Chambre des Représentants et Sénat de Belgique

SESSION DE 1996-1997  (*)

15 AVRIL 1997

COMMISSION DE CONTROLE DES DEPENSES ELECTORALES ET DE LA COMPTABILITE DES PARTIS POLITIQUES

Loi du 4 juillet 1989 relative à la limitation et au contrôle des dépenses électorales engagées pour les élections des Chambres fédérales, ainsi qu'au financement et à la comptabilité ouverte des partis politiques

PUBLICATION
des rapports financiers des réviseurs d'entreprises sur la comptabilité des partis politiques (exercice 1996)

SOMMAIRE

Parti politique

1. CHRISTELIJKE VOLKSPARTIJ (C.V.P.)

FINANCIEEL VERSLAG

Boekjaar 1996

1. INLEIDING

Overeenkomstig artikel 23 van de wet van 4 juli 1989 betreffende de beperking en de controle van de verkiezingsuitgaven, de financiering en de open boekhouding van de politieke partijen, hierna genoemd: «de wet met betrekking tot de financiering van de politieke partijen», hebben wij de eer u verslag uit te brengen over de uitvoering van de opdracht die ons door de vzw Agora, de vzw Maatschappij en Beweging en de vzw Unitas is toevertrouwd.

Overeenkomstig artikel 24 van voornoemde wet is het verslag gericht aan de Heer Minister van Financiën, aan de Heren Voorzitters van de Kamer van Volksvertegenwoordigers en van de Senaat en aan de Dames en Heren Leden van de Controlecommissie.

Dit financieel verslag heeft betrekking op de jaarrekening die de balans, de resultatenrekening en de toelichting omvat van de politieke partij «Christelijke Volkspartij». Deze jaarrekening stemt overeen met de consolidatie van de rekeningen van de vzw's Unitas, Agora en Maatschappij en Beweging. In punt 5 hierna is de geconsolideerde jaarrekening opgenomen van de Christelijke Volkspartij. In bijlage aan dit verslag zijn de balans en resultatenrekening opgenomen van de drie voornoemde vzw's, de door de consolidatie geëlimineerde bedragen, evenals de geconsolideerde balans en resultatenrekening van de C.V.P.

2. IDENTIFICATIE VAN DE ENTITEITEN

2.1. Vzw waarin de activiteiten van de politieke partij zijn gecentraliseerd

- Benaming en adres: vzw Unitas, Tweekerkenstraat 41 - 1000 Brussel.
- Voorzitter Raad van Beheer: de heer Dupré Jos.
- Leden Raad van Beheer: de heer Ansoms Jos, de heer Chanterie Raf, de heer Daniëls Jos, de heer De Roo Johan, de heer Delanghe Luc, mevrouw Devos Godelieve, de heer Falter Rolf, de heer Lenssens Jan, mevrouw Merckx-Van Goey Trees, de heer Renders Jan, de heer Steverlynck Jan, de heer Swaelen Frank, de heer Taes Chris, de heer Tant Paul, de heer Van Hecke Johan, de heer Van Peel Marc, de heer Vandenberghe Hugo.
- Oprichtingsdatum: 18.11.1974.

2.2. De in art. 22 van de «wet met betrekking tot de financiering van de politieke partijen» bedoelde instelling

- Benaming en adres: vzw Agora, Tweekerkenstraat 41 - 1000 Brussel.
- Voorzitter Raad van Beheer: de heer Dupré Jos.
- Leden Raad van Beheer: de heer De Roo Johan, de heer Taes Chris, de heer Tant Paul, de heer Vandenberghe Hugo, de heer Van Hecke Johan, de heer Van Peel Marc.
- Oprichtingsdatum: 19.07.1989.

2.3. Vzw die giften verzamelt (artikel 104, 3°, i, WIB 1992, opgeheven door de art. 18 en 19 van de wet van 18 juni 1993)

- Benaming en adres: vzw Maatschappij en Beweging, Tweekerkenstraat 41 - 1000 Brussel.
- Voorzitter Raad van Beheer: de heer Dupré Jos.
- Leden Raad van Beheer: de heer De Roo Johan, de heer Taes Chris, de heer Tant Paul, de heer Vandenberghe Hugo, de heer Van Hecke Johan, de heer Van Peel Marc.
- Oprichtingsdatum: 29.07.1985.

2.4. Noot

De in dit verslag opgenomen leden van de Raad van Beheer zijn die welke in functie zijn op het ogenblik van de redactie van onderhavig verslag.

3.ADMINISTRATIEVE EN BOEKHOUDKUNDIGE ORGANISATIE

3.1. Administratieve organisatie

De vzw Unitas centraliseert zowel de ontvangsten komende van de Christelijke Volkspartij als die van de vzw opgericht om thans afgeschafte fiscaal vrije giften te ontvangen (vzw Maatschappij & Beweging) en van de in artikel 22 van de «wet met betrekking tot de financiering van politieke partijen» bedoelde instelling (vzw Agora). Zij neemt onder meer rechtstreeks ten laste de uitgaven of de dotaties aan de partijgeledingen die zij als derden behandelt. Onder partijgeledingen verstaat men enerzijds de regionale entiteiten, dit zijn arrondissementen, afdelingen en secties en anderzijds de aan de Partij verbonden nationale en internationale verenigingen en vzw's. Voornoemde dotaties en schuldkwijtscheldingen zijn opgenomen respectievelijk in rubrieken II.A.1. (Dotaties - Federaties en lokale bewegingen) en II.A.2. (Verenigingen en Groeperingen verbonden aan de Partij) van de resultatenrekening.

Voornoemde partijgeledingen hebben een grote graad van autonomie, zowel op het vlak van de aanwending van hun financiële middelen als van de administratieve en boekhoudkundige verwerking ervan. Deze laatsten zijn dan ook niet geïntegreerd in de boekhouding van de Partij zoals hierboven gedefinieerd.

De vzw's Unitas, Agora en Maatschappij en Beweging houden elk een afzonderlijke boekhouding volgens identieke principes. Voor een goed begrip dient echter te worden vermeld dat de twee laatstgenoemde vzw's systematisch de bedragen doorstorten aan de vzw Unitas. Met uitzondering van de boeking van intresten op rekening, van auditkosten en eventuele financiële kosten, worden in voormelde vzw's geen andere transacties verricht.

3.2. Methode van boekhouden

De boekhouding van elke entiteit wordt gehouden volgens een systeem van hulpdagboeken en grootboekrekeningen en dit overeenkomstig de algemene regels van het dubbel boekhouden.

De boekhouding is aangepast aan de aard en de omvang van de activiteiten van elke entiteit.

Het rekeningenstelsel voor het boekjaar 1996 is opgesteld overeenkomstig de minimumindeling van het algemeen rekeningenstelsel, aangepast aan de aard en de activiteiten van elke entiteit.

De kosten van de activiteiten worden opgenomen in het resultaat van het boekjaar wanneer ze rechtstreeks kunnen toegewezen worden aan de activiteit van deze periode.

De opbrengsten worden in het resultaat opgenomen vanaf het moment dat een vordering juridisch vaststaand en zeker is. De lidgelden worden evenwel geboekt op het moment van hun ontvangst en worden als opbrengst beschouwd in dat jaar. Lidgelden 1997, reeds in 1996 ontvangen, werden in 1996 in overlopende rekening van het passiva geboekt en zullen deel uitmaken van de opbrengsten 1997.

3.3. Waarderingsregels

In punt X van de jaarrekening is een samenvatting opgenomen van de waarderingsregels. Hierna volgen een aantal preciseringen:

Immateriële vaste activa

Het betreft computersoftware. Deze wordt gewaardeerd aan aanschaffingswaarde en afgeschreven op lineaire wijze over 3 jaar.

Materiële vaste activa

Deze worden gewaardeerd tegen aanschaffingswaarde, verminderd met de afschrijvingen.

De afschrijvingsduur is afhankelijk van het bestanddeel:

- gebouw Tweekerkenstraat 47, 1000 Brussel: 33 jaar lineair;
- aanpassingswerken gebouw Tweekerkenstraat 47, 1000 Brussel: 10 jaar lineair;
- rollend materieel (tweedehands - volgens ouderdom): 3 of 5 jaar lineair;
- meubilair en kantoormaterieel: 4, 5, 7, 10 of 14 jaar lineair.

Op 01.01.1989 bevatte de rubriek «materiële vaste activa» enkel het bebouwd onroerend goed gelegen te 1000 Brussel, Tweekerkenstraat 47 waarvan de aanschaffingswaarde 12.615.344 BEF bedroeg. Hierop werd per 31.12.1996 afgeschreven voor een bedrag van 2.251.739 BEF.

Op voornoemde datum werden in de openingsbalans geen andere materiële vaste activa uitgedrukt. Vanaf 01.01.1989 werden echter de investeringen geactiveerd en afgeschreven in functie van de vermoedelijke gebruiksduur.

De niet in de balans gewaardeerde materiële vaste activa bevatten het geheel van bureelmaterieel en -meubilair (vergadertafels, stoelen, bureau's, metalen kasten, e.a.) aangekocht vóór 01.01.1989. Deze materiële vaste activa behouden ontegensprekelijk een gebruikswaarde, doch hun venale waarde is ons inziens niet substantieel. Er werd dan ook geopteerd om dit materieel niet te waarderen.

In de loop van 1996 werd een onroerend goed, gelegen te 1040 Brussel, Wetstraat 89, verworven dat zal dienst doen als bureel- en vergaderruimte. De bijkomende kosten met betrekking tot de aankoop werden eveneens geactiveerd, met uitzondering van de makelaarskosten, welke opgenomen werden in de werkingsresultaten van 1996. Er werden nog geen afschrijvingen geboekt op dit onroerend goed, aangezien dit in 1996 nog niet in gebruik was (zie eveneens punt 6.4. infra).

Financiële vaste activa

De vzw Unitas ontvangt dividenden verworven van de aandelen «NV Krantenfonds». De waarde van de aandelen werd niet opgenomen in de jaarrekening van de vzw Unitas gezien zij werden verworven vóór 01.01.1989. Voornoemde aandelen hebben een dividend gegenereerd in 1996 groot 420.000 BEF (zie rubriek IV.A van de resultatenrekening).

Vorderingen op meer dan één jaar

Deze rubriek omvat vorderingen op onder andere partijgeledingen (arrondissementen) waarvan de inning gespreid wordt over meerdere jaren. Het bedrag opgenomen onder de vorderingen op meer dan één jaar is gewaardeerd aan nominale waarde; het betreft het gedeelte van de vorderingen dat vervalt na 1997.

Vorderingen op ten hoogste één jaar

Deze worden gewaardeerd aan nominale waarde; een waardevermindering wordt geboekt indien deze vordering op balansdatum als moeilijk inbaar wordt beschouwd.

Geldbeleggingen - Liquide middelen

Liquide middelen worden gehouden in Belgische frank en worden als zodanig aan hun nominale waarde gewaardeerd.

Overlopende rekeningen - activa

Hier wordt rekening gehouden met verworven opbrengsten, die slechts in de loop van een volgend boekjaar (1997) worden geïnd, maar betrekking hebben op het beschouwde boekjaar (1996).

Voorzieningen voor risico's en kosten

In algemene context wordt een voorziening aangelegd om kosten of verliezen te dekken die op balansdatum waarschijnlijk of zeker zijn, doch waarvan het bedrag niet vaststaat.

Voor de aanleg van de voorziening per 31.12.1996, groot 20.000.000 BEF, wordt er van uitgegaan dat de verkiezingen van Kamer en Senaat, de Europese verkiezingen en die van de Gewestraden samen, op dezelfde datum, in 1999 zullen plaatsvinden en dat in het jaar 2000 de Gemeenteraads- en Provinciale Verkiezingen zullen worden gehouden. Toch wordt voorzichtigheidshalve een bijkomende voorziening aangelegd omwille van het feit dat de verkiezingen voor Kamer en Senaat enerzijds en die voor het Europees Parlement en de Gewestraden anderzijds ook niet op dezelfde dag kunnen worden gehouden: ofwel begin de maand juni voor de Europese verkiezingen en de Gewestraden en einde van de maand juni voor het federale Parlement, of nog omwille van vervroegde ontbinding van het federale Parlement.

Schulden op meer dan één jaar en op ten hoogste één jaar

Deze zijn aangegaan in Belgische frank en als dusdanig aan nominale waarde gewaardeerd. Er werd dit boekjaar eveneens een voorziening voor vakantiegeld aangelegd.

