we deze door (een drang naar) meer onafhankelijkheid kunnen aanwakkeren, zowel
op inhoudelijk, organisatorisch en financieel vlak.

Impact die we nastreven: We willen een organisatie zijn die duidelijk op zichzelf staat en inhoudelijk
een unieke positie bekleed. Op die manier kunnen we een meerwaarde betekenen in de organen
waarin we vertegenwoordigd zijn en binnen het netwerk van bevriende organisatie duurzame en
structurele kruisbestuivingen en samenwerkingen opzetten, altijd met het maatschappelijk belang in
het vizier.

We willen een gezonde balans vinden tussen eigen middelen en subsidiëring van uit de overheid zodat
we vrijer op langere termijn kunnen nadenken over de toekomst van onze organisatie.

Doelenkader
Strategische doelstelling 1: De rol en betekenis van de Liberale Vrouwen in de maatschappij is voor
iedereen duidelijk
De Liberale Vrouwen willen hun maatschappelijke positie en impact versterken. Het moet voor
iedereen die in contact komt met onze organisatie duidelijk zijn wie wij zijn, wat wij doen en waar wij
voor staan. Omwille van het (te) grote aanbod in de vrijetijdssector gaan wij in deze beleidsperiode op
zoek naar onze Unique Selling Position (USP) in een steeds sneller veranderende samenleving.

Wat vast staat is dat wij trouw zijn aan de waarden van vrijheid, gelijkheid en solidariteit en onze
leidende principes. De kern, de bestaansreden van onze organisatie is de emancipatie van de vrouw,
het sensibiliseren rond gelijke kansen en het verdedigen van de fundamentele rechten van de mens.

Het is belangrijk dat wij onze visie op mens en maatschappij duidelijk onder woorden brengen en laten
binnensijpelen in het maatschappelijke debat. We kunnen en willen het debat aangaan over de
fundamentele vraagstukken van onze tijd en willen deel zijn van de oplossing.

Operationele doelstelling 1.1: De Liberale Vrouwen dragen hun missie en visie actief uit
‘Meer vrijheid, meer vrouw’ is in het kort de leuze die we in alles wat we doen als organisatie zullen
internaliseren én uitdragen. De nieuwe missie en visie die we in dit beleidsplan hebben
neergeschreven biedt een kans om iedereen die met onze organisatie te maken heeft te activeren en
te engageren. We hebben een duidelijk gemeenschappelijk doel.

Bij aanvang van de nieuwe beleidsperiode is het essentieel dat iedereen die gelieerd is aan onze
organisatie doordrongen raakt van onze missie en visie en die ook actief mee concreet gaat vorm
geven. Het mag niet bij mooie woorden blijven. Het is pas wanneer onze leden en vrijwilligers overtuigd
zijn van en zich verbonden voelen met ons verhaal en onze ideeën dat zij als ambassadeurs van onze
organisatie een maatschappelijk engagement zullen opnemen. Onze medewerkers, vrijwilligers, leden
en sympathisanten zijn onze voelsprieten in de maatschappij en weten het beste hoe ze onze missie
en visie concreet moeten vertalen en uitdragen.

Bovenlokaal:
We dienen onze missie en visie systematisch af te toetsen bij onze interne en externe stakeholders.
We moeten onze nieuwe missie en visie (visueel) vertalen naar personeel, leden, vrijwilligers,

45
afdelingen, stakeholders, … Alles wat we doen, publiceren of verdedigen moet getoetst zijn aan de
missie en visie van de organisatie.

Lokaal:
De doorstroming van onze missie en visie naar alle geldingen van onze organisatie is enorm belangrijk
in de eerste jaren van deze nieuwe beleidsperiode. In een latere fase zullen we trachten om onze
personeelsleden, vrijwilligers en leden in te schakelen als ambassadeurs, zowel voor de organisatie als
voor de missie van onze organisatie.

We willen onze afdelingen, vrijwilligers en leden actief betrekken in ons verhaal. Daarom zullen we
veel meer inzetten op bottom-up inspraakmogelijkheden. We moeten als koepelorganisatie werken
aan de voeling met onze basis. We gaan proactief aan de slag door systematisch bevragingen,
evaluatie- en inspraakmomenten in te richten.

Indicator Timing Extra info

Positioneringsoefening 2021 Extern bureau
Stakeholdermapping 2021 + 2023 (update)
Digitaal – kent men de Liberale
Stakeholderbevraging Jaarlijks
Vrouwen?
Ledenbevraging Jaarlijks Digitaal
Minstens 1x tijdens Fysieke samenkomst:
Regelmatige info- en/of overlegmoment
beleidsperiode, bij afstemming werking en
met alle stakeholders
voorkeur in begin verwachtingen duidelijk stellen
Aan het einde van de Oefening voorbereiding
Toetsing missie en visie
beleidsperiode (2024) beleidsplan 2026-2031
Ambassadeurs in kaart brengen Systematisch Mailinglist, whatsappgroep, …

Operationele doelstelling 1.2: De Liberale Vrouwen laat zich horen én voelen in het maatschappelijke
debat
De Liberale Vrouwen wil vrouwenrechten en gelijke kansen bewaken en creëren. Wij treden hierbij op
als waakhond én facilitator. Verworven rechten mogen nooit als vanzelfsprekend beschouwd worden
en moeten beschermd worden tegen krachten die de individuele vrijheid onder druk zetten. We
engageren ons er toe om onze vrijheid te gebruiken om deze van iedereen te vergroten. Want gelijke
kansen zijn hét fundament voor een echte vrije samenleving.

Het individuele zelfbeschikkingsrecht is hierbij onze leidraad. De mogelijkheid om je leven zelf te

kunnen invullen en vormgeven is voor ons het hoogste goed. Het is een onmisbare voorwaarde voor
een sterke en tolerante maatschappij. We emanciperen en sensibiliseren en trachten daarmee het
beste uit ieder individu te halen. We laten hen hun stem ontdekken en ontwikkelen binnen onze
organisatie. Ieder individu is uniek én waardevol, iedereen hoort erbij en iedereen heeft iets bij te
dragen in onze samenleving. Dit is de boodschap die wij als organisatie zullen verkondigen.

We wegen mee in het maatschappelijk debat door duidelijke en onderbouwde standpunten in te

nemen rond actuele en/of kernthema’s, door evenementen te organiseren waar we aandacht hebben
voor het open en kritische debat en door acties te voeren om ons punt op creatieve wijze kracht bij te
zetten. Waar mogelijk wordt er samengewerkt, waar nodig zullen we onze unieke stem in het debat
luid laten klinken.

46
Kernthema’s (niet exhaustief)

è Ethische thema’s: abortus, waardig levenseinde, …

è Geweld: geweld op vrouwen
è Ecologie: zero waste, consuminderen
è Glazen plafond: vertegenwoordiging van vrouwen in topfuncties, loonkloof,
è Combinatie arbeid – vrije tijd: alleenstaanden, nieuwe gezinsvormen, meerouderschap,
ouderschapsverlof
è Gender: genderfluïditeit
è Gezondheid en welzijn: vrouwen van elke leeftijd actief en gezond houden, discriminatie in
gezondheidszorg, welbevinden van de vrouw (psychische en fysieke gezondheid), …
è Opvoeding, onderwijs en meisjes

Bovenlokaal:
We ontwikkelen een systeem voor vlotte formele standpuntbepaling binnen de organisatie waarbij
een aantal personen gemandateerd worden om deze voor te bereiden en na toestemming te
communiceren. Hierrond zullen er in de nieuwe beleidsperiode goede afspraken gemaakt moeten
worden.

We ontwikkelen een framework binnen onze organisatie waardoor we tot gedragen en geïnformeerde
standpunten kunnen komen. Hier willen we er voor zorgen dat er binnen de organisatie een duidelijk
mandaat bestaat om bepaalde standpunten te formuleren en uit te dragen én dat elk standpunt intern
kritisch tegen het licht gehouden wordt.

Enerzijds kunnen we ons laten inspireren door vaste data die met vrouwenrechten en gelijke kansen
te maken hebben en methodieken en standpunten van andere organisaties. Anderzijds kunnen we
onze eigen standpunten bepalen en inhoudelijk uitdiepen. Dit kan bijvoorbeeld via het bestaande
systeem van ons jaarthema (dat loopt over 2 werkjaren). Via dit thema kunnen we onze werking
toespitsen op bepaalde maatschappelijke thema’s en onderwerpen die met emancipatie,
vrouwenrechten en/of gelijke kansen te maken hebben. Bij de lancering jaarthema hoort niet enkel
een inspiratiegids voor activiteiten en sprekers maar ook een dossier met inhoudelijke achtergrond en
cijfers. We hopen via dit aanbod onze afdelingen en vrijwilligers te inspireren om met deze
onderwerpen ook lokaal aan de slag te gaan.

Lokaal:
Het is van essentieel belang dat onze standpunten doorstromen naar alle geledingen van onze
organisatie. Onze medewerkers, bestuurders, vrijwilligers én leden moeten weten waar we voor staan.
Zij zijn onze beste ambassadeurs. We moeten hiervoor onze interne communicatie verbeteren door
ook in onze nieuwsbrieven systematisch meer inhoud mee te geven aan onze leden en
sympathisanten.

Om de betrokkenheid te vergroten vragen we input van onze leden over het nieuwe jaarthema. We
willen meer bottom-up werken. We vinden het belangrijk dat onze afdelingen, vrijwilligers en leden
weten dat ze met hun interesses en acties rond vrouwenrechten en gelijke kansen terecht kunnen voor
inhoudelijke en/of praktische ondersteuning bij het nationale secretariaat.

47
 Indicator Timing Extra info
Ontwikkelen intern framework
2021
standpuntenbepaling en toetsing
Digitaal - Polsen naar inhoudelijke
Stakeholderbevraging Jaarlijks overlap of tegenstellingen (SGD’s,
vrouwenrechten, gelijke kansen, …)
Interne communicatie: BV-hotline met
Per kwartaal
inhoudelijk nieuws
Externe communicatie: persberichten, opinies,
Systematisch
artikels
Jaarthema : inhoudelijk dossier Tweejaarlijks Dossier voorstellen AV
Jaarthema: inspiratiegids Jaarlijks Onderdeel handleiding
Bonussysteem (zie bijlage): nationale ster –
Jaarlijkse analyse, zowel
ministens 1 activiteit in het kader van het Jaarlijks
kwantitatief als kwalitatief
jaarthema
Vrouwendag Jaarlijks 8 maart - AV
Ecoheroes - Duurzaamheid Jaarlijks Begin mei
No More - Geweld op vrouwen Jaarlijks 25 november

Operationele doelstelling 1.3: Liberale vrouwen werkt samen in functie van verwezenlijking missie en
visie
Wanneer er samengewerkt wordt moeten we de reflex hebben om de activiteit of actie af te toetsen
aan de missie en visie van onze organisatie. Het is belangrijk dat we steeds op zoek gaan naar win-win
situatie voor de verschillende partners. Die win ligt voor ons in het kunnen stappen nemen naar het
verwezenlijken van onze missie. In dit licht is het is niet verkeerd om expliciet naar de meerwaarde te
vragen of een bepaalde insteek voor te stellen. Waar we geen meerwaarde zien moeten we ervoor
durven kiezen om niet deel te nemen. Op die manier gaan we meer komen tot structurele
samenwerkingen in plaats van eerder ad hoc samenwerkingen.

We zullen tijdens deze beleidsperiode inzetten op het opzetten van een stakeholdermanagement. Via
een jaarlijkse bevraging moeten we zicht krijgen op wie met welke thema’s bezig is zodat we overlap
kunnen vermijden. We moeten weten wie onze mogelijke partners zijn waarmee we zouden kunnen
samenwerken. We moeten ook weten met wie we mogelijks botsen en hoe we toch nog steeds het
gesprek met hen kunnen aangaan. Er moet daarom worden ingezet op ontmoeting en netwerking met
deze stakeholders. Via gedachtenuitwisseling en feedback krijg je als organisatie niet enkel nieuwe
inzichten over je organisatie en de maatschappij maar ook mogelijkheden om in synergie met anderen
je missie te verwezenlijken.

We zijn maar zo sterk als ons netwerk. Het is onmogelijk om onze missie als organisatie alleen te
verwezenlijken. Hiervoor hebben we partners en allianties nodig die ons verhaal willen versterken en
wiens verhaal wij op onze beurt kunnen versterken. We moeten op zoek gaan naar mogelijke
verbindingen en meer naar buiten durven treden met ons aanbod, ons verhaal en onze ideeën.

Bovenlokaal:
Het is om verschillende redenen belangrijk om ons netwerk verder uit te bouwen en te versterken.
Medewerkers en nationale bestuurders moeten veel meer op pad gaan als vertegenwoordigers van
onze organisatie. Bijvoorbeeld naar activiteiten van bevriende organisaties of events waar we
interessante individuen of organisaties kunnen ontmoeten. Dit kan systematisch opgevolgd worden
op de Raad van Bestuur.

48
Het jaarthema biedt telkens extra mogelijkheden om bestaande samenwerkingen te versterken en/of
om nieuwe samenwerkingen aan te gaan.

Ook praktische en bestaande samenwerkingen moeten we bestendigen. De jaarlijkse

personeelsvorming (samenwerking tussen Vief, Willemsfonds, Huis van de Mens Brussel en de Liberale
Vrouwen) is een meerwaarde waaraan we blijven meewerken. We zien mogelijkheden in het lerend
netwerk rond loopbaan-, preventie- en welzijnsbeleid (VIVO – Ugent) dat in 2020 van start ging tussen
Liberas/Liberaal Archief, Vief, Willemsfonds en de Liberale Vrouwen.

Lokaal:
We moedigen onze lokale afdelingen aan om zowel met elkaar als met anderen samen te werken.
Onze missie en visie aangevuld met het jaarthema moeten voldoende kapstokken bieden aan onze
afdelingen om ook lokale samenwerkingsverbanden aan te kunnen gaan.

