Bonheiden - lokaal sociaal beleidsplan 2008-2014 - Home
Bonheiden - lokaal sociaal beleidsplan 2008-2014 - Home
Bonheiden - lokaal sociaal beleidsplan 2008-2014 - Home
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
“De toekomst is geen plaats waar we naartoe gaan,<br />
maar een plaats die we zelf creëren. De paden er naar toe<br />
moeten we niet vinden, maar zelf aanleggen”<br />
John Schaar<br />
Voorwoord<br />
Volgens het decreet wil het “Lokaal Sociaal Beleid” (LSB) bijdragen tot meer<br />
efficiëntie en coherentie van de sociale en individuele dienst- en hulpverlening, met als<br />
specifiek aandachtspunt de toegankelijkheid en bereikbaarheid.<br />
Deze materie kan niet enkel door specialisten worden beschreven in vakliteratuur<br />
zonder een grondige toetsing aan de plaatselijke situatie. Een theoretisch kader kan<br />
belangrijk zijn, maar een echt werkdocument dient te vertrekken vanuit de praktijk.<br />
Met dit LSB kiezen we voor een maatpak in de plaats van confectie. Het wordt<br />
gedragen door maatschappelijk werkers, vrijwilligers, bewoners, politiekers en allerlei<br />
betrokken sociale actoren en kwam tot stand na vele interviews, enquêtes, ronde tafel<br />
gesprekken en discussies. Sterke en zwakke punten op het gebied van welzijn in onze<br />
gemeente komen op die manier naar voor. Blinde vlekken worden zichtbaar en ook de<br />
eigen werking wordt in vraag gesteld. Door dit ‘nadenken over’ ontstaan nieuwe ideeën<br />
en initiatieven.<br />
Wij danken dan ook alle mensen voor hun positieve bijdrage en inzet. Hierdoor is het<br />
plan meer dan louter een structuur van een opeenvolging van stappen. Het is een<br />
bruikbaar werkinstrument dat door toetsing aan de werkelijkheid, constant<br />
onderhevig is aan evaluatie en bijsturing.<br />
Het gemeentebestuur en het OCMW hebben samen één grote uitdaging. In de huidige<br />
legislatuur is het sociale beleid geen afgebakend domein, maar een werkterrein<br />
waarop beide besturen samen én tegelijk een duidelijke rol moeten spelen. Onze<br />
bewoners en hun specifieke noden, staan hierbij centraal. Het mag duidelijk zijn dat<br />
er nog een lange weg is af te leggen. Een weg die we zelf zullen moeten maken.<br />
Voorzitter OCMW<br />
Hilde Schueremans<br />
Burgemeester<br />
Eric Duchesne<br />
1
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
Hoofdstuk 1: Inleiding<br />
1.PROCESBESCHRIJVING<br />
1.1.WETTELIJK KADER<br />
Deze nota voor het bestuur kadert in de opdrachten die het decreet van 3 maart<br />
2004 in verband met het <strong>lokaal</strong> <strong>sociaal</strong> beleid oplegt aan de lokale besturen. De lokale<br />
besturen moeten in het eerste jaar van de beleidsperiode een Lokaal Sociaal<br />
Beleidsplan opstellen. Artikel 4 van het decreet omschrijft een aantal elementen die<br />
in het Lokaal Sociaal Beleidsplan aan bod moeten komen:<br />
1. omgevingsanalyse;<br />
2. een geïntegreerde visie op het <strong>lokaal</strong> <strong>sociaal</strong> beleid;<br />
3. een meerjarenplan met betrekking tot de gewenste acties en de inzet van<br />
lokale middelen;<br />
4. de taakverdeling en werkafspraken tussen de gemeente en het Openbaar<br />
Centrum voor Maatschappelijk welzijn met betrekking tot de uitvoering van het<br />
meerjarenplan en de coördinerende rol van het <strong>lokaal</strong> bestuur;<br />
5. een beschrijving van de wijze waarop de bevolking en lokale actoren bij de<br />
voorbereiding van het <strong>beleidsplan</strong> betrokken werden en bij de uitvoering en de<br />
voortgang van het <strong>beleidsplan</strong> en van het <strong>lokaal</strong> <strong>sociaal</strong> beleid zullen betrokken<br />
worden.<br />
Het eerste <strong>lokaal</strong> <strong>sociaal</strong> <strong>beleidsplan</strong> geldt voor de periode van 2006-2007 :<br />
het bevat een stappenplan om tot het eerste volwaardige <strong>lokaal</strong> <strong>sociaal</strong> <strong>beleidsplan</strong> te<br />
komen.<br />
1.2.INHOUDELIJKE AFBAKENING<br />
Het Lokaal Sociaal Beleid wordt in het decreet omschreven als het geheel van de<br />
beleidsbepaling en acties van het lokale bestuur en de acties van lokale actoren, met<br />
het oog op het garanderen van de toegang van elke burger tot de rechten, vastgelegd<br />
in artikel 23 en artikel 24 §3 van de Grondwet.<br />
Dit is een zeer brede omschrijving van <strong>lokaal</strong> <strong>sociaal</strong> beleid. Ze gaat ervan uit dat<br />
<strong>lokaal</strong> <strong>sociaal</strong> beleid niet alleen acties omvat die gericht zijn op sociale dienst- en<br />
hulpverlening, maar ook betrekking heeft op de sociale aspecten van andere<br />
beleidsdomeinen zoals huisvesting, werkgelegenheid, onderwijs, cultuur, leefmilieu,<br />
mobiliteit enz.<br />
2
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
Om het planningsproces overzichtelijk te houden en rekening te houden met de<br />
beschikbare tijd en mankracht die bij de Gemeente en het OCMW kunnen worden<br />
vrijgemaakt voor het planningsproces, is er voor gekozen het begrip<br />
“<strong>sociaal</strong> beleid” te beperken tot een aantal thema’s, die we in onderstaande tabel<br />
weergeven. Tevens werd er voor elke thema een verantwoordelijke aangeduid.<br />
CLUSTERS/WERKGROEP VERANTWOORDELIJKE<br />
1. Jeugd Baeyens Bea SD OCMW<br />
2. Senioren Daems Kristel SD OCMW<br />
3. Algemene Sociale Dienstverlening<br />
met extra aandacht voor wonen,<br />
arbeid en kansarmen<br />
Bral Jan<br />
SD OCMW<br />
1.3.PROJECTSTRUCTUUR<br />
Het opstellen van een Lokaal Sociaal Beleidsplan werd ondersteund<br />
door een tijdelijke projectstructuur me t verschillende niveaus zoals blijkt<br />
uit het onderstaande schema:<br />
Gemeenteraad<br />
OCMW-raad<br />
Stuurgroep<br />
Werkgroep Jeugd<br />
Werkgroep Senioren<br />
Werkgroep<br />
Algemene sociale dienstverlening<br />
1.3.1.GEMEENTERAAD EN RAAD VOOR MAATSCHAPPELIJK WELZIJN<br />
Overeenkomstig Art.4§3 van het Decreet betreffende het LSB moet het<br />
Beleidsplan worden goedgekeurd door de Raad voor Maatschappelijk Welzijn en<br />
de Gemeenteraad. Binnen de context van de tijdelijke projectstructuur vormen<br />
zij het hoogste niveau.<br />
De gemeenteraad en de Raad voor Maatschappelijk welzijn werden op geregelde<br />
tijstippen geïnformeerd over de stand van zaken.<br />
3
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
1.3.2.STUURGROEP<br />
De stuurgroep is samengesteld uit mandatarissen en ambtenaren.<br />
De resultaten van het planningswerk wordt een eerste maal getoetst aan de<br />
inzichten van het politieke beleidsniveau.<br />
Samenstelling van de stuurgroep:<br />
De burgemeester: Eric Duchesne<br />
De Voorzitter OCMW: Hilde Schueremans<br />
OCMW raadslid: Marc Huyghe<br />
OCMW raadslid Koen bekaert<br />
Diensthoofd OCMW: Marleen Bueds<br />
Coördinator LSB: Marcella Bex<br />
1.3.3.COÖRDINATOR<br />
De coördinator draagt de verantwoordelijkheid voor het planningsproces<br />
en houdt rekening met de eisen die gesteld worden door het Decreet Lokaal<br />
Sociaal Beleid. Zij vormt tevens de verbinding tussen de stuurgroep en de<br />
werkgroepverantwoordelijken.<br />
1.4.PARTICIPATIE<br />
In de werkgroepen jeugd, senioren en algemene sociale dienstverlening werden<br />
actoren en burgers samengebracht. De werkgroep algemene sociale dienstverlening<br />
had speciale aandacht voor werken, wonen en kansarmen. Bij elke werkgroep werd<br />
gewerkt met stellingen. De actor en gebruiker konden reageren vanuit hun situatie.<br />
Het werd een kruisbestuiving van informatie. We<br />
sloten de vergaderingen af met een korte bespreking en besluit. Voor elke groep<br />
hadden we drie verslaggevers zodat geen informatie zou verloren gaan. De aanwezigen<br />
en al wie dit graag wenste ontving een verslag van de vergadering. De verslagen<br />
werden waar nodig aangepast op basis van de opmerkingen van de deelnemers.<br />
Voor de werkgroep senioren was er apart overleg met thuiszorg en mantelzorg. Voor<br />
de werkgroep jeugd was er een gespreksavond voorzien met de jeugdleiding van<br />
<strong>Bonheiden</strong> en Rijmenam. Om de jongste inwoners van <strong>Bonheiden</strong> en Rijmenam ook hun<br />
zeg te laten doen hebben we een enquête online gezet en enquêtes verspreid in de<br />
lagere scholen, bij de jongeren die deelnamen aan de swap en de grabbelpas.<br />
Tijdens het verder verloop was er regelmatig intern overleg en terugkoppeling met de<br />
politieke en ambtelijke verantwoordelijken.<br />
Daarnaast waren er nog ad hoc bijeenkomsten.<br />
Overeenkomstig Art.4§3 van het Decreet betreffende het LSB moet het<br />
4
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
Beleidsplan worden goedgekeurd door de Raad voor Maatschappelijk Welzijn en de<br />
Gemeenteraad. Binnen de context van de tijdelijke projectstructuur vormen zij het<br />
hoogste niveau.<br />
SAMENVATTING PROCESVERLOOP<br />
INHOUD<br />
UITVOERING<br />
−Coördinator/clusterverantwoordelijken bezorgen alle relevante Eind april 2007<br />
<strong>beleidsplan</strong>nen+beschikbare interne data aan KINA<br />
−Definitieve samenstelling stuurgroep, werkgroep<br />
−Aanstellen van werkgroep/clusterverantwoordelijken<br />
−Definitieve afbakening van werkgroepen<br />
−Opmaak van Contactlijst voor gespreksgroepen Mei 2007<br />
⇨Check-up door domeindeskundigen of alle personen/organisaties<br />
die interessante info kunnen aanbrengen in de contactlijst zijn<br />
opgenomen<br />
−Vastleggen van data voor gespreksgroepen<br />
−Opstellen van uitnodigingen voor gespreksgroepen<br />
−Versturen van uitnodigingen voor de gespreksgroepen<br />
−Opmaak 1ste versie statistische analyse door KINA<br />
Midden/eind<br />
Mei 2007<br />
⇨cijferverzameling op Internet Mei 2007<br />
⇨Integratie <strong>beleidsplan</strong>nen + Interne data<br />
⇨Vertaling in tekst van de belangrijke conclusies<br />
−Vergadering met coördinator/clusterverantwoordelijken<br />
over 1ste versie stat. Analyse Begin juni 2007<br />
⇨Eventuele bijstelling, supplementaire data<br />
−Opmaak 2de versie voorlopige statistische analyse door KINA<br />
−Opstellen van Topic lijsten voor gespreksgroepen<br />
−Bespreking van Topiclijsten met coördinator en Begin juni 2007<br />
clusterverantwoordelijken<br />
−Presentatie statistische analyse + reeds genomen en<br />
verdere stappen aan stuurgroep en beleid<br />
5
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
⇨uitlichten van belangrijke topics voor gespreksgroepen Mid. juni 2007<br />
⇨analyse, dus niet evaluatief/actiefgericht!!<br />
⇨consensus over werkwijze + verdere stappen<br />
−Organiseren van gespreksgroepen met ambtenaren gemeente/OCMW<br />
en lokale dienstverleners.<br />
⇨moderator en verslaggever<br />
−Organiseren van gespreksgroepen met ambtenaren gemeente/OCMW<br />
en lokale dienstverleners en cliënten/burgers in<br />
doelgroepenwerkgroep.<br />
⇨moderator en verslaggever<br />
⇨bespreken hoe en met wie dit kan gebeuren<br />
−Eerste synthese clustervergaderingen, evaluatie + bepaling<br />
van de verdere stappen.<br />
Eind juni 2007<br />
−Stuurgroep 19 juni 2007<br />
−Werkgroep Thuis- & Mantelzorg 27 juni 2007<br />
−Vergadering clusterverantwoordelijken 25 juli 2007<br />
−Afspraak VVSG - Overleg LSB 30 juli 2007<br />
−Overleg met werkgroep/clusterverantwoordelijken 29 aug. 2007<br />
−Overleg met werkgroep/clusterverantwoordelijken 3 sept. 2007<br />
−Gesprek studente i.v.m. LSB en communicatie/enquête 4 sept. 2007<br />
−Rondetafelgesprek met leiding Jeugdverenigingen van 19u - 21u 4 sept. 2007<br />
−Rondetafelgesprek Jeugd voormiddag 11 sept. 2007<br />
−Rondetafelgesprek Senioren namiddag 11 sept. 2007<br />
−Rondetafelgesprek Algemene Sociale Dienstverlening 13 sept. 2007<br />
−Evaluatie met voorzitter,diensthoofd,coördinator,<br />
Werkgroep/clusterverantwoordelijken<br />
17 sept. 2007<br />
−Afspraak VVSG - Overleg LSB 4 okt. 2007<br />
−Afspraak VVSG - Overleg LSB 16 okt. 2007<br />
−Stuurgroep 18 okt. 2007<br />
−OCMW - raad 05 nov. 2007<br />
−Afspraak VVSG - Overleg LSB 14 nov. 2007<br />
−Afspraak VVSG - Overleg LSB 30 nov. 2007<br />
−OCMW-raad goedkeuring verslag LSB 10 dec. 2007<br />
−Gemeenteraadscommissie LSB 11 dec. 2007<br />
−Gemeenteraad-goedkeuring verslag LSB 19 dec. 2007<br />
−Ter kennisgeving aan de Vlaamse Regering 31 dec. 2007<br />
6
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
1.5.AFSTEMMING MET ANDERE PLANNEN<br />
Integratie met andere <strong>beleidsplan</strong>nen werd hoofdzakelijk op twee manieren<br />
nagestreefd:<br />
-Via het consulteren van bestaande informatiebronnen, analyses en<br />
<strong>beleidsplan</strong>nen. De bedoeling was hieruit de gegevens te filteren die<br />
nuttig zijn voor de omgevingsanalyse in het kader van het Lokaal Sociaal<br />
Beleid<br />
-Door lokale ambtenaren die belast zijn met of betrokken zijn bij het<br />
opstellen van <strong>beleidsplan</strong>nen op andere domeinen te betrekken bij het<br />
uitwerken van het Lokaal Sociaal Beleidsplan. De sociale elementen uit de<br />
geëigende <strong>beleidsplan</strong>nen worden meegenomen naar het <strong>lokaal</strong> <strong>sociaal</strong><br />
<strong>beleidsplan</strong>. Uit de omgevingsanalyse bleek duidelijk dat er nood was aan<br />
een ontmoetingsruimte voor de jeugd in <strong>Bonheiden</strong>. Dit actiepunt is onder<br />
deze vorm terug te vinden in het jeugd<strong>beleidsplan</strong>. In de werkgroepen<br />
werd er duidelijk gevraagd naar cultuur- en sportparticipatie voor<br />
kansarmen in <strong>Bonheiden</strong>. Ook deze actiepunten zijn terug te vinden in de<br />
andere <strong>beleidsplan</strong>nen. Er werd voortdurend rekening gehouden meet de<br />
kennis van de actoren. Hun ideeën en acties werden in het <strong>beleidsplan</strong><br />
opgenomen.<br />
Het Lokaal Beleidsplan Kinderopvang is in zijn geheel opgenomen in ons Lokaal<br />
Sociaal Beleidsplan onder hoofdstuk 6.<br />
7
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
Hoofdstuk 2: Omgevingsanalyse<br />
2.1.Analyse van de beschikbare cijfers<br />
Het <strong>lokaal</strong> <strong>sociaal</strong> <strong>beleidsplan</strong> 2006-2007 voorzag de omgevingsanalyse,<br />
beleidsvoorbereiding en beleidsbepaling voor 2007. Deze nota is er gekomen in<br />
uitvoering van het stappenplan en wil de start van de beleidsbepaling vormen. Ze<br />
bevat de belangrijkste vaststellingen uit de omgevingsanalyse en een overzicht van<br />
mogelijke beleidsinitiatieven om aan de knelpunten of uitdagingen tegemoet te komen.<br />
Voor onze omgevingsanalyse werden verschillende bronnen geraadpleegd:<br />
- cijfermateriaal;<br />
- bestaande documenten;<br />
- werkgroepen met actoren en/of gebruikers;<br />
- ad hoc overleg;<br />
- enquêtes senioren / jeugd.<br />
A. BESTUURLIJKE GEGEVENS<br />
De gemeente <strong>Bonheiden</strong> behoort tot het administratief en gerechtelijk<br />
arrondissement Mechelen, het administratief kanton Duffel, en het gerechtelijk<br />
kanton Mechelen.<br />
De hoofdgemeente <strong>Bonheiden</strong> telt 2 deelgemeenten: <strong>Bonheiden</strong> en Rijmenam.<br />
<strong>Bonheiden</strong> bestaat uit 5 woonwijken, nl. Putsesteenweg, Harent, Mart, Rijmenam<br />
Centrum en <strong>Bonheiden</strong> Centrum en 3 parochies.<br />
Op basis van het bevolkingsaantal heeft de gemeenteraad in <strong>Bonheiden</strong> 23 zetels. De<br />
gemeenteraadsverkiezingen van 8 oktober 2006 resulteerden in volgende<br />
zetelverdeling: 9 zetels werden toegewezen aan BR, 7 aan CD&V-NVA, 3 aan Vlaams<br />
Belang, 2 aan VLD en telkens 1 aan SP.A en GROEN!.<br />
Het college van burgemeester en schepenen is als volgt samengesteld:<br />
Eric Duchesne Burgemeester BR<br />
Steven Morrens Eerste schepen CD&V<br />
Eddy Claes Tweede schepen BR<br />
Julien Stephani Derde schepen BR<br />
Leo Verschooten Vierde schepen CD&V<br />
Jan Thirion Vijfde schepen BR<br />
Hilde Schueremans Zesde schepen CD&V<br />
8
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
Samenstelling van de gemeenteraad:<br />
Eric Duchesne Burgemeester BR<br />
Steven Morrens Schepen CD&V<br />
Eddy Claes Schepen BR<br />
Julien Stephani Schepen BR<br />
Leo Verschooten Schepen CD&V<br />
Jan Thirion Schepen BR<br />
Yves Goovaerts Raadslid BR<br />
Luc De Weerdt Raadslid BR<br />
Mia Cools Raadslid BR<br />
Jeannine Olbrechts-Janssens Raadslid BR<br />
Frans Uytterhoeven Raadslid BR<br />
Jan De Wever Raadslid CD&V<br />
Frank Iwens Raadslid CD&V<br />
Willy Hellemans Raadslid CD&V<br />
Wouter Verhoeven Raadslid CD&V<br />
Peter Dehaes Raadslid CD&V<br />
Luc Van Os Raadslid Vlaams Belang<br />
Godelieve Ryckeboer Raadslid Vlaams Belang<br />
André Geens Raadslid Vlaams Belang<br />
Frank Lagast Raadslid Open VLD<br />
Kristin Valkeniers-Peeters Raadslid Open VLD<br />
Jan Fonderie Raadslid GROEN!<br />
Katy Joli Raadslid SP.a<br />
Willem Peeters is gemeentesecretaris.<br />
Volgende personen maken deel uit van de raad voor maatschappelijk welzijn:<br />
Hilde Schueremans Voorzitter OCMW CD&V<br />
Koen Bekaert Raadslid CD&V<br />
Eddy Dirickx Raadslid GROEN!<br />
Marc Huyghe Raadslid BR<br />
Anke Geerts Raadslid BR<br />
Frans Van Oosterwyck Raadslid BR<br />
Karin Ceuterick Raadslid BR<br />
Philippe Petri Raadslid Vlaams Belang<br />
Lode Van Dievel Raadslid NVA<br />
Willy Heivers is OCMW-secretaris.<br />
9
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
B. ALGEMENE DEMOGRAFISCHE GEGEVENS.<br />
1. BEVOLKINGSOMVANG EN –DICHTHEID<br />
1.1 OMVANG<br />
<strong>Bonheiden</strong> telde in januari 2006 14 510 inwoners. De laatste tien jaar steeg het aantal<br />
inwoners in <strong>Bonheiden</strong> zeer geleidelijk met een goed duizendtal. Volgens de prognoses<br />
zal het bevolkingsaantal tegen 2010 met gelijke tred zijn toegenomen tot 14 806. Van<br />
2010 tot 2015 wordt een daling verwacht tot het niveau van 2006. Ook elders in<br />
Vlaanderen wordt een gelijkaardige evolutie voorspeld.<br />
1.2 DICHTHEID<br />
<strong>Bonheiden</strong> heeft een totale oppervlakte van 29,27 km²<br />
De bevolkingsdichtheid in <strong>Bonheiden</strong> ligt rond de mediaan van de gemeenten in de<br />
provincie Antwerpen.<br />
2. LOOP VAN DE BEVOLKING<br />
2.1 GEBOORTEN, OVERLIJDENS, NATUURLIJK ACCRES<br />
De afgelopen tien jaar overlijden er meer mensen in <strong>Bonheiden</strong> dan dat er geboren<br />
worden. Gemiddeld was er in die periode een negatieve groei van –36. In 2005 waren<br />
er 195 overlijdens en 124 geboortes.<br />
2.2 MIGRATIE<br />
Het aantal ingeweken of uitgeweken personen bleef door de jaren heen in <strong>Bonheiden</strong><br />
op een vrij constant niveau. Het aantal inwijkingen (zowel binnenlands als buitenlands)<br />
overschreed steeds het aantal uitwijkingen. Wat de voorbije jaren betreft, was het<br />
migratiesaldo eerder gering in 2001 en 2002. De daaropvolgende jaren, van 2002<br />
t.e.m. 2005, waren er gemiddeld 142 méér inwijkingen dan uitwijkingen.<br />
Het binnenlands migratiesaldo naar leeftijdscategorie was in 2003 enkel negatief voor<br />
de groep van 20 tot en met 24 jarigen. Dit wil zeggen dat er meer 20-24 jarigen<br />
buiten <strong>Bonheiden</strong> gingen wonen dan dat er ingeschreven werden. Voor de groep van de<br />
45 t.e.m. 64 jarigen was dit saldo opnieuw positief, na een negatieve uitkomst in 2001<br />
en 2002. De belangrijkste groep inwijkelingen wordt gevormd door de 25 t.e.m. 44<br />
jarigen en vooral door de 65+ers.<br />
