6 historische zwembaden in Brussel

17 april 2024
Het zwembad van Sint-Joost-ten-Node, (c) A.de Ville de Goyet © urban.brussels

Zin om te zwemmen in een mooi en historisch kader? Wij doken de geschiedenis van de Brusselse openbare zwembaden in en vonden er zes die deel uitmaken van het Brusselse erfgoed. Klaar om te gaan pootjebaden?

De Baden van het Centrum, voorheen Baden van Brussel

Baantjes trekken met een panoramisch zicht op de Kapellekerk? Dat kan op de bovenverdieping in de Baden van het Centrum. Hoe? Door de kleine oppervlakte en onregelmatige vorm van het terrein zat er voor architect Maurice Van Nieuwenhuyse niets anders op dan de twee zwembaden op elkaar te plaatsen. Dankzij de erkerramen en reusachtige glaspartijen op het dak baden de zwembadruimten in natuurlijk licht. Een knap staaltje architectuur dat zijn oorspronkelijke art-deco-elementen heeft behouden. 

Het zwembad van Sint-Joost-ten-Node

Het zwembad van Sint-Joost-ten-Node is zonder twijfel een van de mooiste van Brussel. Dit prachtige openbare art-decogebouw, bouwjaar 1930 en erkend monument, werd tien jaar lang zorgvuldig gerestaureerd. Het resultaat mag er dan ook zijn. De grote gevel, de monumentale inkomhal en de rijen kleedkamers rond het zwembad en op de eerste verdieping werden allemaal bewaard.

Gemeentelijk zwembad Victor Boin (tijdelijk gesloten)

Het zwembad van Sint-Gillis is meer dan honderd jaar oud. Vandaag kan je nog steeds stomen in stijl in de oorspronkelijke Turkse baden, kleed je je om in een van de kleedhokjes op de galerijen en baad je in een prachtig art-decokader. Het tussenoorlogse glazen dak over de zwemhal dat op mooie dagen volledig kon worden geopend werd in 1980 vervangen door een metaalconstructie. Hiermee verloor Sint-Gillis haar seizoensgebonden openluchtzwembad. Vandaag liggen er op het dak 185m2 zonnepanelen die alles verwarmen. 

Het iconische zwembad is tijdelijk dicht voor grote renovatie- en veiligheidswerkzaamheden. 

Neptunium

Fans van modernistische architectuur moeten koers zetten naar Schaarbeek. Het Schaarbeekse zwembad Neptunium, ingehuldigd in de late jaren 1950, is een geslaagd voorbeeld van de pakketbootstijl. Dankzij de boegvormige elementen, patrijspoorten en relingen  in de centrale zwemhal, waan je je zo op een schip. Na een grondige renovatie (met o.a. een ultramodern toezichtsysteem met onderwatercamera's!) kan je hier weer naar hartenlust rondplonzen.

Het zwembad van Elsene (tijdelijk gesloten)

Het zwembad van Elsene, gebouwd in 1904, is het oudste zwembad van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De composiet gietijzeren kapitelen en het metalen gebinte van het zwembad van Elsene zijn het laatste overblijfsel van de typische structuur van de eerste overdekte zwembaden. Wist je dat de badhokjes met dubbele ingang heel vernieuwend waren toen het zwembad in Elsene voor het eerst openging? In het belang van de hygiëne moesten zwemmers verplicht een specifiek parcours volgen en een douche nemen. Een praktijk die nog steeds geldt in alle zwembaden. Voor wie niet kan wachten om in dit stukje architecturaal erfgoed te plonzen is het nog even geduld oefenen. Het zwembad van Elsene is door renovatiewerken gesloten voor het publiek. 

Empainhuis

Deze majestueuze residentie in art-decostijl is een van de must-sees van Brussel. Het statige openluchtzwembad neemt bijna de volledige achtertuin van het Empainhuis in beslag. De Zwitserse architect Michel Polak liet niets aan het toeval over. De strakke sobere lijnen van de villa worden weerspiegeld in het water, versterkt door blauwe mozaïeken tegels en omzoomd door een met een pergola overdekt terras. Het zwembad was een van de modernste van zijn tijd en heeft nog steeds een zeer hoog ‘Great- Gatsbygehalte’. Let op, het is niet toegestaan om te zwemmen. Op de hoeveelheid selfies staat dan weer geen limiet.