Hoewel de huidige samenwerkingen enorm waardevol zijn en gekoesterd moeten worden moet er,
zeker op lokaal vlak, meer ingezet worden op samenwerkingen buiten de liberale familie. We moeten
onze afdelingen aanzetten om buiten hun comfort zone te stappen.

Indicator Timing
2021 + 2023
Stakeholdermapping
(update)
Digitaal –
Stakeholderbevraging Jaarlijks polsen naar mogelijkheden
om samen te werken
Minstens 1x per
Netwerkmoment stakeholders
beleidsperiode
Jaarthema: inspiratiegids Jaarlijks
Lerend netwerk : Vief, Willemsfonds, Liberas Systematisch
Personeelsvorming: Vief, Willemsfonds, Huis van
Jaarlijks
de Mens Brussel
Bonussysteem (zie bijlage): samenwerkingsster Jaarlijks Jaarlijkse analyse
Wie gaat/ging wanneer
Netwerkagenda/overzicht - RvB Jaarlijks
naar waar?

Operationele doelstelling 1.4: Liberale Vrouwen investeren in de professionalisering van hun

communicatie, marketing en public relations
De Liberale Vrouwen investeren in deze beleidsperiode in de professionalisering van de communicatie,
marketing en public relations. Via een goede communicatie- en marketingstrategie kunnen we het
merk “Liberale Vrouwen” versterken. Momenteel ontbreekt het ons aan duidelijke branding, wat
grotendeels samenhangt met het ontbreken van duidelijk afgebakende thema’s waarrond we wel en
niet willen werken. Wanneer de inhoud van ons verhaal op punt staat is het van essentieel belang dat
onze boodschap ook via de juiste kanalen bij de juiste mensen terecht komt zodat zij deze verder
kunnen verspreiden. Onze huisstijl moet bovendien van ver herkenbaar zijn en de beeldvorming moet
hipper én kwalitatiever.

Bij een gerichte communicatie hoort een goed Customers Relations Management (CRM) systeem. We
onderzoeken welk systeem het beste aansluit bij de noden van onze organisatie. Gelijktijdig moeten
we dezelfde oefening doen met betrekking tot het systeem voor het uitsturen van nieuwsbrieven daar
het huidige systeem ontoereikend wordt.

49
We zetten bovendien verdere stappen om onze organisatie mee te trekken in het digitale tijdperk.
Communicatie verloopt grotendeels via email en sociale media. In de eerste plaats is het daarom
essentieel om zoveel mogelijk emailadressen te bemachtigen van onze leden en stakeholders. Ook
moeten we nog beter en creatiever gebruik maken van onze website, nieuwsbrief en sociale
mediakanalen.

Bovenlokaal:
Het is belangrijk dat iemand het woordvoerderschap van de organisatie op zich neemt. Zowel vanuit
een communicatief standpunt (perscontact) als vanuit een marketing perspectief (wie is het gezicht
van onze organisatie) is het belangrijk dat het duidelijk is wie de vertolker is van onze standpunten. Dit
hoeft niet voor alles dezelfde persoon zijn en kan ook thematisch bepaald worden.

We onderzoeken of we specifieke ‘influencers’ kunnen warm maken om onze organisatie, activiteiten

en onze missie meer zichtbaarheid te geven. We gaan op zoek naar personen of organisaties die het
merk ‘Liberale Vrouwen’ willen en kunnen versterken.

Lokaal:
Onze lokale bestuursvrijwilligers en leden zijn onze beste ambassadeurs. Zij moeten zich voldoende
sterk verbonden voelen met de organisatie en de boodschap dat zij deze willen uitdragen in hun
netwerk. Via een CRM systeem waar we ook specifieke voorkeuren kunnen ingeven en via regelmatige
bevragingen kunnen we nagaan waar de interesses van onze mensen liggen.

Het is belangrijk dat we de impact van de communicatie naar onze lokale afdelingen versterken. Het is
in de eerste plaats nodig dat ze weten waar onze organisatie voor staat en wat we doen maar in de
tweede plaats is het ook belangrijk dat zij dit verder communiceren op een kwalitatieve en
impactsvolle manier. Sociale media is hierbij van cruciaal belang (likes & engagement) net zoals de
nodige documentatie en grafische ondersteuning/know how.

Ten slotte blijft het belangrijk dat we ook onze leden bereiken die (nog) niet mee zijn in de
digitaliseringsgolf. Hiervoor rekenen wij op onze lokale BV’s om de communicatie vanuit nationaal
verder te verspreiden aan hun leden die bv. niet over een emailadres beschikken.

Indicator Timing
Communicatie: communicatieplan 2022
Communicatie: nieuw nieuwsbrief systeem 2022
Marketing: aangepaste huisstijl na positioneringsoefening 2022
Marketing en PR: influencersdatabank Systematisch
Data: interessevelden leden Systematisch Ledenbevraging
Data: CRM systeem 2022

Strategische doelstelling 2: De Liberale Vrouwen is een inclusieve organisatie

Het antwoord op de groeiende onverdraagzaamheid in onze maatschappij is net meer verdraagzamer
zijn. Er is geen plaats voor discriminatie in onze samenleving. Liberale Vrouwen zijn intolerant voor
intolerantie.

Iedereen is welkom in onze organisatie. Dit is de boodschap die wij - nog meer dan vandaag – in de
toekomst willen uitdragen. We willen niet enkel meer diversiteit binnen onze eigen organisatie zien
verschijnen maar willen actief meewerken aan een verdraagzame, warme en inclusieve samenleving
voor iedereen. Niet je afkomst, beperking, leeftijd, geslacht, geloof, wat dan ook telt. Wat telt, is je
toekomst. En daar willen we samen aan werken.

50
Via ons activiteitenaanbod, onze standpunten, onze communicatie en het inzetten op verjonging en
vernieuwing willen we verder werk maken van het normaliseren van diversiteit in al haar facetten. We
gaan geen enkele uitdaging uit de weg en gaan aan de slag om het actief burgerschap bij zoveel
mogelijk mensen aan te wakkeren.

We kijken met een open en kritische blik naar onze maatschappij en nemen het individu, in alle
uniciteit, als uitgangspunt. We gaan tijdens deze beleidsperiode op zoek naar onze eigen al dan niet
bewuste vooroordelen en gaan er de confrontatie mee aan. We doorprikken (informatie)bubbels en
wakkeren kritisch denken doorheen onze organisatie aan.

Operationele doelstelling 2.1: De Liberale Vrouwen zijn een baken van verdraagzaamheid
We gaan de uitdaging aan om van onze eigen organisatie nog meer dan nu een open en inclusieve
organisatie te maken. Binnen de organisatie moeten we een betere afspiegeling van de maatschappij
nastreven, zowel bij de medewerkers, de vrijwilligers als leden en deelnemers. We gaan actief op zoek
naar raakvlakken met mensen die zich kunnen vinden in onze missie en visie en willen samen met hen
aan de slag gaan om onze organisatie echt inclusief te maken. Wij willen een organisatie zijn waar er
met een kritische maar vooral met een open blik naar de dynamieken in onze samenleving wordt
gekeken en waar dialoog mogelijk is.

Via ons activiteitenaanbod en onze standpunten maken wij duidelijk dat wij vinden dat iedereen een
unieke rol kan en moet spelen in onze samenleving. We willen onze leden en afdelingen niet enkel met
elkaar maar ook met andere interessante mensen of organisaties in contact laten komen. Een open en
brede kijk op de wereld is een vereiste voor een verdraagzame en inclusieve samenleving.

Wij willen als organisatie de groeiende onverdraagzaamheid en polarisatie in onze samenleving

tegengaan. We veroordelen alle vormen van discriminatie in onze samenleving en gaan actief aan het
werk om de vrijheid en gelijke kansen van ieder individu te garanderen. Stigmatisering,
onverdraagzaamheid en discriminatie hebben geen plaats in onze ideale samenleving. We volgen de
actualiteit op de voet en komen in actie wanneer dat nodig is.

Bovenlokaal:
Uit onze woorden, zowel als uit onze daden moet duidelijk zijn dat wij een inclusieve organisatie zijn.
Niet alleen beeldvorming is belangrijk, ook welke thema’s we aansnijden, de acties die we organiseren
en met wie en rond welke thema’s we samenwerken. Bij elke stap en beslissing die we nemen moeten
we in de eerste plaats de bedenking maken of we niemand achterlaten en de drempels laag genoeg
zijn.

Het is onmogelijk om tegen alle vormen van onverdraagzaamheid te reageren of er een actie rond te
organiseren. Daarom moeten we een toetsingskader ontwikkelen waaraan we bepaalde cases en
actualiteit kunnen toetsen op basis van onze kernthema’s, verwachtingen en synergiën met
stakeholders (bv. kunnen we samen reageren).

Lokaal:
De maatschappelijke activeringsfunctie manifesteert zich op lokaal vlak voornamelijk als
solidariteitsacties voor bepaalde groepen of goede doelen. Dit aspect van de lokale werking willen we
aanmoedigen (bv. nationale actie Warmste Week als good practice). Het is belangrijk dat deze acties
duidelijk aansluiten bij de missie en de visie van onze nationale organisatie.

Daarnaast willen we ook dat onze afdelingen en leden meer aan de slag gaan met onze eigen
inhoudelijke thema’s of dat ze inspelen op de lokale issues rond gelijke kansen en emancipatie. We

51
willen ze (nog) meer aan het werk zien gaan in de samenleving (lezingen, debatten, vrijwilligerswerk,
ontmoetingsmomenten, …) en moedige actief burgerschap aan. Onze missie en visie en het jaarthema
dient hiervoor ter inspiratie. Via het bonussyteem wordt er ook een financieel duwtje in de rug
gegeven om hiermee aan de slag te gaan.

Indicator Timing
Handleiding: inspiratiegids Jaarlijks
Nationaal: Min. 1 activiteit in kader
Bonussysteem (zie bijlage): nationale ster + van jaarthema. Pionier: Activiteit
Jaarlijks
pionierster rond interculturaliteit, actief
burgerschap, kwetsbare groepen.
Afdelingen kunnen deelnemen aan
Deelname Warmste Week Jaarlijks de nationale actie of zelf iets
organiseren.
Communicatie: inspelen op actualiteit Systematisch Via sociale media
Eigenheid van organisatie bewaren
Communicatie: beeldvorming Systematisch en tegelijkertijd openstaan voor
diversiteit in samenleving.
Evenementen: diversiteitstoets sprekers Systematisch M/V/X, achtergronden, ideologie, …
Toegankelijkheid locatie op
voorhand nagaan en over
Evenementen: inclusietoets Systematisch
communiceren, individuele
hulpvragen
Netwerk: kwaliteit en impact van
Systematisch
samenwerkingen vergroten

Operationele doelstelling 2.2: Liberale Vrouwen omarmen superdiversiteit

We zijn er ons van bewust dat ondanks goede intenties om een echte open organisatie te worden er
een zekere (onbewuste) terughoudendheid bestaat om hier echt mee aan de slag te gaan. Dit is deels
een gevolg van een gebrek aan kennis, een aarzeling om het gekende te verlaten en mogelijks een
aantal onbewuste vooroordelen die spelen. Wij opteren daarom om deze operationele doelstelling uit
te werken in een laboratoriumtraject. Op deze manier tonen we uitdrukkelijk onze ambitie om hier
mee aan de slag te gaan maar geven we onszelf de tijd en de ruimte om hier blijvend mee te
experimenteren zoals we in het verleden al deden.

We vertrekken vanuit ons verhaal van emancipatie, van mensen sterker maken. Diversiteit en
interculturaliteit is een realiteit in onze geglobaliseerde en geconnecteerde wereld. Wat je doet en wie
je bent als persoon is voor ons belangrijker dan waar je vandaan komt, waarin je (niet) gelooft, hoe je
er uit ziet of wie je graag ziet. Niet je afkomst maar je toekomst telt. Iedereen die zich kan vinden in
onze missie en visie is welkom in en bij onze organisatie en op onze activiteiten.

Hierbij hebben we uiteraard wel aandacht voor bepaalde risicogroepen en we willen sociale uitsluiting
en discriminatie tegengaan. Speciale aandacht moet gaan naar bv. mensen met een beperking, mensen
die in kansarmoede leven en alleenstaanden. Dit zowel binnen onze organisatie – houden wij hier
voldoende rekening mee wanneer onze leden of vrijwilligers behoren tot deze groep? - als in ons
aanbod rond deze problematieken – brengen we de redenen en oplossingen voor deze kwetsbare
situaties voldoende naar boven? We zijn er ons van bewust dat kenmerken zoals migratieachtergrond,
onderwijsniveau, geslacht deze problematieken kunnen versterken (intersectionaliteit).

52
Een belangrijk onderdeel van dit traject in het omarmen van superdiversiteit is het meer werk willen
maken van community building. We gaan actief naar andere verenigingen die rond superdiversiteit of
onze risicogroepen werken en kijken waar we kunnen samenwerken of elkaar kunnen versterken. Deze
ontmoetingen moeten leiden tot meer begrip en een meer hechte samenleving waarin iedereen een
plaats heeft. We beseffen dat we als organisatie uit onze comfort zone moeten durven stappen als we
actief willen bijdragen aan de normalisering van superdiversiteit.

Bovenlokaal:
We bevragen, analyseren en evalueren de samenstelling van personeel en nationale bestuurders
alsook onze lokale afdelingen en ledenbestand. Op basis hiervan gaan we proberen om de drempels
die mensen ondervinden om zich te verbinden aan onze organisatie weg te werken.

We moeten de nationale normaliseringsclausule actualiseren en daarna laten doorsijpelen tot op alle

niveaus binnen onze organisatie. Ook naar buiten toe moeten we onze visie op diversiteit en
interculturaliteit uitdragen via het innemen van duidelijke standpunten binnen het maatschappelijke
debat die onze openheid in de verf zetten.