Er zijn iets meer inwijkingen in <strong>Bonheiden</strong> dan in Vlaanderen en de provincie<br />
Antwerpen. <strong>Bonheiden</strong> telt gemiddeld iets minder uitwijkingen dan Vlaanderen, maar<br />
bevindt zich wel rond de mediaan van de provincie.<br />
10
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
3. SAMENSTELLING VAN DE BEVOLKING<br />
3.1 SAMENSTELLING NAAR GESLACHT<br />
Wat de bevolkingssamenstelling naar geslacht betreft, ligt de verhouding man-vrouw<br />
in 2006 op ongeveer 48,6% tegenover 51,3%. In 2010 zal deze volgens de prognoses<br />
47% t.o.v. 53% bedragen.<br />
3.2 SAMENSTELLING NAAR LEEFTIJD<br />
De bevolkingspiramide voor <strong>Bonheiden</strong> in 2005 heeft een vorm die overeenkomt met<br />
wat we terugvinden voor andere gemeenten. Vooralsnog telt <strong>Bonheiden</strong> een relatief<br />
omvangrijke bevolking op beroepsactieve leeftijd. Deze brede strook zal in de<br />
toekomst naar boven toe opschuiven. De smallere basis van kinderen en jongeren zal<br />
naar verwachting nog verengen.<br />
Het aandeel 0 tot 19 jarigen ligt in 2005 op dezelfde hoogte als in Vlaanderen en in de<br />
provincie. De algemene afnemende trend zal in gelijke mate gevolgd worden. Het<br />
aandeel 20 tot 39 jarigen ligt in 2005 duidelijk onder de Vlaamse en provinciale<br />
waarde, maar zal in 2025 vermoedelijk op hetzelfde niveau liggen. Het aandeel 40-59<br />
jarigen ligt nu op gemiddeld niveau, kent rond 2010 een piek en volgt nadien de<br />
bekende dalende curve. Het aantal 60+ers zal zoals elders steeds toenemen. De<br />
80+ers zijn in <strong>Bonheiden</strong> nog meer uitgesproken vertegenwoordigd dan in Vlaanderen<br />
en de provincie.<br />
De grijze druk (aantal 60+ tgo. aantal 20-59 jarigen) weegt in <strong>Bonheiden</strong> op dit<br />
moment zwaarder dan in Vlaanderen en in de provincie Antwerpen. In 2025 zal aan<br />
deze situatie niets veranderd zijn; de grijze druk zal in dezelfde mate zijn<br />
toegenomen als in de vergelijkingsgebieden.<br />
3.3 SAMENSTELLING NAAR NATIONALITEIT<br />
Het aandeel inwoners met een vreemde nationaliteit anders dan van een buurland ligt<br />
in <strong>Bonheiden</strong> een stuk onder de mediaan van de provincie en de waarde van Vlaanderen.<br />
Het totaal percentage vreemdelingen steeg van 1995 tot 2000 lichtjes van 1,5% tot<br />
1,9%. De snelbelgwet van 2000 bracht daar nauwelijks verandering aan. In 2004 lag<br />
het percentage vreemdelingen in de totale bevolking nog steeds onder de 2%.<br />
De Noord-Europeanen vormen de grootste groep inwoners met vreemde nationaliteit<br />
te <strong>Bonheiden</strong>. Zij maken 70% uit van het totale aantal vreemdelingen.<br />
3.4 GEZINSSAMENSTELLING<br />
In 2005 telde <strong>Bonheiden</strong> 5478 gezinnen. Van 2000 tot 2004 steeg het aantal<br />
alleenstaanden met 1,6%. Het aantal huishoudens met 2 personen nam in diezelfde<br />
periode toe met 0,6% . Het aantal gezinnen met 3 of 4 personen nam af met 1,1% en<br />
11
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
0,4%. Ook het percentage huishoudens met 5 personen en meer daalde. Gelijkaardige<br />
tendensen worden waargenomen voor heel Vlaanderen.<br />
Van 2001 t.e.m. 2004 daalde het gemiddeld aantal personen per gezin van 2,62 naar<br />
2,57. Hiermee is het gemiddelde gezin in <strong>Bonheiden</strong> nog wel groter dan in de provincie<br />
Antwerpen (mediaan 2,52) en in Vlaanderen (2,40).<br />
Wat de verdeling naar geslacht betreft, stellen we vast dat 6 op 10 van de<br />
alleenstaanden in 2005 vrouwen waren.<br />
Het aantal éénoudergezinnen steeg van 2000 tot eind 2004 met 1/3 tot 659 gezinnen.<br />
Het aantal éénoudergezinnen met 1 kind steeg met 28%. Het aantal éénoudergezinnen<br />
met 2 of ≥ 3 kinderen steeg met 46% en 28%. Het percentage alleenstaanden en<br />
éénoudergezinnen op 1 januari 2004 lag nog wel duidelijk onder de waarde van<br />
Vlaanderen en iets onder deze van de provincie Antwerpen.<br />
In overeenstemming met de algemene tendens daalde de afgelopen jaren het aantal<br />
gehuwden en nam het aantal echtscheidingen licht toe.<br />
C. CIJFERGEGEVENS NAAR THEMA<br />
1. INDIVIDUELE MAATSCHAPPELIJKE DIENSTVERLENING<br />
In 2004 had het OCMW van <strong>Bonheiden</strong> contact met 1/5 van de cliëntsystemen<br />
(gezinnen of alleenstaanden). Dit betekent 1147 dossiers in totaal – 55 dossiers<br />
asielzoekers (die niet in <strong>Bonheiden</strong> wonen) = 1092/5445 gezinnen in <strong>Bonheiden</strong>, ofwel<br />
20 %.<br />
Ongeveer een derde van het aantal aangemaakte dossiers in 2004 waren van senioren.<br />
Van mensen die enkel informatie komen vragen, wordt geen dossier aangemaakt.<br />
Buiten de dossiers zijn er diensten te beheren: de kinderopvangdienst, het<br />
dienstencentrum, de opvanginitiatieven, alle thuisdiensten<br />
1.1 FINANCIËLE HULPVERLENING<br />
Het gemiddeld aantal leefloners per maand in 2005 lag op 16; een aantal dat wat hoger<br />
lag dan de voorbije jaren. <strong>Bonheiden</strong> laat een relatief klein percentage leefloners<br />
optekenen ten opzichte van de provincie en het Vlaams Gewest.<br />
In 2006 konden 284 personen een beroep doen op een tegemoetkoming aan personen<br />
met een handicap.<br />
Het aandeel titularissen met voorkeursregeling in de ziekteverzekering daalde de<br />
laatste jaren geleidelijk tot 72 per 1000 inwoners in 2004. 15 mensen genoten<br />
tussenkomst in (para)medische of farmaceutische onkosten. Ongeveer evenveel<br />
personen hadden een betalingsverbintenis in een rusthuis, rust- en verzorgingstehuis<br />
12
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
of serviceflat. 10 personen kregen een tussenkomst in huurgelden. Voor 21 personen<br />
diende een tussenkomst van het energiefonds geregeld te worden. Het aantal<br />
steundossiers voor sociale en culturele ontplooiing lag in 2004 op 17. 10 dossiers<br />
betroffen het leefgeld LOI.<br />
1.2 NIET-FINANCIËLE HULPVERLENING<br />
In 2004 werden 5 GPMI-contracten afgesloten. Er was een belangrijk aantal<br />
personen, nl. 77 met een budgetbeheerrekening. Daarnaast deden 41 personen een<br />
beroep op het OCMW voor budgetbeheer. 10 personen wendden zich tot het OCMW<br />
voor schuldbemiddeling. In totaal werden 30 dossiers behandeld in de Lokale<br />
Adviescommissie.<br />
2. ZORG EN GEZONDHEID<br />
2.1 ALGEMENE ZIEKENHUIZEN EN GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG<br />
De Imelda vzw groepeert en beheert het Imeldaziekenhuis in <strong>Bonheiden</strong>, een<br />
collectief autodialysecentrum in Mechelen en in Hallaar, en het Woon- en<br />
Zorgcentrum Den Olm in <strong>Bonheiden</strong>.<br />
2.2 DAGVERZORGING, CENTRA VOOR KORTVERBLIJF EN LDC<br />
Wat dagverzorgingscentra en centra voor kortverblijf betreft, zijn telkens 7<br />
verblijfseenheden geprogrammeerd. Voor de dagverzorgingscentra zijn momenteel 15<br />
woongelegenheden (VZW) erkend. Bij de centra voor kortverblijf zijn dat er 18<br />
(VZW) en worden er nog 2 (VZW) gepland. <strong>Bonheiden</strong> voldoet dus in ruime mate aan<br />
het programma.<br />
Op basis van de regioberekening is er in <strong>Bonheiden</strong> evenwel nog plaats voor 27<br />
plaatsen wooneenheden in dagverzorgingscentra en 17 woongelegenheden in centra<br />
voor kortverblijf. In de overige gemeenten van de zorgregio is er immers telkens een<br />
tekort t.a.v. het programma.<br />
2.3 RUSTHUIZEN EN SERVICEFLATS<br />
Het programmacijfer voor de rusthuizen te <strong>Bonheiden</strong> ligt vast op 241. Op dit moment<br />
zijn 321 woongelegenheden erkend, wat een positief saldo oplevert. Rekening houdend<br />
met gemeente en regio worden te <strong>Bonheiden</strong> geen bijkomende woongelegenheden voor<br />
rusthuizen toegelaten.<br />
<strong>Bonheiden</strong> scoort opnieuw positief wat de serviceflatgebouwen betreft. Het<br />
programmacijfer vermeldt 83 wooneenheden: 62 zijn erkend, 26 worden in de<br />
toekomst gepland, zodat aan het totale programma voldaan wordt. In de zorgregio<br />
komt enkel Mechelen uit op een voldoende; de overige gemeenten bieden volgens de<br />
berekening te weinig serviceflats aan. Om deze reden worden in <strong>Bonheiden</strong> nog 191<br />
13
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
bijkomende wooneenheden toegestaan, rekening houdend met de ontvankelijke<br />
aanvraag tot het bekomen van de voorafgaande vergunning.<br />
2.4 THUISZORG<br />
Wat de gepresteerde uren gezinszorg betreft, bevindt <strong>Bonheiden</strong> zich in de dieprode<br />
zone: slechts maximaal 50% van het programma wordt benut. De aangrenzende<br />
gemeenten in de provincie Antwerpen (Mechelen, Sint-Katelijne-Waver, Putte) scoren<br />
tot 70%.<br />
Het gemiddeld aantal gepresteerde uren poetsdienst per 65+er ligt laag in <strong>Bonheiden</strong>.<br />
In de omliggende gemeenten van de provincie Antwerpen is het aanbod wat groter.<br />
2.5 KINDER- EN JEUGDZORG<br />
Het aandeel kinderen dat geboren wordt in kansarme gezinnen en het aantal 0-19<br />
jarigen dat begeleid wordt in de bijzondere jeugdbijstand ligt relatief laag in<br />
<strong>Bonheiden</strong>. In de buurstad Mechelen en enkele omliggende gemeenten is dit een<br />
problematischer gegeven.<br />
3. WONEN<br />
3.1 WOONOMGEVING<br />
De gemeente <strong>Bonheiden</strong> omvat 2 centrumwoonkernen - <strong>Bonheiden</strong>-centrum en<br />
Rijmenam-centrum - en 2 kleinere woonkernen - Putsesteenweg (behorende tot<br />
<strong>Bonheiden</strong>) en wijk Mart (behorende tot Rijmenam). De woonkernen zijn verbonden<br />
door verschillende residentiële en sociale verkavelingen. Het openbaar busvervoer<br />
verbindt <strong>Bonheiden</strong>-centrum met Rijmenam-centrum. De lijn Mechelen-Heist op den<br />
Berg doet de wijk Putsesteenweg aan en een andere buslijn zorgt ervoor dat de wijk<br />
Mart verbonden is met enerzijds Rijmenam, anderzijds Putte. <strong>Bonheiden</strong>-centrum en<br />
wijk Putsesteenweg worden gescheiden door het domein Zellaer. <strong>Bonheiden</strong>-centrum<br />
en Rijmenam-centrum worden langs de zuid-westzijde gescheiden door het<br />
natuurgebied “Cassenbroek”. De noord-zuidzijde van <strong>Bonheiden</strong> grenst aan het<br />
natuurgebied “Mechelsbroek”.<br />
Rijmenam-centrum en wijk Mart worden gescheiden door de verkeersas Mechelen-<br />
Keerbergen en verbonden door hoofdzakelijk residentiële bebouwing in een beboste<br />
streek en steeds zeldzamer wordende landbouwbedrijven. Stilaan vindt de wijk Mart<br />
aansluiting bij Rijmenam-centrum daar er veel gebouwd wordt en een hele verkaveling<br />
haar plaats heeft ingenomen. Langs de noord-oostzijde gaat de wijk Mart over in<br />
landbouwgebied dat grenst aan OLV Waver en Putte.<br />
De gemeente speelt het groen uit als toeristische trekpleister. Vele kilometers<br />
bewegwijzerde fiets- en wandelpaden doorkruisen <strong>Bonheiden</strong> en Rijmenam.<br />
Het belang aan groen werd in 2002 bevestigd door enkele wijzigingen op het vlak van<br />
ruimtelijke ordening : de Dijlevallei – Pikhakendonk genoot erkenning als beschermd<br />
14
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
landschap en agrarisch gebied met landschappelijk waardevol karakter, dit werd<br />
veranderd naar agrarisch gebied met ecologisch belang en naar natuurgebied.<br />
Bovendien werd een voorziene gewestweg geschrapt. Door het sluiten van<br />
beheersovereenkomsten tussen landbouwers, gemeentebestuur en beheerders van<br />
natuurgebieden wordt de inname van waardevolle open ruimte afgeremd. Vooral de<br />
commissie ‘Beschermde landschappen en monumenten’, verder gegroeid in de<br />
gemeentelijke milieuraad heeft mede gerealiseerd dat er verscheidene wandelwegen<br />
op kaart werden gezet en dat verschillende landschappen en monumenten werden<br />
gewaardeerd.<br />
3.2 BODEMBENUTTING<br />
In 1995 was 18% van de oppervlakte in <strong>Bonheiden</strong> bebouwd. In 2005 lag dit aandeel<br />
4% hoger. De toenemende bebouwing was te <strong>Bonheiden</strong> meer uitgesproken dan in het<br />
Vlaams Gewest, maar gelijklopend met vergelijkbare gemeenten. Relatief gesproken is<br />
<strong>Bonheiden</strong> op dit moment een vrij sterk bebouwde gemeente.<br />
De totale oppervlakte van <strong>Bonheiden</strong> wordt voor 86,4% ingenomen door woonruimte en<br />
voor slechts 5,7% door industrie. De onbebouwde oppervlakte wordt het grootste<br />
gedeelte ingenomen door akkerland, bossen, grasland en landbouwoppervlakte.<br />
3.3 WONINGBESTAND<br />
De laatste beschikbare gegevens rond het woningbestand in België zijn te vinden in de<br />
algemene socio-economische enquête van 2001. Voorgaande volks- en woontellingen<br />
dateren van telkens tien jaar terug. In de conclusies moet er dus rekening mee<br />
gehouden worden dat een actualisatie van de gegevens slechts over een aantal jaren<br />
zal kunnen plaatsvinden.<br />
In 2001 telde <strong>Bonheiden</strong> 5 245 woningen: een toename van 16% in vergelijking met<br />
1991. In 2001 werd 83,5% van de woningen in <strong>Bonheiden</strong> bewoond door de eigenaar;<br />
het hoogste percentage in de regio.<br />
In 2001 waren 94,7% van de woningen ééngezinswoningen, slechts 4,6% waren<br />
appartementen; het kleinste percentage appartementen in de regio. 69,2% van de<br />
woningen in <strong>Bonheiden</strong> waren open bebouwing, waarmee <strong>Bonheiden</strong> rond de mediaan lag<br />
van de vergelijkingsgemeenten.<br />
Volgens de socio-economische enquête van 2001 telde <strong>Bonheiden</strong>, na Keerbergen en<br />
naast Putte, het kleinste percentage woningen gebouwd vóór 1945 in de regio, namelijk<br />
16,8%.<br />
In 2001 waren 67% van de woningen in <strong>Bonheiden</strong> uitgerust met groot comfort. Onder<br />
de vergelijkingsgemeenten telt enkel Keerbergen nog meer woningen in deze<br />
categorie. Het percentage woningen met middelmatig comfort ligt vrij laag (9,2%),<br />
terwijl toch nog een belangrijk aantal woningen uitgerust zijn met slechts klein<br />
15
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
comfort (17,3) of zonder klein comfort (4,1%). Dit percentage ligt evenwel nog steeds<br />
lager dan in de omringende gemeenten van de provincie Antwerpen.<br />
3.4 WONINGMARKT<br />
De gemiddelde verkoopprijs per m² van een bouwgrond was in 2004 112 € per m². In<br />
2007 bedraagt de prijs €200 - €250 per m². De prijs van een bouwgrond in <strong>Bonheiden</strong><br />
is een stuk hoger dan in vergelijkbare gemeenten en in het Vlaamse Gewest.<br />
Het percentage verkochte appartementen en kleine tot middelgrote woningen ten<br />
opzichte van het aantal huishoudens ligt net onder dat van de andere gemeenten<br />
binnen de provincie Antwerpen.<br />
3.5 SOCIALE HUISVESTING<br />
In de gemeente <strong>Bonheiden</strong> zijn de sociale huisvestingsmaatschappij ‘Volkswoningen van<br />
Duffel Gewestelijke Bouwvennootschap’ en <strong>sociaal</strong> verhuurkantoor ‘Bodukam’ actief.<br />
In de vergelijkingsgemeenten Boortmeerbeek en Keerbergen ligt het aandeel sociale<br />
huurhuizen en appartementen op het totale aantal woningen lager of gelijk aan 1%.<br />
Daarna volgt <strong>Bonheiden</strong> met een aandeel van 1,5%. Het aandeel in Sint-Katelijne-<br />
Waver, Putte en Haacht ligt om en bij de 3%.<br />
SHM Volkswoningen van Duffel Gewestelijke Bouwvennootschap beschikt in<br />
hoofdgemeente <strong>Bonheiden</strong> over 13 appartementen en 45 woningen, en in deelgemeente<br />
Rijmenam over 2 appartementen en 20 woningen. Een 25-tal woningen zijn voorhanden,<br />
maar kunnen nog niet verhuurd of verkocht worden wegens een gebrek aan<br />
infrastructuur.<br />
86 inwoners van <strong>Bonheiden</strong> zijn bij SHM Volkswoningen van Duffel kandidaat-huurder<br />
voor een sociale woning.<br />
Sociaal verhuurkantoor Bodukam stelt 4 huurhuizen, 1 appartement en 1 chalet ter<br />
beschikking. Er zijn op dit moment 347 dossiers van kandidaat huurders voor de regio<br />
<strong>Bonheiden</strong>, Duffel, Sint-Katelijne-Waver, Mechelen.<br />
De gewestelijke maatschappij voor de kleine landeigendom van Mechelen en omstreken<br />
stelde in de periode vóór 1981 32 sociale woningen te koop in de wijk Vennebos.<br />
Sindsdien werden geen nieuwe projecten meer opgestart.<br />
4. WERKEN<br />
4.1 AANGIFTEN<br />
Het gemiddeld inkomen per inwoner lag in <strong>Bonheiden</strong> in 2002 op €16.135 en in<br />
2007 op €17.287 . Het gemiddeld inkomen per aangifte op € 30 237 (2002).<br />
De inkomens liggen hoger dan in vergelijkbare gemeenten en in het Vlaamse Gewest.<br />
16
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
Het aantal aangiften kleiner dan € 10 000 maakte in 2003 20,1% uit van het totale<br />
aantal aangiften. De aangiften in de hoogste categorie (> € 50 000) maken 16,5% uit<br />
van het geheel. Het grootste aandeel (+/- 50%) wordt ingenomen door de aangiften<br />
tussen € 10 001 en € 30 000.<br />
4.2 ONDERNEMINGEN<br />
Het aantal actieve en opgerichte ondernemingen in <strong>Bonheiden</strong> nam de laatste jaren<br />
bescheiden toe, terwijl het aantal verdwenen ondernemingen licht daalde.<br />
4.3 WERKGELEGENHEID, WERKZAAMHEID, TEWERKSTELLING<br />
<strong>Bonheiden</strong> telt 8 626 inwoners op beroepsactieve leeftijd (18 tot 64 jarigen). Hiervan<br />
is ongeveer 3/4 werkend of werkzoekend. De gemiddelde werkloosheidsgraad in<br />
<strong>Bonheiden</strong> over de periode 2003-2005 ligt net onder deze van de mediaan in de<br />
provincie Antwerpen.<br />
Na een stijging van de werkloosheidsgraad van 2000 (3,58%) tot 2005 (5,34%),<br />
daalde deze tot minder dan 4% in mei 2007. Het gemiddeld aantal niet werkende<br />
werkzoekenden nam van 2005 tot 2006 af met bijna 5%. Het aantal<br />
uitkeringsgerechtigde werklozen volgde deze daling niet en kwam in 2006, na een<br />
geleidelijke stijging, uit op 248 personen in het totaal, ofwel 78% van de NWWZ.<br />
In 2006 waren 48% van de niet werkende werkzoekende mannen en 52% vrouwen.<br />
54,8% waren minder dan 1 jaar werkloos, 16,5% 1 tot 2 jaar en 28,5% langer dan 2<br />
jaar.<br />
De helft van de niet werkende werkzoekenden waren ouder dan 40; bijna één op vier<br />
was jonger dan 25. De verschillen in scholingsgraad waren niet echt uitgesproken,<br />
namelijk respectievelijk 33%, 36% en 30% voor laag-, midden- en hooggeschoolde<br />
NWWZ. Er waren in 2006 beduidend meer bedienden dan arbeiders werkzoekend<br />
(65,7% tgo. 34,2%).<br />
4.4 SOCIALE TEWERKSTELLING<br />
In 2004 werden 2 leefloners tewerkgesteld in het kader van artikel 60 paragraaf 7: 1<br />
in de kringwinkel en 1 op het OCMW zelf. Verder geraakten 13 leefloners aan werk<br />
door toedoen van de sociale dienst.<br />
4.5 KINDEROPVANG<br />
<strong>Bonheiden</strong> telt 1 (erkende) dienst voor opvanggezinnen, 4 mini-crèches en 2<br />
zelfstandige onthaalouders. De totale capaciteit van alle voorzieningen samen is 131<br />
plaatsen. In januari 2005 werden deze plaatsen ingenomen door 194 kinderen.<br />
17
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
5. CULTURELE EN MAATSCHAPPELIJKE ONTPLOOIING<br />
5.1 ONDERWIJS EN VORMING<br />
In 2005 gingen 507 kinderen naar school in het gewoon kleuteronderwijs en 909 in<br />
het gewoon lager onderwijs. 140 leerlingen volgden het gewoon voltijds secundair<br />
beroepsonderwijs.<br />
Het aantal leerlingen met schoolse vertraging in het gewoon lager onderwijs bleef de<br />
laatste jaren vrij constant op een 80-tal.<br />