Overlopende rekeningen - passiva

Hier wordt rekening gehouden met:

- de kosten toe te rekenen aan het afgelopen boekjaar (1996) en die in een later boekjaar (1997 of volgende) zullen worden betaald;
- de opbrengsten ontvangen in het afgelopen boekjaar (1996) doch betrekking hebbend op een komend boekjaar (1997), zoals in 1996 ontvangen lidgelden met betrekking tot de ledenwerving 1997.

4. JAARREKENING

De jaarrekening op balansdatum omvat de balans, de resultatenrekening alsook de toelichting overeenkomstig art. 23 van de wet met betrekking tot de financiering van politieke partijen.

De omschrijving van de rekeningen en de rubrieken werd aangepast aan de aard van de activiteiten van een politieke partij.

De jaarrekening 1996 geeft in één enkel document, opgesplitst in een balans, resultatenrekening en toelichting, de gegevens weer komende van de in punt 2 supra geïdentificeerde vzw's Unitas, Agora en Maatschappij & Beweging. Tevens bevat zij het geconsolideerde resultaat (zie punt 5 hierna). Dit laatste stemt overeen met de som van elke individuele rekening van de rubrieken van de drie entiteiten, na correctie voor de onderlinge transacties. Dit geconsolideerd resultaat heeft tot doel een totaal overzicht te geven van de financiële toestand van de C.V.P. als politieke partij, zoals gedefinieerd in onderhavig verslag.

De technische consolidatiebalansen en -resultatenrekeningen met aanduiding van de voor de consolidatie geëlimineerde bedragen zijn weergegeven in bijlage aan dit verslag.

5. GECONSOLIDEERDE JAARREKENING VAN DE CVP OVER HET BOEKJAAR 1996

BALANS

RESULTATENREKENING

TOELICHTING

I. EVOLUTIE VAN HET PATRIMONUIM

II. STAAT VAN DE VASTE ACTIVA

III. EVOLUTIE VAN DE VOORZIENINGEN

IV. LIDGELDEN

V. DIVERSE PRESTATIES

Ventilatie van post I van de courante opbrengsten indien deze een belangrijk bedrag vertegenwoordigen

VI. PERSONEELSKOSTEN

VII. KOSTEN VAN VERKIEZINGSPROPAGANDA GEDRAGEN IN HET BOEKJAAR

VIII. UITZONDERLIJKE RESULTATEN

IX. GESPAARDE BEDRAGEN

SAMENVATTING VAN DE WAARDERINGSREGELS

Met andere woorden de politiek i.v.m. de samenstelling van afschrijvingen, waardeverminderingen, voorzieningen, reserves en herwaardering.

a) Immateriële vaste activa

Software: L 33%.

b) Materiële vaste activa

Gebouw Tweekerkenstraat 47, 1000 Brussel: L 3%.

Aanpassingswerken gebouw : L 10%.

Gebouw Wetstraat 89, 1040 Brussel: geen afschrijvingen gezien het pand in 1996 nog niet in gebruik was.

Rollend materieel: L 20% of 33%.

Meubilair en kantoormaterieel: L 7%, 10%, 15%, 20%, 25% en 33%.

c) Financiële vaste activa

De participatie in «NV Krantenfonds» wordt gewaardeerd pro memorie.

d) Vorderingen, geldbeleggingen en liquide middelen

Deze worden gewaardeerd aan nominale waarde in Belgische frank.

e) Reservefondsen voor investeringen

f) Onbeschikbare reserves

g) Beschikbare reserves

h) Voorzieningen voor verkiezingspropaganda

Voorzieningen in functie van de op heden van kracht zijnde toegelaten niet-geïndexeerde maximumbedragen voor verkiezingsuitgaven.

i) Andere voorzieningen

Geen.

j) Schulden

Deze worden gewaardeerd aan nominale waarde in Belgische frank.
Er werd tevens een provisie voor vakantiegeld aangelegd.

XI. VERENIGINGEN EN GROEPERINGEN VERBONDEN MET DE PARTIJ

De lijst van de verenigingen en groeperingen verbonden met de partij, die genoten hebben van dotaties, wordt hierna weergegeven, met vermelding van de zetel en de rechtsvorm.

Tevens steunt Unitas VZW projecten opgezet door Act VZW, Handelsstraat20, bus14 te 1000 Brussel.

6. AANTEKENINGEN VAN DE REVISOR

6.1. Werkzaamheden van ondergetekende

De werkzaamheden die wij hebben uitgevoerd met het oog op het opstellen van het financieel verslag zijn aangepast enerzijds aan de opdracht conform artikel23 van de «wet m.b.t. de financiering van politieke partijen» en anderzijds aan de aard van de activiteiten zoals die zich weerspiegelen in de rekeningen.

De benadering onderscheidt zich aldus van deze die ontwikkeld is voor de controle van de rekeningen van een onderneming.

Rekening houdend met de specifieke objectieven van onderhavig financieel verslag, bepaald in gemeenschappelijk overleg met de Controlecommissie, kunnen wij bevestigen dat:

- de jaarrekening voor het boekjaar 1996 opgesteld is volgens het schema dat is uitgevaardigd door de Controlecommissie;
- zij voortvloeit, zonder toevoeging of weglating, uit de boekhouding van de VZW's vermeld onder het punt2 supra;
- het gebruikte rekeningenstelsel conform is met datgene opgesteld door de controlecommissie;
- de geregistreerde bewegingen in de boekhouding gesteund zijn op de gedagtekende verantwoordingsstukken waarnaar zij verwijzen.

6.2. Beschrijving van de activarubrieken van de balans

I. Immateriële vaste activa (1.156.261BEF)

Voor deze rubriek wordt verwezen naar toelichtingII van de jaarrekening.

Deze rubriek werd voor het eerst aangelegd.

Het gaat om computersoftware. Deze wordt gewaardeerd aan aanschaffingswaarde en afgeschreven op lineaire wijze over 3jaar.

II. Materiële vaste activa (92.174.388BEF)

Voor deze rubriek wordt verwezen naar toelichtingII van de jaarrekening.

Zoals reeds is aangehaald, werden op 01.01.1989 in de openingsbalans geen materiële vaste activa uitgedrukt, met uitzondering van het gebouw gelegen te 1000 Brussel, Tweekerkenstraat47. Vanaf 01.01.1989 werden echter de investeringen m.b.t. de aanpassingswerken geactiveerd en afgeschreven in functie van de vermoedelijke gebruiksduur.

A. Terreinen en gebouwen (87.513.159BEF)

Op 01.01.1989 bevatte deze rubriek enkel een bebouwd onroerend goed gelegen te 1000 Brussel, Tweekerkenstraat 47 waarvan de aanschaffingswaarde 12.615.344 BEF bedroeg. Hierop werd per 31.12.1996 afgeschreven voor een bedrag van 2.251.739 BEF.

In de loop van 1996 werd een onroerend goed, gelegen te 1040 Brussel, Wetstraat 89, verworven dat zal dienst doen als bureel- en vergaderruimte, met een oppervlakte van 8a72ca volgens notariële akte tot aankoop en een K.I. van 3.899.800 BEF. De bijkomende kosten m.b.t. de aankoop werden eveneens geactiveerd, met uitzondering van de makelaarskosten, welke opgenomen werden in de werkingsresultaten van 1996. Er werden nog geen afschrijvingen op dit onroerend goed geboekt, gezien dit nog niet in gebruik was per 31december 1996.

Er werd in 1996 geïnvesteerd voor een bedrag groot:

C. Meubilair en rollend materieel (4.661.229 BEF)

Zoals hierboven aangehaald werden de investeringen met betrekking tot meubilair en rollend materieel niet opgenomen onder de materiële vaste activa voor de periode vóór 01.01.1989. Het betreft onder andere vergadertafels, stoelen, bureaus, metalen kasten, computers en bureelmachines. Deze materiële vaste activa behouden ontegensprekelijk een gebruikswaarde, doch hun venale waarde is ons inziens niet substantieel. Er werd dan ook geopteerd om dit materieel niet te herwaarderen.

In de loop van 1996 werd geïnvesteerd in kantoormachines en -meubilair voor een bedrag groot respectievelijk 487.888 BEF en 278.073 BEF. Deze worden lineair afgeschreven à rato van respectievelijk 20, 25 en 10%.

III. Financiële vaste activa (0 BEF)

De vzw Unitas ontvangt dividenden verworven van de aandelen «NV Krantenfonds». De waarde van de aandelen werd niet opgenomen in de jaarrekening van de vzw Unitas gezien zij werden verworven vóór 01.01.1989. Voornoemde aandelen hebben een dividend gegenereerd in 1996 groot 420.000 BEF (zie rubriek IV.A van de resultatenrekening).

IV. Vorderingen op meer dan één jaar (7.324.781 BEF)

Deze rubriek omvat vorderingen op onder andere partijgeledingen (arrondissementen) waarvan de inning gespreid wordt over meerdere jaren. Het bedrag opgenomen onder de vorderingen op meer dan één jaar is gewaardeerd aan nominale waarde; het betreft het gedeelte van de vorderingen dat vervalt na 1997.

VI. Vorderingen op ten hoogste één jaar (30.626.143 BEF)

Deze omvatten de vorderingen uit de gewone werking tegenover arrondissementen, gelieerde vzw's van de CVP (onder meer CVP-Jongeren vzw en Ipovo vzw) en andere derden. Deze rubriek omvat eveneens de nog op te stellen facturen ten bedrage van 1.098.139 BEF, evenals vooruitbetalingen ten opzichte van leveranciers voor een bedrag van 2.300.000 BEF. De vorderingen op meer dan één jaar, welke in de loop van het boekjaar 1997 vervallen, voor een bedrag van 1.924.246 BEF zijn eveneens opgenomen onder deze rubriek.

Deze worden gewaardeerd aan nominale waarde; een waardevermindering wordt geboekt indien deze vordering op balansdatum als moeilijk inbaar wordt beschouwd.

VIII. Liquide middelen (98.171.108 BEF)

De liquide middelen worden bij Belgische financiële instellingen, niet-risicodragend in Belgische frank belegd en worden als zodanig aan hun nominale waarde gewaardeerd.

Het gaat onder andere om een spaarrekening bij een Belgische Bank waarvan het saldo per 31.12.1996 28.000.000 BEF bedroeg, evenals het op die datum nog op te nemen saldo groot 48.331.504 BEF van de lening die Unitas vzw heeft aangegaan ter financiering van de aankoop en de renovatie van het gebouw, gelegen te 1040 Brussel, Wetstraat 89, bedrag dat op een zichtrekening door de financiële instelling ter beschikking van de vzw wordt gehouden.

IX. Overlopende rekeningen - activa (203.767 BEF)

Het gaat voornamelijk om verworven opbrengsten met betrekking tot erebijdragen, die slechts in de loop van een volgend boekjaar (1997) worden geïnd, maar betrekking hebben op het beschouwde boekjaar (1996).

6.3. Beschrijving van de passivarubrieken van de balans

I. Patrimonium (13.231.148 BEF)

Het betreft het gecumuleerd patrimonium per 31.12.1996. Het patrimonium is gestegen ten opzichte van voorgaand werkingsjaar met 33.230.115 BEF om opnieuw te komen tot een positief patrimonium van 13.231.148 BEF.

II. Voorzieningen voor risico's en kosten (32.000.000 BEF)

Een voorziening wordt aangelegd voor verkiezingsuitgaven. Deze kent voor het boekjaar 1996 volgende evolutie, rekening houdend met de waarderingswijze zoals aangehaald in punt 3.3 supra:

De door de wet voorziene niet-geïndexeerde maxima bedragen:

Het effect op het resultaat over het boekjaar 1996 ten bedrage van 20.000.000 BEF is opgenomen in de geconsolideerde jaarrekening onder rubriek II.F «Voorzieningen voor risico's en kosten» van de resultatenrekening.

III. Schulden op meer dan één jaar (106.986.616 BEF)

Het betreft schulden ten opzichte van kredietinstellingen ten bedrage van 104.615.616 BEF, aangegaan voor de financiering van verkiezingsuitgaven 1995 en de aankoop en de renovatie van het gebouw te 1040 Brussel, Wetstraat 89. De overige schulden ten bedrage van 2.371.000 BEF betreffen schulden ten opzichte van arrondissementen.

Deze zijn aangegaan in Belgische frank en als dusdanig aan nominale waarde gewaardeerd.

IV.A. Schulden op meer dan één jaar die binnen het jaar vervallen (27.260.103 BEF)

Het betreft de schulden (kapitaalbestanddeel) ten opzichte van kredietinstellingen en arrondissementen op meer dan één jaar die in het werkingsjaar 1997 vervallen.