Lokaal:
We moeten onze normaliseringsclausule staven met concrete voorbeelden om zo onze afdelingen
verder te sensibiliseren om lokaal ook aandacht te hebben voor diversiteit en interculturaliteit. Met
andere woorden, we moeten als koepelorganisatie praktische handvaten én ondersteuning bieden om
hiermee aan de slag te gaan.

Indicator Timing
Personeelsvorming: diversiteit en interculturaliteit 2021
Inclusie: inclusieplan 2021
Aantal afdelingen die de
Normaliseringsclausule: evaluatie nationaal 2021 pionierster (bonussysteem: zie
bijlage) halen.
Wie bereiken we wel/niet?
Stakeholderbevraging: thema superdiversiteit 2022 Wie is met welke thema’s
bezig?
Praktische tools om er lokaal
Normaliseringsclausule: lokale vertaling 2022
mee aan de slag te gaan.
Inclusie: met inclusieplan naar de afdelingen Vanaf 2022 BV-Café
Normaliseringsclausule: 2023 BV-Café
Hulpvragen noteren, op
Data: inventaris mensen met een beperking Systematisch
voorhand anticiperen

Operationele doelstelling 2.3: Liberale Vrouwen vergroot de betrokkenheid van haar interne en
externe stakeholders
Onze missie en visie heeft een grotere aantrekkingskracht op mensen dan we soms zelf durven te
denken. Mensen voelen zich wel degelijk verbonden met een verhaal dat vrijheid, gelijkheid en
solidariteit vooropstelt. Het is enkel een kwestie om deze mensen op een aangepaste manier aan te
spreker om ze aan onze organisatie te binden.

Daarom willen we in de eerste plaats de betrokkenheid van de mensen die reeds aanwezig zijn binnen
onze organisatie verdiepen. Dit wil zeggen dat we onze medewerkers, vrijwilligers en leden meer
eigenaarschap willen geven over hun rol binnen de organisatie. Ze moeten trots kunnen zijn dat zij
deel uitmaken van onze organisatie. Ze moeten voelen en weten dat hun inzet geapprecieerd wordt,
hoe klein of groot ook. Op deze manier creëer je ambassadeurs voor je organisatie en voor je missie.

53
We evalueren onze (nationale) activiteiten systematisch of na te gaan of ze qua inhoud, tijdstip,
organisatie, … aansluiten bij wat ons doelpubliek wil. Belangrijk om hier in het achterhoofd te houden
is dat de activiteiten moeten plaatsvinden in de vrije tijd van mensen.

In de tweede plaats verbreden we de betrokkenheid van mensen die voorlopig nog buiten onze
organisatie staan. Hiervoor moeten we onze activiteiten durven bekend maken bij een breder publiek
en duidelijker formuleren dat iedereen welkom is. Kwalitatieve externe communicatie is hier een must,
vooral sociale media is zowel voor het nationale als het lokale niveau onmisbaar om nieuwe mensen
aan te trekken.

Bovendien willen we een verruiming van ons publiek door kwalitatieve samenwerkingsverbanden aan
te gaan. We toetsen onze samenwerkingen én de thema’s waarrond deze gaan steeds aan onze missie
en visie en houden onze ogen en oren open voor interessante opportuniteiten.

Bovenlokaal:
We moeten tijdens deze beleidsperiode werken aan een meer flexibele organisatiestructuur. Dit kan
zijn op het vlak van digitalisering, inspraak, besluitvorming, … Deze aanpassingen moeten de
betrokkenheid van onze stakeholders bij onze organisatie vergroten: betere dialoog, gedragen
thema’s, ownership over de koers en de activiteiten van de organisatie.

Onze vrijwilligers zijn ons hoogste goed. Hun inzet doet onze organisatie draaien en maakt ze tot wat
ze is. Enkel door de betrokkenheid en de inzet van onze vrijwilligers te vergroten kunnen wij groeien
als organisatie. Gezien de nieuwe vormen van vrijwilligersinzet (bv. kortere thematische
engagementen) moet het vrijwilligersmanagement binnen onze organisatie onder de loep genomen
worden. Uitgangspunt is: “Hoe betrekken we onze vrijwilligers bij onze werking op een manier die voor
hen en voor de organisatie een meerwaarde biedt?”

Lokaal:
Het is van essentieel belang om de lokale afdelingen mee te krijgen in het verhaal van verjonging en
vernieuwing. Zeggen het te willen is niet hetzelfde als het effectief doen. Daarom moeten we een
balans vinden tussen wat men gewoon is en waar we naartoe willen. Het is belangrijk om onze huidige
mensen er van te overtuigen dat flexibele inzet en een kortstondig engagement ook oprecht waardevol
is voor de werking van de afdeling.

We gaan verder op het elan van intergenerationeel werken. Na de vorming van personeel en
vrijwilligers, het vernieuwen en verjongen van raad van bestuur, gaan we aan de slag binnen afdelingen
om nieuwe en jonge vrijwilligers, leden en deelnemers aan te trekken. Hier gaan we moeten tegemoet
komen aan “de shopper” door niet meer te verwachten dat mensen het volledig engagement binnen
de organisatie opnemen maar eerder thematisch of projectgebonden.

54
 Indicator Timing
Personeel: teambuilding Jaarlijks
Systematische opvolging, in
Evaluatie vrijwilligersmanagement 2021
takenpakket van personeelslid
Vorming voor onze lokale
Vrijwilligersmanagement: BV-Café, BV-hotline Jaarlijks
bestuurders
Vrijwilligersmanagement: afdelingsbegeleiding Systematisch Taak afdelingscoaches
AV, Eco Heroes, Ledendag,
Activiteiten: 10 nationale activiteiten Jaarlijks Vrouwenreis, No More, Week van
de Vrije Smaak, Warmste Week, …
Activiteiten: evaluatie Systematisch Na elke activiteit: digitale bevraging
Samenwerking: binnen liberale familie Zowel lokaal als bovenlokaal
Samenwerking: buiten liberale familie Zowel lokaal als bovenlokaal
Aanvullen talentenbank Systematisch Ad hoc vrijwilligers
Stijging bestuursvrijwilligers Jaarlijks Stijging van aantal BV’s

Strategische doelstelling 3: De Liberale Vrouwen werkt autonoom en onafhankelijk

De Liberale Vrouwen komen los van de druk en het keurslijf waarin we ons nu te veel bevinden. Door
de te grote afhankelijkheid van subsidies van de overheid worden we beknot in onze vrijheid. Door de
politieke stempel die we meedragen worden we gestigmatiseerd. Deze twee factoren belemmeren
ons streven naar vernieuwing.

Door uitdrukkelijk te stellen dat we meer onafhankelijk willen zijn, zowel op inhoudelijk als op
financieel vlak, zeggen we dat we onze creativiteit en ons ondernemerschap meer zullen moeten
aansnijden. De uitdaging ligt er in om iedereen mee te betrekken in dit proces en de sterktes van ons
netwerk uit te spelen.

Operationele doelstelling 3.1: De Liberale Vrouwen is een organisatie die duidelijk op zichzelf staat en
inhoudelijk een unieke positie bekleed
Deze doelstelling omvat twee onderdelen. Een eerste is dat wij onze inhoudelijke autonomie willen
bewaren en vergroten. Hiervoor gaan we een gesprek moeten aangaan met onze interne en externe
stakeholders om te kijken waar we kunnen samenwerken en hoe we ons willen verbinden aan elkaar
en op welke vlakken niet. Dit moet voor iedereen duidelijk zijn en hierover moeten de juiste afspraken
gemaakt worden.

Een tweede aspect is dat wij onze in house kennis moeten vergroten. De juiste mensen op de juiste
plaats en een constant proces van competentieversterking zijn nodig. Om inhoudelijk te kunnen wegen
op het maatschappelijk debat hebben wij in-house kennis nodig rond de thema’s waarrond wij als
organisatie willen werken.

Er is heel wat ervaring en talent aanwezig binnen onze organisatie, zowel bij de professionals als bij de
bestuurders en andere vrijwilligers. Deze competenties willen we opsporen, koesteren en versterken.
Er zal veel meer ingezet moeten worden op interne vorming, contacten en netwerking. Daarom
stippelen we een actieplan ‘vorming’ uit binnen deze beleidsperiode, zowel voor de medewerkers, de
nationale bestuurders en andere vrijwilligers.

Bovenlokaal:
We gaan actief in gesprek met onze externe stakeholders om duidelijke afspraken te maken en
verwachtingen af te toetsen. Op deze manier willen we eventuele overlap tussen verschillende
organisaties vermijden of waar mogelijk een samenwerkingsverband aan gaan.

55
Lokaal:
Net zoals het nationale niveau veel belang hecht aan autonomie respecteren wij ook de autonomie
van onze lokale afdelingen. De balans vinden tussen de juiste begeleiding voor onze afdelingen en
vrijwilligers en hun vrijheid is belangrijk. Daarom organiseren we regelmatige inspraakmomenten en
bevragingen om deze balans te garanderen.

Indicator Timing
Personeel en nationale
Actieplan ‘interne vorming’ 2022
bestuurders
Elk personeelslid jaarlijks
Personeelsvorming Jaarlijks
minstens 1 vorming op maat
Vorming: samenwerking Vief, Willemsfonds, HvdM Jaarlijks
Vorming nationale bestuurders Educatief luik aan RvB
Overleg provinciale voorzitters 2x per jaar
Methode hangt af van relatie
Overleg externe stakeholders
met stakeholder
Afsprakennota externe stakholders

Operationele doelstelling 3.2: Liberale Vrouwen realiseren een beter evenwicht tussen de
verschillende financieringsbronnen
We willen als organisatie een gezonde balans vinden tussen eigen middelen en subsidiëring vanuit de
overheid. Hierin is het belangrijk dat wij onze medewerkers de garantie kunnen geven dat er
voldoende financiële middelen zijn om hun loon uit te betalen. We streven dus naar het behoud van
de huidige subsidiëring en een verhoging van de eigen middelen.

Wij willen onze stakeholders de beste kwaliteit bieden die we kunnen bieden. En kwaliteit kost geld.
Professionele communicatie en hoogstaande activiteiten vragen up to date (digitale) infrastructuur en
sprekers.

Bovenlokaal:
Het doel is om tegen 2025 een 80-20 evenwicht te hebben tussen subsidies en eigen middelen. Voor
de verhouding tussen de werkingskosten en de personeelskosten willen wij een gezonde 20-80 balans
behouden. Dit zal een inspanning vragen van iedereen binnen onze organisatie. We zullen dit
systematisch opvolgen en tijdig de juiste acties ondernemen.

Lokaal:
We zullen van onze vrijwilligers en leden een groter engagement in onze organisatie moeten vragen
dan nu het geval is. Belangrijk is dat zij weten dat ze steeds een kwalitatieve dienstverlening en
activiteitenaanbod voor zullen krijgen.

Indicator Timing
Financiën: hervorming lidmaatschap 2023 Jaarlijkse inning
Financiën: actieplan eigen middelen 2021 2025: 80%-20%
Financiën: fundraising Systematisch
Samenwerkingen bestendigen: efficiëntiewinsten Systematisch
Vast item op
Onderzoeken bijkomende financieringskanalen Systematisch
stafvergaderingen en rvb

56
Deel 2. Zakelijk plan
De omschakeling naar het nieuwe sociaal-cultureel werk zoals belichaamt in het nieuwe decreet,
betekent voor een eerder op traditionele leest geschoeide vereniging als de Liberale Vrouwen een
omwenteling. Vandaar dat de beleidsdoelstellingen en de operationele doelstellingen die hierboven
zijn weergegeven vaak organisatorische aspecten bevatten. Terwijl het inhoudelijk luik van het
beleidsplan focust op het verwezenlijken van ons maatschappelijk doel, namelijk bijdragen aan een
geëmancipeerde, inclusieve maatschappij, gaat het zakelijk luid eerder in op de organisatorische
aanpassingen die noodzakelijk zijn om maatschappelijk van betekenis te kunnen zijn.

Organisatiestructuur en -cultuur
Onze organisatiestructuur en cultuur moet betrokkenheid en co-creatie toelaten. We willen het sociaal
kapitaal dat aanwezig is in onze organisatie ten volle benutten en aanspreken. Mensen die zich willen
inzetten moeten dit op een flexibele manier moeten kunnen doen.

Organisatiestructuur
Een moderne organisatie heeft nood aan een flexibele organisatiestructuur. Dit is een voortdurend
proces om onze structuur aan te passen aan de noden van onze leden en afdelingen. We plannen een
grondige herstructureringsoefening in het begin van deze beleidsperiode.

è Organogram, besluitvorming: p. 10-11

è Medewerkers: p. 62-63

Organisatiecultuur
Een moderne organisatie heeft nood aan een moderne organisatiecultuur. Eigenaarschap, participatie
en co-creatie zijn hierin de kernbegrippen waar we de nadruk op leggen in deze beleidsperiode.

We hebben reeds een aantal krachtpunten in onze cultuur die we willen behouden en versterken:

INHOUDELIJKE WERKING: De Liberale Vrouwen trachten samen met al hun stakeholders hun missie
te realiseren via een centraal thema dat twee jaar lang als blauwe draad doorheen de werking loopt.
Het jaarthema is een inspiratiebron om vernieuwend en verbindend te werken. De keuze van het
jaarthema gebeurt op basis van een consultatieronde bij BV’s en beroepskrachten. De inspiratie komt
vaak uit relevante actuele gebeurtenissen of evoluties in de samenleving.

• Het jaarthema vertaalt zich in activiteiten voor afdelingen, regio’s en individuele leden. Via de
Handleiding inspireren wij onze bestuursvrijwilligers en reiken we concrete tools aan om met
het jaarthema aan de slag te gaan.
• Onze communicatiekanalen worden gebruikt om het nationale aanbod te promoten en het
jaarthema inhoudelijk te stofferen. We brengen verschillende invalshoeken zodat onze
vrijwilligers in alle vrijheid kunnen kiezen op welke manier ze hier mee aan de slag willen gaan.