5.2 CULTUUR EN VRIJE TIJD<br />
5.2.1 CULTUURRAAD<br />
De gemeentelijke cultuurraad had in 2002 85 leden. Bijna elke <strong>sociaal</strong>-culturele<br />
vereniging, hoe klein of groot ook, is aangesloten bij de cultuurraad. Het feit dat<br />
leden kunnen gebruik maken van de culturele infrastructuur is een belangrijke<br />
motivatie om lid te worden.<br />
5.2.2 CULTURELE INFRASTRUCTUUR<br />
<strong>Bonheiden</strong> beschikt over een aantal gemeentelijke (publieke) culturele voorzieningen<br />
en enkele niet-gemeentelijke culturele voorzieningen. Tot de gemeentelijke<br />
dienstverlening behoren de plaatselijke openbare bibliotheek, de gemeentelijke<br />
muziekschool en gemeenschapscentrum ’t Blikveld. Daarnaast zijn er in <strong>Bonheiden</strong> een<br />
aantal privé-initiatieven, een professionele galerie Art Depot en het<br />
jeugdmuziekatelier ‘Koekoek’.<br />
4 locaties worden beheerd vanuit Krankhoeve vzw. Als (feest)zalen te <strong>Bonheiden</strong><br />
noemen we Sint-Martinus, Jef Verbert, het Heem, Weyneshof, ’t Salmhoeve. De<br />
parochiezalen zijn het Sint-Ludwinahuis, De Krekel en Volklust. Inwoners in <strong>Bonheiden</strong><br />
kunnen beschikken over de sporthal Berentrode. Verder is er een aanbod van kleine<br />
ontmoetingsruimten<br />
5.2.3 WOORD, MUZIEK EN KUNSTEN<br />
De Krankhoeve vzw voorzag de gemeente in een eigen programmatie en<br />
vormingsaanbod zowel naar kinderen, jongeren als volwassenen toe, met aandacht voor<br />
specifieke doelgroepen als jeugd en senioren. De vzw evolueert naar een programmavzw<br />
en blijft verantwoordelijk voor de programmatie en vorming.<br />
De seizoensbrochure geeft elk jaar een goed overzicht van het hele aanbod. De<br />
programmatie is onderverdeeld in rubrieken als populairdere genres,<br />
seniorenprogramma, wereldmuziek, theater, chanson en poëzie, klassiek,<br />
familievoorstellingen, dans en beweging. Er is een programmatie voor kleuters,<br />
leerlingen uit de basisschool en secundaire scholen.<br />
18
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
Er is een groot cursusaanbod gaande van taalcursussen, djembé, wereldkeuken,<br />
plastische kunsten tot rondetafelgesprekken en antiek. Tot slot vinden er jaarlijks<br />
een vijftal exposities plaats.<br />
Het gemeenschapscentrum ’t Blikveld ontvangt dagelijks vele bezoekers, enerzijds<br />
voor de activiteiten van de verenigingen, anderzijds voor de eigen activiteiten.<br />
Alles te samen zijn er op jaarbasis ongeveer 75.000 bezoekers, waarvan een 15.000tal<br />
deelnemers aan de eigen programmatie en aan het vormingsaanbod. Dit cijfer moet<br />
enigszins genuanceerd worden, aangezien hierbij vele bezoekers zijn die meermaals<br />
het gemeenschapscentrum bezoeken. De verenigingen maken bijna dagelijks gebruik<br />
van de infrastructuur wat betekent dat er veel vergaderingen en activiteiten<br />
allerhande plaats vinden. Al deze tellingen verklaren het hoge bezoekersaantal.<br />
Een grondigere evaluatie van het bezoekersaantal voor de eigen programmatie en<br />
vorming dient zich aan. Met de automatisering in het vooruitzicht zullen statistische<br />
gegevens makkelijker opgevraagd worden.<br />
Wanneer we de jaargang 2005 met die van 2004 vergelijken, daalde het aantal actieve<br />
gebruikers van de bibliotheek licht in de hoofdbibliotheek, terwijl het wat steeg in de<br />
uitleenposten. De uitleningen kenden in de hoofdbib een lichte daling t.o.v. 2004, in de<br />
uitleenposten was er een stijging.<br />
Er bestaat zowel een gemeentelijke muziekschool als een de afdeling van het Mechels<br />
Conservatorium. Deze situatie blijft niet zo. Op vraag en initiatief van de gemeente<br />
wordt de muziekschool volledig omgevormd tot een afdeling van het Conservatorium.<br />
Het Mechelse Conservatorium heeft te <strong>Bonheiden</strong> één afdeling voor kinderen en<br />
jongeren uit de lagere en middelbare school (tot 15 jaar). Er worden muziek (vioolpiano-saxofoon-klarinet-dwarsfluit<br />
en gitaar) en woord (verbale vormingdramatische<br />
expressie) aangeboden in de lokalen van de gemeentelijke basisschool en<br />
in ’t Blikveld. Enkel voor kerkorgel moeten volwassenen niet naar Mechelen.<br />
Opmerkelijk is dat de deelnemers vaak uit omliggende gemeenten als Putte,<br />
Keerbergen, Haacht en Tremelo komen. Er bestaat blijkbaar een hiaat tussen<br />
Mechelen en Heist Op Den Berg.<br />
De gemeente telt twee balletscholen : het ballet van <strong>Bonheiden</strong> en Bolero. Beide<br />
verenigingen hebben jaarlijks een optreden in het Blikveld.<br />
Er wonen enkele kunstenaars in de gemeente : Paul Vernimme (etsen, collografiën en<br />
assemblages), Willy Laevaert, Frans Peerlings, Jan Adriaenssens, Roel Jacobs<br />
(fotografie). Bijna allemaal hebben zij reeds geëxposeerd in het Blikveld. Met het<br />
Blikveld wordt aan de eigen kunstenaars een plaats geboden om tentoon te stellen.<br />
Ook andere beroepsartiesten wonen in de gemeente zoals onder andere de componist<br />
Fernand Mortelmans, het <strong>Bonheiden</strong>s Kamerorkest, actrice Emmy Leemans, acteurs<br />
Ugo Prinsen, Arthur Reynders en Jaak Van Assche, zangeressen Jo Lemaire, Bea Van<br />
19
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
der Maat en Rita Deneve, muzikanten Luc Tooten en André Walschaerts, kunstsmid<br />
Wim Tuyls.<br />
5.2.4 SPORT<br />
<strong>Bonheiden</strong> telde in 2005 81 aangesloten sportclubs verdeeld over 24 verschillende<br />
sportdisciplines. We mogen stellen dat, verwijzend naar de meest beoefende sporten<br />
in Vlaanderen, alle mogelijke mogelijkheden aanwezig zijn.<br />
In 2005 schreven 1.795 kinderen in voor de zomersportkampen. Dit is een absoluut<br />
record! Wekelijks zijn 750 sporters actief in één of ander aanbod van de sportdienst.<br />
Dat aanbod vult aan wat de clubs organiseren. Dagelijks zijn een 500-tal gebruikers in<br />
club-, school- en sportdienstverband actief in de sporthal. Eind 2004 werden 8.626<br />
uren geregistreerd voor de sportclubs, scholen, individuele en sportdienst in de<br />
sporthal.<br />
Op 8 september 2005 namen 275 ambtenaren deel aan de ambtenarensportdag, een<br />
regionale organisatie die in <strong>Bonheiden</strong> plaatsvond. De sportdienst nam in ditzelfde<br />
jaar voor de tweede maal deel aan het Sportlint van Bloso. Samen met 135 kinderen<br />
uit onze scholen van het 5de en 6de leerjaar brachten we de fakkel van <strong>Bonheiden</strong><br />
naar Mechelen.<br />
In 2005 kreeg de sporthal Berentrode 192.682 bezoekers, een aantal dat weer groeit<br />
naar de piek van 2000-2002.<br />
5.2.5 VERENIGINGEN<br />
Er zijn talrijke verenigingen in <strong>Bonheiden</strong> actief op vlak van cultureel erfgoed, <strong>sociaal</strong>cultureel<br />
werk, cultuurspreidende verenigingen en samenwerkingsverbanden.<br />
Ook de plaatselijke horeca onderneemt verscheidene initiatieven. De<br />
Bombardonderdagen lokken in de zomerperiode vele bezoekers naar Rijmenam voor<br />
een muzikale avond en Café Tourné, een samenwerking van de plaatselijke cafés en de<br />
jeugdraad is al jaren een gekende kroegentocht.<br />
In samenwerking met de verenigingen worden een 5tal Zomerzondagen georganiseerd.<br />
De verenigingen zorgen voor de praktische uitwerking, de cultuurdienst voorziet een<br />
inhoudelijk programma. Het gebeuren vindt plaats onder een vlinderzeil aan de<br />
Krankhoeve en lokt op hoogdagen soms 1000 kijklustigen.<br />
5.2.6 JEUGDWERK<br />
In totaal waren in 2004 volgens de publieke statistieken 20 jeugdwerkinitiatieven<br />
werkzaam, waarvan 16 particulier en 4 gemeentelijk. Onder de particuliere initiatieven<br />
waren 7 jeugd- en jongerenbewegingen, 2 speelpleinwerkingen, 1 jeugdhuis en 6<br />
verenigingen rond kunstbeoefening.<br />
20
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
5.3 TOERISME<br />
In totaal waren er in <strong>Bonheiden</strong> in 2005 12 653 toeristische overnachtingen: een<br />
aantal dat iets lager lag dan in 2004, maar duidelijk hoger dan de voorgaande jaren.<br />
Vooral Belgen, iets meer dan 80%, logeerden in <strong>Bonheiden</strong>.<br />
21
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
2.THEMATISCHE ANALYSE<br />
2.1.INDIVIDUELE SOCIALE HULPVERLENING<br />
2.1.1.HULPVRAGEN SOCIALE DIENST OCMW<br />
2.1.1.1.KWANTITATIEF<br />
Er is een duidelijke toename in het aantal hulpvragen. In 2005 hadden we 1386<br />
lopende dossiers en in 2006 1563 . Dit is een toename van 12%. De periode vóór<br />
2005 werden de hulpvragen anders geregistreerd.<br />
2.1.1.2.INHOUDELIJK<br />
De hulpvragen zijn nu complexer. Een echtscheiding is niet alleen een relationeel<br />
probleem maar heeft zijn weerslag op het financiële, de huisvesting, de<br />
opvoeding van de kinderen, de tewerkstelling,….<br />
De cliënt heeft nu meer dan ooit nood aan extra individuele aandacht. OCMWcliënten<br />
hebben voor 85% nood aan een complexe hulpverlening en slechts 15%<br />
aan een financiële tussenkomst.<br />
Deze werkwijze op maat en vraag van de cliënt zorgt voor extra werkbelasting<br />
van de hulpverlener.<br />
Bovendien kan de sociale dienst niet voor elk probleem een antwoord bieden. De<br />
sociale dienst, als eerstelijnsdienst, is beperkt en heeft nood aan samenwerking.<br />
2.1.2.TOEGANKELIJKHEID VAN DE HULPVERLENING<br />
Individuele sociale hulpverlening is de kerntaak van een OCMW. Om op dit vlak een<br />
kwalitatieve dienstverlening te verzekeren is een voldoende bezetting van de sociale<br />
dienst van het OCMW noodzakelijk.<br />
Werken aan de toegankelijkheid van de dienstverlening kan zowel langs de vraagzijde<br />
als langs de aanbodzijde gebeuren.<br />
2.1.2.1.AANBODZIJDE<br />
De samenwerking met andere actoren moeten we optimaliseren door elkaar beter<br />
te leren kennen en door de hulpverlening af te stemmen in functie van de cliënt.<br />
Zo komen we tot een structurele oplossing.<br />
Een complexe hulpverlening voor onze OCMW cliënten vraagt een goede<br />
samenwerking tussen de eerstelijnsdiensten op gemeentelijk niveau en<br />
gespecialiseerde hulpverleners.<br />
Om de aanbodzijde te verbeteren kunnen de volgende acties worden uitgewerkt:<br />
- Structureel overleg tussen lokale diensten en gespecialiseerde diensten met een<br />
dubbele doelstelling:<br />
- Elkaars dienstverlening beter leren kennen zodat de kwaliteit van de eerste<br />
lijn verhoogt en dat een meer gerichte doorverwijzing mogelijk is.<br />
- De hulpverlening afstemmen en coördineren op maat en vraag van de cliënt.<br />
22
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
- Een doorverwijzing naar gespecialiseerde hulpverleners wordt overlegd met de<br />
cliënt.<br />
- De sociale dienst van het OCMW kan zich de komende jaren voorstellen aan<br />
andere diensten.<br />
2.1.2.2.VRAAGZIJDE<br />
Naast de aanbodzijde hebben we de vraagzijde over hoe we de cliënten beter<br />
kunnen bereiken en doorverwijzen.<br />
De gebruikers moeten kennis hebben van de verschillende diensten en<br />
hulpverlening.<br />
Bij een doorverwijzing moeten cliënten zich meestal verplaatsen naar Mechelen,<br />
Leuven, ….<br />
Het onbekende en de afstand vormen voor deze mensen een drempel om een<br />
verdere stap te zetten in de hulpverlening.<br />
Bij een doorverwijzing stuiten we op wachtlijsten en kunnen mensen in een<br />
crisissituatie meestal niet geholpen worden.<br />
We moeten andere communicatiemiddelen gebruiken om meer mensen te<br />
bereiken.<br />
Concreet kan gewerkt worden aan :<br />
- Een specifieke sociale wegwijzer voor de zwakkere doelgroep met alle<br />
informatie op hun maat geschreven.<br />
- Een brochure met een hanteerbaar overzicht aan bestaande diensten en<br />
ondersteuning voor de gezinnen en senioren. Bij een huisbezoek zal de cliënt<br />
steeds de juiste informatie krijgen die hij in die levensfase nodig heeft. In<br />
eerste instantie wordt de brochure opgemaakt voor intern gebruik en na een<br />
periode van grondige evaluatie kan dit uitgroeien tot een welzijnsgids voor alle<br />
inwoners van de gemeente <strong>Bonheiden</strong>.<br />
- Een algemeen telefoonnummer binnen de gemeente om de mensen wegwijs te<br />
maken, vergelijkbaar met de Vlaamse infolijn van de overheid (1700).<br />
2.2.JEUGD<br />
2.2.1.JEUGDONTMOETINGSCENTRUM<br />
JONGEREN<br />
Het JOC Dirksen is een ontmoetingsplaats voor 18 jarigen en ouder.<br />
Voor de + 12 – 14/15jarigen is nergens ruimte om bijeen te komen.<br />
Vanuit het JOC Dirksen zijn er geen activiteiten die zich richten tot het jongere<br />
publiek.<br />
De jongeren van Rijmenam moeten zich ver verplaatsen wanneer activiteiten doorgaan<br />
in het centrum van <strong>Bonheiden</strong>.<br />
De ouders zijn ongerust wanneer de jongeren (vooral de meisjes) ’s avonds alleen in<br />
het donker naar huis fietsen.<br />
23
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
Na een fuif of een late vergadering is er geen openbaar vervoer.<br />
De jongeren hebben in de enquête gekozen voor een jeugdontmoetingscentrum in<br />
<strong>Bonheiden</strong>.<br />
LOKALE ACTOREN<br />
De jeugddienst is ondergebracht op de eerste verdieping in het gemeentehuis en niet<br />
direct uitnodigend voor kinderen en jongeren om eens binnen te lopen, in tegenstelling<br />
tot de vroegere locatie van de jeugddienst, waar je meteen bij de betrokkene terecht<br />
kwam.<br />
Het gemeentehuis is een informatiepunt en geen ontmoetingsplaats.<br />
In de gemeente worden soms problemen met jongeren gemeld waar men niet direct<br />
een oplossing voor heeft zoals pesten, vechten,….<br />
Gewenste acties kunnen zijn:<br />
- een jeugdontmoetingscentrum bouwen in <strong>Bonheiden</strong> waar er meerdere diensten<br />
worden ondergebracht zoals buitenschoolse kinderopvang (BKO), een <strong>lokaal</strong> voor de<br />
jongeren, informatiedienst…;<br />
- een mobiliteitsbeleid;<br />
- meldpunt voor problemen bij vertrouwenspersoon;<br />
- een samenwerkingsproject tussen politie, jeugddienst, buurtwerker, OCMW<br />
2.2.2. FINANCIELE DREMPELS<br />
De jongeren, waarvan de ouders het financieel moeilijk hebben, zijn<br />
ondervertegenwoordigd in de verenigingen en sportclubs. Een lidmaatschap en<br />
aankoop van de nodige outfit van een club vormen meteen een financiële drempel voor<br />
het gezin. Eenoudergezinnen en tweeverdieners met een laag inkomen durven er<br />
nauwelijks over te spreken dat dit voor meerdere kinderen in hun gezin onhaalbaar is.<br />
Participeren in een cultuurprogramma stelt eveneens financiële problemen.<br />
Er werd opgemerkt dat het aanbod voor gehandicapten, vooral op het vlak van sport,<br />
haast onbestaande is. De sportdienst heeft dit reeds ingericht zonder veel succes.<br />
Mogelijke acties zijn :<br />
- Het invoeren van een sportpas voor mensen met een laag inkomen.<br />
- Het invoeren van een cultuurpas voor de mensen met een laag inkomen om te kunnen<br />
participeren in het culturele aanbod.<br />
- Actief op zoek gaan naar gehandicapte kinderen en jongeren binnen de gemeente.<br />
2.2.3.RONDHANGENDE JONGEREN<br />
Sommige inwoners zijn niet meer zo tolerant t.o.v. de jonge mensen. Er wordt vlug<br />
gesproken over onveiligheidsgevoel en lawaaihinder.<br />
De politie wordt nu vlugger ingeschakeld om corrigerend op te treden.<br />
Voor de ontwikkeling van jonge mensen is het belangrijk dat ze de kans krijgen om<br />
sociale contacten te leggen met hun leeftijdsgenoten.<br />
24
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
De jongeren hebben via de enquête laten weten dat ze een jeugdontmoetingscentrum<br />
en eigen pleintjes willen.<br />
2.2.4.WIJKWERKING<br />
In de Hogenopstal, Zellaerstraat en Nieuwstraat zijn een aantal jongeren die de wijk<br />
trachten naar hun hand te zetten. De ouders spelen hierin een belangrijke rol.<br />
De wijkanimatie ondervond dat de oudere jongens niet altijd interesse hadden in hun<br />
aanbod. Met één of twee mensen moeten zij activiteiten voorzien voor alle leeftijden.<br />
Dit was niet haalbaar.<br />
Deze woonzones hebben extra aandacht nodig om uit te groeien tot een aangename<br />
woon- en leefomgeving.<br />
Mogelijke acties voor 2.2.3./2.2.4 zijn :<br />
- Wijkregisseur als laagdrempelig aanspreekpunt voor de bewoners, zorgt voor<br />
overleg, projectleider van activiteiten om te komen tot een goede leefomgeving.<br />
- Buurtfeesten kunnen mensen dichter bij elkaar brengen.<br />
- Laagdrempelige opvoedingsondersteuning aanbieden.<br />
- Activiteiten inrichten op maat van de jongeren (vooral jongens) tussen 12 en 14/15<br />
jaar.<br />
2.2.5.KINDEROPVANG<br />
De kinderopvang is voor de ouders een middel om de combinatie arbeid en gezin beter<br />
op elkaar af te stemmen.<br />
In <strong>Bonheiden</strong> zijn er onvoldoende plaatsen in de kinderopvang. Het probleem is het<br />
grootst tijdens de vakantie en snipperdagen.<br />
In de toekomst moeten er meer plaatsen komen in de kinderopvangsector.<br />
2.3.WONEN<br />
2.3.1.DE NOOD AAN BIJKOMENDE SOCIALE WONINGEN.<br />
2.3.1.1.MAATSCHAPPIJEN VOOR SOCIALE HUISVESTING.<br />
In de deelgemeente <strong>Bonheiden</strong> waren er op 31 december 2006 58 sociale<br />
huurwoningen. In Rijmenam 22.<br />
Er zijn 53 sociale woningen verkocht in de Kardinaal Cardijnlaan te <strong>Bonheiden</strong>.<br />
De wachtlijst bij de Duffelse Volkswoningen voor <strong>Bonheiden</strong>/ Rijmenam bedraagt<br />
74 kandidaten en het aantal toewijzingen van oktober 2006 tot september 2007<br />
is 6 personen of gezinnen per jaar. De laatste 6 kandidaten op de wachtlijst<br />
zullen 12 jaar moeten wachten vooraleer ze een sociale woning toegewezen<br />
krijgen.<br />
In oktober 2007 zijn 14 nieuwe sociale huurwoningen en 10 nieuwe koopwoningen<br />
toegewezen in de wijk Hogenopstal te Rijmenam. Bij de toewijzing was er gebrek<br />
aan informatie. Het OCMW moest bemiddelend optreden en er waren heel wat<br />
25
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
problemen met de woningen zelf. De Duffelse Volkswoningen was er niet van op<br />
de hoogte dat heel wat toekomstige bewoners cliënten waren van het OCMW. Er<br />
is duidelijk een concentratie aan bewoners die extra nood hebben aan<br />
begeleiding en ondersteuning.<br />
Deze woonzone wordt hierdoor nog meer negatief bestempeld.<br />
Bij de sociale woningen zijn er overal lange wachtlijsten en weinig rotatie. De<br />
meeste mensen blijven wonen omdat de inplanting van de wijken goed gelegen is<br />
en omdat ze het financieel niet kunnen veroorloven om te verhuizen.<br />
In de vergelijkingsgemeenten Boortmeerbeek en Keerbergen ligt het aandeel<br />
sociale huurhuizen en appartementen op het totale aantal woningen lager of<br />
gelijk aan 1%. Daarna volgt <strong>Bonheiden</strong> met een aandeel van 1,5%. Het aandeel in<br />
Sint-Katelijne-Waver, Putte en Haacht ligt om en bij de 3%.<br />
2.3.1.2.OCMW EN GEMEENTE<br />
Het OCMW verhuurt twee doorgangshuizen in de Kardinaal Cardijnlaan die<br />
eigendom zijn van de Duffelse Volkswoningen.<br />
Twee huizen (weldra drie) zijn eigendom van het OCMW en worden verhuurd.<br />
Drie andere huizen worden van particulieren gehuurd door het OCMW.<br />
Het OCMW bezit 12 bejaardenwoningen.<br />
De gemeente heeft vier woningen die verhuurd en/of ter beschikking gesteld<br />
worden.<br />
Een aantal woningen worden ter beschikking gesteld van verenigingen. Tenslotte<br />
zijn er nog een tweetal woningen die vanwege hun toestand niet voor gebruik in<br />
