Voorkom een boete na verbouwingen: wanneer moet je het kadastraal inkomen laten aanpassen en wanneer niet?
Als je aanpassingen doet aan je woning, moet je dat doorgeven aan de overheid om het kadastraal inkomen (KI) aan te passen. Als je dat niet doet, kun je een boete krijgen. De overheid controleert via steekproeven (en zelfs via immosites) of je KI nog up-to-date is. Hoe moet je dat nu precies doen?
Wat is het kadastraal inkomen?
Het kadastraal inkomen (KI) is een indicatie van de waarde van een woning. Het KI komt overeen met het jaarlijks netto-huurinkomen dat u in 1975 voor het onroerend goed zou ontvangen als u het verhuurt, vermenigvuldigd met 2,0915 (indexatiecoëfficiënt van 2023). Onder andere de ligging, de oppervlakte en het niveau van comfort spelen een rol.
Het kadastraal inkomen van een woning is het referentiepunt voor de overheid om belastingen en heffingen te berekenen, bijvoorbeeld de onroerende voorheffing.
Wanneer verandert het kadastraal inkomen van een woning?
Bij een nieuwe woning volgt er uiteraard een berekening van het KI. Maar dat bedrag kan doorheen de jaren veranderen, als je aanpassingen doet aan de woning.
KI wijzigt
Als je verbouwingen uitvoert die voor extra woonruimte zorgen en/of het comfort aanzienlijk verhogen, stijgt het KI. De aanbouw van een veranda, maar ook een verbouwing waardoor een zolder een slaapkamer wordt of het plaatsen van een carport, vallen daaronder. Bij zogenoemde comfortwerken moet het wel over fundamentele ingrepen gaan. Denk bijvoorbeeld aan het installeren van centrale verwarming.
Hoeveel het kadastraal inkomen stijgt, hangt af van de precieze aanpassingen en wordt voor elke woning apart berekend.
In sommige gevallen kan het KI ook dalen. Bijvoorbeeld als een deel van de woning wordt afgebroken, maar niet heropgebouwd. Ook de ombouw van een handelszaak tot een woning kan een reden zijn.
KI wijzigt niet
Je kan ook verbouwen zonder dat dat impact heeft op het KI. Bij werken die de energiezuinigheid van je woning verhogen:
- Daken, muren of vloeren isoleren
- Een zonneboiler of warmtepomp installeren
- Enkele beglazing vervangen door dubbele of drievoudige beglazing
- Verwarmingsketel vervangen door een energiezuinig exemplaar
- Zonnepanelen installeren
Hoe geef je die verbouwingen aan en wat als je dat niet doet?
Binnen de 30 dagen na het einde van de verbouwingen moet je het kadaster op de hoogte brengen en een herberekening van het KI aanvragen. Op de website van de FOD Financiën kan je het aangiftedocument vinden. Dat bezorg je aan de overheid via MyMinfin of de post.
In veel gevallen krijgt u een brief met het formulier om de aangifte in te dienen. De gemeente bekijkt aan de hand van de ingediende bouwvergunningen van welke woningen het kadastraal inkomen herberekend dient te worden.
Wie geen aangifte bij de overheid doet en betrapt wordt, riskeert een boete die tot 3.000 euro kan oplopen.
Hoe controleert de overheid dat?
Gemeenten willen graag dat het KI zo snel mogelijk up-to-date is. In de praktijk komt een aanpassing van het KI meestal neer op een verhoging. Dat betekent dat ook de onroerende voorheffing stijgt en de gemeente ook haar inkomsten ziet toenemen.
De overheid stuurt mensen die hun verbouwing kenbaar maken, via een vergunnings- of subsidieaanvraag, meestal zelf een aanmaning om het KI te herberekenen. Daarnaast gaan gemeenten pro-actief op zoek naar woningen waarvan het KI (nog) niet correct is. Ze geven die info door aan de FOD.
De FOD heeft zelf ook controleurs in dienst - ongeveer 600 - die ter plaatse kunnen gaan. Ze doen geregeld steekproeven. Daarnaast maakt de FOD ook gebruik van informatie van andere overheidsdiensten en de gemeenten om na te gaan of het KI up-to-date is.