AFDELINGSBEGELEIDING: Onze afdelingen en de vrijwilligers worden begeleid door professionele

afdelingscoaches en krijgen ondersteuning van landelijke en regionale vrijwilligers. Afdelingscoaches
en regionale vrijwilligers zijn de binding tussen het lokale en nationale niveau. Vrijwilligers kunnen
altijd met hun logistieke, organisatorische of inhoudelijke vragen bij de afdelingscoaches of op het
nationale secretariaat terecht. We motiveren en waarderen onze vrijwilligers zo goed als mogelijk.

We zorgen ervoor dat we op de hoogte blijven van de nieuwste werkvormen en methodieken in het
sociaal-cultureel werk en schenken aandacht aan intergenerationeel en intercultureel werken. In de
vorige beleidsperiode werd er gestart met procesbegeleidingen aan de hand van modellen op basis
van een indeling van onze afdelingen in categorieën en zijn er regelmatige overlegmomenten binnen

57
de staf om gezamenlijk na te denken over bepaalde situaties. Dit versterkt de kwaliteit van de
begeleiding en dus ook van de afdelingswerking. Waar nodig en nuttig gaat de afdelingscoach ter
plaatse voor het bijwonen van bestuursvergaderingen, planningsbijeenkomsten, afdelingsactiviteiten
of voor individuele contacten.

Afdelingscoaches coachen en ondersteunen vrijwilligers in hun taak of functie. We gaan steeds uit van
de kracht van onze mensen en versterken hen waar het nodig lijkt. Emanciperend werken is uiteraard
onze leidraad. Via de door de afdelingscoaches geleide BV-Cafés wordt er ook gezorgd voor
uitwisseling tussen de verschillende vrijwilligers.

We willen in de komende beleidsperiode inzetten op de volgende aspecten van onze

organisatiecultuur:

EIGENAARSCHAP: we streven naar kwaliteit in alles wat we doen. Daarom verwachten we van onze
medewerkers en bestuurders dat zij meer verantwoordelijkheid en zeggenschap opnemen over de
taken die zij verwacht worden te doen binnen de organisatie. Een duidelijk afsprakenkader met
voldoende ruimte voor eigen, creatieve input moet hier de basis voor zijn. Wanneer mensen meer
betrokken zijn bij wat ze organiseren of uitwerken stijgt de kwaliteit van de werking.

We gaan na wie welke rol in onze organisatie wil, kan of moet spelen en hoe deze verschillende actoren
zich tegenover elkaar verhouden. Hier denken we bijvoorbeeld aan de rol van lokale en provinciale
bestuurders, de rol van de voorzitter, de rol van de afdelingscoaches, …

PARTICIPATIE: overleg is van cruciaal belang binnen onze organisatie. Het is belangrijk dat iedereen
goed op de hoogte is van waar iedereen mee bezig is. Overleg tussen medewerkers onderling, tussen
medewerkers en bestuurders, tussen medewerkers en lokale vrijwilligers, tussen lokale vrijwilligers en
individuele leden, … zorgt ervoor dat iedereen zich verbonden voelt met het merk Liberale Vrouwen.
We zorgen voor een sterke vertegenwoordiging in onze raad van bestuur en onderzoeken de
mogelijkheid om de mandaten te beperken in de tijd om zo een betere rotatie en doorstroming van
onze bestuurders te bewerkstelligen.

De rol van de medewerkers zal meer opschuiven naar een ondersteunende en inhoudelijke rol dan de
nu meer logistieke rol. We verwachten meer en meer van onze vrijwilligers dat zij hun activiteiten en
acties zelf uitwerken, grotendeels omdat wij weten dat zij het beste geplaatst zijn om inhoud voor hun
leden te bepalen. We willen ons als nationale koepel meer maatschappelijk inzetten en vragen dit ook
van onze afdelingen en leden.

CO-CREATIE: we creëren een betere wisselwerking tussen top-down initiatieven en bottom-up ideeën.
We willen als koepelorganisatie nog meer dan vandaag aansluiting vinden bij de kracht en de interesses
van onze lokale afdelingen en individuele leden. Regelmatige ontmoetingsmomenten en
feedbacksessies moeten hierbij helpen.

Alle niveaus samen maken ons tot Liberale Vrouwen, we hebben elke schakel in onze organisatie nodig
om onze missie en visie te verwezenlijken en de krijtlijnen van het veranderproces, zowel intern als
maatschappelijk, uit te zetten.

Kwaliteitszorg
Wij zijn een organisatie waar professionaliteit, efficiëntie en kwaliteit centraal staan. Dit wil zeggen dat
wij streven naar voortdurende verbetering door onszelf en onze werking regelmatig in vraag stellen en
te kijken waar het beter of anders kan/moet. Verschillende aspecten van de werking worden kritisch
doorgelicht om te komen tot een planmatig verbeteringstraject waar nodig. Een essentieel onderdeel

58
hiervan is het meten en procesmatig werken. Een belangrijke tool hierbij is het werken met
beleidsplannen en voortgangsrapporten. De monitoring van het beleidsplan en aangepaste acties
gebeurt op constante basis in het kader van stafvergaderingen. De algemeen directeur heeft deze
opvolging en coördinatie als prioritaire taak en staat in voor de planning. Op 1 oktober wordt er een
algemene check voorzien van de stand van zaken.

Hieronder schetsen we een eerste aanzet waarop wij in deze beleidsperiode de kwaliteit van onze
werking trachten te bewaken en te vergroten.

è We zullen in deze beleidsperiode een model voor integrale kwaliteitsbeleid dat het beste
aansluit bij onze organisatie implementeren.
è Afstemmen van activiteiten, samenwerkingen en communicatie aan de missie en visie van de
organisatie. Er moet telkens een toets gebeuren of alles wat we doen past binnen het kader
dat wordt vastgesteld door onze missie en visie.
è ACTIVITEITEN: De Liberale Vrouwen evalueren systematische alle landelijke activiteiten. We
waarderen de input van onze leden en deelnemers en willen met hun feedback en suggesties
aan de slag gaan om hun beleving steeds te verbeteren.
o We proberen dit in de mate van het mogelijke digitaal te doen.
o Evaluatie wordt besproken op volgende raad van bestuur.
è PERSONEEL: wekelijkse stafmeetings
è PERSONEEL: Jaarlijkse evaluatie afdelingscoaches door bevraging van afdelingen en
vrijwilligers. Informeren naar kwaliteit van begeleidingen, noden en verwachtingen.
è PERSONEEL: Jaarlijkse functionerings- en evaluatiegesprekken met personeel.
o Iemand van Dagelijks Bestuur doet dit met de algemeen directeur.
è WERKING: Werken met jaaractieplannen. Ook wanneer er geen visitatierapport of
beleidsplan moet opgesteld worden wordt er een jaaractieplan en evaluatie gemaakt.
o Voorstellen op Algemene Vergadering (maart)
è DOCUMENTATIE: Het beheren van gegevens, zowel persoons- als andere documentatie is
onmisbaar voor een vereniging en vraagt de nodige zorg en gestructureerde aanpak.
o We digitaliseren zo veel mogelijk waardoor de informatie gemakkelijker doorstroomt
doorheen de organisatie.
o Voor de archivering van onze documenten werken wij samen met het Liberaal
Archief/Liberas
è STRUCTUUR: Duidelijke afsprakenkader wat van wie verwacht wordt
o Regelmatige overlegmomenten met de provinciale voorzitters
o Systematische samenkomsten van het Dagelijks Bestuur
è STAKEHOLDERS: jaarlijkse stakeholderbevraging. Polsen naar de verwachtingen van onze
partners.

Goed bestuur
Wij willen verantwoordelijke en betrokken bestuurders die zich verbonden voelen bij onze organisatie
en eigenaarschap voelen over de werking en activiteiten. Daarom werken wij als Liberale Vrouwen
actief aan de toepassing van de principes van goed bestuur binnen de organisatie. Onze organisatie
heeft een sterke basis op het vlak van goed bestuur die we nog meer willen versterken. Zo proberen
we ons systematisch te organiseren en te reorganiseren zodat we onze missie en visie optimaal kunnen
realiseren. Onder andere op het vlak van checks and balances, transparantie en
informatiedoorstroming en het betrekken van stakeholders kunnen we als organisatie nog stappen
zetten ter verbetering van onze governance.

59
Bij de aantreding van de hernieuwde raad van bestuur in november 2018 hebben we bij wijze van
introductie voor de nieuwe bestuursleden en opfrissing bij de herverkozen bestuursleden de
bestuursbarometer-oefening en een zelfevaluatie van de werking van de raad van bestuur gedaan.
Hierdoor konden we enkele hiaten en/of (nog niet ingevulde) verwachtingen identificeren waar we in
de volgende beleidsperiode mee aan de slag zullen gaan.

Evaluatie
We zijn wettelijk helemaal in orde. Onze raad van bestuur bestaat uit 15 leden, aangevuld met de
provinciale voorzitters en de vorige voorzitter. De bestuurders worden aangesteld door de algemene
vergadering. De gegevens van de aangestelde bestuurders worden gepubliceerd in het Staatsblad. De
rekeningen van het voorbije werkjaar en de begroting van het komende jaar worden jaarlijks
goedgekeurd door de Algemene Vergadering. De wettelijk verplichte verzekeringen, zoals
autoverzekering, arbeidsongevallenverzekering, …) zijn afgesloten en er is een
aansprakelijkheidsverzekering voor bestuurders.

De opdracht van de organisatie is duidelijk. Er is een missie-visie tekst met een beschrijving van de
opdracht, de waarden en de leidende principes van de organisatie. Dit document is up-to-date:
systematische herbevestiging of aanpassing wordt gedaan in beleidsplan en in tussentijds
voorgangsrapport. Evaluatie vindt dus in principe plaats om de 3 jaar. Op basis van de missie-visie tekst
wordt er werk gemaakt van strategische en operationele doelstellingen. Deze worden geëxpliciteerd
in de beleidsplannen.

Onze organisatie is financieel gezond. De stafmedewerker financiën houdt de dagdagelijkse

boekhouding bij. De begroting wordt op regelmatige basis (3-maandelijks) opgevolgd en bijgestuurd
waar nodig. De actuele financiële toestand van de organisatie wordt op elke raad van bestuur
toegelicht door de penningmeester, eventueel met extra toelichting door algemeen directeur of
stafmedewerker. Alle uitgaven worden nagekeken en goedgekeurd door de penningmeester of
secretaris, alle uitgaven boven de €2500 moeten worden goedgekeurd door twee leden van de raad
van bestuur. Grote investeringen worden voorgelegd aan de raad van bestuur ter goedkeuring. Er is
een systeem van financiële meerjarenplanning met jaarlijkse opmaak van begrotingen.

De taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden van zowel bestuurders als het managementteam

werden geformuleerd in een afsprakenkader binnen de Raad van Bestuur, het arbeidsreglement,
functiebeschrijvingen, …. Met het aantreden van een nieuwe raad van bestuur in november 2018 blijkt
dat er wel nood is aan een herziening van het afsprakenkader rond het evenwicht tussen sturen en
besturen.

We werken goed samen met tal van partners, zowel op nationaal als op lokaal niveau. Dit blijven vaak
wel dezelfde organisaties en buiten enkele uitzonderingen zijn het geen structurele wisselwerkingen
of samenwerkingen. We kunnen dus zeker meer bewust omgaan met stakeholders.

Onze raad van bestuur heeft een mix van competente en gemotiveerde bestuurders. Er wordt
verwacht dat deze bestuurders hun kennis en kunde actief aanwenden in het belang van de
organisatie. Alle bestuurders die zich kandidaat hebben gesteld voor een positie binnen de raad van
bestuur hebben zich akkoord verklaard met onderstaande voorwaarden:

Ik besef dat …

• ik als lid van de raad van bestuur een ambassadeursrol opneem binnen de organisatie en dat
ik de missie en visie van de Liberale Vrouwen maximaal dien uit te dragen;
• er van mij engagement en inzet verwacht wordt;

60
 • ik maximaal aanwezig dien te zijn op de raden van bestuur;
• het wenselijk is ook aanwezig te zijn op nationale activiteiten;
• de raad van bestuur doorgaat overdag (12u-14u) te Brussel;
• de functie van bestuurder (incl. voorzitter) totaal onbezoldigd is;
• ik hierdoor mijn kwaliteiten als vrijwilliger ook dien in te zetten voor het nationale niveau;
• er bij de samenstelling van de RvB rekening wordt gehouden met billijke vertegenwoordiging
van de verschillende provincies/gewesten.
• onze actieplannen naar de overheid toe inhouden dat wij ook in onze RvB een divers en
verjongd beeld willen bieden.

Besturen als groep. De bijeenkomsten van de raad van bestuur verlopen in een constructieve sfeer. Er
wordt telkens bijgehouden wie er aan of afwezig is tijdens bijeenkomsten van de raad van bestuur en
er wordt door de leden van de raad van bestuur tijdig verwittigd.

Er wordt efficiënt vergaderd door de raad van bestuur. Er wordt op het einde van het jaar een
jaarkalender vastgelegd voor het volgende jaar waarbij er 10 samenkomsten (niet tijdens de
zomermaanden) worden voorgesteld. De vergaderingen starten op de afgesproken tijd, en afhankelijk
van de agenda wordt deze afgewerkt binnen de 2uur. Het verslag van de vergadering wordt opgemaakt
door een stafmedewerker en wordt aan de leden van de raad van bestuur bezorgd.

Er komen in de raad van bestuur thema’s aan bod met betrekking tot ethisch handelen volgens
bepaalde waarden en normen die gelden binnen de organisatie.