aanmerking komen.<br />
Vanuit het OCMW wordt steun gegeven aan een aantal mensen om de huur te<br />
kunnen betalen en heel regelmatig wordt een huurwaarborg door het OCMW<br />
betaald. Deze huurwaarborg staat op een geblokkeerde rekening en de cliënten<br />
betalen de som in schijven terug aan het OCMW.<br />
2.3.1.3.HET SOCIAAL VERHUURKANTOOR.<br />
Het <strong>sociaal</strong> verhuurkantoor Bodukam werd opgericht omdat heel wat inwoners van<br />
<strong>Bonheiden</strong> geen betaalbare woning vonden.<br />
Het <strong>sociaal</strong> verhuurkantoor had eind 2006 in <strong>Bonheiden</strong> 4 woningen ingehuurd op<br />
de privé-markt . Het SVK vraagt voor de huurders huursubsidies aan indien ze<br />
voldoen aan de voorwaarden.<br />
De wachtlijst telt 202 kandidaat-huurders voor de hele regio Bodukam.<br />
Voor <strong>Bonheiden</strong> zijn er in 2006 21 actieve inschrijvingen gedaan.<br />
2.3.1.4.VLAAMSE REGERING<br />
De Vlaamse Regering heeft op 12 oktober 2007 de hervorming van de sociale<br />
huisvesting definitief goedgekeurd. Het nieuwe <strong>sociaal</strong> huurbesluit garandeert<br />
een betaalbare woning voor iedereen. De lokale overheden krijgen meer ruimte om<br />
26
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
hun eigen toewijzingsbeleid te voeren. Het kaderbesluit sociale huur en het<br />
nieuwe financieringsstelsel treden vanaf 1 januari <strong>2008</strong> in werking.<br />
De gemeente en het OCMW kunnen volgende acties ondernemen :<br />
kleinschalige aankoop van woningen;<br />
woonzones met extra zorg voorzien van woonbegeleiding d.w.z. woonbegeleider als<br />
aanspreekpunt voor de huurders;<br />
woonzones met extra aandacht voorzien van een buurtopbouwwerker;<br />
het lokale bestuur moet mee kunnen beslissen over de toewijzing;<br />
huurders sensibiliseren omtrent hun rechten.<br />
2.3.2.BETAALBARE BOUWGRONDEN.<br />
In <strong>Bonheiden</strong> kunnen jonge mensen, vaak tweeverdieners, niet meer in hun eigen<br />
gemeente wonen omwille van de dure bouwgronden.<br />
De verkoopprijs van bouwgrond per m² ligt momenteel tussen de 200 en de 250 euro.<br />
Dit is een verdubbeling van de prijs t.o.v. 2004.<br />
De kinderen bouwen dan in een andere gemeente verder weg van hun ouders.<br />
Dit heeft op zijn beurt gevolgen voor de kinderopvang en op termijn voor de<br />
mantelzorg.<br />
De gemeente en het OCMW plannen voor de toekomst :<br />
- verkaveling van Grote Heide voor een 80-tal woningen<br />
2.4.WERKEN<br />
De onderstaande grafiek geeft de graad van de gemiddelde werkloosheid weer van<br />
<strong>Bonheiden</strong> t.o.v. de andere omringende gemeentes. In Putte, Keerbergen en<br />
Boortmeerbeek scoren de mannen iets beter op gebied van werkloosheid, bij de<br />
vrouwen ligt de werkloosheidsgraad in Boortmeerbeek iets lager.<br />
Werkloosheidgraden jaargemiddelde 2006<br />
12%<br />
10%<br />
8,48%<br />
10,28%<br />
10,96%<br />
8%<br />
6%<br />
4%<br />
4,43%<br />
5,68%<br />
4,39%<br />
6,92%<br />
=<br />
4,11%<br />
5,71% 5,97%<br />
4,69% 5,05%<br />
4,20%<br />
5,38%<br />
2%<br />
0%<br />
<strong>Bonheiden</strong> Putte Mechelen Keerbergen Haacht Duffel Boortmeerbeek<br />
Mannen<br />
Vrouwen<br />
27
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
<strong>Bonheiden</strong> telt 8.626 inwoners op beroepsactieve leeftijd tussen de 18 en 64 jaar.<br />
Hiervan is ongeveer 3/4 werkend of werkzoekend. De gemiddelde werkloosheidsgraad<br />
in <strong>Bonheiden</strong> is in 2007 t.o.v. 2005 en 2006 gedaald.<br />
In september 2007 zijn er van de 271 niet werkende werkzoekenden (NWWZ) 100<br />
hooggeschoold.<br />
<strong>Bonheiden</strong> telt weinig werklozen.<br />
De langdurige werklozen in onze gemeente bestaan voor een groot deel uit oudere,<br />
hoger opgeleide mensen. Ze zijn meestal te duur voor bedrijven, maar bezitten een<br />
schat aan ervaring. Deze groep mensen ondervindt nadelige gevolgen voor hun<br />
pensioen als zij een minder betaalde betrekking aannemen.<br />
Alleenstaande ouders vinden door gebrek aan flexibiliteit zeer moeilijk een baan<br />
aangepast aan hun situatie en de jongeren hebben gebrek aan ervaring.<br />
Op 18 oktober 2007 meldt de VDAB dat de werkloosheid fors daalt in Mechelen. De<br />
werkloosheid is op het laagste peil van de afgelopen 10 jaar.<br />
2.4.1.PLAATSELIJK WERKGELEGENHEIDSAGENTSCHAP<br />
Uitkeringsgerechtigde werklozen worden bij het Plaatselijk<br />
Werkgelegenheidagentschap ingeschreven wanneer ze 2 jaar werkloos zijn of 6<br />
maanden werkloos zijn en ouder dan 45 jaar.<br />
In <strong>Bonheiden</strong> is het heel opvallend dat ingeschreven werklozen een hogere opleiding<br />
genoten dan in de buurgemeentes. Heel wat van deze mensen zijn niet geïnteresseerd<br />
in PWA werk.<br />
2.4.2.ARBEIDSTRAJECTBEGELEIDING<br />
De individuele arbeidstrajectbegeleiding is opgestart in januari 2006 in het kader van<br />
een startbaanovereenkomst en in samenwerking met de cluster Duffel, Nijlen en<br />
Berlaar.<br />
Zij bepaalt of de cliënt nood heeft aan bijscholing en/of attitudetraining.<br />
Op 31 december 2006 zijn er 4 dossiers lopende van de 37. De 33 andere dossiers<br />
bevinden zich in het archief.<br />
2.4.3.SOCIALE TEWERKSTELLING<br />
In 2006 werden twee cliënten met leefloon tewerkgesteld in kader van artikel 60§7.<br />
Het OCMW stimuleert deze mensen om door te stromen naar het gewone<br />
arbeidscircuit.<br />
Uit de praktijk blijkt dat heel wat mensen omwille van attitude e.d. niet in de<br />
mogelijkheid zijn om in het gewone arbeidscircuit te werken.<br />
28
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
2.5.SENIOREN<br />
De senioren zijn op te delen in drie fasen van afnemende zelfstandigheid.<br />
- Een periode waarin de senior nog gezond en actief is en volledig zelfstandig kan<br />
leven en wonen.<br />
- Een periode waarin de senior ondersteuning nodig heeft om thuis te leven<br />
(thuisondersteunende zorg, mantelzorg) en/of nood aan een aangepaste woning of<br />
woonvorm.<br />
- De fase waarin de senior in het rusthuis verblijft.<br />
In <strong>Bonheiden</strong> is de grijze druk groter dan in Vlaanderen en de provincie Antwerpen.<br />
Het aantal 60 jarigen en nog meer aantal +80 jarigen nemen in <strong>Bonheiden</strong> meer<br />
uitgesproken toe dan elders.<br />
Onderstaande tabel geeft een prognose van senioren in <strong>Bonheiden</strong> voor de komende<br />
20 jaar.<br />
Aantalinwoners 60-69j 70-79j 80-89j 90-99j totaal index<br />
2004 1.611 1.313 634 145 3.703 100<br />
2005 1.643 1.314 665 152 3.774 102<br />
2006 1.638 1.330 680 157 3.805 103<br />
2007 1.674 1.336 724 153 3.887 105<br />
<strong>2008</strong> 1.695 1.347 765 142 3.949 106<br />
2009 1.705 1.352 810 135 4.002 108<br />
2010 1.698 1.373 842 140 4.053 109<br />
2011 1.727 1.375 836 158 4.096 110<br />
2012 1.736 1.393 828 168 4.125 111<br />
2013 1.724 1.388 857 180 4.149 112<br />
<strong>2014</strong> 1.743 1.390 862 190 4.185 113<br />
2015 1.741 1.420 865 202 4.225 114<br />
2016 1.797 1.416 877 199 4.289 115<br />
2017 1.788 1.451 888 210 4.337 117<br />
2018 1.807 1.475 899 213 4.394 118<br />
2019 1.876 1.489 907 223 4.495 121<br />
2020 1.915 1.489 930 231 4.565 124<br />
2021 1.943 1.519 932 227 4.621 125<br />
2022 2.020 1.530 944 221 4.715 127<br />
2023 2.085 1.523 954 234 4.796 129<br />
2024 2.161 1.541 962 237 4.865 131<br />
2025 2.222 1.545 990 244 5.001 135<br />
29
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
De gemeente <strong>Bonheiden</strong> moet zich voorbereiden om deze toenemende zorg te kunnen<br />
opvangen. Het aantal dementerenden zal eveneens toenemen aangezien de inwoners<br />
ouder worden.<br />
Uit het behoefteonderzoek is duidelijk gebleken dat de oudere senior graag zo lang<br />
mogelijk thuis blijft en de overstap naar een rusthuis zo lang mogelijk uitstelt. Dit is<br />
alleen mogelijk wanneer voldoende thuisondersteunende zorg en aangepaste<br />
woonvormen voorhanden zijn.<br />
Heel wat kinderen hebben elders gebouwd, het aantal kinderen per gezin neemt af,…<br />
deze maatschappelijke ontwikkelingen maken dat mantelzorg niet meer evident is. De<br />
professionele thuiszorg zal door deze evolutie meer moeten uitgebouwd worden.<br />
Een aantal knelpunten en initiatieven werden geformuleerd tijdens de gesprekken met<br />
actoren en gebruikers.<br />
2.5.1.LEVENSLANG WONEN<br />
In <strong>Bonheiden</strong> wonen heel wat oudere mensen in een grote villa. De woningen zijn te<br />
groot en niet aangepast aan de noden en de behoeften van de ouder wordende mens.<br />
De kinderen wonen meestal verder weg of hebben door hun drukke baan weinig of<br />
geen tijd voor hun ouders. De senioren wensen heel graag zelfstandig in hun eigen<br />
huis te blijven wonen.<br />
De meeste mensen hebben er onvoldoende of te laat bij stil gestaan om hun woning<br />
aan te passen aan de nieuwe noden en behoeften eigen aan de hoge leeftijd.<br />
<strong>Bonheiden</strong> moet zich, nog meer dan andere gemeenten, voorbereiden op een<br />
ouderenboom.<br />
Daarom is het noodzakelijk om de jonge actieve senioren te sensibiliseren rond<br />
levenslang wonen en de oudere senioren gevoelig te maken voor de tal van voordelen<br />
bij een woningaanpassing. Deze mensen moeten ervaren dat dit een mogelijkheid is om<br />
langer thuis te blijven wonen en dat het ongemak tijdens het verbouwen van korte<br />
duur is. Het financiële plaatje moet bekeken worden in vergelijking met een<br />
rusthuisopname.<br />
De senioren moeten we ondersteunen met laagdrempelige adviesverlening waarbij op<br />
maat wordt geadviseerd en begeleid.<br />
Er zijn reeds heel wat gespecialiseerde organisaties die met levenslang wonen bezig<br />
zijn. Dit is een mogelijkheid om hiermee samen te werken zoals -In-Ham vzw – Gids in<br />
doordacht wonen.<br />
In-Ham vzw is een forum dat vertrekt vanuit een wisselwerking tussen enerzijds de<br />
technologie (mobiliteit, communicatie, domotica..) en anderzijds de oplossing die de<br />
technologie oplevert voor persoon met beperking en ouderen.<br />
Voor alternatieve woonvormen zoals kangoeroewoningen,… zal vanuit de gemeente nog<br />
meer duidelijkheid moeten komen van wat stedenbouwkundig kan en niet kan.<br />
30
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
Om dit optimaal te laten verlopen moeten de gemeentelijke diensten en diensten van<br />
het OCMW rond de tafel zitten om af te spreken wie wat gaat doen. De<br />
samenwerking en goede doorstroming van informatie is hier heel belangrijk. De<br />
cliënten moeten ervaren dat hun project vlot verloopt en dat de samenwerking<br />
vloeiend is.<br />
Een centraal loket is een goed vertrekpunt om de senioren gemakkelijk de toegang tot<br />
informatie te verstrekken rond levenslang wonen.<br />
Als de senioren niet meer in de eigen woning kunnen verblijven, wensen ze een<br />
serviceflat of een seniorenwoning. De keuze wordt vooral bepaald door hun<br />
onveiligheidsgevoel en eenzaamheid.<br />
Het <strong>lokaal</strong> bestuur zou in de toekomst kunnen investeren in extra wooneenheden,<br />
zorgwoningen voor senioren.<br />
2.5.2.LOKAAL DIENSTENCENTRUM<br />
Het <strong>lokaal</strong> dienstencentrum in <strong>Bonheiden</strong> moet uitgroeien tot een aanspreekpunt voor<br />
senioren. Nu bevindt zich het dienstencentrum in het rust- en verzorgingstehuis Den<br />
Olm.<br />
De meeste mensen denken dat het dienstencentrum het verlengde is van Den Olm.<br />
Het dienstencentrum is onvoldoende bekend bij de lokale actoren en de gebruikers.<br />
Hierdoor dringt de informatie, vorming, recreatie, advies en verwijzing onvoldoende<br />
door tot de doelgroepen.<br />
De senioren die naar het dienstencentrum gaan zijn heel tevreden en vertellen het<br />
verder. Er zijn nu 77 senioren ingeschreven in het dienstencentrum. In 2006 waren<br />
het 52 senioren. Dit is een toename van 48%. De verantwoordelijke van het LDC kan<br />
de werkdruk niet meer aan. De bekendheid van het LDC blijft groeien en de werkdruk<br />
wordt voor de verantwoordelijke van het LDC onhoudbaar. De infrastructuur zal ook<br />
niet meer voldoen.<br />
Momenteel moeten senioren geweigerd worden om aan bepaalde activiteiten deel te<br />
nemen. Enerzijds is er het probleem van het vervoer en anderzijds is er een tekort<br />
aan logistieke ondersteuning bij activiteiten.<br />
Hulpbehoevende senioren hebben tijdens een activiteit ondersteuning nodig en dit<br />
betekent in de praktijk meer mensen. De vrijwilligers zijn van goede wil, maar ze<br />
kunnen niet verplicht worden om steeds bij elke activiteit te komen helpen. Meestal<br />
zijn deze mensen ook niet meer zo jong.<br />
Er moet duidelijk gewerkt worden aan :<br />
het <strong>lokaal</strong> dienstencentrum nog meer bekend maken als aanspreekpunt bij de lokale<br />
actoren en de gebruikers;<br />
de infrastructuur van het huidig LDC zal op termijn om uitbreiding vragen om aan de<br />
grote vraag te kunnen blijven voldoen;<br />
extra personeel om de werkdruk van de verantwoordelijke van het LDC te verlichten<br />
en om al de senioren de mogelijkheid te bieden om deel te nemen aan activiteiten.<br />
31
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
2.5.3.MOBILITEIT EN ACTIVITEITEN<br />
Een minder mobiele senior is minder zelfstandig en zelfredzaam.<br />
Zijn levenskwaliteit gaat drastisch naar beneden en hij/zij belandt al snel in de<br />
eenzaamheid.<br />
De MMC, de belbus…vragen een strikte organisatie en planning van de senior.<br />
De ritten moeten tijdig worden aangevraagd. De belbus is beperkt in actieradius.<br />
Actiegroepen voor senioren vragen extra aandacht voor senioren met een klein<br />
pensioen, want vervoerskosten lopen soms hoog op. De vrijwilligers van ziekenzorg<br />
vragen extra aandacht voor senioren waarvan de partner overleden is. Dit is een<br />
risicogroep die zeer snel dreigt geïsoleerd te geraken door hun verdriet.<br />
Heel wat vrouwelijke senioren wensen meer bruikbare en goed onderhouden openbare<br />
toiletten in <strong>Bonheiden</strong> en Rijmenam.<br />
In het aanbod van het culturele programma wordt te weinig rekening gehouden met de<br />
dagindeling, locatie en de interesses van de senioren. In de gespreksgroepen kwam<br />
heel duidelijk naar voor dat heel wat publieke gebouwen, zoals het gemeentehuis, zeer<br />
moeilijk toegankelijk zijn voor minder mobiele mensen.<br />
Belangrijke punten waaraan kan gewerkt worden zijn :<br />
- een degelijk mobiliteitsbeleid zoals aangepast vervoer;<br />
- actief op zoek gaan naar kwetsbare senioren;<br />
- ondersteunen van vrijwilligers;<br />
- meer openbare toiletten plaatsen;<br />
- senioren laten participeren in het beleid via een goedwerkende adviesraad;<br />
- samenwerken met “Enter”, Vlaamse Expertisecentrum met als doel toegankelijk en<br />
bruikbaar wonen.<br />
2.5.4.THUISZORGONDERSTEUNENDE DIENSTEN<br />
De senior kan van een groot aanbod thuisondersteunende diensten gebruik maken<br />
zoals warme maaltijden, poetsdienst, klusjesdienst, alarmapparatuur.<br />
Toch is niet alle thuiszorg onmiddellijk beschikbaar.<br />
De poetsdienst van het OCMW heeft een wachtlijst van 13 personen en voor<br />
poetsdienst via dienstencheques is dit 31. In totaal zijn dus 44 mensen of gezinnen<br />
aan het wachten op hulp.<br />
De verlofregelingen, ziekteverloven en het tekort aan personeel in de<br />
thuiszorgdiensten zorgen voor problemen rond de continuïteit.<br />
Om senioren langer thuis te laten wonen is er ook nood aan ondersteunende<br />
opvangvormen: dagopvang, nachtopvang, kortverblijf, oppasdiensten.<br />
Deze voorzieningen moeten in staat zijn om de taken van mantelzorger tijdelijk over<br />
te nemen wanneer de druk onhoudbaar wordt.<br />
Momenteel weten we niet exact hoeveel mantelzorgers in de gemeente <strong>Bonheiden</strong><br />
actief zijn. Uit onze verschillende bronnen weten we dat ze onvoldoende<br />
geïnformeerd zijn en dikwijls thuis geïsoleerd leven.<br />
De huisdokter, de thuisverpleging, andere thuisondersteunende diensten en<br />
vrijwilligers hebben hier een belangrijke signaalfunctie.<br />
32
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
De communicatie tussen de diverse diensten verloopt niet goed.<br />
Vooral een ziekenhuisopname en het ontslag op elke dag van de week, zelfs op<br />
zaterdag en zondag, zorgen voor heel wat moeilijkheden in de thuiszorg. De sociale<br />
dienst van het ziekenhuis moet heel wat opzoekwerk verrichten om de hulpverleners<br />
te vinden die aan huis komen.<br />
De patiënt noch de familie weet niet altijd precies welke dienst aan huis komt.<br />
Deze gegevens zijn noodzakelijk om aan een goed ontslagmanagement te doen.<br />
Om tegemoet te komen aan een beter thuisondersteunende zorg moeten we:<br />
- thuisondersteunende initiatieven beter bekend maken;<br />
- ondersteunende opvang uitbreiden: dagopvang, nachtopvang, kortverblijf,<br />
thuiszorgdiensten;<br />
- buurt- en nabijheidsdiensten (BND’s) oprichten in kader van de sociale economie;<br />
- de mantelzorgers actief opsporen, samenbrengen en informeren;<br />
- op gepaste tijdstippen de mantelzorgers extra aandacht geven;<br />
- communicatie tussen de thuisdiensten vlotter laten verlopen.<br />
2.5.5.WACHTLIJSTEN IN DE RESIDENTIELE OPVANG<br />
De wachtlijsten zijn erg lang, ondanks de verschillende voorzieningen die in <strong>Bonheiden</strong><br />
aanwezig zijn.<br />
Een aantal senioren schrijven zich in op de wachtlijst voor het geval dat ze het ooit<br />
nodig hebben. Andere aanvragen zijn meestal van dringende aard.<br />
Er zijn te weinig mogelijkheden in de regio om in dringende situaties mensen op een<br />
snelle manier te helpen.<br />
De inwoners van <strong>Bonheiden</strong> zouden graag opgenomen worden in één van de residentiële<br />
opvangmogelijkheden die <strong>Bonheiden</strong> heeft.<br />
Een mogelijke actie is :<br />
- zorgen voor meer opvangmogelijkheden.<br />
33
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
Hoofdstuk 3:MEERJARENPLAN<br />
3.1. INDIVIDUELE SOCIALE HULPVERLENING<br />
3.1.1.VISIE<br />
Als <strong>lokaal</strong> bestuur vinden we het belangrijk dat de inwoners van <strong>Bonheiden</strong> met hun<br />
sociale problemen een eerste opvang kunnen krijgen binnen de gemeente. Dit is de<br />
taak van de lokale eerstelijnsdiensten en voornamelijk van de sociale dienst van het<br />
OCMW.<br />
Uit de omgevingsanalyse blijkt dat zowel het aantal lopende dossiers als de<br />
complexiteit van de hulpverlening toeneemt. In de sociale hulpverlening hebben we te<br />
maken met het kwantitatieve en het kwalitatieve gegeven. Er moet voldoende<br />
personeel zijn om de eerstelijnsopvang te garanderen en anderzijds moet voldoende<br />
kennis en ervaring in huis aanwezig zijn voor een hulpverlening op maat.<br />
Voor begeleiding op maat van de cliënt moet meer samengewerkt worden met<br />
gespecialiseerde diensten. Overleg en goede afspraken met andere dienstverleners is<br />
een noodzaak. Dit overleg heeft een dubbele doelstelling :<br />
• De medewerkers van de sociale dienst inzicht verschaffen in het aanbod en de<br />
werkwijze van de andere hulpverleners voor een gerichte doorverwijzing.<br />
• Concrete afspraken rond individuele hulpverleningsituaties<br />
In de analyse werd meerdere keren verwezen naar de noodzaak aan een verbeterde<br />
informatie-uitwisseling en samenwerking tussen dienstverleners in de welzijnssector.<br />