IV.C. Schulden aan leveranciers (17.844.999 BEF)

Het gaat om schulden aan leveranciers uit de gewone werking, evenals schulden voortvloeiend uit de renovatiewerken, welke nog niet werden betaald op balansdatum.

IV.D.Schulden met betrekking tot belastingen, bezoldigingen en sociale lasten (11.073.348 BEF)

Het betreft de schulden ten opzichte van het ontvangkantoor bedrijfsvoorheffing en de RSZ, voortvloeiende uit de in december 1996 toegekende bezoldigingen aan bedienden die op de loonlijst van Unitas vzw staan.

IV.E. Overige schulden (5.366.963 BEF)

Het gaat onder meer om schulden in een rekening-courant ten opzichte van vzw's, gelieerd aan de CVP, onder andere Ipovo vzw.

V. Overlopende rekeningen passiva (15.893.271 BEF)

Deze rubriek omvat onder meer:

- de kosten toe te rekenen aan het afgelopen boekjaar (1996) en die in een later boekjaar (1997 of volgende) worden of zullen worden aangerekend;

- de opbrengsten ontvangen in het afgelopen boekjaar (1996) doch betrekking hebben op een komend boekjaar (1997), zoals in 1996 ontvangen lidgelden met betrekking tot de ledenwerving 1997.

6.4. Beschrijving van de voornaamste componenten van de resultatenrekening

I.A. Opbrengsten uit de courante werking - Dotaties (107.900.836 BEF)

Het betreft de ontvangen dotaties van Kamer en Senaat in het kader van artikel 16 van de Wet van 4 juli 1989 met betrekking tot de financiering van politieke partijen. Deze bedragen werden ontvangen op naam van Agora vzw.

I.B. Opbrengsten uit de courante werking - Bedragen gestort op Maatschappij en Beweging vzw (1.449.367 BEF)

Het gaat uitsluitend om erebijdragen ontvangen op de financiële rekening van Maatschappij en Beweging vzw, waarvan ondergetekende kan bevestigen dat alle bedragen werden ontvangen van natuurlijke personen.

Er werd beslist dat voornoemde vzw in de loop van het eerste semester 1997 zal worden ontbonden.

I.C. Giften, schenkingen of legaten (0 BEF)

In de loop van het boekjaar 1996 werden op de financiële rekeningen van Unitas vzw geen stortingen ontvangen als giften, schenkingen of legaten.

I.D. Opbrengsten uit de courante werking - Bijdragen van de fracties (72.081.104 BEF)

Het betreft dotaties welke werden doorgestort door de CVP-fracties van Kamer, Senaat en Europees Parlement aan Unitas vzw.

In vergelijking met 1995 werden geen dotaties ontvangen van de CVP-fractie van de gemeenschapsraden aangezien dit volgens een besluit van het Bureau van het Vlaams Parlement dd. 26 april 1995 niet meer is toegelaten.

I.E. Opbrengsten uit de courante werking - Bijdragen van de partijgeledingen (15.383.367 BEF)

Het betreft ontvangen erebijdragen van ministers en parlementairen.

I.F. Opbrengsten uit de courante werking - Lidgelden (17.303.356 BEF)

Hiertoe wordt verwezen naar toelichting IV van de jaarrekening.

Het betreft het bedrag aan ontvangen lidgelden werkingsjaar 1996, verminderd met het toegekende bedrag aan de arrondissementen ten bedrage van 14.201.072 BEF.

I.H. Opbrengsten uit de courante werking - Opbrengsten van manifestaties, publicaties en reclame (5.367.243 BEF)

Het betreft onder meer:

- ontvangen inkomgelden van onder andere de Gezinsdag en de Seniorendag;
- ontvangsten van boeken, dossiers en abonnementen Keerpunt en Telegram;
- publicitaire ontvangsten in het blad «Keerpunt».

I.I. Opbrengsten uit de courante werking - Diverse prestaties (52.748.967 BEF)

Voor deze rubriek wordt verwezen naar de toelichting V van de jaarrekening.

Het betreft volgende ontvangsten of doorrekeningen:

- schadevergoedingen verzekeringen;
- doorgerekende personeelskosten aan partijgeledingen;
- doorgerekende werkingskosten aan partijgeledingen.

II.A. Kosten uit de courante werking - Dotaties (60.347.166 BEF)

Het gaat om het volgende:

- Dotaties aan arrondissementen en lokale bewegingen ter ondersteuning van hun werking: 10.447.900BEF.
- Dotaties en kwijtschelding aan de verenigingen en groeperingen verbonden aan de partij: 49.899.266BEF.

Het bedrag groot 49.899.266 BEF betreft voornamelijk dotaties en kwijtscheldingen aan verenigingen en groeperingen die verbonden zijn met de CVP ter ondersteuning van hun werking. Het gaat om steun aan Ipovo vzw, Vrouw en Maatschappij VZW, Kridemo vzw, CVP-Jongeren vzw en C.D.S. vzw.

Aan voornoemde verenigingen en groeperingen verbonden aan de partij, worden personeelskosten en werkingskosten, welke zijn opgenomen in de werkingskosten van Unitas vzw, doorgerekend. Deze doorrekening werd opgenomen onder de rubriek I.I. «Opbrengsten uit courante werking diverse prestaties». Er werd beslist doorgerekende kosten kwijt te schelden aan diverse verenigingen en groeperingen verbonden met de partij. Gezien het compensatieverbod, opgelegd door de boekhoudwetgeving, werd deze schuldkwijtschelding opgenomen onder de rubriek II.A.2 «Dotaties Verenigingen en groeperingen verbonden met de partij».

II.B.1. Kosten uit de courante werking - Diensten en diverse goederen Huisvestingskosten (7.583.259BEF)

Het betreft voornamelijk de kosten van huur van de gebouwen gelegen te 1000 Brussel, Tweekerkenstraat n^rs 39 en 41, evenals de onderhouds- en herstellingswerken, de energiekosten en de brandverzekering, voor de gebouwen gelegen te 1000 Brussel, Tweekerkenstraat n^rs 39, 41 en 47.

II.B.2. Kosten uit de courante werking - Diensten en diverse goederen Administratieve werkingskosten (42.513.197 BEF)

Het betreft o.a. de detacheringskosten, wagenkosten, kosten voor administratieve verwerking zoals informatica, telefoon, bureelbenodigdheden, fotokopies, verzendingskosten, representatiekosten, verplaatsingskosten en diverse erelonen.

II.B.3. Kosten uit de courante werking - Diensten en diverse goederen Publicaties (23.415.033 BEF)

Het gaat onder meer om kosten van aanmaak, publicatie en distributie van boeken, het blad Keerpunt en andere diverse publicaties.

II.B.4. Kosten uit de courante werking - Diensten en diverse goederen Kosten voor reclame, propaganda en partijvergaderingen (13.427.348 BEF)

Het betreft voornamelijk de kosten gemaakt voor vergaderingen en partijmanifestaties, onder andere congressen, Gezinsdag.

II.B.7. Kosten uit de courante werking - Diensten en diverse goederen Diverse kosten (311.500 BEF)

Het betreft gestorte giften aan NCOS.

II.C. Kosten uit de courante werking - Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen (61.921.469 BEF)

Hiertoe wordt verwezen naar toelichting VI van de jaarrekening.

Het betreft de kosten van bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen van de personeelsleden, welke op de loonlijst van Unitas vzw zijn ingeschreven. In deze rubriek zijn eveneens de DAC-kosten en mobiliteitspremies opgenomen. Diverse personeelskosten worden doorgerekend aan de partijgeledingen. Hiertoe wordt verwezen naar de toelichting van de jaarrekening, rubriek VI «Personeelskosten».

II.D. Kosten uit de courante werking - Afschrijvingen en waardeverminderingen op immateriële en materiële vaste activa (3.952.995 BEF)

Hiertoe wordt verwezen naar de rubriek «Samenvatting van de waarderingsregels» van onderhavig verslag, evenals naar toelichting nummer II. De afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa met betrekking tot het boekjaar 1996 bedragen 3.952.995 BEF.

II.F. Kosten uit de courante werking - Voorzieningen voor risico's en kosten (20.000.000 BEF)

Hiertoe wordt verwezen naar de bespreking onder de passivarubriek II.A «Voorzieningen voor verkiezingspropaganda».

II.G. Opbrengsten uit de courante werking - Courante fiscale kosten (1.332.177 BEF)

Het betreft voornamelijk de onroerende voorheffing op de gebouwen gelegen te 1040 Brussel, Wetstraat 89 (pro rata vanaf de aankoopdatum) en te 1000 Brussel, Tweekerkenstraat n^r 47.

IV. Financiële opbrengsten (712.456 BEF)

Het betreft voornamelijk de ontvangen dividenden uit het aandeel «NV Krantenfonds» voor een bedrag van 420.000 BEF (zie supra), alsook ontvangen bankintresten, verworven uit de liquide middelen.

V. Financiële kosten (4.108.947 BEF)

De stijging van de financiële kosten is voornamelijk te wijten aan de betaalde intresten op de financiële schulden, aangegaan ter financiering van de verkiezingsuitgaven, de aankoop en de renovatie van het gebouw gelegen te 1040 Brussel, Wetstraat 89.

VII. Uitzonderlijke opbrengsten (781.812 BEF)

Het betreft voornamelijk de in de loop van 1996 ontvangen ristorno's op de in het verleden betaalde verzekeringen.

VIII. Uitzonderlijke kosten (1.585.302 BEF)

Het gaat om enerzijds een gedeeltelijke tenlasteneming van een vordering uit het verleden op basis van een bedongen dading, evenals om diverse andere onkosten waarvan de factuur of onkostennota, met betrekking tot 1995, pas in de loop van 1996 werd ontvangen.

7. SAMENVATTING VAN HET FINANCIEEL VERSLAG

Voor de Christelijke Volkspartij heeft ondergetekende, Herman J. Van Impe, vennoot van de Burg. BVBA Van Impe & Partners, met maatschappelijke zetel te 9450 Haaltert, Herenthout 61, financieel verslag uitgebracht conform artikel 23 van de wet van 4 juli 1989.

De vormgeving van dit financieel verslag werd goedgekeurd door de Controlecommissie die opgericht werd krachtens art. 1 van voornoemde wet.

De opgenomen jaarrekening van de vzw Agora opgericht conform artikel 22 van de Wet van 4 juli 1989 en van de vzw Maatschappij en Beweging opgericht krachtens artikel 104, 3°, i, van het Wetboek van Inkomstenbelasting 1992, behelzen de periode 01.01.1996 tot 31.12.1996.

De consolidatie van de opgenomen financiële gegevens kan als volgt worden samengevat:

Opgemaakt te Haaltert op 27 maart 1997.

Burg. BVBA Van Impe & Partners
Vertegenwoordigd door Herman J. Van Impe,
Vennoot

BIJLAGE

GECONSOLIDEERDE BALANS OVER HET WERKINGSJAAR 1996

GECONSOLIDEERDE RESULTATENREKENING OVER HET WERKINGSJAAR 1996

2. PARTI SOCIALISTE (P.S.)

RAPPORT FINANCIER

Exercice 1996

1. INTRODUCTION

Le présent rapport a été établi en application de l'article 23 de la loi du 4 juillet 1989 relative à la limitation et au contrôle des dépenses électorales engagées pour les élections des Chambres fédérales, ainsi qu'au financement et à la comptabilité ouverte des partis politiques et en vertu de ma désignation en qualité de reviseur par le Conseil d'administration de l'A.S.B.L. FONSOC en date du 17 mars 1997 intervenue suite à l'empêchement professionnel de mon confrère Monsieur F. DETAILLE.

Il est adressé, conformément à l'article 24 de la loi, au ministre des Finances et aux Présidents de la Chambre des Représentants et du Sénat ainsi qu'à la Commission de contrôle.

Ce rapport financier porte sur les comptes annuels du parti socialiste comprenant le bilan, le compte de résultats et l'annexe.

Compte tenu que l'A.S.B.L. C.A.D. a été mise en liquidation en 1995 et clôturée au début 1996, les comptes annuels comprennent uniquement l'entité FONSOC.

2. IDENTIFICATION DES ENTITES

2.1. Parti politique

Parti socialiste, Boulevard de l'Empereur, 13, 1000 Bruxelles.

2.2. A.S.B.L. de gestion (article 22 de la loi)

Dénomination: «Fondation socialiste d'information et de gestion» en abrégé «FONSOC».

Adresse: Boulevard de l'Empereur, 13 à 1000 Bruxelles.