Groeipad
ONDERWERP GROEIPOTENTIEEL
Opdracht Nieuwe missie en visie laten doordringen bij bestuurders en lokale vrijwilligers
Belangrijke beslissingen systematisch aftoetsen aan missie en visie: hoewel dit
gebeurt wordt dit zelden tot nooit expliciet gemotiveerd.
Hoe realiseert de raad van bestuur haar opdracht? Wat doet ze zelf en wat
kan ze delegeren? Er moet een duidelijke taakverdeling en
verwachtingenkader opgemaakt worden door de leden van de raad van
bestuur. Wat wordt er verwacht binnen hun engagement?
Financiële Oprichting werkgroep financiën onder leiding van de penningmeester.
gezondheid Er moet een duidelijk investeringsbeleid komen onder impuls van de raad van
bestuur.
Verduidelijking van het verzekeringsbeleid.
Evenwicht sturen Er moet een duidelijk afsprakenkader rond taken, bevoegdheden en
en besturen verantwoordelijkheden van zowel bestuurders als managementteam
uitgewerkt worden.
Afsprakenkader over contacten, formeel en informeel, met medewerkers
Afsprakenkader rond intern communicatiebeleid en over informatiestromen
in de organisatie.
Bewust omgaan Stakeholdermapping
met stakeholders Uitwerken stakeholdermanagement
Competente en Kennismakingspakket opmaken voor nieuwe bestuurders.
gemotiveerde Profielen vastleggen voor bestuurders: verwachtingen, afspraken, etc.
bestuurders Vaststellen evenwichtige samenstelling raad van bestuur: hoeveel, van waar,
verwachtingen, …
Er moet meer beroep kunnen worden gedaan op de kennis en de kunde die
aanwezig is in de raad van bestuur. Sociaal kapitaal aanwenden.

61
 Besturen als Jaarlijkse evaluatie van het functioneren van de raad van bestuur
groep (november/december)
Gevolgen aan afwezigheden?
Efficiënt Einduur vastleggen?
vergaderen Wanneer verslag ontvangen?
Wanneer agenda en documenten ontvangen?
Hoe zien we de voorbereiding van de raad van bestuur?
Ongebonden en Bekijken voor toevoeging onafhankelijke bestuurders die meedenken over de
op gelijke voet toekomst van de organisatie.
beslissen Procedure uitwerken in verband met belangenconflicten
Onderlinge verhoudingen verduidelijken: bv relatie tussen afdelingscoaches
en provinciale voorzitters, relatie afdelingscoach en eigen afdeling

Medewerkers
In de socio-culturele sector zijn je medewerkers je meest waardevolle sociaal kapitaal. Hun mate van
verbondenheid en verwevenheid met de organisatie en het bredere netwerk zorgt ervoor dat je als
organisatie kan schitteren. Er is heel wat ervaring en talent aanwezig binnen onze organisatie, zowel
bij de professionals als bij de bestuurders en andere vrijwilligers. Deze competenties willen we
opsporen, koesteren en versterken. Er zal veel meer ingezet moeten worden op vorming van de eigen
mensen.

De Liberale Vrouwen stellen een beperkt aantal arbeidskrachten te werk. De betaalde krachten
vervullen taken die omwille van schaalgrootte niet binnen een vrijwilligersengagement vallen
(beleidsplanning, voortgangsrapportage, boekhouding, afdelingsbegeleiding, …) ofwel praktisch niet
haalbaar zijn om door vrijwilligers te worden opgenomen.

We willen er, via een goed personeelsbeleid voor zorgen dat kennisdoorstroming en gemaakte
beleidskeuzes verankerd worden. Dit is belangrijk in het licht van wisselende
vrijwilligersengagementen en een wisselend personeelsbestand. Onze medewerkers zijn er om een
ondersteunend kader te geven waarbinnen vrijwilligers zich maximaal kunnen ontplooien.

Instrumentale dimensie
De stafmedewerker personeel verzorgt de administratieve dienstverlening zoals het tijdig uitbetalen
van lonen en het regelen van contracten. De algemeen directeur en de stafmedewerker personeel
staan in voor de organisatorische dienstverlening. Het is belangrijk dat er duidelijke afspraken worden
gemaakt over de organisatie van het werk en dat er binnen het team goed gecommuniceerd wordt
hierover zodat iedereen duidelijk weet waar hij of zij aan toe is en wat er verwacht wordt. Voor de
juridische dienstverlening kunnen wij rekenen op de diensten van Sociare en het sociaal secretariaat.

Mensgerichte dimensie
Als organisatie vinden wij het uitermate belangrijk dat onze medewerkers een goede work-life balance
hebben. Er is altijd al een cultuur geweest dat er flexibiliteit geboden werd bij familiale en
gezondheidssituaties. Vanaf de vorige beleidsperiode kwam er ook meer ruimte voor thuiswerk
wanneer dit praktisch efficiënter bleek. Het blijft belangrijk om duidelijke afspraken te maken over de
inhoud van het thuiswerk en de timing wanneer taken afgewerkt moeten worden. Dit moeten we in
deze beleidsperiode verder uitwerken. We zorgen er ook voor dat onze medewerkers zich kunnen
bijscholen, dit kan zowel op hun vraag maar kan ook gevraagd worden door de algemeen directeur.
Levenslang leren is enorm waardevol, zowel voor de werknemers als voor de organisatie. Wij willen
hier verder in investeren.

62
Organisationele dimensie
We moeten tijdens deze beleidsperiode de taakverdeling onder de loep nemen. Het vertrek van een
aantal medewerkers maar ook de vergrijzing van het personeelsbestand biedt uitdagingen maar ook
kansen om de organisatie van het werk onder handen te nemen. Kwaliteit van het werk en het
welbevinden van onze medewerkers moeten hier centraal staan.

Strategische dimensie
Door duidelijk te kiezen voor de maatschappelijke bewegingsfunctie en de gemeenschapsvormende
functie zal het noodzakelijk zijn om de organisatie van het werk hierop af te stemmen. Er gaan taken
verdwijnen en er gaan taken bijkomen. Deze overgang zal in nauw overleg met de medewerkers
uitgewerkt worden.

Personeelskader
Evolutie personeelsbezetting Evolutie personeelskosten
2009 3,7 FTE 2009 80,5%
2014 4,6 FTE 2014 71,5%
2019 (1 jan.) 4,6 FTE 2019 83%

Infrastructuur
Het secretariaat van de Liberale Vrouwen ligt in het centrum van Brussel op wandelafstand van trein-
en metrostations. Wij huren burelen in het partijhoofdkwartier van Open Vld: Melsensstraat 34, 1000
Brussel. Wij hebben hier kwalitatieve ruimtes en kantoorinrichting ter beschikking. Kantoormaterialen
en ICT infrastructuur wordt door onze organisatie zelf voorzien.

Veel van onze activiteiten gaan ook door in de Melsensstraat 34 omwille van financiële en praktische
redenen maar ook vooral omdat we hier beschikken over zeer kwalitatieve infrastructuur voor bv.
vergaderingen of lezingen. We merken echter wel dat de drempel om naar Brussel te komen voor veel
van onze leden toch te groot is en dus trachten wij een evenwicht te vinden in regionale spreiding bij
het organiseren van onze activiteiten.

Deze digitale eeuw zorgt voor heel wat uitdagingen maar ook vooral voor heel wat opportuniteiten
voor verengingen om op een professionele en efficiënte manier te werken. Daarom willen we als
organisatie mee op de kar springen. We denken hier aan het beter benutten van de mogelijkheden
van ons Office 365 pakket, een professioneel CRM systeem met al dan niet geïntegreerde
communicatietools.

Voor onze archivering werken wij samen met Liberas/Liberaal Archief. Op geregelde tijdstippen
bezorgen wij hen zowel onze fysieke als digitale stukken. Deze samenwerking is duurzaam en enorm
waardevol voor onze organisatie.

Communicatie
De Liberale Vrouwen communiceren op een efficiënte en kwalitatieve manier. Kanalen worden
aangepast aan de verschillende doelgroepen en de manier van communiceren wordt regelmatig onder
de loep genomen.

- Personeel: wekelijkse stafmeetings, mail, whatsapp

- Dagelijks Bestuur: mail, whatsapp
- Raad van Bestuur: maandelijkse vergadering, mail
- Algemene Vergadering: mail, briefwisseling
- Bestuursvrijwilligers: specifieke nieuwsbrief voor BV’s à BV-hotline.

63
 - Leden en sympathisanten: maandelijkse nieuwsbrief
- Iedereen: website, sociale media – facebook, twitter, instagram

Er is nood aan een nieuw uitgewerkt communicatieplan voor de organisatie. Dit moet een prioritaire
actie zijn in de aankomende beleidsperiode. De communicatiemiddelen en de technologie zijn in die
mate geëvolueerd en nog steeds aan het evolueren dat we als organisatie die haar missie en visie
kenbaar wil maken aan de wereld niet kunnen achterblijven.

Omwille van financiële redenen zijn we afgestapt van onze papieren publicatie waardoor er extra
ruimte vrij komt om te investeren in gerichte – digitale – communicatie. In deze beleidsperiode gaan
we moeten onderzoeken met welk CRM systeem we kunnen werken en of we hier al dan niet digitale
communicatietools aan kunnen verbinden om zo gericht en kwalitatief te kunnen communiceren.

Wat de interne communicatie betreft hebben wij een extra inspanning gedaan om het aantal leden
dat wij rechtstreeks via email/nieuwsbrief kunnen bereiken te vergroten. We beschikken nu over 4046
unieke emailadressen op 9531 leden (november 2019). We weten ook van ongeveer 2700 leden dat
zij niet beschikken over een emailadres of dat zij geen mails van nationaal wensen te ontvangen. Om
deze leden toch te kunnen bereiken doe wij nog steeds beroep op de inzet van onze
bestuursvrijwilligers om de communicatie vanuit de nationale organisatie te verspreiden.

Onze website werd in de afgelopen beleidsperiode geüpdatet maar is ondertussen al weer aan
vernieuwing toe. De focus op onze website ligt op onze inhoudelijke werking en onze activiteiten, dit
sluit aan bij het sterker willen inzetten op maatschappelijke activering (waarom doen we wat we doen)
en het gemeenschapsvormende (waar kunnen we elkaar ontmoeten).

Als we meer willen wegen in het maatschappelijke debat zullen we het aantal publicaties en
opiniestukken weer moeten opkrikken. Bovendien is het ook belangrijk om onze banden met de meer
klassieke media (krant, radio, televisie) en met onze externe stakeholders aan te halen.

Kennis en informatie

• DATA: De data waarover we beschikken zit overal een beetje verspreid: op papier, op individuele
pc’s, op de teamsite, in de hoofden van de mensen, in ons breder netwerk. We moeten in de eerste
plaats werk maken van een kwalitatief CRM systeem waar de gegevens van onze leden, afdelingen
en stakeholders op een veilige en kwalitatieve manier kunnen opgeslagen en verwerkt worden.
• INFORMATIEDOORSTROMING: Door onze inhoud en acties te koppelen aan deze data creëren we
een mogelijkheid om informatie rond onze organisatie en rond onze werking te laten stromen,
zowel binnen als buiten de organisatie. In deze beleidsperiode zal het belangrijk zijn om de
aanwezige kennis bij het personeel te verzamelen en te documenteren. Onze oudere
medewerkers kunnen in hun werk steunen op heel wat ervaring en kennis over de sector, onze
organisatie, de vrouwenbeweging en onze afdelingen en leden. We moeten er voor zorgen dat
deze kennis en knowhow doorgegeven kan worden in onze organisatie. Alle medewerkers gaan
moeten nadenken over op welke manier we dit het beste aanpakken.
• KENNIS: We hebben in de afgelopen beleidsperiode al ingezet op digitalisering en werken met
draaiboeken en fiches om de kennis beter te laten doorstromen binnen onze organisatie. Dit gaan
we deze beleidsperiode moeten blijven doen en verder uitwerken om alle kennis die aanwezig is
binnen de organisatie te verzamelen en te expliciteren. Ook blijft het belangrijk om in te blijven
zetten op de vormingstrajecten waar al onze medewerkers minstens 1 vorming per jaar moeten
volgen. Onze maatschappij maar ook de socio-culturele sector is in volle verandering. We mogen
als Liberale Vrouwen niet achterblijven.

64
Deel 3: Financieel plan
De Liberale Vrouwen voeren een nauwgezet financieel beleid wat ons in staat stelt om de
doelstellingen zoals geformuleerd in het beleidsplan te verwezenlijken. We gebruiken hierbij een
jaarlijkse begroting als beleidsinstrument.

De Liberale Vrouwen is voor haar inkomsten hoofdzakelijk afhankelijk van subsidiëring door de
overheid. De eigen middelen blijven beperkt wat weegt op onze autonomie. Zo is de verhouding
subsidies vs. eigen middelen = 91% vs. 9%. Wij streven deze beleidsperiode naar een gezonde 80-20 %
verhouding. Wij gaan er daarbij van uit dat onze subsidiëring gelijk zal blijven waardoor wij onze eigen
middelen moeten verhogen.

Er werd een werkgroep ‘Financiën’ opgericht (2019) die zich specifiek zal bezighouden met het
bekomen van deze verhouding. De werkgroep zal bestaan uit minstens de Algemeen Directeur,
stadmedewerker en de penningmeester, aangevuld met bestuurders.

Methodologie opstellen meerjarenplan

- Vetrokken van constant beleid en de opbrengsten en kosten doorgetrokken tot einde

beleidsperiode op basis van gekende parameters als index enz.
- Daarna correcties doorgevoerd op basis van het beleidsplan en de acties opgenomen in het
plan.