Bij een doorverwijzing van cliënten naar de tweedelijnsdienst moet de psychologische<br />
drempel en de bereikbaarheid van deze diensten een aandachtspunt zijn.<br />
Tevens werd de aandacht gevestigd op knelpunten en mogelijkheden inzake<br />
communicatie met gebruikers en toekomstige gebruikers. Het <strong>lokaal</strong> bestuur wil<br />
investeren in een laagdrempelige, toegankelijke welzijnssector voor alle inwoners van<br />
<strong>Bonheiden</strong> en in het bijzonder voor de meer kwetsbare doelgroepen.<br />
“HET SOCIAAL HUIS” zal hieraan tegemoet komen.<br />
3.1.2.ACTIES<br />
• Opzetten van structureel overleg tussen de gemeentelijke eerstelijnsdiensten en<br />
gespecialiseerde dienstverleners.<br />
• Een specifieke sociale wegwijzer voor de zwakkere doelgroepen met alle informatie<br />
op hun maat geschreven.Een handig en eenvoudig instrument om toegang te krijgen<br />
tot het aanbod in de dienstverlening.<br />
• Een brochure met een hanteerbaar overzicht aan bestaande diensten en<br />
ondersteuning voor gezinnen en senioren. Tijdens een huisbezoek zal de cliënt steeds<br />
de juiste informatie krijgen die hij in die levensfase nodig heeft. In eerste instantie<br />
wordt de brochure gemaakt voor intern gebruik en na een periode van grondige<br />
34
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
evaluatie kan dit uitgroeien tot een welzijnsgids voor alle inwoners van de gemeente<br />
<strong>Bonheiden</strong>.<br />
Financieel:<br />
De opstartkosten voor de welzijnsgids in <strong>2008</strong> worden geraamd<br />
op € 5.000,00.<br />
Bij definitieve uitgave in 2009 op € 10.000,00<br />
• HET SOCIAAL HUIS<br />
Een algemeen centraal telefoonnummer binnen de gemeente om de<br />
mensen wegwijs te maken zal voor het OCMW via “HET SOCIAAL<br />
HUIS” worden gerealiseerd.<br />
De afstemmingsoefening voor “HET SOCIAAL HUIS” zal begin <strong>2008</strong><br />
starten. De dienst- en hulpverlening voor de burger moet<br />
toegankelijker worden en hiervoor zijn afspraken vereist tussen al de<br />
diensten en loketten over informatie en communicatie met de burger en<br />
de doorverwijzing.<br />
De verbouwing om te voldoen aan de loketfunctie zal volgend jaar van<br />
start gaan zodat “HET SOCIAAL HUIS” tegen mei 2009 een feit zal<br />
zijn.<br />
Geschatte kosten :<br />
De investering in de verbouwing om te voldoen aan de loketfunctie voor “Het<br />
Sociaal Huis” wordt geraamd op € 75.000,00.<br />
35
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
3.2. JEUGD<br />
3.2.1.VISIE<br />
Als <strong>lokaal</strong> bestuur willen we de jongeren een eigen plaats geven in de gemeente,<br />
waarbinnen zij zich kunnen ontwikkelen.<br />
3.2.1.1..EEN JEUGDONTMOETINGSCENTRUM<br />
biedt de kinderen en jongeren meer kansen om zich te ontplooien binnen onze<br />
gemeente.<br />
In een jeugdontmoetingscentrum in <strong>Bonheiden</strong> zullen verschillende diensten<br />
worden ondergebracht zoals de jeugddienst, buitenschoolse kinderopvang, een<br />
ontmoetingsruimte, een repetitieruimte, polyvalente ruimte,…<br />
Het jeugdontmoetingscentrum moet dé ontmoetingsplaats worden voor de jeugd en<br />
de jongeren van <strong>Bonheiden</strong>. Hier krijgen ze de ruimte en de mogelijkheid om zich<br />
te ontwikkelen en meer actief<br />
te participeren aan het jeugdbeleid van <strong>Bonheiden</strong>.<br />
Door de BKO onder te brengen in het jeugdontmoetingscentrum krijgen de ouders<br />
de gelegenheid om meer contacten te leggen met de verantwoordelijken van de<br />
jeugddienst.<br />
Als <strong>lokaal</strong> bestuur willen we de ouders bijstaan in de opvoeding van hun kinderen.<br />
3.2.1.2.DREMPELS IN DE SOCIALE EN CULTURELE PARTICIPATIE.<br />
De eerste drempel is mobiliteit. Door de beperkte vervoersmogelijkheden<br />
tussen de kerkdorpen. Het openbaar vervoer<br />
is onvoldoende uitgebreid als het in het weekend wat later wordt.<br />
De tweede drempel is de prijs. We willen de nodige aandacht besteden<br />
aan het optimaal laten deelnemen van de kinderen en jongeren van<br />
onze gemeente aan sport en cultuur.<br />
De derde drempel is het gebrek aan aanbod vanuit de jeugddienst<br />
voor jongeren tussen de 12 en 14/15 jaar.<br />
Jongeren, vooral jongens, moeten zich kunnen uitleven in activiteiten<br />
op maat van hun leeftijd.<br />
3.2.1.3.DE GEHANDICAPTE JONGEREN<br />
binnen onze gemeente moeten we kennen en de kansen geven om zich op sportief<br />
vlak te ontplooien.<br />
3.2.2.ACTIES<br />
• Bouwen van een jeugdontmoetingscentrum in <strong>Bonheiden</strong>.<br />
• Voor het mobiliteitsbeleid moeten er gesprekken komen met o.a. “De Lijn”. Het<br />
vervoer moet aangepast worden aan de vraag en de noden van de jeugd naar<br />
analogie van de eindejaarsacties van “De Lijn”.<br />
36
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
• De uitbouw van het aanbod voor gehandicapte kinderen en jongeren.<br />
• Actief op zoek gaan naar gehandicapte kinderen en jongeren binnen de<br />
gemeente.<br />
• De jonge gebruikers uit een gezin met een laag inkomen moeten de<br />
mogelijkheid krijgen om te kunnen deelnemen aan sport en cultuur. Dit zou<br />
kunnen gerealiseerd worden door o.a. een sport- en cultuurpas, meer bekend<br />
maken van sociale en culturele ontplooiing…<br />
• Realisatie van laagdrempelige opvoedingsondersteuning.<br />
• Activiteiten inrichten op maat van de jongeren (jongens) tussen de 12 en de<br />
14/15 jaar.<br />
37
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
3.3.WONEN<br />
3.3.1.VISIE<br />
3.3.1.1.WONINGEN<br />
Als <strong>lokaal</strong> bestuur erkennen we dat zekerheid, betaalbaarheid en kwaliteit van<br />
het wonen een belangrijk onderdeel vormen van de maatschappelijke integratie.<br />
Voor de jonge gezinnen en <strong>sociaal</strong> zwakkeren vormt wonen hét probleem.<br />
3.3.1.1.1.BETAALBARE WONINGEN.<br />
In <strong>Bonheiden</strong> zijn er geen betaalbare bouwgronden voor jonge gezinnen. Dit<br />
heeft voor gevolg dat ze elders gaan wonen. Als <strong>lokaal</strong> bestuur willen we<br />
extra betaalbare bouwgronden ter beschikking stellen aan de inwoners van<br />
onze gemeente. De bevolking veroudert en er is nood aan jonge mensen om<br />
de grijze druk tegen te gaan.<br />
De omgevingsanalyse bevestigt deze problemen.<br />
3.3.1.1.2.AANBOD VOOR SOCIAAL ZWAKKEREN<br />
Het grote aantal mensen dat op de wachtlijst van de Duffelse Volkswoningen<br />
is ingeschreven, geeft een indicatie van de nood aan sociale woningen.<br />
Het <strong>sociaal</strong> verhuurkantoor is een belangrijk instrument in kader van de<br />
woonproblematiek en zou zijn woningenbestand nog verder moeten uitbreiden.<br />
3.3.1.2.WOONOMGEVING<br />
3.3.1.2.1.LEEFBAARHEIDPROBLEMEN<br />
In de gemeente <strong>Bonheiden</strong> bestaan woonzones die extra aandacht en zorg<br />
nodig hebben. Als <strong>lokaal</strong> bestuur willen we extra investeren om de<br />
buurtgebonden problemen aan te pakken.<br />
De complexiteit van de problematiek in deze woonzones vraagt een integrale<br />
benadering om tot een duurzame verandering te komen. Het herstel van de<br />
leefbaarheidproblemen vereist de inzet het OCMW, de gemeente en derden.<br />
Een geïntegreerde werker zorgt voor het overleg met alle partijen en<br />
betrokkenheid waar het nodig is.<br />
In de begeleiding van de bewoners kan rechtstreeks ingegrepen worden op<br />
het gedrag, de attitude, de perceptie, het welbevinden van de bewoner.<br />
Anderzijds kan ook indirect ingewerkt worden op de tevredenheid van de<br />
bewoners door te werken aan positieve veranderingen aan de woning of<br />
woonomgeving.<br />
Bovendien zal eveneens moeten gewerkt worden aan buurtbetrokkenheid.<br />
De betrokkenheid kan verhoogd worden door het voorzien van een<br />
ontmoetingsruimte, organiseren van buurtfeest, organiseren van<br />
bewonersparticipatie…<br />
38
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
3.3.1.2.2.HET NIEUW SOCIAAL HUURBESLUIT ALS HEFBOOM<br />
De Vlaamse Regering heeft op 12 oktober een definitieve goedkeuring<br />
gegeven voor de hervorming van de sociale huisvesting. Het nieuwe <strong>sociaal</strong><br />
huurbesluit garandeert een betaalbare woning voor iedereen. De lokale<br />
overheid krijgt meer ruimte om hun eigen toewijzingsbeleid te voeren. De<br />
gemeente kan dan een toewijzingsbeleid voeren op basis van specifieke<br />
behoeften en noden.<br />
Met het nieuwe sociale huurbesluit zullen we als <strong>lokaal</strong> bestuur de wettelijke<br />
mogelijkheid krijgen om via een aangepast toewijzingssysteem in de<br />
bewonerssamenstelling in te grijpen.<br />
Voor de opvolging van de problemen in de woningen willen als bestuur<br />
samenwerken met de Duffelse Volkswoningen.<br />
3.3.1.2.3.COMMUNICATIE<br />
Met de uitbouw van een meldpunt voor problemen willen we als <strong>lokaal</strong> bestuur<br />
zorgen voor een laagdrempelig, bereikbaar en onafhankelijk vangnet. De<br />
meldingen moeten goed opgevangen en opgevolgd worden om uiteindelijk te<br />
leiden tot de oplossing van het probleem.<br />
De bevolking en de hulpverleners sensibiliseren rond pestgedrag, agressie,…<br />
Het meldpunt bekent maken bij het brede publiek, in de scholen, bij de<br />
hulpverleners.<br />
3.3.2.ACTIES<br />
• De gemeente zal de “Grote Heide” verkavelen voor een 80-tal woningen. Er<br />
wordt een extra clausule toegevoegd : voorrangsregel voor de inwoners van<br />
<strong>Bonheiden</strong>.<br />
• Kleinschalige aankoop van woningen.<br />
Financieel :<br />
Een investeringsbudget voor de aankoop van woningen geraamd<br />
op € 150.000,00/jaar.<br />
• Aankoop van een bouwvallig pand in de Zellaerstraat nr 4.<br />
Dit project is een samenwerking tussen de gemeente en het OCMW.<br />
De gemeente kocht het pand aan met het recht op voorkoop en het OCMW<br />
gaat het pand verbouwen.<br />
Verloop van het project over verschillende jaren:<br />
- Voor de afbraakwerken wordt er beroep gedaan op personen met<br />
alternatieve straffen .<br />
- Voor de verbouwing van het pand worden er contacten gelegd met “De<br />
sleutel” in het kader van sociale tewerkstelling en met beroepsscholen<br />
in het kader van hun opleiding.<br />
39
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
Financieel:<br />
Een investeringsbudget voor de verbouwing van het bouwvallig pand geraamd op<br />
€ 100.000,00<br />
• Het aanstellen van een woonbegeleider in woonzones met nood aan begeleiding.<br />
Financieel:<br />
De exploitatiekosten voor een voltijdse woonbegeleider wordt op<br />
jaarbasis € 40.000,00 geraamd.<br />
• Het <strong>lokaal</strong> bestuur moet in de sociale huisvesting mee kunnen beslissen in het<br />
toewijzingsbeleid.<br />
• De woonbegeleider zal de huurder sensibiliseren inzake hun rechten.<br />
• Uitbouw van het meldpunt.<br />
40
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
3.4.WERKEN<br />
3.4.1.VISIE<br />
Het <strong>lokaal</strong> bestuur heeft weinig instrumenten in handen om meer werkgelegenheid<br />
te creëren en het bestrijden van de werkloosheid.<br />
De werkgelegenheid is o.a. afhankelijk van de economische groei.<br />
Uit de analyse komt naar voor dat <strong>Bonheiden</strong> weinig niet-werkende werkzoekenden<br />
heeft en dat een groot aantal van die oudere werklozen hooggeschoold zijn. Een<br />
aantal van deze mensen zijn ontslagen na een reorganisatie.<br />
Voor werkloze alleenstaande ouders en jongeren moeten we ons blijven inspannen.<br />
Verschillende initiatieven zoals het PWA, arbeidstrajectbegeleiding van het<br />
OCMW en sociale tewerkstelling (art.60) dragen ertoe bij dat het aantal<br />
werkzoekenden uit de risicogroepen meer kansen krijgen. Als <strong>lokaal</strong> bestuur<br />
vinden wij het belangrijk dat deze initiatieven blijven bestaan en willen wij ze in de<br />
mate van het mogelijke actief blijven steunen. Via een doorgedreven<br />
trajectbegeleiding op maat willen wij werkzoekenden uit risicogroepen maximaal<br />
ondersteunen om weer in het arbeidscircuit terecht te komen. Dit kan zowel in<br />
het reguliere arbeidscircuit als in de sociale economie.<br />
Er zijn momenteel geen extra werkpunten te vermelden. Mocht dit later wel zo<br />
blijken dan zullen extra werkpunten worden toegevoegd.<br />
De gemeente <strong>Bonheiden</strong> heeft geen werkwinkel of interim-bureau en is hiervoor<br />
aangewezen op de steden in de rand rond de gemeente. De afstand en de<br />
psychologische drempel maken het voor de werkzoekende moeilijker.<br />
De samenwerking met partners als de VDAB en anderen moeten optimaal benut<br />
worden voor de tewerkstelling en opleiding van de werklozen.<br />
De kinderopvangsector moet worden uitgebreid om gezinnen de mogelijkheid te<br />
geven deel te nemen aan het economische leven.<br />
3.4.2.ACTIES<br />
• Het aantal plaatsen in de kinderopvangsector verhogen.<br />
41
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
3.5.SENIOREN<br />
3.5.1.VISIE<br />
In <strong>Bonheiden</strong> is de grijze druk groter dan in Vlaanderen en de provincie<br />
Antwerpen.<br />
Als <strong>lokaal</strong> bestuur willen wij voor de nodige zorgcapaciteit ijveren om tegemoet te<br />
komen aan de behoeften van onze senioren, rekening houdend met hun afnemende<br />
zelfstandigheid.<br />
Uit de enquête en gesprekken met senioren blijkt duidelijk dat de oudere senior<br />
graag zo lang mogelijk thuis wil blijven wonen en de overstap naar een rusthuis zo<br />
lang mogelijk uitstelt. Dit is alleen haalbaar bij het voorhanden zijn van voldoende<br />
thuisondersteunende zorg en aangepaste woonvormen zijn.<br />
Als <strong>lokaal</strong> bestuur willen we de senioren ondersteunen om zolang mogelijk thuis te<br />
blijven wonen door ze te sensibiliseren voor een woningaanpassing op hun maat.<br />
Voor de realisatie hiervan kan er beroep gedaan worden op gespecialiseerde<br />
diensten die met levenslang wonen bezig zijn.<br />
In ons denken over senioren delen wij de periode van het senior-zijn op in drie<br />
fasen van afnemende zelfstandigheid.<br />
• De levensfase waarin de senior nog gezond en actief is en volledig zelfstandig<br />
kan leven en wonen.<br />
• De levensfase waarin de senior ondersteuning nodig heeft om thuis te leven<br />
(thuisondersteunende zorg, mantelzorg) en/of nood heeft aan een aangepaste<br />
woning of woonvorm.<br />
• De levensfase waarin de senior in het woon- en zorgcentrum verblijft.<br />
De senioren uit de gemeente <strong>Bonheiden</strong> moeten in elk van deze fasen een beroep<br />
kunnen doen op ondersteuning.<br />
Het LOKAAL DIENSTENCENTRUM<br />
Het lokale dienstencentrum (LDC) biedt activiteiten aan met een laagdrempelig<br />
karakter en brengt de activiteiten van het dagelijkse leven binnen het bereik van<br />
de gebruiker. Het LDC zal samen met andere actoren de mantelzorgers en<br />
vrijwilligers ondersteunen.<br />
In het LDC krijgen senioren informatie over bestaande hulpverleningsvormen of<br />
opvangmogelijkheden enerzijds en anderzijds is het LDC een plaats waar ze voor<br />
gezelligheid en ontspanning terecht kunnen.<br />
Het LDC kent een sinds een jaar een groei van 48%. Het aantal leden van het LDC<br />
is sterk gegroeid, maar het personeel is hierop niet voorzien. Het aantal +80<br />
jarigen is in onze gemeente hoger dan elders. We verwachten dan ook in de<br />
42
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
toekomst meer senioren in het LDC. Om dezelfde kwalitatieve service te bieden<br />
zullen we een uitbreiding van het personeelskader voorzien.<br />
Het Vlaamse ouderenbeleid ondergaat heel wat veranderingen. Ouderen vragen<br />
meer participatie en worden meer bij het beleid betrokken, rusthuizen veranderen<br />
in woon- en zorgcentra, thuiszorg wordt sterk gestimuleerd en de lokale<br />
dienstencentra spelen hierin een belangrijke rol. Het lokale dienstencentrum in<br />
<strong>Bonheiden</strong> wordt dus heel belangrijk binnen ons thuiszorglandschap. De<br />
laagdrempeligheid, het ruime aanbod aan hulp- en dienstverlening, de<br />
vrijwilligerswerking, mantelzorg en de opbouw van sociale netwerken zijn een<br />
duidelijke troef. Het lokale dienstencentrum bereikt een zeer heterogeen publiek.<br />
De pluralistische werking vanuit het LDC is zeker een aantrekkingspool. In een<br />
samenleving waar vereenzaming van ouderen een concrete problematiek is, kan het<br />
<strong>lokaal</strong> dienstencentrum een uitstekende preventieve taak vervullen.<br />
Goede mobiliteitsvoorzieningen zijn essentieel voor de levenskwaliteit van de<br />
senior, die daardoor meer kansen krijgt om zelfstandig te kunnen blijven<br />
deelnemen aan het maatschappelijke leven.<br />
Het openbaar vervoer speelt een cruciale rol voor vele oudere senioren.<br />
Er moet extra aandacht gaan naar de toegankelijkheid en de bereikbaarheid voor<br />
senioren. Het op- en afstappen, mag geen hinderpaal zijn voor oudere mensen.<br />
De mindermobielencentrale (MMC) en de belbus zijn in sommige situaties<br />
voldoende, hoewel de belbus een beperkte radius heeft en het vervoer een goede<br />
planning vraagt.<br />
Voor rolstoelgebonden personen willen we als <strong>lokaal</strong> bestuur de komende jaren<br />
werk maken van de D.A.V. (Diensten Aangepast Vervoer).<br />
Uit de analyse bleek dat vraag naar thuiszorgondersteuning het aanbod overstijgt.<br />
Een ontslag uit het ziekenhuis vraagt op kort termijn een thuiszorgplan op maat<br />
van de cliënt. Door het tekort aan personeel en de slechte timing van ontslag<br />
kunnen de thuiszorgdiensten onvoldoende anticiperen op de situatie.<br />
Alle diensten zijn op de hoogte van de situatie en willen het probleem helpen<br />
oplossen.<br />
Als <strong>lokaal</strong> bestuur zullen we de situatie goed opvolgen.<br />
Om de mantelzorger te ondersteunen is er nood aan opvangvormen zoals<br />
kortverblijf, dagverzorging, nachtopvang, oppasdiensten…<br />
Inzake residentiële opvang heeft de gemeente <strong>Bonheiden</strong> zijn vergunningen<br />
verleend door de Vlaamse overheid voor het bouwen van rusthuizen maximaal<br />
benut.<br />
43
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
3.5.2.ACTIES<br />
• Stimuleren van aangepaste woonvormen voor senioren in <strong>Bonheiden</strong>.<br />
Een concreet voorstel:<br />
Heel wat senioren wonen alleen in een groot huis en voelen zich eenzaam en<br />
onveilig.<br />
We leven in een maatschappij waar het individu primeert en waar er weinig<br />
ruimte is voor warmte en gezelligheid. Oudere senioren worden afgeschreven<br />
en voelen zich nutteloos.<br />
Voorstel van een project:<br />
Een 4-tal senioren, die niet graag alleen wonen, samenbrengen in één woning.<br />
Het OCMW stelt hiervoor een huis ter beschikking. De juridische dienst zal<br />
de fiscale en de administratieve gevolgen bestuderen.<br />
Op deze manier komen er huizen vrij om te verhuren enerzijds en anderzijds<br />
zijn de senioren minder eenzaam. Met dit project wil het <strong>lokaal</strong> bestuur een<br />
signaal geven dat er ook anders kan geleefd worden met meer warmte en meer<br />
gemeenschapsgevoel.<br />
Creëren van nieuwe woonvormen voor senioren vraagt om een<br />
haalbaarheidsonderzoek van dit project en andere woonvormen.<br />
Financieel:<br />
Indien er een woning door het OCMW wordt aangekocht worden de<br />
investeringskosten op € 350.000,00 geraamd.<br />
Indien de woning gehuurd wordt, wordt de kost op € 15.000,00/jaar geraamd.<br />
