Vzw Neniu strijdt tegen online vriendschapsfraude: "Slachtoffers beseffen niet dat ze met iemand praten die niet echt bestaat"

De cijfers van de FOD economie zijn duidelijk. Tussen 1 januari en 11 oktober van dit jaar hebben 839 mensen een aangifte gedaan van vriendschapsfraude. In 2019 waren dat nog 718 aangiftes. Het aantal mensen dat het slachtoffer wordt van vriendschapsfraude stijgt dus. Maar die cijfers zeggen lang niet alles. Volgens Chantal De Pauw, woordvoerder van de FOD economie, is dit nog maar het topje van de ijsberg. "We zijn ervan overtuigd dat veel meer mensen het slachtoffer zijn maar dat men de fraude niet meldt omdat men nog te veel schaamte heeft."

Durf erover te praten

Dat vriendschapsfraude nog te veel taboe is, stelt ook Neniu vzw vast. Zij zetten zich sinds een aantal jaren in voor mensen die het slachtoffer worden van vriendschapsfraude. Initiatiefneemster Mary Ann Borgers vertelt op Radio2 over de werking van de vzw. Eerst en vooral vragen ze aandacht voor de problematiek. Die is volgens Borgers nog niet bekend genoeg. "Veel slachtoffers getuigen dat ze niet weten dat er zoiets als online vriendschapsfraude bestaat. Ze beseffen niet dat je online aan de praat kan geraken met iemand die niet echt bestaat. Het is dus uitermate belangrijk dat we hierover praten zodat meer mensen weten dat dit gebeurt."

Het tweede doel van de vzw is het begeleiden van de slachtoffers. "We zijn er voor de slachtoffers maar ook voor familieleden", aldus Mary Ann. "Wij garanderen dat we luisteren naar het verhaal. Dat is belangrijk want vaak vinden slachtoffers nergens anders een luisterend oor. Maar we gaan natuurlijk ook proberen helpen." 

De waarheid aanvaarden is vaak pijnlijk 

Om slachtoffers te kunnen helpen, moeten Mary Ann Borgers en de andere leden van de vzw in de meeste gevallen hun beste overtuigingskracht boven halen. "Voor een buitenstaander is het altijd duidelijk dat het over oplichting gaat. Maar voor de slachtoffers is dat niet zo. Die mensen voeren vaak al maandenlang elke dag innige conversaties met een man of vrouw van wie ze geloven dat die echt bestaat. Het is niet simpel om hen te doen inzien dat de innige liefdesrelatie of de intieme vriendschapsband niet bestaat." 

In veel gevallen zijn het volgens Borgers de familieleden van slachtoffers die bij Neniu aankloppen. "We praten met de familieleden over de geschikte aanpak. Als we foto's van de oplichters vinden op het internet, nemen we die mee als bewijs. Dan kunnen we aan de slachtoffers zeggen 'kijk, er zijn nog tientallen mensen die praten met een Amerikaanse marinier of een hopeloze vrouw die terug wil naar haar familie in Burkina Faso'. Zo wordt het duidelijk dat de intieme band een leugen is." 

Zo voorkom je vriendschapsfraude

Volgens Mary Ann Borgers zou er veel schade kunnen voorkomen worden als mensen durven praten over het feit dat ze zich soms eenzaam voelen. "Veel oplichters voelen dat hun slachtoffer eenzaam is en behoefte heeft aan een intieme relatie. Daar maken ze misbruik van om mensen in de val te lokken. Dus praat alsjeblieft met mensen in je omgeving als je je eenzaam voelt. Blijf niet achter dat scherm zitten om te chatten met iemand die je niet kent." 

Ze geeft ook een aantal concrete tips om vriendschapsfraude te herkennen en voorkomen:

• Beveilig je profiel op sociale media goed: gebruik een goed wachtwoord en stel bij voorkeur tweestapsverificatie in
• Zorg ervoor dat niet iedereen alles kan zien wat je deelt: je kan je profiel zodanig instellen dat alleen je vrienden je foto's zien
• Aanvaard geen vriendschapsverzoeken van mensen die je niet kent 
• Als je toch aan de praat geraakt met iemand, ga dan nooit in de op de vraag om geld te storten 

Neniu vzw

Wil je nog meer weten of vriendschapsfraude en de werking van Neniu vzw? Klik dan hier door naar de website. De vzw is ook altijd op zoek naar vrijwilligers.