65
Meerjarenbegroting 2021-2025

UITGAVEN 2021 2022 2023 2024 2025

60 Handelsgoederen, grond- en hulpstoffen
61 Diensten en diverse goederen 95 500,00 € 99 500,00 € 95 500,00 € 97 500,00 € 99 500,00 €
610 Huisvestingskosten 9 000,00 € 9 000,00 € 9 000,00 € 9 000,00 € 9 000,00 €
611 Secretariaatskosten 10 000,00 € 10 500,00 € 11 000,00 € 11 500,00 € 12 000,00 €
612 Andere organisatiekosten 17 500,00 € 18 000,00 € 18 500,00 € 19 000,00 € 19 500,00 €
613 Opleidingen, informatie, documentatie en abonnementen 2 000,00 € 1 000,00 € 1 000,00 € 1 000,00 € 1 000,00 €
614 Werkingskosten 48 500,00 € 54 500,00 € 50 500,00 € 51 500,00 € 52 500,00 €
61400 Activiteiten, acties, vormingen, trainingen en workshops 15 000,00 € 16 000,00 € 17 000,00 € 18 000,00 € 19 000,00 €
61401 Residentiële activiteiten, acties, vormingen, trainingen en workshops
61402 Evenementen en festivals (sociaal-culturele werking) 5 000,00 €
61403 Dienstverlening (sociaal-culturele werking) 33 000,00 € 33 000,00 € 33 000,00 € 33 000,00 € 33 000,00 €
614 61404 Andere werkingskosten (sociaal-culturele werking) 500,00 € 500,00 € 500,00 € 500,00 € 500,00 €
61405 Werkingskosten andere dan sociaal-culturele werking
615 Promotie 4 000,00 € 5 000,00 € 4 000,00 € 4 000,00 € 4 000,00 €
616 Vergoedingen aan derden 4 500,00 € 1 500,00 € 1 500,00 € 1 500,00 € 1 500,00 €
61600 Forfaitaire vergoedingen vrijwilligers
61601 Diensten op zelfstandige basis 4 500,00 € 1 500,00 € 1 500,00 € 1 500,00 € 1 500,00 €
6160100 Ondersteunende diensten op zelfstandige basis 1 500,00 € 1 500,00 € 1 500,00 € 1 500,00 € 1 500,00 €
6160101 Inhoudelijke diensten op zelfstandige basis 3 000,00 €
62 Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen 349 500,00 € 360 000,00 € 370 500,00 € 381 000,00 € 391 500,00 €
620 Bezoldigingen en rechtstreekse sociale voordelen 260 000,00 € 267 500,00 € 275 000,00 € 282 500,00 € 290 000,00 €
621 Werkgeversbijdragen voor sociale verzekering (RSZ) 77 500,00 € 80 000,00 € 82 500,00 € 85 000,00 € 87 500,00 €
622- Andere personeelskosten 12 000,00 € 12 500,00 € 13 000,00 € 13 500,00 € 14 000,00 €
624
63 Afschrijvingen, waardeverminderingen en voorzieningen voor risico's en kosten 2 000,00 € 2 000,00 € 2 000,00 € 2 000,00 € 2 000,00 €
637 Voorzieningen voor andere risico's en kosten 2 000,00 € 2 000,00 € 2 000,00 € 2 000,00 € 2 000,00 €
64 Andere bedrijfskosten
65 Financiële kosten
66 Uitzonderlijke kosten
67 Belastingen
69 Resultaatsverwerking 0,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00 €

TOTAAL UITGAVEN 447 000 € 461 500 € 468 000 € 480 500 € 493 000 €

66
INKOMSTEN 2021 2022 2023 2024 2025
70 Omzet 15 500,00 € 20 500,00 € 22 000,00 € 26 500,00 € 33 000,00 €
701 Verkopen en dienstprestaties 15 000,00 € 19 500,00 € 20 000,00 € 22 500,00 € 25 000,00 €
70100 Activiteiten, acties, vormingen, trainingen en 15 000,00 € 17 500,00 € 20 000,00 € 22 500,00 € 25 000,00 €
workshops
70102 Evenementen en festivals 2 000,00 €
703 Verkopen en dienstprestaties (sponsoring) 500,00 € 1 000,00 € 2 000,00 € 4 000,00 € 8 000,00 €
71 Wijzigingen van de voorraad en bestellingen in uitvoering
72 Geproduceerde vaste activa
73 Lidgeld, schenkingen, legaten en subsidies 432 000,00 € 435 250,00 € 440 500,00 € 441 250,00 € 442 000,00 €
730 Lidgeld werkelijke leden 2 500,00 € 5 000,00 € 10 000,00 € 10 000,00 € 10 000,00 €
731 Lidgeld toegetreden leden 500,00 € 500,00 €
732- Schenkingen en legaten 1 000,00 € 1 000,00 € 1 000,00 € 1 000,00 € 1 000,00 €
735
73200 Schenkingen en legaten 1 000,00 € 1 000,00 € 1 000,00 € 1 000,00 € 1 000,00 €
736 Kapitaal- en interestsubsidies
737 Exploitatiesubsidies 410 000,00 € 410 500,00 € 411 000,00 € 411 500,00 € 412 000,00 €
73700 Meerjarige structurele werkingssubsidie Vlaamse 385 000,00 € 385 000,00 € 385 000,00 € 385 000,00 € 385 000,00 €
Gemeenschap (Departement CJM)
73701 Subsidie Vlaams Intersectoraal Akkoord (VIA) 25 000,00 € 25 500,00 € 26 000,00 € 26 500,00 € 27 000,00 €
738 Compenserende bedragen ter vermindering van de loonkost 18 000,00 € 18 250,00 € 18 500,00 € 18 750,00 € 19 000,00 €
73800 Toelage Fonds Sociale Maribel 18 000,00 € 18 250,00 € 18 500,00 € 18 750,00 € 19 000,00 €
74 Overige bedrijfsopbrengsten 2 000,00 € 2 000,00 € 2 000,00 € 2 000,00 € 2 000,00 €
75 Financiële opbrengsten 250,00 € 250,00 € 250,00 € 250,00 € 250,00 €
76 Uitzonderlijke opbrengsten
79 Resultaatsverwerking 0,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00 €

TOTAAL INKOMSTEN 449 750,00 € 458 000,00 € 464 750,00 € 470 000,00 € 477 250,00 €

67
KOSTEN
61: De rubriek diensten en diverse goederen omvat onder meer:

610 huisvestingskosten (huur): geen verhoging (vaste huurprijs, geen indexatie) voorzien.
611 secretariaatskosten (verzending, communicatie en kantoorbenodigdheden): we voorzien
een kleine jaarlijkse indexatie (ongeveer 1%/jaar voorzien) op basis van consumptie.
612 andere organisatiekosten (verplaatsingsonkosten, kosten vergaderingen en
verzekeringen): ook hier voorzien we een kleine jaarlijkse indexatie (ongeveer 1%/jaar
voorzien) op basis van consumptie.
613 kosten van opleidingen: we voorzien in 2021 een extra investering van 1.000 euro in
opleidingskosten personeel, bovenop de normale kosten voor opleidingen. We voorzien dit
omwille van een aantal nieuwe digitaliseringstoepassingen, nieuwe medewerkers, nieuwe
functiemix, …

614: werkingskosten, bestaande vooral uit:

• 61400: kosten activiteiten: we voorzien een lichte jaarlijkse stijging door de

organisatie van meer activiteiten. Kwaliteit van de activiteiten verhogen, bv. door
meer kwalitatieve sprekers, locaties, …
• 61402: kosten evenementen: in 2022 voorzien we uitzonderlijk 5.000 euro voor de
organisatie van een evenement i.h.k. van het 50-jarig bestaan van de vereniging.
• 61403: dienstverlening = bonussen afdelingen en provinciale subsidies.
• 61404: andere werkingskosten = kosten die niet onder 1 van de voorgaande posten
vallen. (bv. iemand die op verkeerde rekening stort)

615: promotiekosten (drukwerk, promotieartikelen, advertenties,…): we voorzien in 2022

1.000 euro extra voor deze post, bovenop het bestaande promotiebudget, voor de viering
van het 50-jarig bestaan van de vereniging.

616:
61601 (diensten op zelfstandige basis): we voorzien in 2021 uitzonderlijk 3.000 euro voor
inhoudelijke diensten op zelfstandige basis (begeleiding door externe voor
identiteitsoefening) naast de jaarlijkse ondersteunende diensten op zelfstandige basis
(honorarium verplicht nazicht boekhouding en jaarrekening door accountant).

62: De rubriek personeelskosten is de grootste uitgavenpost en omvat de weddes van de

personeelsleden benevens de wettelijke verplichtingen voor de werkgever zoals
arbeidsongevallenverzekering, kosten sociaal secretariaat, kosten interbedrijfsgeneeskundige dienst,
tussenkomst in sociaal abonnement, voorzieningen vakantiegeld. De personeelskosten zijn het
moeilijkst in te schatten omdat je eventuele personeelswissels niet kan voorzien. We gaan uit van
een vervanging van de huidige uitdiensttredende personeelsleden en voorzien een jaarlijkse stijging
van 3% voor anciënniteitsverhoging en mogelijke indexaties.

63: Afschrijvingen, waardeverminderingen en voorzieningen voor risico’s en kosten: Er zal in 2020

extra geïnvesteerd worden in ICT maar de afschrijving daarvan is niet terug te vinden in de begroting
van de daaropvolgende jaren aangezien we daarvoor enkele jaren geleden een voorziening hebben
aangelegd van 10.000 euro, terug te vinden in onze balans, die we zullen aanspreken. Wel beginnen
we vanaf 2021 een nieuwe voorziening aan te leggen voor toekomstige investeringen in ICT ten
bedrage van 2000 euro/jaar.

68
INKOMSTEN
70: Omzet, bestaat uit:

701 Verkopen en dienstprestaties: we voorzien een lichte jaarlijkse stijging doordat we de

deelnemers aan activiteiten geleidelijk aan meer willen laten betalen (geen gratis activiteiten
meer tenzij deze echt niets kosten!). In 2022 voorzien we extra 2.000 euro voor deelname
aan de viering van het jarig bestaan van de vereniging.

703 We proberen onze sponsoring jaarlijks te verdubbelen, dit past in onze ambitie om een
betere balans te vinden tussen subsidies en eigen middelen.

73: Lidgelden, schenkingen, legaten en subsidies

730-731: We voorzien in deze beleidsperiode een hervorming van de lidgelden, dit past in
onze ambitie om een betere balans te vinden tussen subsidies en eigen middelen.

• 73700: Wat de subsidies van de Vlaamse Gemeenschap, agentschap sociaal-cultureel

werk, betreft, dit zijn onze voornaamste inkomsten en hier voorzien we geen stijging,
ook niet door indexering, zoals aangekondigd in het Regeerakkoord. Door het niet
indexeren van de subsidies voorzien we vanaf 2022 een tekort op de begroting dat
we moeten goedmaken met extra eigen inkomsten (vb sponsoring, lidgelden of
projectsubsidiëring), zoniet moeten we onze werking bijsturen.
• 73701: Subsidies Vlaams Intersectoraal Akkoord: zijn extra subsidies die de
werkgever krijgt om de kosten te dekken voortvloeiende uit de cao’s die afgesloten
worden tussen werkgevers en werknemers in onze sector, zoals bijvoorbeeld de
uitbetaling van een eindejaarspremie, ADV-dagen oudere werknemers,…
• 73800: Tenslotte is er nog de kleinere toelage van het Fonds Sociale Maribel voor de
betaling van een halftime medewerker i.h.k. van de Sociale Maribel.

74: Overige opbrengsten: zijn de opbrengsten die niet onder 1 van de voorgaande posten vallen.

75: Zijn de interesten van de spaarrekening waarop de subsidies worden geplaatst in afwachting van
hun aanwending.

69
Beoordelingselementen
In dit hoofdstuk expliciteren we hoe dit beleidsplan zich verhoudt ten overstaan van de
beoordelingselementen van de overheid. We verwijzen telkens naar de uitwerking via de strategische
en/of operationele doelstellingen, evalueren en toetsen met concrete voorbeelden.

Inhoudelijke beoordelingselementen en -criteria

1° De bijdrage van de missie en de visie van de sociaal-culturele organisatie aan het doel van het
decreet.
a. De organisatie heeft een duidelijke en geëxpliciteerde missie en visie.

In DEEL 1: Inhoudelijk plan – missie en visie (p. 28-30) worden zowel de missie, visie als de 10
leidende principes van onze organisatie geëxpliciteerd. Dit zijn onze leidraden in de strijd voor
vrouwenemancipatie en gelijke kansen.

b. De organisatie expliciteert haar ambities voor de komende beleidsperiode om bij te dragen

aan de emancipatie van mensen en groepen, en aan de versterking van een democratische,
duurzame, inclusieve en solidaire samenleving door:
1. Aan te geven hoe ze sociaal-culturele participatie van volwassenen bevordert;
2. Aan te geven welke samenlevingsvraagstukken ze wil behandelen en tot publieke zaak
maakt;
3. Aan te geven hoe en welke maatschappelijke praktijken ze zal ontwikkelen en verspreiden
die daarop een werkend antwoord bieden;

We kiezen er als Liberale Vrouwen voor om volop in te zetten op vrouwenemancipatie en gelijke

kansen. Wij zetten vrouwen in hun kracht en binden de strijd aan tegen alle vormen van
discriminatie. Iedereen die hieraan wil meewerken (M/V/X) is welkom binnen onze organisatie.

In Operationele doelstelling 1.2: De Liberale Vrouwen laat zich horen én voelen in het
maatschappelijke debat (p.46-48) worden er een aantal kernthema’s geïdentificeerd waarrond we
als liberale vrouwenorganisatie willen werken en samenwerken.

Via onze sterke inhoudelijke reputatie en onze afdelingswerking gaan wij aan de slag voor een vrije,
gelijke en duurzame toekomst. Dit zal zich vertalen in creatieve acties en evenementen, goed
onderbouwde standpunten met bijhorende communicatie die via onze meer dan 100 afdelingen
verspreid zal geraken over heel Vlaanderen en Brussel.