Doordat de huurders huur betalen is er een terugverdien effect van<br />
€ 12.000,00 à € 15.000,00/jaar.<br />
• Overleg en samenwerking met gespecialiseerde organisaties die met levenslang<br />
wonen en toegankelijkheid bezig zijn.<br />
• Uitbreiding van het urenpakket van de centrumleider en de logistieke<br />
medewerker.<br />
Financieel:<br />
De exploitatiekosten voor de uitbreiding van de uren voor de centrumleider en<br />
logistieke ondersteuning worden geraamd<br />
op € 40.000,00/jaar.<br />
• Samenwerking en communicatie tussen verschillende actoren vlotter laten<br />
verlopen.<br />
• De infrastructuur van het huidig LDC zal op termijn niet meer voldoende zijn.<br />
• Een degelijk mobiliteitsbeleid zoals aangepast vervoer, carpooling,…<br />
• Meer openbare toiletten in de Gemeente.<br />
• Senioren actief laten participeren in het beleid via een goedwerkende<br />
adviesraad.<br />
• Ondersteunende opvang uitbreiden : dagopvang, nachtopvang, kortverblijf,<br />
wooneenheden, thuiszorgdiensten.<br />
• Oppasdiensten (Buurt- en Nabijheidsdiensten) uitbouwen ter ondersteuning<br />
van de mantelzorgers en ter bestrijding van eenzaamheid.<br />
Het <strong>lokaal</strong> <strong>sociaal</strong> <strong>beleidsplan</strong> schetst een kader van waaruit verder concrete<br />
44
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
afspraken zullen worden gemaakt. Het is geen gedetailleerd plan voor de komende zes<br />
jaar. Afspraken met de lokale actoren moeten nog verder vorm krijgen.<br />
Dit plan is net een begin van verder overleg met verschillende partners die actief zijn<br />
op het terrein. Permanent evalueren is dus belangrijk. Het is een onderdeel van de<br />
planning die bij dit <strong>lokaal</strong> <strong>sociaal</strong> <strong>beleidsplan</strong> hoort.<br />
45
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
Hoofdstuk 4: TAAKVERDELING EN WERKAFSPRAKEN<br />
1. PROTOCOL VAN BESTUURSAKKOORD GEMEENTE – OCMW 2007 –<br />
2012<br />
Sinds de wijzigingen aan de organieke wet van 8 juli 1976 door het decreet van 5 juli<br />
2002 ( Belgisch Staatsblad 14 augustus 2002) van kracht zijn geworden, dient het<br />
meerjarenplan van het OCMW een protocol te worden gevoegd waarin het<br />
bestuursakkoord tussen gemeente en OCMW over het geïntegreerd <strong>lokaal</strong> <strong>sociaal</strong><br />
beleid wordt opgenomen. Het is vooral om die reden dat het protocol expliciet de<br />
takenafspraken en de concrete samenwerking tussen de gemeente en OCMW voor de<br />
legislatuur omvat. Door een dergelijk protocol zal het <strong>lokaal</strong> bestuur erover waken dat<br />
overlappingen worden vermeden, maar ook - en dat is het belangrijkst – dat alle<br />
aspecten van het sociale beleid worden opgenomen.<br />
2. SAMEN AAN EEN LOKAAL SOCIAAL BELEID WERKEN.<br />
De gemeente en het OCMW van <strong>Bonheiden</strong> ( het <strong>lokaal</strong> bestuur) engageren zich om<br />
voor de legislatuur 2007 – 2012 een actief, centraal aangestuurd <strong>sociaal</strong> beleid te<br />
voeren.<br />
Leidraad daartoe is het <strong>lokaal</strong> <strong>sociaal</strong> <strong>beleidsplan</strong> <strong>2008</strong> – 2013, dat voorbereid werd<br />
door de stuurgroep <strong>lokaal</strong> <strong>sociaal</strong> beleid in samenwerking met vele welzijnswerkers,<br />
diensten en organisaties in onze gemeente, leden van adviesraden, meewerkende<br />
burgers en vrijwilligers.<br />
2.1 LOKAAL SOCIAAL BELEID<br />
Op 19 maart 2004 bekrachtigde de Vlaamse Regering het decreet Lokaal Sociaal<br />
Beleid dat de toegankelijkheid van de sociale dienst- en hulpverlening voor alle<br />
burgers wil verbeteren door:<br />
- een betere afstemming tussen gemeente en OCMW inzake sociale<br />
dienstverlening,<br />
- een loket- en doorverwijsfunctie georganiseerd via een <strong>sociaal</strong> huis,<br />
- netwerkvorming met derden.<br />
In <strong>Bonheiden</strong> streven wij naar een actief, dynamisch en efficiënt welzijnsbeleid dat<br />
gedragen wordt door het gemeentebestuur en het OCMW-bestuur.<br />
Daartoe maken de gemeente en het OCMW taakafspraken, hierna hernomen.<br />
2.2.TAAKAFSPRAKEN GEMEENTE – OCMW<br />
De gemeente en het OCMW tekenen samen het <strong>lokaal</strong> <strong>sociaal</strong> beleid uit in<br />
samenspraak met lokale actoren. Het OCMW is het eerste aanspreekpunt in verband<br />
46
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
met welzijn, maar verwijst door naar de gemeentelijke diensten, voor die domeinen die<br />
de gemeente behartigt.<br />
De gemeentelijke welzijnsdiensten zullen op hun beurt doorverwijzen naar het OCMW<br />
voor die taken die niet tot het pakket van de gemeente behoren.<br />
Binnen het <strong>lokaal</strong> <strong>sociaal</strong> beleid nemen de gemeente en het OCMW ieder een aantal<br />
specifieke taken op zich.<br />
Zo is de gemeente verantwoordelijk voor :<br />
Sociale dienstverlening eigen aan de gemeente:<br />
- pensioenen<br />
- parkeerkaarten/ blindenstok<br />
- aanvraag hulp aan bejaarden<br />
- aanvragen tegemoetkomingen mindervaliden en bijkomende voordelen<br />
voor personen met een handicap<br />
- buitenschoolse kinderopvang<br />
- vakantiespeelpleinwerking<br />
- preventieve gezondheidszorg ( drugspreventie, ondersteuning Logo<br />
werking, ….)<br />
- jeugdbeleid en jongerenoverleg<br />
- huisvesting<br />
- seniorenraad<br />
- 60 plus<br />
- <strong>sociaal</strong> telefoontarief<br />
- communicatie naar inwoners<br />
Het OCMW is verantwoordelijk voor:<br />
- armoedepreventie en –bestrijding<br />
- algemene sociale dienstverlening ( financiële steunverlening,<br />
budgetbegeleiding en schuldbemiddeling, collectieve<br />
schuldenregelingen,<br />
informatie verstrekken,…..)<br />
- sociale huisvesting<br />
- sociale economie en sociale tewerkstelling, cluster<br />
- organisatie van kinderopvang ( onthaalouders)<br />
- onthaal en opvang van asielzoekers<br />
- onthaal en opvang van thuislozen<br />
- organisatie van thuisdiensten<br />
- beheer van residentiële bejaardenvoorzieningen<br />
- rechtshulp<br />
De opgesomde taken van zowel gemeente als OCMW zijn niet limitatief, nieuwe of niet<br />
toegewezen taken worden in overleg toegewezen aan één van de partners.<br />
Op vlak van ondersteunende diensten moet betere samenwerking tussen de gemeente<br />
en OCMW mogelijk zijn die een meerwaarde kan bieden aan beide organisaties. In de<br />
eerste plaats denken we aan een betere samenwerking en integratie op vlak van<br />
logistieke, technische ondersteuning, ICT, en sociale tewerkstelling.<br />
47
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
Gemeente en OCMW zullen in overleg waar nodig of opportuun bewust kiezen voor<br />
intergemeentelijke samenwerking bv. vanuit doelmatigheidsmotieven of omwille van<br />
het voordeel van schaalvergroting ( opdrachten van intercommunales of inter<strong>lokaal</strong><br />
niveau bv. <strong>sociaal</strong> verhuurkantoor of aangepast vervoer).<br />
Op beleidsniveau werd door het opnemen van de OCMW-voorzitter in het college van<br />
burgemeester en schepenen de mogelijkheid geschapen om een meer samenhangend<br />
<strong>lokaal</strong> <strong>sociaal</strong> beleid te realiseren.<br />
De stuurgroep <strong>lokaal</strong> <strong>sociaal</strong> beleid, die naast de burgemeester- voorzitter/<br />
schepenen en ook ambtenaren van de gemeente en het OCMW telt, volgt de concrete<br />
uitvoering van het <strong>lokaal</strong> <strong>sociaal</strong> <strong>beleidsplan</strong>. De coördinator <strong>lokaal</strong> <strong>sociaal</strong> beleid zorgt,<br />
samen met respectievelijke diensthoofden van de betrokken gemeente- en OCMWdiensten,<br />
voor de planning, opvolging, afstemming en evaluatie van de doelstellingen en<br />
acties die in het <strong>lokaal</strong> <strong>sociaal</strong> <strong>beleidsplan</strong> opgetekend zijn.<br />
2.3.FINANCIËN<br />
Het gemeentebestuur garandeert binnen haar financiële mogelijkheden voldoende<br />
middelen voor het uitvoeren van de welzijnstaken toegewezen aan het OCMW.<br />
Het OCMW krijgt van de gemeente jaarlijks in elk geval het bedrag zoals voorzien in<br />
het meerjarenplan van het OCMW( voor zover dit meerjarenplan uitvoerig werd<br />
besproken en hierover het akkoord van het gemeentebestuur werd bekomen.). Dit<br />
budget is verworven en kan niet in vraag gesteld worden bij de besprekingen van de<br />
jaarlijkse budgetten van het OCMW.<br />
Het OCMW verkrijgt het wettelijke minimum aandeel in het gemeentefonds.<br />
2.4.EVALUATIE<br />
Deze samenwerkingsovereenkomst zal halfjaarlijks geëvalueerd en zonodig<br />
bijgestuurd worden.<br />
Gedaan te ……………. Op<br />
Ondertekend<br />
Hilde Schueremans,<br />
OCMW voorzitter<br />
Eric Duchesne,<br />
Burgemeester<br />
Goedgekeurd in het college van Burgemeester en Schepenen dd….<br />
Goedgekeurd door de Raad van Maatschappelijk Welzijn dd……<br />
Goedgekeurd door de gemeenteraad dd<br />
48
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
Hoofdstuk 5: Betrokkenheid<br />
Het <strong>lokaal</strong> <strong>sociaal</strong> <strong>beleidsplan</strong> wordt in 2007 opgemaakt, het eerste jaar van de<br />
nieuwe legislatuur. Het moet goedgekeurd zijn voor 31 december 2007. Het<br />
<strong>beleidsplan</strong> beslaat een periode van zes jaar, namelijk van <strong>2008</strong> tot en met<br />
2013.<br />
Het is een meerjarenplan, inclusief acties en middelen.<br />
De kosten verbonden aan het plan moeten in de begroting ingecalculeerd<br />
worden. Het <strong>beleidsplan</strong> moet achtereenvolgens worden goedgekeurd door de<br />
OCMW-raad en de gemeenteraad en na de goedkeuring ter kennisgeving aan de<br />
Vlaamse regering worden overgemaakt.<br />
Het <strong>lokaal</strong> bestuur heeft in 2007 voor de uitwerking van het <strong>beleidsplan</strong><br />
een stuurgroep samengesteld.<br />
De stuurgroep draagt de verantwoordelijkheid voor de voorbereiding van het<br />
LSB dat ter goedkeuring aan de gemeenteraad en OCMW-raad wordt<br />
voorgelegd.<br />
Het <strong>lokaal</strong> <strong>sociaal</strong> beleid en dus ook het LSBplan dat daarop betrekking heeft,<br />
omvat meer dan het eigen beleid en de eigen dienst- en hulpverlening van het<br />
<strong>lokaal</strong> bestuur. Dit impliceert dat er ook betrokkenheid is van particuliere<br />
organisaties die <strong>lokaal</strong> actief zijn. Die betrokkenheid is nodig om te komen tot<br />
een afstemming van het aanbod en de communicatie hierover op beleidsniveau.<br />
Via participatieve methode werden deze geïnventariseerd.<br />
De meeste geëigende personen, doelgroepen en aanverwante diensten werden<br />
uitgenodigd om deel te nemen aan de werkgroepen. Daarnaast was er ad hoc<br />
contacten met mantelzorg, thuisverpleging en jeugdverenigingen.<br />
De coördinator bereidde de werkgroepen voor samen met de<br />
groepsverantwoordelijken en het diensthoofd sociale dienst.<br />
Per thema werden de volgende actoren persoonlijk uitgenodigd:<br />
1. JEUGD<br />
Verslaggeving: Cindy Goovaerts en Marleen Moeyersons<br />
Verbeeck Nancy De Rakkertjes Minicreche<br />
Schelfhout Heidi Jannekemaan opvang begeleiding naschoolse<br />
Morrens Steven Jeugd schepen van jeugd<br />
Pelgrims Bart<br />
Jeugddienst jeugdcoördinator<br />
Cindy Goovaerts<br />
Jeugddienst<br />
Coeckelberg Ine<br />
Jeugdraad voorzitter<br />
Meuris Annemie Kind en gezin <strong>Bonheiden</strong> consultatiebureau<br />
49
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
Vertommen Nancy<br />
Kinderopvangdienst Reddie Teddy<br />
Van Dijcke Luc Klim Op directeur<br />
Wouters Piet Lagere Gemeenteschool <strong>Bonheiden</strong> directeur<br />
Poi Kribbe'l Krabbel Minicreche<br />
Nauwelaerts Peter Sinte Mariaschool directie<br />
Van Dijcke Johan sportcoördinator sportdienst<br />
Roofthooft Liliane t Kranske directrice<br />
Liesbeth Verhagen en<br />
Patrick De Preter Vrij CLB Haacht<br />
Lauwereys Eric Vrije Basisschool Rijmenam-Centrum directeur<br />
V D Wijngaerd Marijke Balou kinderopvang<br />
Keldermans Inge<br />
CLB Vrij Onderwijs - Het Kompas<br />
Verheyden Anja<br />
Gezinsbond<br />
Van Den Broeck Diana Zelfstandige onthaalouder<br />
Verschoren Marina Zelfstandige onthaalouder<br />
Van Looy Annemie Studente<br />
Ann Rampelbergh Studente<br />
Frans Ivo<br />
Wijkwerking politie<br />
Roggemans Paul<br />
Wijkcoördinator politie<br />
Fieuws Erika<br />
Justitiehuis Mechelen<br />
Antenne Mechelen Vertrouwenscentrum Kindermishandeling<br />
Noëz Alain verantwoordelijke speelpleinwerking SG Mechelen<br />
Verswijfel Michiel JOC Dirksen<br />
Van Dycke Johan<br />
Sportdienst <strong>Bonheiden</strong><br />
Hilde Schueremans Voorzitter OCMW <strong>Bonheiden</strong><br />
Baeyens Bea<br />
Maatschappelijk werker OCMW <strong>Bonheiden</strong><br />
Bueds Marleen<br />
Diensthoofd sociale dienst OCMW <strong>Bonheiden</strong><br />
Bex Marcella<br />
Coördinator LSB OCMW <strong>Bonheiden</strong><br />
2. SENIOREN<br />
Verslaggeving: Marc Eeckeleers en Marleen Moeyersons<br />
Mergaerts Patricia Werkgroep thuisverzorgers vzw mantelzorger<br />
Decroos Greet<br />
TOM thuiszorgoverleg Mechelen coördinator<br />
thuiszorgcentrum<br />
Willemse Louis CM <strong>Bonheiden</strong> kantoorverantwoordelijke<br />
Verschueren Sandra cultuurraad assistent cultuurcoördinator<br />
Vernimmen Sabine De Voorzorg sectorverantw. Dienst thuishulp<br />
Eeckeleers Marc Den Olm verslaggeving<br />
Froyen Jos Den Olm directeur ouderzorg<br />
Liekens Sabine Familiehulp maatschappelijke assistente<br />
Van Der Plas Luc gemeente communicatieambtenaar<br />
Jacobs Mady<br />
Liberale Mutualiteit<br />
De Kunst Daisy<br />
OTV Vaartland<br />
Claes Eddy schepen /seniorenraad schepen van cultuur<br />
De Weerdt Luc<br />
Afgevaardigde Gemeenteraad <strong>Bonheiden</strong><br />
50
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
Sowel<br />
Sowel diensten voor gezinszorg<br />
Ghekiere Hendrik Ter Bleuk verantwoordelijke<br />
Nauwelaerts Ann Thuiszorgoverleg VZW<br />
Luyten Lut<br />
Vlaams neutraal ziekenfonds<br />
Deleu Marc ziekenzorg CM Mechelen diensthoofd<br />
Guldentops Ivo<br />
Zonneweelde algemeen directeur<br />
De Kock Myriam<br />
Maatschappelijk werker OCMW <strong>Bonheiden</strong><br />
Van Der Aa Renild voorzitster ziekenzorgkern <strong>Bonheiden</strong><br />
Pauwels Frans<br />
Eksterveld directeur<br />
Verbeeck Willy<br />
Voorzitter van Gemeentelijke Raad voor Senioren<br />
Verdoodt Francis cultuurraad voorzitter<br />
De Weerdt Luc<br />
Raadslid<br />
Geivaerts Marcel Voorzitter S-plus <strong>Bonheiden</strong><br />
V D Auwera Dominique Ziekenzorg<br />
Meysmans Gerda<br />
Verdoodt Francis Cultuurraad<br />
De Haes Monica<br />
Okra trefpunt <strong>Bonheiden</strong><br />
Verschueren Yvonne Gebruiker LDC<br />
Van Looy Amelie<br />
Gebruiker LDC<br />
Wouters Leontine Gebruiker LDC<br />
Daems Kristel<br />
Maatschappelijk werkster OCMW <strong>Bonheiden</strong><br />
Bueds Marleen<br />
Diensthoofd sociale dienst OCMW <strong>Bonheiden</strong><br />
Bex Marcella<br />
Coördinator LSB OCMW <strong>Bonheiden</strong><br />
3. ALGEMENE SOCIALE DIENSTVERLENING<br />
Verslaggeving: Marc Holvoet en Marleen Moeyersons<br />
De Dapper Frans<br />
Sportraad<br />
Buts Chris<br />
Meysmans Gerda<br />
Van Autenboer Geert ABVV secretaris<br />
Janssens Danny<br />
ACLVB secretaris<br />
Holsters Pieter<br />
Afgevaardigde ACV<br />
Heylen Marc<br />
Bibliothecaris <strong>Bonheiden</strong><br />
De Breuker Ingrid Cluster OCMW Putte<br />
Selderslagh Luc Duffelse Volkswoning directeur<br />
Koninckx Heidi<br />
Ontslagmanager Imeldaziekenhuis<br />
Geens Jan<br />
Kleine Landeigendom directeur<br />
Bastiaans Kathleen PWA <strong>Bonheiden</strong> coördinator<br />
Vastmans Nathalie SVK Bodukam coördinator<br />
Rey Rudy Technische Dienst <strong>Bonheiden</strong> diensthoofd<br />
Van Craen Evi VDAB Mechelen vestigingsverantwoordelijke<br />
Werkwinkel<br />
Geys Leen Prisma coördinator<br />
Corvers Patrick RVA directeur<br />
51
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
Maes Barbara<br />
Cultuurbeleidscoördinator<br />
De Weerdt Luc<br />
Raadslid <strong>Bonheiden</strong><br />
De Dapper Frans Sportraad voorzitter<br />
Van Looy Mieke<br />
Studente<br />
Rampelbergh Ann Studente<br />
Van Der Plas Luc<br />
Communicatieambtenaar<br />
Stephani Julien<br />
Schepen<br />
Verschooten Leo<br />
Schepen<br />
Thirion Jan<br />
Schepen<br />
Schueremans Hilde Voorzitter OCMW-raad<br />
Bral Jan<br />
Maatschappelijk werker OCMW <strong>Bonheiden</strong><br />
Bueds Marleen<br />
Diensthoofd sociale dienst OCMW <strong>Bonheiden</strong><br />
Bex Marcella<br />
Coördinator LSB OCMW <strong>Bonheiden</strong><br />
4. .JEUGDVERENIGINGEN<br />
Verslaggever: Moeyersons Marleen<br />
Vertommen Jeroen<br />
Dehert Anneke<br />
Huyghe Garance<br />
Sol Silke<br />
Vleminckx Wout<br />
Geeraerts Stephanie<br />
Pelgrims Saartje<br />
Vanhaeren Pieter<br />
Bex Marcella<br />
JOC Dirksen<br />
Chiro aksent<br />
Chiro Owaze<br />
Chiro Owaze<br />
Chiro St Elooi<br />
Chiro St Maarten<br />
Chiro St Maarten<br />
Scouts SGV St Paulus<br />
Coördinator LSB<br />
5. THUISVERPLEGING EN MANTELZORG<br />
Verslaggever: Moeyersons Marleen<br />
Werkgroep Thuisverzorgers<br />
Rijmenams Marie Christine Diensten gezinshulp<br />
Palliatieve netwerken<br />
Van Seuningen Mieke<br />
Thuisverpleging GMV<br />
De Raedt Mieke<br />
Vitalis verpleging<br />
Rits Bart<br />
Vitalis<br />
Vlaeyen An<br />
Vitalis verpleging<br />
Thielemans Griet<br />
Vitalis BVBA verpleging<br />
Briers Geert Wit-Gele Kruis regioverantwoordelijke<br />
Peeters Monique Wit-Gele Kruis hoofdverpleegkundige<br />
Bueds Marleen<br />
Diensthoofd sociale dienst OCMW <strong>Bonheiden</strong><br />
Bex Marcella<br />
Coördinator LSB OCMW <strong>Bonheiden</strong><br />
52
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
Hoofdstuk 6: Sectorale planverplichtingen<br />
Lokaal Beleidsplan Kinderopvang<br />
<strong>Bonheiden</strong> december 2007<br />
Inleiding<br />
De gemeente <strong>Bonheiden</strong> startte met het Lokaal Overleg kinderopvang in juni 2004.<br />
Een eerste <strong>beleidsplan</strong> kinderopvang werd in januari 2006 door de gemeenteraad<br />
goedgekeurd en gunstig geadviseerd door Kind en Gezin op 16 maart 2006.<br />
Met het Besluit van de Vlaamse Regering van 4 mei 2007 houdende het <strong>lokaal</strong> beleid<br />
kinderopvang wordt er een andere manier van werken vooropgesteld. Het is niet meer<br />
het Lokaal Overleg dat het <strong>beleidsplan</strong> moet schrijven maar het is de gemeente. Het<br />
Lokaal Overleg krijgt een andere taak. Het wordt omgevormd tot een volwaardig,<br />
gemeentelijk adviesorgaan met als voornaamste taak het adviseren van het gemeentelijk<br />
beleid betreffende kinderopvang.<br />
Het <strong>beleidsplan</strong> moet voortaan ook geïntegreerd worden in het <strong>lokaal</strong> <strong>sociaal</strong> <strong>beleidsplan</strong>.<br />
Het decreet van 19 maart 2004 houdende het <strong>lokaal</strong> <strong>sociaal</strong> beleid legt het OCMW en de<br />
gemeente op om een gezamenlijk Lokaal Sociaal Beleidsplan op te maken.<br />
Het nieuw <strong>lokaal</strong> <strong>sociaal</strong> <strong>beleidsplan</strong> moet voor einde december 2007 aan de<br />