Objet: 1. L'association a pour but premier de gérer la dotation annuelle mise à la disposition du Parti socialiste par le Parlement en application de la législation. En outre, elle peut gérer d'autres moyens financiers qui lui seraient octroyés par des associations de personnes physiques, dotées ou non de la personnalité juridique, dont l'action se réclame des objectifs socialistes. Enfin, elle peut organiser, seule ou en collaboration, diverses activités en conformité avec les dispositions légales;

2. L'association ne possède qu'un seul siège plus amplement caractérisé à l'article 2.

Membres du Conseil d'administration:

2.3. A.S.B.L. récoltant des dons «Centre d'Action et de Développement» en abrégé «C.A.D.».

Compte tenu des dispositions contenues dans la loi du 18 juin 1993 modifiant la loi du 4 juillet 1989 relative à la limitation et au contrôle des dépenses électorales ainsi qu'au financement et à la comptabilité ouverte des partis politiques, cette A.S.B.L. n'avait plus de raison d'exister. Mise en liquidation en 1995, elle a été définitivement clôturée au début 1996. L'actif net, soit 42.341 francs, a été transféré à l'A.S.B.L. FONSOC en date du 16 janvier 1996.

3. ORGANISATION COMPTABLE ET ADMINISTRATIVE

3.1. Organisation administrative

L'A.S.B.L. de gestion recueille notamment les recettes suivantes:

- les dotations prévues par la loi du 4 juillet 1989;
- les contributions des groupes parlementaires;

les cotisations en provenance des fédérations;

les dons autorisés par la loi.

En outre, l'A.S.B.L. de gestion facture les prestations ou travaux effectués.

Elle prend en charge tous les coûts afférents à l'activité du Parti sur le plan «national ».

Par composantes, on entend notamment les fédérations et sections qui sont autonomes tant en ce qui concerne l'affectation de leurs ressources qu'en matière de tenue de la comptabilité. Celles-ci ne sont dès lors pas intégrées dans la comptabilité de l'A.S.B.L. de gestion faisant l'objet du contrôle.

3.2. Méthode comptable

La comptabilité de l'A.S.B.L. FONSOC est tenue selon un système de livres et de comptes, et conformément aux règles usuelles de la comptabilité en partie double.

Cette comptabilité est appropriée à la nature et à l'étendue des activités de l'A.S.B.L.

Les comptes ouverts sont définis dans un plan comptable approprié aux activités de l'entité et inspiré du plan comptable minimum normalisé.

Les coûts des activités sont considérés comme des charges de l'exercice lorsqu'ils peuvent être mis directement en relation avec les activités de la période.

Les produits sont comptabilisés en résultats dès qu'il existe une créance certaine et incontestable. En ce qui concerne les cotisations, elles sont enregistrées en produits au moment de leur encaissement.

3.3. Règles d'évaluation

Tout comme les années précédentes, il n'y a aucune immobilisation incorporelle mentionnée à l'actif de l'A.S.B.L. En l'occurrence, le Conseil d'administration n'a donc pas de décision à prendre à leur sujet.

Jusqu'à l'exercice 1995, les immobilisations corporelles étaient amorties sur l'exercice même d'acquisition. A partir de l'exercice 1996, les acquisitions des immobilisations corporelles sont amorties comme suit:

matériel informatique et de bureautique: 3 ans

autre matériel: 5 ans

matériel roulant: 5 ans

Les immobilisations financières sont enregistrées à leur valeur d'acquisition.

Les créances ainsi que les valeurs disponibles sont inscrites à leur valeur nominale.

Des réductions de valeur sont pratiquées si les créances sont incertaines ou compromises.

La constitution des provisions pour risques et charges est décidée par le Conseil d'administration et doivent rencontrer les charges probables des exercices futurs.

Par ailleurs, des provisions pour propagande électorale sont constituées systématiquement à l'effet de rencontrer les charges probables des élections législatives, communales, provinciales, européennes, régionales et autres. Les reprises des provisions s'effectuent pour couvrir les charges des élections.

Lors de l'établissement des comptes annuels, le Conseil d'administration apprécie également la nécessité de constituer des «autres provisions» pour faire face aux risques et charges probables liés aux activités de l'exercice écoulé. A cet égard, la provision initialement formée en 1995 en vue de la constitution de biens immobiliers dont le solde s'élève à 62.877.960 francs a été reclassée en «réserves affectées».

Une provision pour pécule de vacances est enregistrée dans les dettes sociales à l'effet de rencontrer la charge à décaisser l'exercice suivant.

Les prorata d'intérêts à recevoir ou à imputer ne sont pas enregistrés à la clôture des comptes.

Les cotisations ne sont enregistrées qu'au moment de leur encaissement.

4. COMPTES ANNUELS

Les comptes annuels comprennent le bilan, le compte de résultats ainsi que l'annexe conformément au prescrit de la loi du 4 juillet 1989 relative à la limitation et au contrôle des dépenses électorales engagées pour les élections des Chambres fédérales, ainsi qu'au financement et à la comptabilité ouverte des partis politiques, telle que modifiée par la loi du 19 mai 1994 se référant à l'arrêté royal du 8 octobre 1976 relatif aux comptes annuels des entreprises.

Les intitulés de comptes et de rubriques ont été adaptés aux caractéristiques des activités d'un parti politique.

Depuis l'exercice sous revue, les comptes annuels regroupent les données provenant de la seule A.S.B.L. FONSOC.

1.BILAN

2.COMPTE DE RÉSULTATS

3.ANNEXE

I. ÉVOLUTION DU PATRIMOINE (Rubrique I du passif)

II. ÉTAT DES IMMOBILISATIONS

III. ÉVOLUTION DES PROVISIONS POUR RISQUES ET CHARGES (rubrique II du passif)

IV. COTISATIONS DES MEMBRES

V. PRESTATIONS DIVERSES

Ventilation de la rubrique I des PRODUITS COURANTS si celle-ci représente un montant important

VI. COÛTS DU PERSONNEL

VII. CHARGES DE PROPAGANDE ET DE PUBLICITÉ SUPPORTÉES DANS L'EXERCICE

VIII. RÉSULTATS EXCEPTIONNELS

IX.ÉPARGNE

X. RÉSUME DES RÈGLES D'ÉVALUATION

a) Immobilisations incorporelles

Néant.

b) Immobilisations corporelles

Depuis l'exercice 1996, les immobilisations corporelles sont amorties selon les taux généralement admis.

c) Immobilisations financières

Sont enregistrées à leur valeur d'acquisition et ne concernent que des cautions.

d) Réserves affectées

Ces réserves reprennent le montant de l'autofinancement constitué en vue de l'acquisition d'un immeuble.

e) Plus-values de réévaluation

Néant.

f) Provisions pour propagandes électorales

Sont constituées systématiquement à l'effet de rencontrer les charges probables des élections législatives, communales, provinciales, européennes, régionales et autres.

g) Autres provisions

Néant, la provision existante a été portée en réserves affectées.

XI. ASSOCIATIONS ET GROUPEMENTS LIES AU PARTI

La liste des associations et groupements liés au parti qui ont versé des contributions au parti et/ou ayant bénéficié de dotations est reprise ci-dessous, avec mention du siège, de la forme juridique et du montant versé ou reçu (rubrique I.E et II.A.2 du compte de résultats).

Contributions des composantes

Associations et groupements liés au parti

5. OBSERVATIONS DU REVISEUR

Les travaux que j'ai effectués pour l'établissement de ce rapport financier sont appropriés, d'une part, à la mission prescrite par l'article 23 de la loi et, d'autre part, à la nature des activités qui doivent se refléter dans les comptes.

La démarche se distingue dès lors de celle qui est développée dans la révision des comptes d'une entreprise.

Eu égard aux objectifs spécifiques du présent rapport financier définis en concertation avec la Commission de contrôle, je suis en mesure de confirmer:

- que les comptes annuels ont été établis selon le schéma arrêté par la Commission de contrôle;

- qu'ils découlent sans addition ni omission de la comptabilité de l'A.S.B.L. FONSOC;

- que le plan comptable utilisé est conforme à celui arrêté par la Commission de contrôle;

- que les écritures comptables s'appuient sur des pièces justificatives datées et portant un indice de référence à celles-ci.

Les règles d'évaluation ont été modifiées en ce qui concerne:

1°.le rythme d'amortissement des immobilisations corporelles acquises à partir du 1^er janvier 1996;

2°.le reclassement des ( autres provisions ( en réserves affectées.

Durant le premier trimestre 1997, la Presse s'est faite l'écho de devoirs judiciaires qui auraient permis de localiser d'éventuels avoirs à l'étranger. A ce jour, compte tenu du manque d'informations directes et du secret de l'instruction, il n'est pas possible de mesurer l'impact de telles informations sur les comptes annuels de l'A.S.B.L.

6. RESUME DU RAPPORT FINANCIER

Le rapport financier relatif au Parti socialiste a été établi par le reviseur d'entreprises M. Francis WILMET, Place E. Dubois, 16 à 1390 Grez-Doiceau, conformément à l'article 23 de la loi du 4 juillet 1989.

La forme de ce rapport financier a été approuvée par la Commission de contrôle instituée par l'article 1^er de la même loi.

Les comptes annuels figurant dans le rapport couvrent les activités de la période du 1^er janvier 1996 au 31décembre 1996 de l'A.S.B.L. FONSOC.

Les résultats de l'exercice découlant des comptes annuels fournissent en synthèse les informations suivantes:

Grez-Doiceau, le 25 mars 1997

Francis WILMET
Reviseur d'entreprises

3.VLAAMSE LIBERALEN EN DEMOCRATEN (V.L.D.)

FINANCIEEL VERSLAG

Boekjaar 1996

1. INLEIDING

Overeenkomstig artikel 23 van de wet van 4 juli 1989 betreffende de beperking en de controle van de verkiezingsuitgaven voor de verkiezingen van de Federale Kamers, de financiering en de open boekhouding van de politieke partijen heb ik de eer U verslag uit te brengen over de uitvoering van het mandaat dat mij door de Raad van Bestuur van de VZW LIBERA, de VZW CENTRUM VOOR MAATSCHAPPELIJKE INFORMATIE en de VLAAMSE LIBERALEN EN DEMOKRATEN, partij van de Burger, is toevertrouwd.

Overeenkomstig artikel 24 van de wet is het verslag gericht aan de Minister van Financiën, aan de Voorzitters van de Kamer van Volksvertegenwoordigers en van de Senaat en aan de Controlecommissie. Dit financieel verslag heeft betrekking op de jaarrekening, die de balans, de resultatenrekening en de toelichting omvat, van de politieke partij VLAAMSE LIBERALEN EN DEMOKRATEN, partij van de Burger. Deze jaarrekening stemt overeen met de consolidatie van de rekeningen van de entiteiten, zoals bedoeld in punt2 (cf. infra).

2. IDENTIFICATIE VAN DE ENTITEITEN

2.1. Politieke partij

Vlaamse Liberalen en Democraten, partij van de Burger

Melsensstraat 34

1000 BRUSSEL

2.2. De in art. 22 van de financieringswet bedoelde instelling

LIBERA VZW
Melsensstraat 34
1000 Brussel

Leden van de beheerraad:
Herman De Croo
Voorzitter
Lepelstraat 57
9660 Brakel

Denys André
V.L. D. fractievoorzitter Vlaamse Parlement
Roodborststraat 10
9870 Zulte

Goovaerts Leo, advokaat
Secretaris-Penningmeester
Kerselarenlaan 116
1200 Brussel

Hugo Coveliers
Senator - V.L.D. fractievoorzitter Senaat
Edelinckstraat 17
2018 Antwerpen

Ward Beysen
Beheerder
Dr. Donnyplein 14
2610 Wilrijk

Datum van oprichting: 24 juli 1989

2.3.VZW die giften verzamelt (art. 71 WIB)

CENTRUM VOOR MAATSCHAPPELIJKE INFORMATIE VZW
Melsensstraat 34
1000 Brussel

Samenstelling van de Beheerraad:

Herman De Croo
Voorzitter
Lepelstraat 57
9660 Brakel

Goovaerts Leo, advokaat
Penningmeester - Afgevaardigd Bestuurder
Kerselarenlaan 116
1200 Brussel

Dewael Patrick
Fraktieleider Kamer
Linderstraat 62
3700 Tongeren

Versnick Geert
Secretaris-generaal V.L.D.
Weegbreestraat 3
9031 Drongen

Datum van oprichting: 20 augustus 1985

3. ADMINISTRATIE EN BOEKHOUDKUNDIGE ORGANISATIE

3.1. Administratieve organisatie

Libera VZW (art., 22 Financieringswet) ontvangt dotaties van de Kamer en Senaat en maakt deze over aan de politieke partij Vlaamse Liberalen en Democraten, partij van de Burger. Het Centrum voor Maatschappelijke Informatie VZW ontvangt werkingstoelagen van de politieke partij Vlaamse Liberalen en Democraten.

