DE ZEE VROEGER
Nog een thema waar VLIZ op focust, is de geschiedenis van de zee. Door te weten hoe mensen vroeger met hun leefomgeving omgingen, begrijpen we niet alleen hun historische activiteiten, maar ook hoe het in het heden of de toekomst anders zou kunnen.
Een algemeen overzicht van alle bestaande literatuur over de geschiedenis van de Middenkust vindt men via de website de ‘Bibliografie van de Middenkust (BMK)’.
De ontstaansgeschiedenis van het VLIZ zelf (opgericht in 1999) gaat terug tot in de 19de eeuw. Pierre Joseph en later Eduard van Beneden beheerden een marien laboratorium op de Oostendse Oosteroever. Deze internationale voortrekkersrol werd door latere onderzoekscentra als het ZWI [Zeewetenschappelijk Instituut] en het IZWO [Instituut voor Zeewetenschappelijk Onderzoek] voortgezet. Het project Wetenschatten maakt deze zeewetenschappelijke geschiedenis toegankelijk.
Zeevisserij en oesterkweek op de Noordzee
De analyse van de (geschiedenis van de) zeevisserij is één van de voornaamste bekommernissen van het VLIZ. Niet alleen de samenstelling en statistieken van de visvangst; de voornaamste soorten en hun ecologische vereisten, verdienen onze aandacht, maar ook het wetgevend kader en de maatschappelijke belangen die eraan gekoppeld zijn. Naast een overzicht van deze informatie werd namelijk ook al grondig onderzocht hoe de vissersvloot in België vroeger was samengesteld en wie er actief was via onze databank van de Zeevisserij.
Ook oesters hebben altijd al een bijzondere rol gespeeld in de lokale visserij en maken niet voor niets een deel uit van onze identiteit. Het kweken van de dieren op (semi-)industrieel niveau gaat terug tot in het midden van de 18de eeuw en kende later talrijke vertakkingen in verschillende kustgemeentes (Oostende, Nieuwpoort, Blankenberge en Zeebrugge). Een gedetailleerd overzicht vindt men hier.
Maritieme archeologie en maritiem erfgoed
Strikt genomen behoort tot de bredere landschapshistorische geschiedenis ook de maritieme archeologie. Dit is de discipline die wrakken en cargo bestudeert op de bodem van de Noordzee, één van de drukste bevaren zeeën ter wereld. Dit gaat van vroegmoderne houten vaartuigen tot stalen onderzeeërs of vliegtuigwrakken uit de twee wereldoorlogen.
Daarnaast zijn er ook minder bekende vormen van erfgoed die op het VLIZ onderzocht worden.
Seascapes Past & Future
Ook landschapshistorische, oceanografische en geologische geschiedenis houdt het VLIZ dagelijks bezig. Paleolandschappen en verdronken landschappen zoals de geschiedenis van het befaamde eiland Testerep zijn slechts enkele thema’s die aan bod komen binnen de onderzoeksgroep rond ‘Seascapes Past & Future’ van het VLIZ. Daarnaast is er een bijzondere aandacht voor historisch kaartmateriaal, dat de evolutie van een landschap kan helpen reconstrueren. Een deel van dit kaartmateriaal werd beschikbaar gemaakt via het project Hisgiskust.
Maritime Society & History
Deze onderzoeksgroep bestudeert de interactie tussen mensen en de zee vanuit economisch, sociologisch en geschiedkundig oogpunt. Belangrijke thema’s binnen de maritieme geschiedenis in de 17de en 18de eeuw zijn onderzoek naar kapersbrieven enerzijds en de internationale handel vanuit Oostende anderzijds. Een ander thematiek is er met de ontwikkeling van het toerisme vanaf het einde van de 18de eeuw tot aan de Eerste Wereldoorlog. Oostende speelde daarbij een belangrijke rol.
Projecten
Where are All the (proglacial) Lake seDiments in the NOrth Sea Basin?
Imaging data and services for aquatic science
Nieuws
Van inkt naar pixels: kennis en informatie uit 'Het Visserijblad' digitaal ontsloten