gemeenteraad worden voorgelegd met inbegrip van het geactualiseerde <strong>lokaal</strong> <strong>beleidsplan</strong><br />
kinderopvang.<br />
Het <strong>beleidsplan</strong> kinderopvang zal nog een belangrijk onderdeel vormen van het <strong>lokaal</strong><br />
<strong>sociaal</strong> <strong>beleidsplan</strong> om het gemeentelijk kinderopvangbeleid kwalitatief en kwantitatief<br />
verder uit te bouwen.<br />
53
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
Inhoudstafel<br />
1. De gemeentelijke raad voor kinderopvang (Lokaal Overleg)<br />
1.1. Samenstelling<br />
1.1.1. Leden<br />
1.1.2. Voorzitter<br />
1.1.3. Ondervoorzitter<br />
1.1.4. Secretaris<br />
1.1.5. Penningmeester<br />
1.2. Werking<br />
2. Demografische gegevens<br />
2.1. Bestuur<br />
2.2. Algemene gegevens<br />
2.3. Geografische indeling<br />
3. Kwantitatieve beschrijving van voorzieningen die een opvangfunctie vervullen<br />
3.1. Voor- en naschoolse opvang<br />
3.1.1. Het gemeentelijk reglement houdende de organisatie en inrichting van het<br />
ochtend-, woensdagmiddag-, en avondtoezicht en –begeleiding.<br />
3.1.2. Scholen<br />
3.1.3. Dienst Opvanggezinnen<br />
3.1.4. Zelfstandige onthaalouders<br />
3.1.5. Zelfstandige kinderdagverblijven<br />
3.1.6. Opvang aan huis<br />
3.2. Vrijetijdsaanbod<br />
3.3. Opvang zieke kinderen<br />
3.4. Samengevat<br />
4. Beoordeling van de kwaliteit van het opvangaanbod<br />
5. Onderzoek kinderopvang – omschrijving van de knelpunten<br />
6. Visie op gemeentelijke kinderopvang<br />
7. Operationele doelstellingen en acties.<br />
8. Advies Lokaal Overleg Kinderopvang betreffende het <strong>beleidsplan</strong> kinderopvang<br />
9. Planning verdere werking van de gemeentelijke raad voor kinderopvang (Lokaal<br />
Overleg)<br />
54
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
1. De gemeentelijke raad voor kinderopvang<br />
1.1 Samenstelling<br />
1.1.1 Leden<br />
• Voorzitter<br />
Miranda Rombouts, oudercomité Sinte-Mariaschool<br />
• afgevaardigden van het gemeentebestuur<br />
Eric Duchesne, burgemeester<br />
Steven Morrens, schepen van Jeugd en kinderopvang<br />
Jan De Wever, gemeenteraadslid<br />
• afgevaardigde van het OCMW-bestuur<br />
Hilde Schueremans, voorzitster<br />
Willy Heivers, secretaris<br />
Philippe Petri, raadslid<br />
• een afgevaardigde van het organiserend bestuur van elke dienst voor<br />
opvanggezinnen en elk kinderdagverblijf in de gemeente<br />
• een afgevaardigde van de zelfstandige onthaalouders<br />
• een afgevaardigde van de zelfstandige opvanginstellingen<br />
• een afgevaardigde van het organiserend bestuur of de directie van elke basisschool<br />
in de gemeente<br />
Piet Wauters, directie gemeenteschool <strong>Bonheiden</strong><br />
Luc Van Dyck, directie gemeenschapsschool Klim Op<br />
Liliane Roofthooft, directie gemeentelijke autonome kleuterschool ’t Kranske<br />
Peter Nauwelaerts, directie vrije basisschool Sinte-Maria<br />
Eric Lauwereys, directie vrije basisschool Rijmenam<br />
• een afgevaardigde van het plaatselijk jeugdwerk<br />
Silke Sol, jeugdraad<br />
• een afgevaardigde van de gemeentelijke jeugddienst<br />
Bart Pelgrims, jeugdconsulent<br />
• een afgevaardigde van de speelpleinwerkingen<br />
een vertegenwoordiging van de ouders<br />
• een afgevaardigde van de sportdienst<br />
Johan Van Dijcke, sportfunctionaris<br />
• een afgevaardigde van de cultuurdienst<br />
Barbara Maes, cultuurbeleidscoördinator<br />
• een afgevaardigde van het Imeldaziekenhuis<br />
Wendy Nys, personeelsdienst Imeldaziekenhuis<br />
• een afgevaardigde van het consultatiebureau van vzw Kind en Preventie<br />
Evelyne Van den Eynden<br />
• een afgevaardigde van de mutualiteit<br />
• een afgevaardigde van Kind en Gezin (niet stemgerechtigd)<br />
Els Wijnendaele, PV-loko<br />
55
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
1.1.2 Voorzitter<br />
Miranda Rombouts werd door de gemeentelijke raad voor kinderopvang<br />
voorgedragen en aanvaard als voorzitter.<br />
De voorzitter<br />
- roept de raad voor de kinderopvang bijeen en stelt de agenda vast;<br />
samen met het Dagelijks Bestuur bereidt hij de Algemene Vergadering voor<br />
- zit de vergaderingen van de raad voor de kinderopvang voor; opent en sluit<br />
de vergadering en kan ze schorsen<br />
- geeft bij het begin van de vergadering van de raad voor de kinderopvang<br />
kennis van de tot de raad voor de kinderopvang gerichte verzoeken; doet<br />
alle mededelingen die de raad aanbelangen en deelt mee welke leden zich<br />
verontschuldigen<br />
- opent de inkomende briefwisseling en zorgt ervoor, dat daaraan het nodige<br />
gevolg wordt gegeven<br />
- ondertekent alle briefwisseling namens de raad voor de kinderopvang<br />
- brengt de besluiten, adviezen en het goedgekeurde verslag van de raad voor<br />
de kinderopvang schriftelijk ter kennis van het college van burgemeester en<br />
schepenen.<br />
1.1.3 Ondervoorzitter<br />
Bij het opstellen van dit plan werd nog geen ondervoorzitter gevonden.<br />
De ondervoorzitter<br />
- vervangt de voorzitter bij ontstentenis of verhindering van de voorzitter.<br />
1.1.4 Secretaris<br />
Bart Pelgrims werd door de gemeentelijke raad voor kinderopvang voorgedragen<br />
en aanvaard als secretaris.<br />
De secretaris<br />
- maakt het verslag op van de vergadering van de raad voor de kinderopvang.<br />
1.1.5 Penningmeester<br />
Sigrid Hertogs werd door de gemeentelijke raad voor kinderopvang voorgedragen<br />
en aanvaard als penningmeester.<br />
De penningmeester<br />
- regelt de financiële aangelegenheden, waaronder beheer van de gelden van<br />
de raad voor de kinderopvang op een post- en/of bankrekening; uitbetaling<br />
van schuldeisers van de raad voor de kinderopvang en is aan de raad voor<br />
de kinderopvang verantwoording verschuldigd van de kastoestand<br />
- houdt te dien einde een kasregister bij dat ter inzage ligt van de leden van<br />
de raad voor de kinderopvang<br />
- deelt ieder jaar in de maand januari het college van burgemeester en<br />
schepenen mee voor welke uitgaven de gemeentelijke subsidie van het<br />
voorgaande jaar werd aangewend.<br />
56
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
1.2 Werking<br />
De statuten en het huishoudelijk reglement werden op 3 oktober 2007 door het <strong>lokaal</strong><br />
overleg gunstig geadviseerd.<br />
De gemeenteraad van 31 oktober 2007 keurde de statuten en het huishoudelijk reglement<br />
voor de gemeentelijke raad voor kinderopvang goed en legde daarmee de basis voor de<br />
nieuwe werking van de adviesraad vast, overeenkomstig het Besluit van de Vlaamse<br />
Regering van 4 mei 2007 houdende het <strong>lokaal</strong> beleid kinderopvang.<br />
Als bijlagen worden de statuten en het huishoudelijk reglement gevoegd.<br />
57
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
2. Demografische gegevens<br />
2.1 Bestuur<br />
Na de installatie van de nieuw verkozen gemeenteraad van 1 januari 2007 is het<br />
bestuur samengesteld als volgt:<br />
Coalitie: BR met 9 zetels en CD&V met 7 zetels.<br />
Oppositie: Vlaams Belang met 3 zetels, Open-VLD met 2 zetels, Sp.a en Groen! met elk 1.<br />
De gemeenteraad ging akkoord om ook de voorzitter van het OCMW in de<br />
gemeenteraad en het college van burgemeester en schepenen op te nemen.<br />
In het college heeft de voorzitter van het OCMW stemrecht, in de gemeenteraad niet.<br />
Samen goed voor een bestuur van 23 + 1 raadsleden met 6 schepenen en 1 burgervader.<br />
De eerste schepen Steven Morrens heeft de bevoegdheid over Jeugd en kinderopvang,<br />
leefmilieu, middenstand, cultuur en toerisme.<br />
2.2 Algemene gegevens<br />
Bevolkingsgegevens (op datum van 31.12.2006).<br />
Mannen Vrouwen TOTAAL<br />
0 – 102 jaar 7.042 7.455 14.497<br />
Onder de 14.497 inwoners van <strong>Bonheiden</strong> – Rijmenam bevinden zich 257 inwoners<br />
met één van de 37 vreemde nationaliteiten. De Nederlanders vormen veruit de<br />
grootste groep met 136 bewoners.<br />
IN 2003<br />
Jongens<br />
Meisjes<br />
0 - 3 jaar 244 261<br />
4 - 7 jaar 306 281<br />
8 - 11 jaar 327 351<br />
12 - 16 jaar 492 434<br />
17 – 25 jaar 741 710<br />
TOTAAL 2.110 2.037<br />
De groep van 0 tot 25 jaar vertegenwoordigen 28,6% van de totale bevolking van onze<br />
gemeente.<br />
58
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
2.3 Geografische indeling<br />
Ligging.<br />
De gemeente <strong>Bonheiden</strong> ligt in het uiterste zuiden van de provincie Antwerpen. De stad<br />
Mechelen en de gemeenten Sint-Katelijne-Waver en Putte zijn Antwerpse buren. De<br />
gemeenten Keerbergen, Haacht en Boortmeerbeek zijn buurgemeenten uit Vlaams-<br />
Brabant.<br />
<strong>Bonheiden</strong> behoort tot het arrondissement Mechelen. Sinds de fusie van 1 januari 1977<br />
bestaat de fusiegemeente <strong>Bonheiden</strong> uit twee deelgemeenten : <strong>Bonheiden</strong> en Rijmenam.<br />
Als we een luchtfoto van de gemeente nemen is daar veel groen op ingekleurd : van de<br />
totale oppervlakte, 2.926 ha58a is 66,7 ha voorzien voor recreatiegebied en ongeveer<br />
1.460 ha is waardevol landschap. Dat is meer dan 1/3 van de totale oppervlakte. De<br />
gemeente wordt ook gekenmerkt door de vele residentiële woonwijken die zich hebben<br />
ingeplant tussen de plaatselijke vegetatie van naaldbomen.<br />
Woongebied: 900,7 ha<br />
Industriegebied: 44,3 ha<br />
Recreatiegebied: 66,7 ha<br />
Beschermde en landschappelijke waardevolle gebieden: ongeveer 1.460 ha<br />
Woonkernen.<br />
De gemeente omvat 2 centrumwoonkernen zijnde <strong>Bonheiden</strong>-centrum en Rijmenamcentrum<br />
en 2 kleinere woonkernen zijnde wijk Putsesteenweg (behorende tot <strong>Bonheiden</strong>)<br />
en wijk Mart (behorende tot Rijmenam).<br />
De woonkernen zijn verbonden door verschillende residentiële of sociale verkavelingen.<br />
Openbaar vervoer (buslijn Mechelen-Aarschot) verbindt <strong>Bonheiden</strong>-centrum en<br />
Rijmenam-centrum. De lijn Mechelen-Heist op de Berg doet de wijk Putsesteenweg aan<br />
en nog een andere buslijn zorgt er voor dat de wijk Mart verbonden wordt met enerzijds<br />
Rijmenam-centrum en anderzijds met Putte. Tevens werd de lijn met nummer 04, vroeger<br />
eindigend in Muizen dorp, doorgetrokken tot het Imeldaziekenhuis.<br />
<strong>Bonheiden</strong>-centrum en wijk Putsesteenweg worden gescheiden door het domein Zellaer<br />
dat deel uitmaakt van het natuurbeschermingsgebied «Bruinbeekvallei».<br />
<strong>Bonheiden</strong>-centrum en Rijmenam-centrum wordt langs de zuid-westzijde gescheiden door<br />
het natuurgebeid «Cassenbroek».<br />
De Noord-zuidzijde van <strong>Bonheiden</strong> grenst aan het natuurgebied «Mechelsbroek».<br />
Rijmenam-centrum en wijk Mart worden gescheiden door de verkeersas Mechelen-<br />
Keerbergen en verbonden door hoofdzakelijk residentiële bebouwing in een beboste<br />
streek en steeds zeldzamer wordende landbouwbedrijven. Stilaan vindt de wijk Mart<br />
aansluiting bij Rijmenam-centrum daar er veel gebouwd wordt en een hele verkaveling<br />
haar plaats heeft ingenomen. Langs de noord-oostzijde gaat de wijk Mart over in het<br />
landbouwgebied dat grenst aan O.-L.-Vrouw Waver en Putte.<br />
59
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
SOCIAAL-ECONOMISCH<br />
<strong>Bonheiden</strong> neemt een bescheiden plaats in binnen het arrondissement Mechelen en is qua<br />
bevolkingsaantal de derde kleinste gemeente net voor Berlaar en Sint-Amands.<br />
Maar financieel is het heel anders gesteld. Het gemiddelde inkomen per aangifte bedraagt<br />
30.228 euro, en dat is ruim boven het gemiddelde van het arrondissement Mechelen<br />
( 24.894 euro ) en dat van de provincie Antwerpen ( 24.150 euro ). <strong>Bonheiden</strong> behoort<br />
tot het lijstje van de rijkste gemeenten van België ( 9 de plaats ). De SIF-criteria van 2001<br />
bevestigen de status van <strong>Bonheiden</strong> als rijke gemeente : amper 0,41 % van de kinderen<br />
wordt geboren in kansarme gezinnen, amper 0,17 % bestaansminimumtrekkers, amper<br />
0,16 % sociale huurappartementen, er zijn geen organisaties werkzaam voor<br />
maatschappelijk achtergestelde kinderen en jongeren.<br />
De gemeente is niet rijk aan industrie en telt steeds minder land- en tuinbouwers.<br />
Ongeveer 374,53 ha wordt gebruikt voor land- en tuinbouw. Tuinbouw is zeer beperkt in<br />
tegenstelling tot de buurgemeenten ( Sint Katelijne Waver en Putte ).<br />
<strong>Bonheiden</strong> en Rijmenam zijn vooral een woonplaats geworden voor beroepsactieve<br />
mensen die in Brussel en Antwerpen werken. De nabijheid van Mechelen en haar rol als<br />
uitvalbasis<br />
( goede aansluiting met E17 en E40 ) spelen hierin mee. Het Imelda ziekenhuis is de<br />
grootse werkgever in de gemeente.<br />
<strong>Bonheiden</strong> vervult - met uitzondering van het ziekenhuis - geen echte centrumfunctie ten<br />
aanzien van omliggende gemeenten. De gemeente telt enkel kleuter- en lager onderwijs.<br />
60
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
3. Kwantitatieve beschrijving van voorzieningen die een (buitenschoolse)<br />
opvangfunctie vervullen<br />
3.1 Voor- en naschoolse opvang<br />
3.1.1 Het gemeentelijk reglement houdende de organisatie en inrichting van<br />
het ochtend-, woensdagmiddag-, en avondtoezicht en –begeleiding.<br />
Sinds 1991 bestaat in onze gemeente een reglement dat de voor- en naopvang in de<br />
scholen regelt.<br />
In alle scholen was er 1u ochtendtoezicht, middagtoezicht en 2u avondtoezicht. Voor de<br />
lagere gemeenteschool werd personeel aangesteld. Het was een combinatie van<br />
contractanten en mensen van het pwa. Aan de andere scholen op het grondgebeid van de<br />
gemeente werd via het ‘<strong>sociaal</strong> voordeel’ een subsidie toegekend. Met deze subsidie<br />
waren de scholen in staat om personeel aan te stellen.<br />
De gemeenteraad van 27 september 2006 besliste om het bestaande reglement uit te<br />
breiden door meer personeel in te zetten waardoor de kwaliteit van de voor- en<br />
naschoolse kinderopvang verder kan verbeteren.<br />
Grootste verandering is dat de gemeente (jeugddienst) voortaan de organisatie van het<br />
ochtend-, woensdagmiddag-, en avondtoezicht op zich neemt. Het personeel dat daarvoor<br />
voor de school zelf werkte, kreeg een contract van de gemeente (202u/w).<br />
Enkel het middagtoezicht, uitgezonderd op woensdag, blijft via het ‘<strong>sociaal</strong> voordeel’<br />
geregeld.<br />
De scholen krijgen voor het avondtoezicht meer personeel ter beschikking wat zich zal<br />
vertalen in een opsplitsing van de kinderen in 2 (of 3) groepen.<br />
Voor de lagere schoolkinderen wordt de mogelijkheid gecreëerd om een opsplitsing te<br />
maken tussen toezicht op het huiswerk en spelbegeleiding.<br />
De kleuters kunnen apart blijven spelen.<br />
Vanaf 17 uur is het vaak voldoende dat één persoon wordt ingezet voor het<br />
avondtoezicht van lagere schoolkinderen en/of kleuters.<br />
Op woensdagmiddag wordt er voortaan ook één uur naopvang georganiseerd. Sommige<br />
scholen deden dit al in eigen beheer maar voortaan neemt de gemeente deze kost over.<br />
Er wordt voortaan geen ouderbijdrage meer voor de opvang gevraagd.<br />
3.1.2 Scholen<br />
Gesubsidieerde Vrije Basisschool<br />
Kloosterstraat 14, 2820 Rijmenam<br />
Bleukstraat 33, 2820 Rijmenam<br />
Tel. 015/51 42 95<br />
e-mail: directie@basisschool-rijmenam.be<br />
contactpersoon gemeentelijke raad voor kinderopvang : Eric Lauwereys, schoolhoofd<br />
Aantal leerlingen<br />
- kleuters: 98 (72 + 26)<br />
- lagere school: 203 (147 + 56)<br />
61
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
voorschoolse opvang<br />
openingsuren aantal gebruikers prijs<br />
7u35 – 8u35 loopt op tot 50 à 100 gratis<br />
naschoolse opvang<br />
openingsuren aantal gebruikers prijs<br />
16u15 – 18u15 van 50 naar 1 à 2 gratis<br />
Praktijk : 18u<br />
Vrijdags vanaf 15u15 van 50 naar 1 à 2 gratis<br />
woensdagnamiddag<br />
openingsuren aantal gebruikers prijs<br />
11.50u – 12.50u van 30 naar 1 à 2 gratis<br />
Organisatie:<br />
• openingsperiodes: voor- en naopvang tijdens schooldagen, niet op<br />
woensdagnamiddag (na 13u) of vakantiedagen<br />
• personeelsbezetting: 3 contractanten in Rijmenam dorp, 2 op de mart.<br />
• infrastructuur: kleuterrefter met grote en kleine tafels en een speelplaats, speelveld,<br />
speeltuigen<br />
• aangeboden activiteiten: vrij initiatief van de kinderen<br />
• maaltijden: een drankje kan mits betaling<br />
Gemeentelijke autonome kleuterschool ‘t Kranske<br />
Dorp 112, 2820 Rijmenam<br />
Tel. 015/51 22 61<br />
e-mail: directie@kranske.be<br />
contactpersoon gemeentelijke raad voor kinderopvang : Liliane Roofthooft, schoolhoofd<br />
Aantal leerlingen<br />
- kleuters: 135<br />
voorschoolse opvang<br />
Openingsuren aantal gebruikers prijs<br />
7u30 – 8u30 +/- 35 gratis<br />
naschoolse opvang<br />
openingsuren aantal gebruikers prijs<br />
16u – 18u +/- 40 gratis<br />
woensdagnamiddag<br />
openingsuren aantal gebruikers prijs<br />
12u – 13u +/- 30 gratis<br />
Organisatie:<br />
• openingsperiodes: voor- en naopvang tijdens schooldagen, niet op<br />
woensdagnamiddag (na 13u) of vakantiedagen<br />
62
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
• personeelsbezetting: 3 contractanten (inclusief middagtoezicht)<br />
• infrastructuur: klas<strong>lokaal</strong>, turnzaal, speelplaats<br />
• aangeboden activiteiten: sportactiviteiten, tekenen, boetseren, spel met<br />
constructiemateriaal, puzzels, enz.<br />
• maaltijden: kleuters brengen zelf drankje en vieruurtje mee<br />
Lagere Gemeenteschool <strong>Bonheiden</strong><br />
Schommen 1, 2820 Rijmenam<br />
Tel. 015/51 26 38<br />
e-mail: piet.wauters@gebo.telenet.be<br />
contactpersoon gemeentelijke raad voor kinderopvang : Piet Wauters, schoolhoofd<br />
Aantal leerlingen<br />
- lagere school: 283<br />
voorschoolse opvang<br />
openingsuren aantal gebruikers prijs<br />
vanaf 7u30 50 gratis<br />
naschoolse opvang<br />
openingsuren aantal gebruikers prijs<br />
16u – 17u<br />
70-tal (varieert sterk naargelang gratis<br />
weersomstandigheden en periode<br />
17u – 18u sterke afname gratis<br />
woensdagnamiddag<br />
openingsuren aantal gebruikers prijs<br />
12u – 13u 30 gratis<br />
Organisatie:<br />
• openingsperiodes: voor- en naopvang tijdens schooldagen, niet op<br />
woensdagnamiddag (na 13u) of vakantiedagen<br />
• personeelsbezetting: 2 contractanten en 4 mensen van het pwa (inclusief<br />
middagtoezicht)<br />
• infrastructuur: refter, polyvalente zaal en de speelplaats<br />
• aangeboden activiteiten: mogelijkheid tot vrij spel of het werken aan huistaken<br />
• maaltijden: neen<br />
GEMEENSCHAPSSCHOOL KLIM OP<br />
Schoolstraat 10, 2820 <strong>Bonheiden</strong><br />
Tel. 015/51 26 44<br />
e-mail: directie@bs-klimop.be<br />
contactpersoon gemeentelijke raad voor kinderopvang : Luc Van Dijk, schoolhoofd<br />
Aantal leerlingen<br />
- kleuters: 124<br />
- lagere school: 221<br />
63
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
voorschoolse opvang<br />
openingsuren aantal gebruikers prijs<br />
7u30 – 8u30 50 gratis<br />
naschoolse opvang<br />
openingsuren aantal gebruikers prijs<br />
16u – 17u 80 gratis<br />
17u – 18u 30 gratis<br />
woensdagnamiddag<br />
openingsuren aantal gebruikers prijs<br />
12u – 13u 30 gratis<br />
Organisatie:<br />
• openingsperiodes: voor- en naopvang tijdens schooldagen, niet op<br />