3.2. Methode van boekhouden

De boekhouding van elke entiteit werd gedurende 1996 behouden volgens het systeem van de dubbele boekhouding.

Het rekeningstelsel benadert de minimumindeling van het algemeen rekeningstelstel, aangepast aan de aard van de activiteiten van elke entiteit.

De kosten van de activiteiten worden voornamelijk opgenomen op een accrual basis.

3.3. Waarderingsregels

Waarderingsregels met betrekking tot uitgaven voor verkiezingspropaganda:

Alle verkiezingskosten worden geboekt op basis van de reële uitgaven en/of per 31 december ontvangen fakturen.

Jaarlijks wordt een provisie aangelegd voor toekomstige verkiezingsuitgaven.

4. JAARREKENING

De jaarrekening omvat de balans (pagina's 7 en 8) en de resultatenrekening (pagina's 9, 10 en 11), alsook de toelichting (vanaf pagina11) overeenkomstig artikel 23 van de wet van 4 juli 1989 betreffende de beperking en de controle van de verkiezingsuitgaven door de verkiezing van de federale Kamers, de financiering en de open boekhouding van de politieke partijen.

De opschriften van de rekeningen en de rubrieken zijn aangepast aan de aard van de activiteiten van een politieke partij.

De jaarrekening geeft in één document de gegevens weer komende van de VZW's en de partij. Dit stemt overeen met de som van elke individuele rekening van de entiteiten, na correctie voor de onderlinge transacties. Dit geconsolideerd resultaat heeft tot doel een totaal overzicht te geven van de financiële toestand van de politieke partij.

JAARREKENING «POLITIEKE PARTIJEN» V.L.D.

1. BALANS

2. RESULTATENREKENING

3.TOELICHTING

I. EVOLUTIE VAN HET PATRIMONIUM (Rubriek I van het passief)

II. STAAT VAN DE VASTE ACTIVA

III. EVOLUTIE VAN DE VOORZIENINGEN VOOR RISICO'S EN KOSTEN

IV. LIDGELDEN

V. DIVERSE PRESTATIES

Uitsplitsing van post I van de courante opbrengsten indien deze een belangrijke bedrag vertegenwoordigt.

VI. PERSONEELSKOSTEN

VII. KOSTEN VAN PROPAGANDA, PUBLICITEIT EN VERKIEZINGSUITGAVEN TEN LASTE GELEGD VAN HET JAAR

VIII. UITZONDERLIJKE RESULTATEN

IX. GESPAARDE BEDRAGEN

* voornamelijk aangewend ter aanzuivering der uitstaande leningen

X. SAMENVATTING VAN DE WAARDERINGSREGELS

Met andere woorden de politiek i.v.m. de samenstelling van afschrijvingen, waardeverminderingen, voorzieningen, reserves en herwaardering.

a) Immateriële vaste activa

Uitzonderlijk werden de congreskosten van 1994 geactiveerd. Deze congreskosten worden afgeschreven over 5 jaar. Er werden geen nieuwe kosten geactiveerd.

b) Materiële vaste activa

Het bureelmateriaal, computerapparatuur en kantoorinrichting werden afgeschreven à rato van 20% per jaar. De gebouwen werden geherwaardeerd. De herwaardering wordt afgeschreven over 20 jaar.

c) Vorderingen en schulden

Vorderingen en schulden worden gewaardeerd aan nominale waarde; waardeverminderingen worden geboekt als op balansdatum de invorderbaarheid als moeilijk beschouwd wordt.

d) Financiële vaste activa

De borgtochten in contanten worden op de balans tot uitdrukking gebracht.

e) Voorzieningen voor verkiezingspropaganda

Vanaf 1 januari 1996 wordt een provisie aangelegd. BF 11.250.000 is de voorziening voor 1996.

f) Andere voorzieningen

De wettelijke voorzieningen inzake verlofgeld en andere belangrijke kosten noodzakelijk om de annaliteit van kosten en uitgaven te benaderen werden geboekt.

XI. VERENIGINGEN EN GROEPERINGEN VERBONDEN MET DE PARTIJ

De lijst van de verenigingen en groeperingen verbonden met de partij, die bijdragen betaald hebben en/of die genoten hebben van dotaties, wordt hierna opgenomen, met vermelding van de zetel, de rechtsvorm en de gestorte en/of ontvangen bedragen (rub. result.rek. I E en II A 2).

Lijst van de dotaties aan «Verenigingen en groeperingen verbonden aan de partij»:

Opgave van de «Bijdragen van de fractie» - 5. «Anderen»

5. AANTEKENINGEN VAN DE REVISOR

De werkzaamheden die wij hebben uitgevoerd, met het oog op het opstellen van het financieel verslag, zijn aangepast enerzijds aan de opdracht conform artikel 23 van de wet en anderzijds aan de aard van de activiteiten zoals die zich weerspiegelen in de rekeningen. De benadering onderscheidt zich aldus van deze die ontwikkeld is voor de controle van de rekeningen van een onderneming.

Rekening houdend met de specifieke objectieven van onderhavig financieel verslag, bepaald in gemeenschappelijk overleg met de Controlecommissie, kunnen wij bevestigen

dat:

- de jaarrekening opgesteld is volgens het schema, uitgevaardigd door de controlecommissie;
- zij voortvloeit, zonder toevoeging of weglating, uit de boekhouding van de entiteiten vermeld onder punt2 supra;
- het gebruikte rekeningstelsel conform is aan datgene, opgesteld door de Controlecommissie, aangepast aan de gewijzigde verslaggeving voor politieke partijen;
- de boekingen geschieden aan de hand van gedagtekende verantwoordingsstukken, waarnaar zij verwijzen.

Opgemaakt te Brussel, 11 maart 1997

Doms Willy
Bedrijfsrevisor

SAMENVATTING VAN HET FINANCIEEL VERSLAG

Voor de VLAAMSE LIBERALEN EN DEMOKRATEN, partij van de Burger, heeft ondergetekende bedrijfsrevisor Doms Willy, financieel verslag uitgebracht conform artikel 23 van de wet van 4 juli 1989.

De vormgeving van dit financieel verslag werd goedgekeurd door de Controlecommissie die werd opgericht krachtens artikel 1 van voornoemde wet.

De jaarrekening opgenomen in het verslag behelst de activiteiten over de periode van 1 januari 1996 tot 31december 1996 van de partij VLAAMSE LIBERALEN EN DEMOKRATEN (nationaal secretariaat), alsook van de VZW's LIBERA en CENTRUM VOOR MAATSCHAPPELIJKE INFORMATIE.

De resultaten van het boekjaar, die uit de jaarrekening voortvloeien, vatten volgende gegevens samen:

Opgemaakt te Brussel op 11 maart 1997

Doms Willy
Bedrijfsrevisor

4. SOCIALISTISCHE PARTIJ (S.P.)

Financieel verslag

Boekjaar 1996

1. INLEIDING EN VERLOOP VAN DE OPDRACHT

1.1. Inleiding

Overeenkomstig artikel 23 van de Wet van 4 juli 1989 (gewijzigd door het artikel 10 van de Wet van 19 mei 1994) betreffende de beperking en de controle van de verkiezingsuitgaven voor de verkiezingen van de Federale Kamers, de financiering en de open boekhouding van de politieke partijen heb ik de eer U verslag uit te brengen over de uitvoering van het mandaat dat mij door de algemene vergadering van de VZW SOCFIN van 23 december 1996 is toevertrouwd.

Onze controleopdracht werd ons recent toevertrouwd en heeft betrekking op het boekjaar afgesloten op 31december 1996 en geldt onze opinie over de resultatenrekening in de mate dat deze niet beïnvloed werd door elementen ontstaan in vorige boekjaren. Derhalve hebben wij geen werkzaamheden uitgevoerd op de openingssaldi van de rekeningen. Wat het vorig boekjaar betreft, verwijzen wij naar het financieel verslag van onze confrator W.E. De Mey van 20 maart 1996.

Overeenkomstig artikel 24 van de Wet is het verslag gericht aan de Minister van Financiën, aan de Voorzitters van de Kamer van Volksvertegenwoordigers en van de Senaat en aan de Controlecommissie.

Dit financieel verslag heeft betrekking op de jaarrekening die de balans, de resultatenrekening en de toelichting omvat, van de politieke partij SOCIALISTISCHE PARTIJ.

Deze jaarrekening stemt overeen met de consolidatie van de rekeningen van de entiteiten, zoals bedoeld in punt 2 (cfr. infra).

2. IDENTIFICATIE VAN DE ENTITEITEN

2.1. Politieke partij

Benaming: Socialistische Partij
Adres: Keizerslaan 13, 1000 BRUSSEL
Tel.: (02)548.32.11

2.2. De in artikel 22 van de financieringswet bedoelde instelling

Benaming: Socialistische Stichting voor Beheer en Financiën (SOCFIN)
Adres: Keizerslaan 13, 1000 BRUSSEL

Beheerraad:

- Louis TOBBACK, Senator, Voorzitter van de Socialistische Partij, Goede Haardlaan 10 te 3001HEVERLEE
- Linda BLOMME, Nationaal Secretaris van de Socialistische Partij, Lode Brionstraat 19, 2610 WILRIJK - ANTWERPEN, penningmeester
- Gilbert BOSSUYT, Fraktievoorzitter van de SP in het Vlaamse Parlement, Edgard Tinelstraat 7, 8930MENEN
- Guido TRIEST, Secretaris van de Raad van Beheer van de V.Z.W. SEVI, Beekstraat 8, 9255 BUGGENHOUT
- Lode HANCKE, Ere-volksvertegenwoordiger, L. Van Berckenlaan 38, 2600 BERCHEM

Datum van oprichting: 18 juli 1989.

2.3. VZW die giften en andere financiële middelen verzamelt

Benaming: Aktie en Informatie (in liquidatie)
Adres: Keizerslaan 13, 1000 BRUSSEL

Beheerraad:

- Linda BLOMME, Nationaal Secretaris, Lode Brionstraat 19, 2610 WILRIJK
- Lode HANCKE, Ere-volksvertegenwoordiger, L. Van Berckenlaan 38, 2600 BERCHEM
- Gilbert BOSSUYT, Fraktievoorzitter van de SP in het Vlaamse Parlement, Edgard Tinelstraat 7, 8930MENEN
- Fred ERDMAN, Senator, Amerikalei 25/27 bus 16, 2000 ANTWERPEN
- Guido TRIEST, Secretaris van de Raad van Beheer van de V.Z.W. SEVI, Beekstraat 8, 9255 BUGGENHOUT

Datum van oprichting: 17 september 1987.

3. ADMINISTRATIEVE EN BOEKHOUDKUNDIGE ORGANISATIE

3.1. Administratieve organisatie

De partijgeledingen hebben een afzonderlijke boekhouding en administratie welke niet nationaal gecentraliseerd worden.

Onder de partijgeledingen wordt verstaan de federaties en afdelingen, die autonomie hebben, zowel op het vlak van aanwending van hun middelen als van de boekhoudkundige verwerking ervan. Deze laatsten zijn dan ook niet geïntegreerd in de boekhouding van de partij zoals hiervoor gedefinieerd, en die het voorwerp van ons verslag uitmaken.

3.2. Methode van boekhouden

De boekhouding van elke entiteit wordt afzonderlijk bijgehouden volgens een systeem van boeken en rekeningen, overeenkomstig de regels van het dubbel boekhouden.

De boekhouding is aangepast aan de aard en de omvang van de activiteiten van elke entiteit.

Het rekeningenstelsel is afgeleid van de minimumindeling van het algemeen rekeningenstelsel, aangepast aan de aard van de activiteiten van elke entiteit.

De kosten van de activiteiten worden opgenomen in de kosten van het boekjaar wanneer ze rechtstreeks kunnen toegewezen worden aan de activiteiten van deze periode. De dotaties aan de partijgeledingen daarentegen worden opgenomen op het moment van hun betaling.

De opbrengsten worden in het resultaat opgenomen vanaf het ogenblik dat een vordering juridisch vaststaat en zeker is met uitzondering van de lidgelden. Deze worden geboekt in de opbrengsten na hun ontvangst en doorstorting vanuit de partijgeledigen.