2° de relatie van de missie en de visie van de sociaal-culturele organisatie tot de actuele

maatschappelijke context die ze zelf omschreven heeft.
a. In een maatschappelijke contextanalyse expliciteert de organisatie welke ontwikkelingen
relevant zijn in relatie tot haar missie en visie;

In DEEL 1: Inhoudelijk plan – maatschappelijke contextanalyse (p. 19-27) worden een aantal
megatrends, samenlevingsdomeinen in verandering en trends op het vlak van vrouwen en gender
geïdentificeerd. Deze worden aangevuld door een uitdieping van een aantal evoluties/tendensen
op micro-, meso- en macroniveau die relevant zijn voor onze organisatie. Ten slotte expliciteren wij
ons engagement om een bijdrage te leveren aan het behalen van de sustainable development goals
(SDG’s) van de Verenigde Naties, meer bepaald SDG5: Gendergelijkheid, SDG 3: Goede gezondheid
en welzijn, SDG 12: Verantwoorde consumptie en productie.

70
b. De organisatie geeft aan welke maatschappelijke ontwikkelingen ze effectief als uitdaging wil
aangrijpen om een werking errond te ontplooien en welke impact ze daarbij nastreeft;

In DEEL 1: Inhoudelijk plan – Beleid 2021-2025 - Beleidsuitdagingen en beleidsopties (p. 41-45)

werden er 9 beleidsuitdagingen geformuleerd uit de maatschappelijke contextanalyse en de
SWOART-analyse. Hieruit volgden 3 duidelijke beleidskeuzes, identiteit scherpstellen, inclusieve
organisatie zijn en onafhankelijkheid bewaken, waaruit onze strategische doelstellingen gegroeid
zijn.

3° de bijdrage van de sociaal-culturele volwassenenorganisatie aan de realisatie van de drie

sociaal-culturele rollen.
a. De organisatie expliciteert haar visie op de verbindende rol en hoe ze via haar werking die rol
zal waarmaken;

In DEEL 1: Inhoudelijk plan – Rollen en functies (p. 31) wordt de visie van de Liberale Vrouwen op de
verbindende rol van onze organisatie geëxpliciteerd. We willen deze rol vooral vervullen door
ontmoeting te organiseren en te faciliteren in het kader van vrouwenemancipatie en gelijke kansen.
Wij zijn bovendien een inclusieve organisatie waar iedereen welkom is en die steeds nieuwe mensen
wil bereiken en betrekken.

b. De organisatie expliciteert haar visie op de kritische rol en hoe ze via haar werking die rol zal
waarmaken;

In DEEL 1: Inhoudelijk plan – Rollen en functies (p. 31-32) wordt de visie van de Liberale Vrouwen
op de kritische rol van onze organisatie geëxpliciteerd. Wij dagen de maatschappelijke status quo
uit waar er een ongelijkheid van kansen en rechten bestaat. We doen dit door onze stem meer te
laten klinken in het maatschappelijk debat. En dit op een kritische en constructieve manier.

c. De organisatie expliciteert haar visie op de laboratoriumrol en hoe ze via haar werking die rol
zal waarmaken;

In DEEL 1: Inhoudelijk plan – Rollen en functies (p. 32) wordt de visie van de Liberale Vrouwen op de
laboratoriumrol van onze organisatie geëxpliciteerd. We staan als organisatie open voor out-of-the-
box samenwerkingen en partnerschappen die een meerwaarde kunnen zijn in het verwezenlijken
van onze missie. Bovendien blijft ons engagement om superdiversiteit en interculturaliteit te
omarmen en te normaliseren onveranderd gelden.

4° de strategische en operationele doelstellingen van de sociaal-culturele

volwassenenorganisatie.
a. De organisatie heeft een onderbouwd en samenhangend geheel van strategische en
operationele doelstellingen die ze wil realiseren;

In DEEL 1: Inhoudelijk plan – Doelenkader (p. 45-56) kan men het doelenkader terugvinden.
SD1. De maatschappelijke rol en betekenis van de Liberale Vrouwen is voor iedereen duidelijk
• OD 1.1: De LV dragen hun missie en visie actief uit.
• OD 1.2: De LV mengen zich in het maatschappelijk debat
• OD 1.3: De LV werken samen in functie van de verwezenlijking van missie en visie
• OD 1.4: De LV investeren in de professionalisering van hun communicatie, marketing en
public relations
SD2: De Liberale Vrouwen is een inclusieve organisatie

71
 • OD 2.1: De LV zijn een baken van verdraagzaamheid
• OD 2.2: De LV omarmen superdiversiteit
• OD 2.3: De LV vergroten de betrokkenheid van de interne en externe stakeholders
SD3: De Liberale Vrouwen werkt autonoom en financieel onafhankelijk
• OD 3.1: De LV is een organisatie die duidelijk op zichzelf staat en inhoudelijk een unieke
positie bekleedt
• OD 3.2: De LV realiseren een beter evenwicht tussen de verschillende financieringsbronnen

b. De organisatie expliciteert de relatie tussen haar eigen doelen en haar missie, visie en de
actuele maatschappelijke context die ze zelf omschreven heeft;

In DEEL 1: Inhoudelijk plan – Beleid 2021-2025 (p. 35-45) kan men de 3 beleidskeuzes (identiteit,
inclusie en autonomie) terugvinden waarop onze 3 strategische doelstellingen zijn gebaseerd. Hier
aan voorafgaand hebben we vanuit een SWOART-analyse 9 beleidsuitdagingen geïdentificeerd en
de beleidsopties verduidelijkt.

5° de verduidelijking van de keuze voor minstens twee sociaal-culturele functies, een toelichting
bij de functiemix en de uitwerking daarvan in relatie tot de missie en de visie van de sociaal-
culturele volwassenenorganisatie.
a. De organisatie geeft aan op welke functies ze wil inzetten en verantwoordt haar keuze;
b. De organisatie heeft een onderbouwde visie op de gekozen functiemix en de onderscheiden
functies;

In DEEL 1: Inhoudelijk plan – Rollen en functies (p.32-34) kan men onze visie en motivatie vinden om
te kiezen voor 2 functies: de maatschappelijke bewegingsfunctie en de gemeenschapsvormende
functie. Deze twee functies zijn al van bij onze oprichting het fundament van onze organisatie.

c. De organisatie expliciteert welke werkwijzen ze wil hanteren om de gekozen functies te

realiseren
1. Voor de cultuurfunctie: NVT
2. Voor de leerfunctie: NVT
3. Voor de gemeenschapsvormende functie: In DEEL 1: Inhoudelijk plan – Rollen en
i. de visie op groepen en gemeenschappen en functies – gemeenschapsvormende functie
interacties daartussen in relatie tot de missie (p.33) kan men onze visie en ambities rond
van de organisatie; gemeenschapsvorming terugvinden. We
ii. een verantwoorde toekomstige werkwijze beseffen dat we reeds sterk zijn in bonding
om processen te ondersteunen en te maar dat er extra inspanningen zullen nodig
faciliteren die leiden tot het vormen van zijn op het vlak van bridging.
groepen en gemeenschappen of tot
interacties tussen groepen en
gemeenschappen;
4. Voor de maatschappelijke bewegingsfunctie: In DEEL 1: Inhoudelijk plan – Rollen en
i. De visie op engagement en politisering en functies – maatschappelijke
op relevante samenlevingsvraagstukken in bewegingsfunctie (p.33-34) kan men onze
relatie tot de missie van de organisatie; visie en ambities rond maatschappelijke
ii. Een verantwoorde toekomstige werkwijze beweging terugvinden. Een afbakening van
om praktijken op te zetten waarin ruimte thema’s, inhoudelijke onderbouwing en
voor engagement en politisering wordt kwalitatieve communicatie zijn hier van
gecreëerd in relatie tot essentieel belang.
samenlevingsvraagstukken.

72
6° de werking met een relevantie en uitstraling voor het Nederlandse taalgebied en het
tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad of de werking met een relevantie en uitstraling voor het
Nederlandse taalgebied.
a. De organisatie expliciteert waar de werking waarvoor ze een subsidie aanvraagt, zich zal
afspelen door kerngegevens en cijfers over aanwezigheid, zichtbaarheid, bereik of effect van
de al eerder gerealiseerde sociaal-culturele werking aan te reiken;

In DEEL 1: Inhoudelijk plan – Organisatieprofiel - Liberale Vrouwen in cijfers (p.12-15) wordt er een
overzicht gegeven van de belangrijkste kerncijfers voor onze organisatie: leden, vrijwilligers,
afdelingen, begeleidingen, samenwerkingen, communicatie, financiën, … . Deze cijfers worden
jaarlijks opgevolgd zodat wij waar nodig onze werking kunnen bijsturen.

b. De organisatie staaft dat haar werking een relevantie en uitstraling heeft voor het Nederlandse
taalgebied of het Nederlandse taalgebied en het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad.

In Bijlage 1. Afdelingen (p.77) vindt men een overzicht van alle afdelingen waar wij een werking
hebben.

7° een gesubsidieerde werking die zich grotendeels afspeelt binnen de vrije tijd.
a. De organisatie toont aan dat de werking waarvoor ze een subsidie aanvraagt, zich
aantoonbaar en hoofdzakelijk afspeelt binnen de vrije tijd van volwassenen.
b. Het gedeelte van de werking dat zich in voorkomend geval uitzonderlijk buiten de vrije tijd
afspeelt, omschrijft en verantwoordt de organisatie vanuit haar missie en visie.

Onze nationale activiteiten spelen zich af in de vrije tijd van de mensen, hiervoor verwijzen we graag
naar onze facebookpagina waar onze activiteiten op gepubliceerd worden:
https://www.facebook.com/pg/LiberaleVrouwen/events/?ref=page_internal. Uitzonderingen
hierop zijn bv. onze ledendag waar we in de nieuwe beleidsperiode gaan proberen om deze op
zaterdag te laten doorgaan en eventuele manifestaties of samenkomsten die georganiseerd worden
door een collectief van verschillende middenveldsorganisaties om aandacht te vragen voor een
maatschappelijk probleem.

Wat onze afdelingen betreft hangt dit samen met de samenstelling en leeftijden van de besturen
(werkenden, gepensioneerden, studenten). Onze afdelingscoaches proberen hier samen met de
afdelingen een balans in te vinden.

8° de werking voor:
a. Het brede publiek en de keuzes daarin voor gemeenschappen, doelgroepen of
kansengroepen
b. Kansengroepen en de keuzes daarin voor gemeenschappen, doelgroepen of het brede
publiek
a. De organisatie expliciteert haar werking voor het brede publiek en welke keuzes ze daarin
maakt op het vlak van doelgroepen, gemeenschappen of kansengroepen of de organisatie
expliciteert haar werking voor (een of meer) specifieke kansengroepen en welke keuzes ze
daarin maakt op het vlak van doelgroepen, gemeenschappen of het brede publiek;

In DEEL 1: Inhoudelijk plan – DOELENKADER 2021-2015 – Strategische doelstelling 2: De Liberale

Vrouwen is een inclusieve organisatie (p.50-55) kan men onze visie en ambities terugvinden over
onze werking en wie we hier mee willen en kunnen bereiken.

73
 b. Binnen de gemaakte keuzes expliciteert en verantwoordt de organisatie haar toekomstige
beleid en aanpak die ze wil hanteren om sociaal-culturele participatie van iedereen na te streven
of de organisatie expliciteert en verantwoordt haar toekomstige beleid en aanpak die ze wil
hanteren om sociaal-culturele participatie van die kansengroepen te realiseren.

In DEEL 1: Inhoudelijk plan – DOELENKADER 2021-2015 – Strategische doelstelling 2: De Liberale

Vrouwen is een inclusieve organisatie – Operationele doelstelling 2.2: Liberale Vrouwen omarmen
superdiversiteit (p.52-53) gaan we dieper in op ons beleid rond bepaalde meer kwetsbare individuen
en hoe wij deze willen helpen én betrekken in onze organisatie en in de maatschappij.

9° de plaats van vrijwilligers in de sociaal-culturele volwassenenorganisatie en de manier

waarop ze betrokken en ondersteund worden in relatie tot de visie en missie van de sociaal-
culturele volwassenenorganisatie.
a. De organisatie geeft aan welke rollen en taken vrijwilligers opnemen in de organisatie of de
werking;

In DEEL 2: Zakelijk plan – Organisatiestructuren en – culturen (p.57-58) worden de structuren waarin

men zich kan ontplooien en de belangrijkste verwachtingen van ons vrijwilligersbeleid toegelicht.
Dit gaat zowel over wat er verwacht wordt vanuit het nationaal secretariaat als wat er verwacht
wordt van onze vrijwilligers zelf. Inhoudelijke werking en afdelingsbegeleiding blijven twee van onze
sterkste punten.

b. De organisatie expliciteert haar toekomstige ondersteuningsbeleid ten aanzien van

vrijwilligers en hoe ze betrokkenheid, inspraak en participatie van vrijwilligers in de
organisatie vorm wil geven.

In DEEL 2: Zakelijk plan – Organisatiestructuren en – culturen (p.57-58) wordt verduidelijkt waarop

we, buiten inhoudelijke werking en afdelingsbegeleiding, meer willen inzetten in de komende
beleidsperiode op het vlak van onze organisatiecultuur: eigenaarschap, participatie en co-creatie.

Zakelijke beoordelingselementen en -criteria

1° een geïntegreerd zakelijk kwaliteits- en financieel meerjarenbeleid
a. De organisatie expliciteert hoe ze een professioneel beleid zal voeren;

In DEEL 2: Zakelijk plan (p. 57-65) vindt men een volledig overzicht over de verschillende
organisatorische dimensies die van een goed werkende organisatie verwachten worden. We gaan
dieper in op organisatiecultuur en -structuur, goed bestuur, kwaliteitszorg, medewerkers,
infrastructuur, communicatie, kennis en informatie.

b. De organisatie expliciteert hoe ze een integraal kwaliteitsbeleid zal voeren;

In DEEL 2: Zakelijk plan – Kwaliteitszorg (p.58-59) kan men onze visie op een integraal kwaliteitsbeleid
terugvinden alsook een oplijsting van een aantal werkpunten en ambities. We willen dit
kwaliteitsbeleid deze beleidsperiode formaliseren in een model voor integrale kwaliteitsbeleid.