3.3. Waarderingsregels

De hierbijgevoegde rekeningen worden in principe opgesteld op basis van de boekhoudkundige beginselen en waarderingsregels in overeenstemming met de wet van 17 juli 1975 en in uitvoering van deze Wet uitgevaardigde Koninklijke Besluiten. Het continuiteitsprincipe met betrekking tot de toegepaste boekings- en waarderingsregels werd gerespecteerd.

Dit houdt onder meer in dat:

De immateriële vaste activa worden afgeschreven over een looptijd van 5 jaar (lineair).

De vaste activa worden als volgt afgeschreven:

Gedurende het boekjaar 1996 werden de afschrijvingstermijnen met betrekking tot computers, meubilair en rollend materieel gewijzigd. De impact op het resultaat van het boekjaar is echter niet belangrijk.

- De voorraden worden gewaardeerd tegen kostprijs of tegen marktwaarde indien deze laatste lager is dan de kostprijs. In dit verband werd een afwaardering voor verouderde stock doorgevoerd van BEF 1.855.707.

- De vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Waardeverminderingen voor dubieuze of oninbare vorderingen worden geboekt en afgetrokken van de posten van het aktief waarop ze betrekking hebben. In dit verband werd een afwaardering voor oninbare vorderingen doorgevoerd van (afgerond) BEF 2.600.000.

- Voorzieningen voor risico's en kosten worden aangelegd in functie van de te verwachten kosten en uitgaven voor het volgend boekjaar, in de mate dat zij op balansdatum waarschijnlijk of zeker zijn en kunnen gewaardeerd of geraamd worden op basis van objectieve beoordelingscriteria door de Raad van Beheer. In het ander geval, worden de kosten en uitgaven ten laste gelegd van het boekjaar van betaling.

Met betrekking tot de voorziening voor verkiezingsuitgaven hebben wij vastgesteld dat in 1996 een bedrag van BEF10 miljoen opgenomen werd in de voorziening, en een totaal bedrag van BEF 10 miljoen doorgestort werd naar de federaties voor de decentrale werking. De aangroei van de provisie in de boeken van de VZW SOCFIN is dus BEF 10 miljoen (of 12,5 % van de dotaties), in vergelijking met BEF 20 miljoen verleden jaar (of 25 % van de dotaties).

- De schulden (op meer dan één jaar - op ten hoogste één jaar) en de overlopende rekening (passief) worden gewaardeerd aan nominale waarde. Er wordt rekening gehouden met de nog te betalen kosten op balansdatum die betrekking hebben op het lopende boekjaar. In dit verband werd een voorziening voor vakantiegeld opgesteld ten belope van BEF6.138.678 en evenals voor het gedeelte de nog te betalen huurlast ten belope van BEF975.943

- Wat de opbrengsten betreft, deze worden geboekt op het tijdstip van de effectieve inning ervan, meer bepaald worden de lidgelden geboekt na ontvangst en doorstorting vanuit de federaties naar de nationale zetel. Een toerekening van deze baten aan het boekjaar waarop zij betrekking hebben zou resulteren in een meeropbrengst in het betrokken boekjaar, echter in de mate dat de effectieve inning ervan zeker is.

- Er werden geen verkiezingsuitgaven geaktiveerd.

Voor meer details in verband met de waarderingsregels verwijzen wij naar de toelichting bij de jaarrekening.

4. JAARREKENING

De jaarrekening omvat de balans en de resultatenrekening en de toelichting overeenkomstig artikel 23 van de Wet van 4 juli 1989 (gewijzigd door het artikel 10 van de Wet van 19 mei 1994) betreffende de beperking en de controle van de verkiezingsuitgaven voor de verkiezingen van de Federale Kamers, de financiering en de open boekhouding van de politieke partijen.

De opschriften van de rekeningen en de rubrieken zijn aangepast aan de aard en de omvang van de activiteiten van een politieke partij.

De jaarrekening geeft in één enkel document de gegevens weer, komende van de twee VZW's en de Partij (feitelijke vereniging). Deze jaarrekening stemt overeen met de som van elke individuele rekening van de drie entiteiten (voor de VZW Aktie en Informatie enkel de resultatenrekening) na correctie voor de onderlinge transacties. Het geconsolideerd resultaat heeft tot doel een globaal overzicht te geven van de financiële toestand van de politieke partij.

Tijdens het boekjaar 1996 heeft de Raad van Beheer beslist de VZW Aktie en Informatie liquideren. Wij hebben vastgesteld dat het bankoverschot, zijnde BEF 5.846.343 zoals statutair bepaald, in de boekhouding van de Socialistische Partij werd opgenomen. Wij hebben zelf geen controlewerkzaamheden uitgevoerd op de liquidatie. Wel hebben wij de bewegingen tussen de door onze confrator W.E. De Mey & Co. Bedrijfsrevisoren, vertegenwoordigd door de heer W.E. De Mey, gecertifieerde saldi en het uiteindelijke liquidatiesaldo nagekeken. Wij hebben inmiddels vastgesteld dat de formele procedures voor de liquidatie in uitvoering zijn.

De aanverwante componenten en nevenorganisaties (inclusief de federaties, de afdelingen en de fracties) worden in dit verslag als derden beschouwd. De juistheid van openstaande rekeningen met deze entiteiten ten gevolge van de onderlinge transacties werd ons verzekerd door middel van saldobevestigingen indien van toepassing.

Ook dient vermeld te worden dat de bedragen vermeld in de resultatenrekening onder hoofdingen IBGiften V.Z.W. en IC Giften, rekeningen of legaten, bijdragen betreffen komende van onder andere mandatarissen.

5. AANTEKENINGEN VAN DE REVISOR

De werkzaamheden die wij hebben uitgevoerd, met het oog op het opstellen van het financieel verslag, zijn aangepast enerzijds aan de opdracht conform artikel 23 van de Wet (gewijzigd door het artikel 10 van de Wet van 19 mei 1994) en anderzijds aan de aard van de activiteiten zoals die zich weerspiegelen in de rekeningen.

De benadering onderscheidt zich aldus van deze die ontwikkeld is voor de controle van de rekeningen van een onderneming.

Rekening houdend met de specifieke objectieven van onderhavig financieel verslag, bepaald in gemeenschappelijk overleg met de Controlecommissie, kunnen wij bevestigen dat:

de jaarrekening opgesteld is volgens het schema, uitgevaardigd door de Controlecommissie;

zij voortvloeit, zonder toevoeging of weglating, uit de boekhouding van de verenigingen vermeld onder het punt 2 supra;

het gebruikt rekeningenstelsel conform is aan datgene uitgevaardigd door de Controlecommissie (dit kan worden afgeleid uit het schema, maar een echt aangepast rekeningenstelsel met verplichte rekeningnummers is o.i. nog niet beschikbaar);

de boekingen geschieden aan de hand van gedagtekende verantwoordingsstukken waarnaar zij verwijzen.

6. SAMENVATTING VAN HET FINANCIEEL VERSLAG

Voor de Socialistische Partij heeft het college van Commissaris-revisoren KPMG Bedrijfsrevisoren, vertegenwoordigd door de Heer W. Van Aerde en M. Swaelen en Co. Bedrijfsrevisoren vertegenwoordigd door de Heer M. Swaelen financieel verslag uitgebracht conform artikel 23 van de Wet van 4 juli 1989 (gewijzigd door artikel 10 van de Wet van 19 mei 1994).

De vormgeving van dit financieel verslag werd goedgekeurd door de Controlecommissie die werd opgericht krachtens artikel 1 van de voornoemde Wet.

De jaarrekening opgenomen in dit verslag, behelst de activiteiten van het Nationaal Secretariaat van de Socialistische Partij, van de VZW SOCFIN, opgericht conform artikel 22 van de Wet van 4 juli 1989 en van de VZW Aktie en Informatie (in liquidatie).

De activiteiten behelzen de periode van 1 januari 1996 tot 31 december 1996.

De resultaten van het boekjaar, die uit de jaarrekening voortvloeien, vatten volgende gegevens samen:

Opgemaakt te Brussel, op 26 maart 1997.

Het College van Commissarissen-Revisoren

Bijlage: het financieel verslag voor het boekjaar eindigend op 31 december 1996.

7. BIJLAGEN

1. BALANS

2. RESULTATENREKENING

3. TOELICHTING

1. EVOLUTIE VAN HET PATRIMONIUM

2. STAAT VAN DE VASTE ACTIVA

3. EVOLUTIE VAN DE VOORZIENINGEN VOOR RISICO'S EN KOSTEN

4. LIDGELDEN

5. DIVERSE PRESTATIES

Uitsplitsing van de post I van de courante opbrengsten, indien deze een belangrijk bedrag vertegenwoordigt.

6. PERSONEELKOSTEN

7. KOSTEN VAN PROPAGANDA, RECLAME EN VERKIEZINGSUITGAVEN

8. UITZONDERLIJKE RESULTATEN

9. GESPAARDE BEDRAGEN

10. SAMENVATTING VAN DE WAARDERINGSREGELS

Met andere woorden de politiek i.v.m. de samenstelling van afschrijvingen, waardeverminderingen, voorzieningen, reserves en herwaardering.

a) Immateriële vaste activa

De immateriële vaste activa zijn gewaardeerd tegen aanschaffingswaarde. Zij worden afgeschreven volgens de lineaire methode op basis van de verwachte levensduur van 5 jaar of 20%.

b) Materiële vaste activa

De materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen aanschaffingswaarde. Zij worden afgeschreven volgens de lineaire methode op basis van de verwachte levensduur.

c) Financiële vaste activa

De financiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen aanschaffingswaarde.

11. VERENIGING EN GROEPERINGEN VERBONDEN MET DE PARTIJ

De lijst van de verenigingen en groeperingen verbonden met de partij, die bijdragen betaald hebben en/of die genoten hebben van dotaties, wordt hierna opgenomen, met vermelding van de zetel, de rechtsvorm en de gestorte en/of ontvangen bedragen (rub. Resultatenrekening. I.E. en II.A.2).

Dotaties aan partijgeledingen:

5. PARTI REFORMATEUR LIBERAL (P.R.L.)

RAPPORT FINANCIER

Exercice 1996

CHAPITRE 1. INTRODUCTION

Le présent rapport a été établi en application de l'article 23 de la loi du 4 juillet 1989 relative à la limitation et au contrôle des dépenses électorales ainsi qu'au financement et à la comptabilité ouverte des partis politiques, et en vertu de ma désignation en qualité de Reviseur par le Conseil d'Administration de l'A.S.B.L. GESTION ET ACTION LIBERALE en date du 21 mars 1994.

Il est adressé, conformément à l'article 24 le la loi, au Ministre des Finances et aux Présidents de la Chambre des Représentants et du Sénat, ainsi qu'à la Commission de Contrôle.

Ce rapport financier porte sur les comptes annuels de l'ASBL Gestion et Action Libérale (en abrégé GAL).

CHAPITRE 2. IDENTIFICATION DES ENTITES

2.1. Parti politique

Parti Réformateur Libéral (en abrégé P.R.L.)
rue de Naples 41
1050 Bruxelles.

2.2. ASBL de gestion (article 22 de la loi)

ASBL Gestion et Action Libérale (en agrégé G.A.L.)
rue de Naples 41
1050 Bruxelles.

Cette ASBL a été créée le 20 juillet 1989.

Les statuts de cette ASBL ont été publiés à l'annexe du Moniteur Belge du 5 octobre 1989.

L'arrêté royal du 31 juillet 1989 agrée ladite institution comme étant habilitée à recevoir les dotations pour le financement des partis politiques.

Les Membres du Conseil d'Administration sont, au 31.12.1996:

- Louis MICHEL
- Serge KUBLA
- Antoine DUQUESNE
- François-Xavier de DONNEA
- Daniel DUCARME
- Didier REYNDERS
- Lucien VANDERMEULEN
- Michel FORET

2.3. ASBL récoltant des dons (article 71 du C.I.R. ancien)

Compte tenu des nouvelles dispositions contenues dans la loi 18juin 1993 modifiant la loi du 4 juillet 1989 relative à la limitation et au contrôle des dépenses électorales ainsi qu'au financement et à la comptabilité ouverte des partis politiques, cette ASBL n'avait plus raison d'exister.

Elle a été dissoute en date du 13 décembre 1993 à l'issue d'une assemblée générale extraordinaire.

2.4. Autres ASBL

Il n'y a pas d'autres ASBL à prendre en considération. Le comptabilité et la gestion du parti politique sont localisées dans la seule ASBL dite de gestion (voir 2.2).

CHAPITRE 3. ORGANISATION COMPTABLE ET ADMINISTRATIVE

3.1. Organisation administrative

Les dirigeants du PRL ont, dès la publication de la loi du 4 juillet 1989, décidé de créer l'ASBL GAL et d'intégrer dans cette seule ASBL toutes les opérations comptables et administratives relatives à l'association de fait qu'est le parti politique.

Cette décision a été entérinée lors du Conseil d'Administration tenu le 17 janvier 1990.

Il n'existe donc pas, depuis lors, de comptabilité du parti en dehors de l'ASBL Gestion et Action Libérale.

Cette ASBL recueille notamment les recettes suivantes:

les dotations prévues par la Loi du 4.7.1989

les contributions des Groupes parlementaires de la Chambre et du Sénat et d'autres Institutions parlementaires

les cotisations des Membres.

L'ASBL comptabilise et prend en charge toutes les dépenses (fonctionnement, personnel, amortissements, etc..) relative au fonctionnement du parti.

Par contre, les opérations réalisées par les Fédérations nationales ou régionales, par les Sections, par les Groupes parlementaires auprès des différentes assemblées fédérales, régionales et communautaires, ne sont nullement reprises dans la comptabilité de l'ASBL GAL. Ces entités restent totalement indépendantes et autonomes tant en ce qui concerne l'affectation de leurs ressources qu'en matière de tenue de la comptabilité.

3.2. Méthode comptable

Le comptabilité de l'ASBL est tenue selon un système de livres et de comptes et conformément aux règles usuelles de la comptabilité en partie double.

Le plan comptable s'inspire du plan comptable minimum normalisé qui a été, bien entendu, adapté aux activités liées à l'objet social de l'ASBL.

La comptabilité est appropriée à la nature et à l'étendue des activités de chaque entité.

Les coûts des activités sont considérés comme des charges de l'exercice lorsqu'ils peuvent être mis directement en relation avec les activités de cette période. Nous avons donc bien une comptabilité d'exercice pour l'ensemble des opérations à l'exception des éventuelles dotations à des composantes du parti. Dans ce cas, la charge est prise au moment de son décaissement.

Les produits sont comptabilisés en résultats dès qu'il existe une créance certaine et incontestable. En ce qui concerne les cotisations des membres, elles sont enregistrées en produits au moment de leur encaissement.

3.3. Règles d'évaluation

Les principales règles d'évaluation sont les suivantes:

a.les créances et dettes sont estimées à leur valeur nominale

b.les immobilisations corporelles acquises à l'état neuf (mobilier, machines de bureau, etc..) sont amorties en 4 ans.

c.les immobilisations corporelles acquises en occasion sont amorties en deux ans.

Tout comme les années précédente, il n'y a aucune immobilisation incorporelle mentionnée à l'actif de l'ASBL. Il n'y a donc pas de décision à prendre par le Conseil d'Administration à leur sujet.

3.4. Documents disponibles

Afin de nous permettre de rédiger le présent rapport, l'ASBL disposait également d'un bilan et d'un compte de résultats et d'un tableau de l'évolution du patrimoine.

Ces documents ont d'ailleurs été approuvés par une assemblée générale dûment convoquée à cette fin.

Nous avons également pris connaissance du rapport de gestion établi par le Conseil d'Administration.

CHAPITRE 4. COMPTES ANNUELS

Les comptes annuels comprennent le bilan, le compte de résultats, ainsi que l'annexe conformément au prescrit de la loi du 4 juillet 1989 relative à la limitation et au contrôle des dépenses électorales ainsi qu'au financement et à la comptabilité ouverte des partis politiques, telle que modifiée par la loi du 19 mai 1994 se référant à l'arrêté royal du 8 octobre 1976 relatif aux comptes annuels des entreprises.

Les intitulés des comptes et des rubriques ont été adaptés aux caractéristiques des activités d'un parti politique.

Les comptes annuels regroupent sur un seul document les données provenant de la seule asbl GAL.

ANNEXES

ANNEXE 1 : EVOLUTION DU PATRIMOINE (Rubrique 1 du passif)

ANNEXE 2: ETAT DES IMMOBILISATIONS

ANNEXE 3: EVOLUTION DES PROVISIONS POUR RISQUES ET CHARGES (rubrique 2 du passif)

ANNEXE 4: COTISATIONS DES MEMBRES

ANNEXE 5: PRESTATIONS DIVERSES

Ventilation de la rubrique 1.I des produits courants si celle-ci représente un montant important

ANNEXE 6: COUTS DE PERSONNEL

ANNEXE 7: CHARGES DE PROPAGANDE ET DE PUBLICITE SUPPORTEES DANS L'EXERCICE

ANNEXE 8: RESULTATS EXCEPTIONNELS

ANNEXE 9: EPARGNE

ANNEXE 10: RESUME DES REGLES D'EVALUATION

a) Immobilisations incorporelles

SANS OBJET. Les dirigeants de l'ASBL ont pris comme décision de maintenir en charges toutes les dépenses électorales. Il n'y a donc pas d'activation de ces dépenses.

b) Immobilisations corporelles

- Immeubles : amortissements sur 20 ans.

- Aménagements dans l'immeuble: amortissements sur 15 ans.

- Machines de bureau : amortissements sur 4 ans.

- Matériel roulant : amortissements sur 5 ans.

- Mobilier de bureau : amortissements sur 10 ans.

- Matériel en leasing: amortissements selon le même plan que le remboursement de la dette de leasing.

c) Immobilisations financières

Les garanties et cautions versées sont estimées à la valeur nominale.

d) Réserves affectées

Sans objet.

e) Plus-value de réévaluation

Sans objet.

f) Provisions pour propagande électorale

Selon l'estimation des frais envisagés pour le futur, la provision est constituée.

g)Autres provisions

Sans objet.

ANNEXE 11: ASSOCIATIONS ET GROUPEMENTS LIES AU PARTI

La liste des associations et groupements liés au parti qui ont versé des contributions au parti et/ou ayant bénéficié de dotations est reprises ci-dessous, avec mention du siège, de la forme juridique et du montant versé ou reçu. (rubriques 1 E et 2 A2 du compte de résultat).

CHAPITRE 5. OBSERVATIONS DU REVISEUR

Les travaux que nous avons effectués pour l'établissement de ce rapport financier sont appropriés d'une part à la mission prescrite par l'article 23 de la loi et d'autre part à la nature des activités qui doivent se refléter dans les comptes. La démarche se distingue dès lors de celle qui est développée dans la revision des comptes d'une entreprise.

Eu égard aux objectifs spécifiques du présent rapport financier définis en concertation avec la commission de contrôle, nous sommes en mesure de confirmer que:

- les comptes annuels ont été établis selon le schéma arrêté par le commision de contrôle;
- ils découlent sans addition ni omission de la comptabilité des associations identifiées au chapitre 2 ci-dessus;
- le plan comptable utilisé est conforme à celui arrêté par la Commission de contrôle;
- les écritures comptables s'appuient sur des pièces justificatives datées et portant un indice de référence à celles-ci.

Nous voudrions bien attirer l'attention sur le fait que les opérations comptables, financières et administratives réalisées par les Fédérations nationales ou régionales, par les Sections, par les Groupes parlementaires auprès des différentes assemblées fédérales, régionales et communautaires, NE SONT NULLEMENT REPRISES DANS LA COMPTABILITE DE L'ASBL GAL.

Ces entités restent totalement indépendantes et autonomes tant en ce qui concerne l'affectation de leurs ressources qu'en matière de tenue de la comptabilité.

La Commission de Contrôle n'a, à ce sujet, pas encore précisé exactement et/ou élargi la définition d'un parti politique.

Notre rapport financier se limite donc à la seule ASBL G.A.L.

Fait à Bruxelles, le 11 février 1997,

SPRL Eric MATHAY & C° - Reviseurs d'Entreprises représentée par Eric MATHAY, Reviseurs d'Entreprises

CHAPITRE 6. RESUME DU RAPPORT FINANCIER

Le rapport financier relatif au Parti Réformateur Libéral a été établi par le Reviseur d'Entreprises, M. Eric MATHAY représentant la SPRL Eric MATHAY & C° - Reviseurs d'Entreprises, conformément à l'article 23 de la loi du 4 juillet 1989.

La forme de ce rapport financier a été approuvée par la Commission de contrôle instituée par l'article 1er de la même loi.

Les comptes annuels figurant dans le rapport couvrent les activités de la période du 1^er janvier au 31décembre 1995 pour l'ASBL Gestion et Action Libérale créée en vertu de l'article 22 de la loi du 4 juillet 1989.

Les résultats de l'exercice découlant des comptes annuels fournissent en synthèse les informations suivantes:

Nous voudrions bien attirer l'attention sur le fait que les opérations comptables, financières et administratives réalisées par les Fédérations nationales ou régionales, par les Sections, par les Groupes parlementaires auprès des différentes assemblées fédérales, régionales et communautaires, NE SONT NULLEMENT REPRISES DANS LA COMPTABILITE DE L'ASBL GAL.

Ces entités restent totalement indépendantes et autonomes tant en ce qui concerne l'affectation de leurs ressources qu'en matière de tenue de la comptabilité.

La Commission de Contrôle n'a, à ce sujet, pas encore précisé exactement et/ou élargi la définition d'un parti politique.

Notre rapport financier se limite donc à la seule ASBL G.A.L.

Fait à Bruxelles, le 11 février 1997,

SPRL Eric MATHAY & C°-Reviseurs d'Entreprises représentée par Eric MATHAY.

6. PARTI SOCIAL CHRÉTIEN (PSC)

RAPPORT FINANCIER

Exercice 1996

1. INTRODUCTION

Le présent rapport a été établi en application de l'article 23 de la loi du 4 juillet 1989 relative à la limitation et au contrôle des dépenses électorales ainsi qu'au financement et à la comptabilité ouverte des partis politiques, et en vertu de ma désignation en qualité de reviseur par le Conseil d'Administration de l'ASBL ACTION SOLIDAIRE en date du 11 décembre 1989.

Il est adressé, conformément à l'article 24 de la loi, au Ministre des Finances et aux Présidents du Sénat et de la Chambre des Représentants, ainsi qu'à la Commission de Contrôle. Ce rapport financier porte sur les comptes annuels du Parti Social Chrétien, comprenant le bilan, le compte de résultats et l'annexe. Ces comptes annuels correspondent à la consolidation des entités visées au point 2 ci-dessous.

2. IDENTIFICATION DES ENTITÉS

2.1. Parti politique

Parti Social Chrétien
rue des Deux Églises 45
1000 BRUXELLES

2.2. ASBL de gestion

ASBL ACTION SOLIDAIRE
rue des Deux Églises 41
1000 BRUXELLES

Membres du Conseil d'Administration

ASBL constituée le 28 janvier 1975. Statuts publiés au Moniteur Belge du 20 mars 1975 sous le n° 1697.

2.3. ASBL récoltant des dons

ASBL CENTRE 2000
rue des Deux Églises 41
1000 BRUXELLES

Cette association a été mise en liquidation en 1996 et son patrimoine a été transféré à l'ASBL ACTION SOLIDAIRE.

3. ORGANISATION COMPTABLE ET ADMINISTRATIVE

3.1. Organisation administrative

Les ressources du PSC National sont désormais encaissées par l'association ACTION SOLIDAIRE, ASBL de gestion, à l'exception des cotisations des membres, qui sont versées sur un compte financier ouvert au nom du PSC National - Association de fait.

L'ASBL ACTION SOLIDAIRE centralise l'ensemble des dotations, dons, contributions des groupes et autres produits du PSC National et les affecte à la couverture des frais de fonctionnement, des frais de propagande et aux différentes composantes. Celle-ci comprennent, notamment, les fédérations et sections locales ainsi que les associations et groupements nationaux et internationaux liés au parti.

Il importe de souligner, à nouveau, que ces composantes gèrent d'une manière autonome leurs ressources et que leurs comptabilités sont tenues selon leurs propres organisations administratives. A l'instar des précédents exercices, les comptes présentés dans ce rapport n'intègrent, dès lors, pas la situation financière, les produits et les charges de ces composantes. Cette pratique satisfait aux dispositions actuelles de la législation applicable et à l'interprétation de celle-ci par la Commission de Contrôle. Toutefois, il est évident qu'elle ne favorise pas la comparabilité des comptes annuels des partis politiques et qu'elle ne rencontre pas avec pertinence les attentes en matière de transparence. Seule une définition plus large du périmètre couvert par le rapport financier, englobant sous forme consolidée l'ensemble des composantes, serait susceptible d'améliorer sensiblement l'intérêt et la qualité de l'information financière, tout en permettant l'autonomie d'organisation administrative des partis politiques.

Mentionnons que les cotisations des membres sont encaissées par le PSC-Secrétariat National et rétrocédées aux entités locales après retenue d'une participation aux frais de fonctionnement.