74
c. De organisatie expliciteert een onderbouwd en realistisch financieel meerjarenbeleid;

In DEEL 3: Financieel plan (p. 65-69) kan men de meerjarenbegroting voor 2021-20125 en een
toelichting van de belangrijkste cijfers vinden. In het kader van de besparingsinspanningen die
gevraagd worden door de Vlaamse overheid zullen wij onze werking naar alle waarschijnlijkheid extra
moeten bijsturen.

2° de toepassing van de principes van goed bestuur

a. De organisatie geeft aan hoe ze transparantie en verantwoording van en in haar bestuur zal
organiseren;

In DEEL 2: Zakelijk plan – Goed bestuur (p.59-62) kan men zowel een evaluatie vinden van onze
governance als een groeipad naar te toekomst toe. Deze oefening werd uitgevoerd in het kader van
de hernieuwing van de Raad van Bestuur in november 2018. Hoewel er steeds verbeterpunten zijn
kunnen wij trots zijn op onze transparante en efficiënte manier van besturen.

b. De organisatie expliciteert vanuit haar missie en doelen de samenstelling van de

bestuursorganen en hun rol- en bevoegdheidsverdeling;

In DEEL 1: Inhoudelijk plan – Organisatiestructuur (p.10-11) wordt onze structuur toegelicht. De

organisatiestructuur van de landelijke vereniging is een traditionele vzw-structuur.

c. Het bestuur geeft aan hoe ze interne en externe stakeholders betrokken heeft bij strategische
beslissingen die genomen zijn in het kader van het ingediende beleidsplan;

In DEEL 1: Inhoudelijk plan – Beleid 2021-2025 – SWOART analyse (p. 35-40) wordt de input van de
verschillende stakeholders gebundeld en verwerkt tot de belangrijkste beleidsuitdagingen voor onze
organisatie. De aspiraties vertegenwoordigen de verwachtingen van onze interne stakeholders, de
resultaten vertegenwoordigen de verwachtingen van onze externe stakeholders. Beiden werden
bevraagd in het kader van de opmaak van dit beleidsplan, de interne systematisch (stafmeetings,
RvB, AV, digitaal, persoonlijke contacten), de externe in juni 2019 (digitaal).

3° de afstemming tussen het voormelde inhoudelijke en zakelijke deel van het beleidsplan
De organisatie verantwoordt hoe ze haar financiën, mensen en middelen zal inzetten ter realisatie
van de strategische en operationele doelstellingen.

In DEEL 3: Financieel plan (p. 65-69) kan men de meerjarenbegroting en een toelichting van de
belangrijkste cijfers vinden. Deze meerjarenbegroting is een vertaling van ‘Operationele doelstelling
3.2: De Liberale Vrouwen realiseren een beter evenwicht tussen de verschillende
financieringsbronnen’ waarbij we actief op zoek zullen gaan naar meer eigen middelen (sponsoring,
…) en/of onze werking efficiënter zullen maken (digitalisering, samenwerking, …). Dienstverlening
naar onze afdelingen (begeleiding, financiële ondersteuning, activiteitenaanbod) blijft onze
belangrijkste focus, samen met een sterke inhoudelijke aanwezigheid in een maatschappelijke debat.

75
Besluit
Dit is een plan van en voor alle Liberale Vrouwen. Voor zij die vrijwilligen, voor zij die werken, voor zij
die deelnemen, voor zij die nieuwsgierig zijn naar wat we doen en willen verwezenlijken in de
samenleving. Meer vrijheid, meer vrouw, zo luidt de titel van dit plan. We gaan de volgende jaren naar
de kern van onze organisatie. De strijd voor emancipatie en gelijke kansen is het fundament van onze
werking, dat is het altijd al geweest en dat zal het altijd blijven.

Wij zijn als organisatie en als individuen doordrongen van de waarden van vrijheid, gelijkheid en
solidariteit en willen die actief in onze samenleving uitdragen. Iedereen die zich herkent in deze
waarden en onze missie en visie is meer dan welkom bij onze organisatie.

Het planningsproces en het uiteindelijke beleidsplan heeft zowel de medewerkers als de bestuurders
goesting en inspiratie gegeven om er in te vliegen en zich extra in te zetten voor de Liberale Vrouwen
en ons maatschappelijk doel. Dat zal ook nodig zijn gezien de vele maatschappelijke uitdaging waar we
voor staan en de ongelijkheden en discriminatie die blijft voortduren.

We hebben een aantal dingen durven loslaten en gaan extra inzetten op onze krachten. We willen niet
enkele mensen verbinden maar ook echte bruggenbouwers zijn. We willen niet enkel een stem zijn
binnen de liberale familie maar ook ver daarbuiten. We willen niet enkel onze leden aanzetten tot actie
maar een samenwerken in een groter geheel om zo als één blok op te komen voor
vrouwenemancipatie en gelijke rechten.

In 2022 vieren de Liberale Vrouwen hun 50-jarig bestaan. 50 jaar vol vriendschap, engagement en
strijd. Wij zijn klaar voor de volgende 50 jaar!

Team Liberale Vrouwen

76
Bijlagen
Bijlage 1. Afdelingen
ANTWERPEN OOST-VLAANDEREN
Klappen en breien Antwerpen Blauwe Vrouwenbond Denderbelle
Koninklijke Liberale Dames en Juffers Niel De Blauwe Madammen
Liberale Dames Aartselaar Klappen en breien Moerbeke-Waas
Liberale Dames en Juffersbond Schelle
Liberale Vrouwen "Het Korenbloempje"
Liberale Dames Mechelen
Hamme
Liberale Vrouwen Grobbendonk
Liberale Vrouwen Groot-Antwerpen
Liberale Vrouwen "Vrouwen van
Liberale Vrouwen Heist o/d Berg Egmont" Zottegem
Liberale Vrouwen Hemiksem Liberale Vrouwen Beveren
Liberale Vrouwen Herentals Liberale Vrouwen Deinze
Liberale Vrouwen Herselt Liberale Vrouwen Gent
Liberale Vrouwen Kontich Liberale Vrouwen Groot-Aalst
Liberale Vrouwen Lier Liberale Vrouwen Lierde
Liberale Vrouwen Westerlo Liberale Vrouwen Lokeren
Liberale Vrouwen Westmeerbeek Liberale Vrouwen Maarkedal
Liberale Vrouwen Willebroek Liberale Vrouwen Moerbeke-Waas
Madammen van Hove
Liberale Vrouwen Ninove
Vergeet-me-nietjes
Liberale Vrouwen Overboelare
Liberale Vrouwen Serskamp
LIMBURG Liberale Vrouwen Sint-Niklaas
Blue Ladies Hasselt Liberale Vrouwen Temse
Dali's Hechtel-Eksel Liberale Vrouwen Waasmunster
De blauwe Libelle Maaseik Liberale Vrouwen Zele
De Eekhoorn Leopoldsburg Liberale Vrouwen Zelzate
De Maasnimfen Dilsen-Stokkem LiDac Wetteren
Liberale Dames Ham
Solida Laarne
Liberale Vrouwen Beringen
Vlaamse Liberale Vrouwenvereniging
Liberale Vrouwen Bilzen
Liberale Vrouwen Borgloon Beervelde
Liberale Vrouwen De Korenbloem Vrouwenvereniging Blauwe Lotus
Tessenderlo
Liberale Vrouwen Gingelom
Liberale Vrouwen Herk-de-Stad
Liberale Vrouwen Kortessem
Liberale Vrouwen Lanaken
Liberale Vrouwen Sint-Truiden
Liberale Vrouwen Tongeren
Liberale Vrouwen Wellen
Vrij en Vrouw Halen
Vrije Vrouwen Alken
Vrouwen met pit Maaseik
Xenia Bocholt

77
 VLAAMS-BRABANT WEST-VLAANDEREN
Blauw Fletters Zoutleeuw AVI - Actieve Vrouwen Izegem
De Blauwe Lotus Scherpenheuvel-Zichem De Blauwe Vlinder Middelkerke
De Libellen Kortenberg De Liberale Vrouwen "Ontmoeting de
Er-even-uit Lennik haven" Blankenberge
Femina Vilvoorde Klappen en breien Blankenberge
Klappen en breien Brussel Klappen en breien Groot De Haan
Liberale Vrouwen Affligem Liberale Open Vld vrouwen Oostende
Liberale Vrouwen Asse Liberale Vrouwen Anzegem
Liberale Vrouwen Bekkevoort Liberale Vrouwen Avelgem
Liberale Vrouwen Diest Liberale Vrouwen Brugge
Liberale Vrouwen Haacht Liberale Vrouwen Harelbeke
Liberale Vrouwen Halle Liberale Vrouwen Hooglede-Gits
Liberale Vrouwen Herne Liberale Vrouwen Ieper
Liberale Vrouwen Holsbeek Liberale Vrouwen Koksijde
Liberale Vrouwen Jette Liberale Vrouwen Kortrijk
Liberale Vrouwen Keerbergen Liberale Vrouwen Menen
Liberale Vrouwen Kortenaken Liberale Vrouwen met durf Ichtegem
Liberale Vrouwen Landen Liberale Vrouwen Oostkamp
Liberale Vrouwen Leuven Liberale Vrouwen Poperinge
Liberale Vrouwen Lubbeek Liberale Vrouwen Roeselare
Liberale Vrouwen Machelen-Diegem Liberale Vrouwen Zwevegem
Liberale Vrouwen Opwijk-Mazenzele Libere Vrouwen Groot De Haan
Liberale Vrouwen Steenokkerzeel Vlaamse Liberale Vrouwen Staden
Liberale Vrouwen Ternat
Liberale Vrouwen Tielt-Winge
Liberale Vrouwen Wemmel
Liberale Vrouwen Zaventem
The Blue Ladies Grimbergen
Vlaamse Liberale Vrouwen Hoegaarden

Bijlage 2: Bonussysteem
Met dit bonussysteem willen we als koepelorganisatie onze afdelingen een duwtje in de rug geven
door de mogelijkheid te bieden om een financiële bonus van maximaal €150 te krijgen. We werken
met 5 sterren die je als afdeling kan verdienen door een aantal dingen in orde te brengen of aandacht
aan te schenken. Op deze manier proberen wij de lokale werking af te stemmen op de nationale
werking én jullie te ondersteunen bij het organiseren van activiteiten. Lees onderstaande
bonusregeling goed door en als er vragen zijn kan je terecht op: info@liberalevrouwen.be.

WORDT JOUW AFDELING EEN 5-STERREN AFDELING?

Administratieve ster (25 euro)

De afdeling is in orde met al haar administratieve verplichtingen naar de koepelorganisatie toe die op
haar beurt zich in orde kan stellen met de minimale administratieve verplichtingen naar de overheid
toe. Deze ster moet eerst behaald worden alvorens als afdeling van de financiële voordelen van een
andere ster te kunnen genieten.

• Ledenlijst actualiseren en digitaal doorsturen tegen 30 september

• Afdelingsfiche invullen en digitaal doorsturen tegen 31 december

78
 • Lidgeld betalen (€25) voor 1 maart
• Vrijwilligerslijst (BV’s) opmaken en digitaal doorsturen voor 1 maart
• Activiteitenkalender digitaal doorsturen voor 1 maart
• Privacyverklaring + vragenlijst GDPR in orde

Nationale ster (25 euro)

De afdeling onderhoudt een goede band met het nationale niveau en werkt actief mee aan de
verwezenlijking van de missie en visie van de nationale organisatie (intern). De afdeling moet voldoen
aan alle opgelijste voorwaarden om deze ster te bekomen.

• Als afdeling aanwezig op minstens 1 landelijke activiteit*

• Minstens 1 direct contact met educatief medewerker**
• Minstens 1 activiteit organiseren in het kader van het jaarthema**

* Geen provinciale activiteit

** Voordracht uit ons eigen gratis aanbod telt niet

Samenwerking ster (25 euro)

De afdeling draagt de missie en visie van onze organisatie actief uit naar de buitenwereld toe via
samenwerking met andere organisaties, individuen en groeperingen (extern). De afdeling moet
voldoen aan minstens 1 van onderstaande samenwerkingen om deze ster te bekomen.

• Samenwerking met een andere afdeling van de Liberale Vrouwen

• Samenwerking met een andere organisatie binnen de liberale familie
• Samenwerking met een andere organisatie buiten de liberale familie

Digitale ster (25 euro)

De afdeling maakt zich klaar voor de Liberale Vrouwen van de toekomst. Ze is digitaal mee en gaat
actief met deze tools aan de slag. De afdeling moet voldoen aan alle opgelijste voorwaarden om deze
ster te bekomen.

• Aanmaken van een facebookpagina of een website

• Emailadressen van leden doorgeven zodat zij nieuwsbrieven en communicatie kunnen
ontvangen van nationaal.

Pionier ster (50 euro)

De afdeling wil een pionier zijn binnen onze organisatie en gaat op een creatieve en ambitieuze manier
te werk om de missie en de visie van onze organisatie uit te dragen. De afdeling organiseert minstens
1 bijzondere/innovatieve/experimentele activiteit.

• Rond diversiteit of interculturaliteit (inspiratie: normaliseringsclausule)

• Rond actief burgerschap (inspiratie: publicatie burgerschapsinitiatieven, inclusieplan)
• Rond of met onze 4 kwetsbare groepen
§ Alleenstaande vrouwen
§ Mensen met een beperking
§ Vrouwen met een digitaliseringsachterstand

79
§ Vrouwen in armoed
80