3.2. Méthodes comptables

Les méthodes comptables sont restées identiques à celles appliquées les exercices précédents.

Le Secrétariat National, en tant qu'association de fait, ainsi que l'ASBL tiennent une comptabilité distincte selon des principes identiques, en recourant à l'utilisation d'un outil informatique.

La comptabilité est tenue sous un système de livres de comptes conformément aux règles usuelles de la comptabilité en partie double. Elle est adaptée à la nature et à l'étendue des activités de chaque entité.

Les comptes ouverts sont définis dans un plan comptable approprié, inspiré du schéma approuvé par la Commission de Contrôle.

Conformémént aux exercices précédents, les enregistrements comptables des produits et des charges courantes s'inspirent du principe de correspondance entre les charges et les produits relatifs à l'exercice, sans considération de la date de paiement ou d'encaissement. C'est-à-dire que les coûts des activités sont considérés comme des charges de la période lorsqu'ils peuvent être mis directement en relation avec les activités de l'exercice.

Toutefois, compte tenu des caractéristiques propres des activités, les dons et les cotisations sont enregistrés en produits dans l'exercice de leur encaissement.

3.3. Règles d'évaluation

Les règles d'évaluation appliquées lors de la clôture de l'exercice 1996 sont identiques à celles adoptées pour l'établissement des comptes annuels des précédents exercices. Elles sont exposées dans l'annexe au point X.

4. COMPTES ANNUELS

Les comptes annuels du PSC sont présentés à la fin du rapport sous la pagination P1 à P9.

Ils comprennent le bilan, le compte de résultats, ainsi que l'annexe conformément au prescrit de la loi du 4juillet 1989 relative à la limitation et au contrôle des dépenses électorales ainsi qu'au financement et à la comptabilité ouverte des partis politiques, telle que modifiée par la loi du 19 mai 1994 se référant à l'arrêté royal du 8 octobre 1976 relatif aux comptes annuels des entreprises.

Les intitulés de comptes et de rubriques ont été adaptés aux caractéristiques des activités d'un parti politique.

Les comptes annuels correspondent à la consolidation des comptes de l'ASBL ACTION SOLIDAIRE et du PSC - Secrétariat National, ainsi que de l'ASBL CENTRE 2000, en ce qui concerne ses recettes et ses dépenses jusqu'à sa mise en liquidation le 9 juillet 1996. Rappelons que, dans ce cas, la technique de la consolidation correspond à l'addition poste par poste des comptes des deux entités, après annulation des opérations réciproques.

Cette situation consolidée vise à fournir une vue globale de la situation financière et des résultats du parti politique au niveau national, en excluant du périmètre, selon la pratique actuellement admise, les différentes composantes définies sous le point 3.1.

5. OBSERVATIONS DU REVISEUR

Les travaux que j'ai effectués pour l'établissement de ce rapport financier sont appropriés d'une part, à la mission prescrite par l'article 23 de la loi et d'autre part, à la nature des activités qui doivent se refléter dans les comptes. La démarche se distingue dès lors de celle qui est développée dans la révision des comptes d'une entreprise.

Eu égard aux objectifs spécifiques du présent rapport financier définis en concertation avec la Commission de Contrôle, je suis en mesure de confirmer que:

- les compte annuels ont été établis selon le schéma arrêté par la Commission de Contrôle;

- ils découlent sans addition ni omission de la comptabilité des associations identifiées au point 2. ci-dessus;

- le plan comptable utilisé est conforme à celui arrêté par la Commission de Contrôle;

- les mouvements enregistrés en comptabilité s'appuient sur des pièces justificatives datées et portant un indice de référence à ceux-ci.

6. RÉSUMÉ DU RAPPORT FINANCIER

Le rapport financier relatif au Parti Social Chrétien a été établi par le reviseur d'entreprises, Monsieur Paul COMHAIRE, conformément à l'article 23 de la loi du 4 juillet 1989.

La forme de ce rapport financier a été approuvée par la Commission de Contrôle instituée par l'article 1^er de la même loi.

Les comptes annuels figurant dans le rapport couvrent la période du 1^er janvier au 31 décembre 1996 du Parti Social Chrétien (Secrétariat National) ainsi que de l'ASBL ACTION SOLIDAIRE, reconnue en vertu de l'article 22 de la loi du 4 juillet 1989, de même que les recettes et dépenses de l'ASBL CENTRE 2000 jusqu'au 9 juillet 1996, date de sa mise en liquidation.

Les résultats de l'exercice découlant des comptes annuels fournissent en synthèse les informations suivantes:

Fait à Liège, le 26 mars 1997.

P. COMHAIRE

COMPTES ANNUELS DU PSC

1. BILAN

2. COMPTE DE RESULTATS

3. ANNEXE

I. EVOLUTION DU PATRIMOINE (Rubrique I du passif)

II. ETAT DES IMMOBILISATIONS (Rubrique I, II, III de l'actif)

III. EVOLUTION DES PROVISIONS POUR RISQUES ET CHARGES (Rubrique II du passif)

IV. COTISATIONS DES MEMBRES

V. PRESTATIONS DIVERSES

VI. COUT DE PERSONNEL

VII. CHARGES DE PROPAGANDE ET DE PUBLICITE SUPPORTEES DANS L'EXERCICE

VIII. RESULTATS EXCEPTIONNELS

IX. EPARGNE

X. RESUME DES REGLES D'EVALUATION

Principes généraux

L'association se conforme aux règles d'évaluation prescrites par la législation comptable applicable aux entreprises ainsi qu'aux dispositions légales et réglementaires applicables pour la comptabilité des partis politiques.

a) Immobilisations incorporelles

Le conseil d'administration se réserve le droit de porter sous la rubrique de l'actif «Immobilisations incorporelles» les dépenses électorales supportées qui ne seraient pas entièrement couvertes par des provisions constituées antérieurement.

Dans ce cas, il en fera expressément mention dans son rapport à l'assemblée générale, en justifiant ce mode de comptabilisation et la durée d'amortissement. Celui-ci ne pourra excéder la durée normale d'une législature.

b) Immobilisations corporelles

Les immeubles sont portés à l'actif pour leur valeur d'acquisition. Ils peuvent faire l'objet d'une réévaluation sur base d'une expertise ou d'informations correctement fondées quant à la valeur du bien.

Leurs amortissements s'effectuent sur une période de 20 ans, portant sur la valeur d'acquisition, le cas échéant majoré des plus-values actées.

Les autres immobilisations sont comptabilisées à l'actif à leur valeur d'acquisition et amortis de la manière suivante:

- Mobilier: 20 %
- Matériel de bureau: 20%
- Centrale téléphonique: 20 %
- Matériel informatique: 20% - 25% - 33%
- Petite matériel: 100%
- Véhicule: 25 % et 20%

c) Immobilisations financières

Elles sont évaluées à leur valeur d'acquisition et font l'objet de réduction de valeur en cas de moins value durable.

d) Réserves affectées

Le conseil d'administration a la possibilité de proposer à l'assemblée générale la constitution de réserves affectées au financement d'investissements, par prélèvement sur le résultat de l'exercice.

e) Plus- values de réévaluation

Ainsi qu'il est déjà fait mention, des réévaluations pourront être actées sur les immeubles.

f) Provisions pour propagandes électorales

Il est doté au terme de chaque exercice des provisions pour dépenses électorales spécifiques aux scrutins pour lesquels l'association doit intervenir financièrement.

Le montant et le rythme de la constitution de ces provisions sont arrêtés en concertation avec les groupes parlementaires des diverses assemblées fédérales, régionales et communautaires.

g) Autres provisions

Lors de l'établissement des comptes annuels, le conseil d'administration apprécie la nécessité de constituer de provisions pour faire face aux risques et charges probables liés aux activités de l'exercice écoulé, et en particulier en ce qui concerne les frais de gros entretien des immeubles.

XI. ASSOCIATIONS ET GROUPEMENTS LIES AU PARTI

La liste des associations et groupements liés au parti ayant bénéficié de dotations est reprises ci-dessous, avec mention du siège d'activité et de la forme juridique.

7. VLAAMS BLOK

FINANCIEEL VERSLAG

Boekjaar 1996

1. INLEIDING

Overeenkomstig artikel 23 van de wet van 4 juli 1989 betreffende de beperking en de controle van de verkiezingsuitgaven voor de verkiezingen van de federale Kamers, de financiering en de open boekhouding van de politieke partijen heb ik de eer u verslag uit te brengen over de uitvoering van het mandaat dat mij door de raad van bestuur van de v.z.w. Vlaamse Concentratie is toevertrouwd.

Overeenkomstig artikel 24 van de wet is het verslag gericht aan de Minister van Financiën, aan de Voorzitters van de Kamer van Volksvertegenwoordigers en van de Senaat en aan de Controlecommissie. Dit financieel verslag heeft betrekking op de jaarrekening, die de balans, de resultatenrekening en de toelichting omvat, van de politieke partij Vlaams Blok. Deze jaarrekening stemt overeen met de consolidatie van de rekeningen van de entiteiten, zoals bedoeld in punt 2.

2. IDENTIFICATIE VAN DE ENTITEITEN

2.1. Politieke partij

Feitelijke vereniging VLAAMS BLOK, Madouplein 8 b 9 ­ 1030 Brussel

2.2. De in artikel 22 van voormelde wet bedoelde instelling

V.Z. W. VLAAMSE CONCENTRATIE, Madouplein 8 b 9 1030 Brussel

Leden van de raad van bestuur:

- de heer Karel Dillen, voorzitter (tot 16 december 1996)

- de heer Frank Vanhecke, voorzitter (vanaf 16 december 1996)

- de heer Roeland Raes, secretaris

- Mevr. Patsy Vatlet, penningmeester

De v.z.w. werd opgericht op 20 juli 1989; de statuten werden gepubliceerd in de bijlage tot het Belgisch Staatsblad van 19 oktober 1989 onder nr. 14635.

2.3. Andere V.Z.W.'s

Niet van toepassing.

3. ADMINISTRATIEVE EN BOEKHOUDKUNDIGE ORGANISATIE

3.1. Administratieve organisatie

De v.z.w. Vlaamse Concentratie beheert de dotaties ontvangen in het kader van art. 16 van de wet van 4juli 1989 en went deze aan ten gunste van de feitelijke vereniging Vlaams Blok. De feitelijke vereniging int de lidgelden onder aftrok van de dotaties aan de partijgeledingen. Deze regionale entiteiten hebben zowel op het vlak van aanwending van hun middelen als van de boekhoudkundige verwerking ervan, autonomie. Deze laatsten zijn dan ook niet geïntegreerd in de boekhouding van de partij zoals hierboven gedefinieerd en die het voorwerp van mijn controle uitmaken.

3.2. Methode van boekhouden

De boekhouding van elke entiteit wordt gehouden volgens het systeem van de dubbele boekhouding en aangepast aan de aard en de omvang van de activiteit van elke entiteit.

De kosten van de activiteiten worden opgenomen in de kosten van het boekjaar wanneer ze rechtstreeks kunnen toegewezen worden aan de activiteiten van deze periode.

De opbrengsten worden in het resultaat opgenomen vanaf het ogenblik dat een vordering juridisch vaststaat en zeker is. De lidgelden worden geboekt in de opbrengsten op het moment van hun ontvangst, terwijl de hiermede verband houdende dotaties eveneens op dat ogenblik worden geboekt.

3.3. Waarderingsregels

- De waarderingsregels worden vastgesteld overeenkomstig de bepalingen van hoofdstuk II van het koninklijk besluit van 8 oktober 1976 met betrekking tot de jaarrekening van de ondernemingen.

- De waarderingsregels werden ten opzichte van het voorgaande boekjaar niet gewijzigd.

- De resultatenrekening wordt niet op een belangrijke wijze beïnvloed door opbrengsten en kosten die aan een vorig boekjaar moeten worden toegerekend.

- Voor de samenvatting van de waarderingsregels verwijs ik naar punt X van de toelichting.

4. JAARREKENING

4.1. Vergelijkbaarheid

De vergelijkbaarheid van de gegevens 1996 met 1995 is mogelijk zonder enige aanpassing in de voorstelling van de balans of de resultatenrekening. De bedragen van het vorig boekjaar zijn identiek met die welke eerder reeds werden medegedeeld.

4.2. Bijdragen van de fracties

In de resultatenrekening werd onder rubriek I.D.5 «Bijdragen van de fracties - andere» opgenomen

4.3. Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen

VLAAMS BLOK

1. BALANS

2. RESULTATENREKENING