woensdagnamiddag (na 13u) of vakantiedagen<br />
• personeelsbezetting: 6 contractanten (waaronder 5 leerkrachten)<br />
infrastructuur: speelzalen, klas<strong>lokaal</strong> (huiswerkbegeleiding), (gedeeltelijk overdekte)<br />
speelplaatsen, speelweide<br />
• aangeboden activiteiten: huiswerkbegeleiding, binnenhuisspelen, speeltuigen,<br />
allerhande groepsspelen, individueel spel, zandbak, bibliotheek<br />
• maaltijden: kinderen brengen zelf koek en/of drankje mee<br />
Vrije Basisschool Sinte-Maria<br />
Zwarte Leeuwstraat 18<br />
2820 <strong>Bonheiden</strong><br />
tel. 015/55 12 27<br />
email: sint-mariaschool@pandora.be<br />
contactpersoon gemeentelijke raad voor kinderopvang : Peter Nauwelaerts, schoolhoofd<br />
Aantal leerlingen<br />
- kleuters: 94<br />
- lagere school: 171<br />
voorschoolse opvang<br />
openingsuren aantal gebruikers prijs<br />
7u30 – 8u25 20 à 30 gratis<br />
naschoolse opvang<br />
openingsuren aantal gebruikers prijs<br />
16u – 18u 50 à 55 gratis<br />
woensdagnamiddag<br />
openingsuren aantal gebruikers prijs<br />
12u – 13u 30 gratis<br />
Organisatie:<br />
• openingsperiodes: voor- en naopvang tijdens schooldagen, niet op<br />
woensdagnamiddag (na 13u) of vakantiedagen<br />
64
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
• personeelsbezetting: 2 contractanten<br />
• infrastructuur: klas<strong>lokaal</strong> voor huiswerkbegeleiding, eetzaal voor spelactiviteiten,<br />
speelplaats met speeltoestellen<br />
• aangeboden activiteiten: huiswerkbegeleiding, spel, lezen<br />
• maaltijden: er wordt geen drankje of vieruurtje aangeboden<br />
3.1.3 Dienst Opvanggezinnen<br />
Dienst Opvanggezinnen OCMW<br />
Baxbos 15 – 17, 2820 <strong>Bonheiden</strong><br />
Tel. 015/50 04 27<br />
e-mail: jan.bral@publilink.be<br />
contactpersoon gemeentelijke raad voor kinderopvang : Jan Bral<br />
Deze dienst wordt erkend en gesubsidieerd door Kind en Gezin. De dienst zorgt voor de<br />
plaatsing van kinderen in opvanggezinnen in <strong>Bonheiden</strong> en Rijmenam.<br />
Capaciteit: 17 onthaalgezinnen<br />
• 5 onthaalmoeders bieden enkel dagopvang (voor niet-schoolgaande kinderen)<br />
• 11 onthaalmoeders vangen baby’s en kleuters op tot 6 jaar (1 op 3 kinderen zijn<br />
kleuters). Sommige onthaalmoeders vangen ook kinderen op tot 12 jaar.<br />
• 1 onthaalmoeder biedt enkel buitenschoolse opvang aan (kinderen van 3 tot 12<br />
jaar), ook tijdens de schoolvakanties<br />
totaal aantal regelmatige gebruikers: ongeveer 90 kinderen<br />
Organisatie:<br />
• Elke onthaalmoeder mag 4 kinderen voltijds –of het equivalent daarvan opvangen,<br />
eigen kinderen beneden de 3 jaar meegerekend. Het maximum aantal aanwezige<br />
kinderen kan niet meer zijn dan 8, eigen kinderen beneden de 6 jaar meegerekend.<br />
• Openingsperiodes worden bepaald door het opvanggezin zelf (schommelend tussen<br />
6u ’s morgens en 19u ’s avonds).<br />
• Personeelsbezetting: er gelden geen speciale opleidingsvereisten – de<br />
onthaalouders volgen bij de start een basiscursus en worden permanent<br />
bijgeschoold in vormingsavonden (min. 4 per jaar)<br />
• Infrastructuur: de woning en de tuin van het opvanggezin met veilige<br />
slaapgelegenheid, aangepast spelmateriaal,…<br />
• Aangeboden activiteiten: alle voeding, verzorging, pedagogische activiteiten,<br />
mogelijkheid tot huiswerk maken en spelmateriaal allerhande<br />
• Maaltijden: ook de warme maaltijden worden verzorgd door het opvanggezin<br />
• Ouderbijdragen: deze bijdrage werd bij Ministerieel Besluit vastgesteld en is<br />
afhankelijk van het gezamenlijk belastbaar inkomen. De DOG regelt de betalingen.<br />
Opvangdienst Reddie-Teddy<br />
Nieuwe Beggaardenstraat 41, 2800 Mechelen<br />
Tel. 015/20 02 24<br />
e-mail: nancy.vertommen@socmut.be , gerd.croonen@socmut.be<br />
contactpersoon gemeentelijke raad voor kinderopvang : Nancy Vertommen en<br />
Gerd Croonen<br />
65
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
Deze dienst heeft opvanggezinnen in Mechelen, <strong>Bonheiden</strong> en St.Katelijne Waver.<br />
In <strong>Bonheiden</strong> zijn 2 onthaalgezinnen.<br />
Capaciteit: 2 onthaalgezinnen<br />
• er wordt zowel dagopvang als buitenschoolse opvang aangeboden<br />
totaal aantal regelmatige gebruikers: ongeveer 25 kinderen<br />
Organisatie:<br />
• Elke onthaalmoeder mag 4 kinderen voltijds –of het equivalent daarvan opvangen,<br />
eigen kinderen beneden de 3 jaar meegerekend. Het maximum aantal aanwezige<br />
kinderen kan niet meer zijn dan 8, eigen kinderen beneden de 6 jaar meegerekend.<br />
• Openingsperiodes worden bepaald door het opvanggezin zelf (schommelend tussen<br />
6u ’s morgens en 19u ’s avonds).<br />
• Personeelsbezetting: er zijn geen speciale opleidingsvereisten. De onthaalouders<br />
volgen tijdens hun eerste jaar een startopleiding en worden verder bijgeschoold via<br />
vormingsavonden (minimum 4 per jaar)<br />
• Infrastructuur: de woning en de tuin van het opvanggezin aangepast aan de<br />
geldende veiligheidsnormen<br />
• Aangeboden activiteiten: pedagogisch verantwoorde en ontwikkelingsstimulerende<br />
activiteiten aangepast aan de leeftijd<br />
• Maaltijden: de maaltijden worden verzorgd door de onthaalouder<br />
• Ouderbijdragen: deze bijdrage werd bij Ministerieel besluit vastgesteld en is<br />
afhankelijk van het gezamenlijk belastbaar inkomen. De opvangdienst regelt de<br />
betalingen.<br />
3.1.4 Zelfstandige onthaalouders<br />
Mevrouw Marina Verschoren<br />
Hondshoek 31, 2820 <strong>Bonheiden</strong><br />
Tel. 015/51 12 71<br />
e-mail: devos.rik@skynet.be<br />
contactpersoon gemeentelijke raad voor kinderopvang : Marina Verschoren<br />
Organisatie:<br />
• onthaalgezin onder toezicht van Kind en Gezin<br />
• er wordt dagopvang aangeboden (niet-schoolgaande kinderen)<br />
• opvang voor schoolgaande kinderen<br />
• opvang in gezin<br />
• ook bereid om kinderen op te vangen die specifieke zorgen nodig hebben<br />
• capaciteit: 7 voltijdse kinderen<br />
• openingsuren: 7u – 17u30 , niet geopend op woensdag<br />
• ouderbijdrage: 17 euro per dag, 12 euro voor een halve dag<br />
• personeelsbezetting: 1 onthaalmoeder<br />
• infrastructuur: eigen woning<br />
• aangeboden activiteiten: spelmateriaal allerhande<br />
• maaltijden:<br />
66
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
3.1.5 Zelfstandige kinderdagverblijven<br />
Kinderdagverblijf Kribbe’l-Krabbel<br />
Mevrouw Ilse Cleirbaut<br />
Kapelweg 17, 2820 <strong>Bonheiden</strong><br />
Tel. 015/55 56 54<br />
e-mail: jeroen.lauwers1@telenet.be<br />
contactpersoon gemeentelijke raad voor kinderopvang : Ilse Cleirbaut<br />
Organisatie:<br />
• zelfstandig kinderdagverblijf onder toezicht van Kind en Gezin, kostenvergoeding<br />
van Kind en Gezin voor gedeelte dagopvang<br />
• naast het aanbod dagopvang organiseert Kribbe’l-Krabbel ook buitenschoolse<br />
opvang<br />
• capaciteit: dagopvang (tot 3 jaar): 19 kinderen, 35 kinderen ingeschreven<br />
voorziening buitenschoolse opvang: 35 kinderen<br />
• openingsuren: 7u – 18u30, altijd open<br />
• ouderbijdrage: 21,5 euro per dag, 12 euro voor een halve dag,<br />
19 euro voor de buitenschoolse opvang, op vakantiedagen is de dagprijs 21,5 euro<br />
• personeelsbezetting: 5 kinderverzorgsters en enkele stagiaires<br />
• infrastructuur: zeer huiselijk, kleinschalig<br />
• aangeboden activiteiten: hoekenwerk en allerhande spelmateriaal, activiteiten<br />
tijdens de vakanties<br />
• maaltijden: mogelijkheid voor ontbijt, warme maaltijd (ook voor kinderen in<br />
buitenschoolse opvang)<br />
Kinderdagverblijf De Rakkertjes<br />
Mevrouw Annick Brems<br />
Putsesteenweg 7, 2820 <strong>Bonheiden</strong><br />
Tel. 015/55 94 19<br />
contactpersoon gemeentelijke raad voor kinderopvang :<br />
Organisatie:<br />
• minicrèche onder toezicht van Kind en Gezin, kostenvergoeding van Kind en Gezin<br />
• er wordt enkel dagopvang aangeboden (niet-schoolgaande kinderen)<br />
• capaciteit: 19 kinderen (gemiddeld 13 aanwezig)<br />
de meeste kinderen komen uit Mechelen en St.Katelijne Waver<br />
• openingsuren: 7u30 – 18u, sluiting 4 weken tijdens grote vakantie en tussen Kerst<br />
en Nieuwjaar<br />
• ouderbijdrage: net geen 18 euro per dag<br />
• personeelsbezetting: 3 personen, waarvan 1 kinderverzorgster<br />
• infrastructuur: eigen woning<br />
• aangeboden activiteiten: spelmateriaal allerhande<br />
• maaltijden: warme maaltijd<br />
Kinderdagverblijf Balou<br />
Mevrouw Marijke Vanden Wijngaerd<br />
Waversesteenweg 42, 2820 <strong>Bonheiden</strong><br />
Tel. 015/34 48 04<br />
contactpersoon gemeentelijke raad voor kinderopvang :<br />
67
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
Organisatie:<br />
• minicrèche onder toezicht van Kind en Gezin, kostenvergoeding van Kind en Gezin<br />
• er wordt dagopvang aangeboden (niet-schoolgaande kinderen)<br />
• ook schoolgaande kinderen<br />
• opvang in groep<br />
• capaciteit: 12 kinderen voltijds (25 verschillende kinderen ingeschreven)<br />
• openingsuren: 7u – 18u, sluiting 3 weken tijdens grote vakantie en tussen Kerst en<br />
Nieuwjaar<br />
• ook bereid om kinderen op te vangen die specifieke zorgen nodig hebben<br />
• ouderbijdrage: 20 euro per dag, ook voor de vakantieopvang van kleuters<br />
• personeelsbezetting:<br />
• infrastructuur: eigen woning<br />
• aangeboden activiteiten: spelmateriaal allerhande<br />
• maaltijden:<br />
• vervoer van en naar de school wordt geregeld<br />
Minicrèche Jannekemaan<br />
De heer en mevrouw Michiel en Heidi Schelfhout<br />
Hoogstraat 7, 2820 <strong>Bonheiden</strong>/Rijmenam<br />
Tel. 015/41 12 58<br />
e-mail: minicreche_jannekemaan@hotmail.com<br />
contactpersoon gemeentelijke raad voor kinderopvang : Heidi en Michiel Schelfhout<br />
Organisatie:<br />
• minicrèche onder toezicht van Kind en Gezin, kostenvergoeding van Kind en Gezin<br />
• er wordt enkel dagopvang aangeboden (0-3 jaar)<br />
• capaciteit: 17 kindjes<br />
• openingsuren: van 7u tot 18u<br />
• ouderbijdrage: 20 euro per dag, 15 euro per halve dag (minder dan 5 uur)<br />
• personeelsbezetting: broer en zus, geen specifiek diploma<br />
• infrastructuur: de opvang wordt georganiseerd in een apart gebouw dat speciaal<br />
met dit doel gerenoveerd en ingericht werd<br />
• aangeboden activiteiten: allerhande spelactiviteiten aangepast aan de leeftijd van de<br />
kinderen<br />
• maaltijden: worden ter plaatse en vers bereid<br />
3.1.6 Opvang aan huis<br />
Kinderoppasdienst Gezinsbond<br />
Afdeling <strong>Bonheiden</strong><br />
contactpersoon gemeentelijke raad voor kinderopvang : Anja Verheyden<br />
anja.verheyden@skynet.be<br />
Afdeling Rijmenam<br />
contactpersonen gemeentelijke raad voor kinderopvang:Georgette Verstraeten en<br />
Eve Van Daele<br />
georgette.verstraeten@telenet.be<br />
68
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
De kinderoppasdienst van de Gezinsbond biedt tegen betaling kinderopvang aan huis aan.<br />
De oppas gebeurt door studenten die minstens 16 jaar zijn.<br />
De oppas wordt meestal ’s avonds aangeboden, soms ook overdag tijdens de<br />
vakantieperiodes.<br />
Nationaal en gewestelijk is er een vormingsaanbod voor de babysitters.<br />
Babysitdienst Reddie-Teddy<br />
De babysitdienst Reddie-Teddy biedt tegen betaling kinderopvang aan huis aan. De<br />
babysitters zijn meestal studerende jongeren. De dienst voorziet enkel occasionele<br />
opvang. De babysitdienst is geen alternatief voor buitenschoolse opvang.<br />
Zowel leden van de Voorzorg als niet leden kunnen gebruik maken van de babysitdienst.<br />
Voor leden is de service gratis. Niet-leden betalen een jaarlijks lidgeld van 12 euro.<br />
Info en aanvragen : 0800 92 396<br />
e-mail: babysit.304@reddie-teddy.be<br />
Babysitdienst liberale mutualiteiten<br />
De liberale mutualiteiten bieden in samenwerking met Sowel vzw een babysitdienst aan.<br />
Sowel vzw, arr. Mechelen –Lier<br />
Fr. De Merodestraat 76, 2800 Mechelen<br />
Tel. 015/20 66 90<br />
69
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
3.2 Vrijetijdsaanbod<br />
Speelpleinwerking Weyneshof vzw<br />
Weynesbaan 126<br />
2820 <strong>Bonheiden</strong>/Rijmenam<br />
tel. 015/34 80 42<br />
email: alain.noez@speelplein.net<br />
contactpersoon gemeentelijke raad voor kinderopvang : Alain Noëz<br />
Organisatie:<br />
• de opvang gebeurt in het Weyneshof in Rijmenam<br />
• de speelpleinwerking is toegankelijk voor kinderen van 4 tot en met 14 jaar<br />
• openingstijden: 6 weken tijdens de zomervakantie<br />
• de prijs bedraagt 9,5 euro per dag per kind (afhankelijk van de periode waarvoor<br />
men inschrijft, gezinskorting,..)<br />
• voor- en naopvang van de speelpleinwerking gebeurt in samenwerking met de<br />
buitenschoolse kinderopvang Stekelbees van Mechelen<br />
• Begeleiding: monitoren (op vrijwillige basis)<br />
Het aantal kinderen dat deelneemt aan deze speelpleinwerking:<br />
jaar aantal speeldagen aantal kinderen<br />
2001 655 83<br />
2002 519 71<br />
2003 462 56<br />
2004 426 67<br />
2005 522 79<br />
2006 317 54<br />
2007 385 62<br />
Speelpleinwerking De toekomst vzw<br />
Muntstraat 3<br />
2800 Mechelen<br />
tel. 015/28 03 44<br />
email: rudy.vangeel@socmut.be<br />
contactpersoon gemeentelijke raad voor kinderopvang : Rudy Vangeel<br />
Organisatie:<br />
• de opvang gebeurt in home “Jef Verbert” in de Doornlaarstraat te Rijmenam<br />
• de speelpleinwerking is toegankelijk voor kinderen van 4 tot 14 jaar<br />
• openingstijden: paasvakantie (2 weken), zomervakantie (8 weken)voor kinderen van<br />
6 tot 12 jaar<br />
• de speelpleinwerking is geopend van 7u tot 19u: de activiteiten beginnen om 9u en<br />
duren tot 16u45<br />
• de speelpleinwerking krijgt subsidies van de verschillende gemeenten<br />
70
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
• men biedt ook geïntegreerde speelpleinwerking aan (voor fysiek en mentaal<br />
gehandicapten), 1 week in de paasvakantie en 2 weken tijdens de zomervakantie.<br />
Men organiseert ook daguitstappen voor gehandicapten op de woensdagen tijdens<br />
de schoolvakanties.<br />
• De prijs is minimum 3 euro per dag en maximum 10,25 euro per dag (afhankelijk<br />
van lidmaatschap, de behoefte aan vervoer, de periode waarvoor men inschrijft)<br />
• Begeleiding:<br />
Het aantal kinderen dat deelneemt aan deze speelpleinwerking:<br />
Jaar Speeldagen kinderen<br />
2001 669 78<br />
2002 663 41<br />
2003 699 52<br />
2004 746 49<br />
2005 560 42<br />
2006 496 36<br />
2007 472 34<br />
Jeugddienst<br />
Waversesteenweg 13<br />
2820 <strong>Bonheiden</strong><br />
tel. 015 50 28 10<br />
email: jeugddienst@bonheiden.be grabbelpas@bonheiden.be swap@bonheiden.be<br />
contactpersoon gemeentelijke raad voor kinderopvang : Bart Pelgrims<br />
Organisatie:<br />
• Grabbelpas: voor kinderen van 8 tot 11 jaar. Met de grabbelpas kunnen kinderen<br />
tijdens de vakantie deelnemen aan allerlei activiteiten. De jeugddienst stelt het<br />
programma op samen met een werkgroep van kinderen zodat de activiteiten nauw<br />
aansluiten bij hun leefwereld. Daarnaast overlegt de jeugddienst met de sport- en<br />
cultuurdienst zodat de activiteiten aanvullend zijn. Met de grabbelpas hebben<br />
kinderen ook allerlei kortingen op activiteiten tijdens het schooljaar (film,<br />
Nekker,…).<br />
Grabbelpas wordt tijdens de paas-, zomer-, en herfstvakantie georganiseerd.<br />
Prijs: afhankelijk van de activiteit<br />
Begeleiding: jobstudenten, aangevuld met vrijwilligers - monitorcursus (niet altijd)<br />
Deelnemers Grabbelpas<br />
Jaar Pasen Zomer Herfst<br />
2003 209 117<br />
2004 185 78 78<br />
2005 259 328 88<br />
2006 315 451 91<br />
2007 413 677<br />
71
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
• SWAP: voor tieners van 12 tot 16 jaar. In de paas-, zomer- en herfstvakantie<br />
organiseert de jeugddienst allerlei activiteiten voor tieners. Het programma wordt<br />
in overleg met de sport- en cultuurdienst opgesteld zodat de activiteiten aanvullend<br />
zijn.<br />
Prijs: afhankelijk van de activiteit<br />
Begeleiding: jobstudenten, aangevuld met vrijwilligers - monitorcursus (niet altijd)<br />
Deelnemers Swap<br />
Pasen Zomer Herfst<br />
1999 145<br />
2000 109 143<br />
2001 171 216 72<br />
2002 126 403 79<br />
2003 179 354 110<br />
2004 84 263 128<br />
2005 134 305 81<br />
2006 170 280 92<br />
2007 241 288<br />
• Roefeldag: jaarlijks evenement, in samenwerking met gemeentebestuur, jeugdraad,<br />
cultuurdienst, sportdienst en technische dienst.<br />
De Roefeldag richt zich naar kinderen van 6 tot 14 jaar.<br />
Prijs: gratis<br />
Begeleiding: vrijwilligers - monitorcursus (niet altijd)<br />
• Sinds 6 november 2006 is de jeugddienst verantwoordelijk voor een groot deel van<br />
de buitenschoolse kinderopvang in de scholen, gelegen op het grondgebied van de<br />
gemeente. Het personeel dat vroeger met een contract verbonden was met de<br />
school, werd door de gemeente overgenomen. Dit komt neer op 202u per week<br />
aan opvang oftewel 5 FE + 12u. Het handelt hier over de organisatie van het<br />
ochtend-, woensdagmiddag-, en avondtoezicht. Het middagtoezicht op andere<br />
dagen, blijft onder de vleugels van elke school afzonderlijk. De gemeente<br />
subsidieert de scholen daarvoor.<br />
Sportdienst<br />
Gemeentelijke sportdienst – vzw Berentrode<br />
Grote Doelstraat 1b<br />
2820 <strong>Bonheiden</strong><br />
tel. 015 50 28 80<br />
email: sportdienst@bonheiden.be<br />
Contactpersoon gemeentelijke raad voor kinderopvang : Johan Van Dijcke<br />
Opvang aanbieden is uiteraard niet de hoofdopdracht van de sportdienst. Voor en na de<br />
sportkampen wordt wel beperkt opvang aangeboden door de monitoren.<br />
Organisatie:<br />
• Wekelijkse sportactiviteiten op zaterdagvoormiddag en woensdagnamiddag:<br />
kleuteraerobic(vanaf 4 jaar), sportspeeltuin (1 ste en 2 de leerjaar), sportacademie<br />
(3 de tot en met 6 de leerjaar) en sportspeeltuin voor kleuters vanaf 3 j.<br />
prijs: gemiddeld 2 euro per les (gezinskorting mogelijk)<br />
72
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
• 2 x 10 lessenreeks watergewenning en kleuterzwemmen op vrijdagavond.<br />
Deelnameprijs 30 euro. Korting leden gezinsbond.<br />
• 10 lessenreeksen Breakdance. Prijs: 2 euro per les – 15 euro voor reeks.<br />
• Wekelijks op maandag van 18 tot 19u. Jeugdvolleybal. Deelnameprijs: 2 euro per<br />
training – 25,50 voor de lessenreeks. Korting 2 de kind.<br />
• Sportkampen tijdens de schoolvakanties:<br />
de sportactiviteiten duren van 9u tot 16u, er wordt opvang voorzien van 8u tot<br />
uiterlijk 17u<br />
prijs: dagprijs (15 euro per dag) of totaalprijs (65 euro voor 5 dagen<br />
(gezinskorting mogelijk)<br />
• De begeleiding van de activiteiten gebeurt door bekwame monitoren<br />
Voor het volledige aanbod van de sportclubs in onze gemeente kan je terecht aan de<br />
balie van de sportdienst of op<br />
http://www.bonheiden.be/Sportverenigingen/918/default.aspx_vs=0_N&id=25<br />
Cultuurdienst<br />
Gemeenschapscentrum ’t Blikveld<br />
Waversesteenweg 11<br />
2820 <strong>Bonheiden</strong><br />
tel. 015/50 28 70 fax. 015/50 28 79<br />
e-mail: blikveld@bonheiden.be<br />
website : www.blikveld.be<br />
Contactpersoon gemeentelijke raad voor kinderopvang : Barbara Maes<br />
Als gemeenschapscentrum wordt er niet echt opvang georganiseerd voor kinderen. Men<br />
biedt wel een programmatie- en vormingsaanbod aan voor kinderen van verschillende<br />
leeftijden (overwegend tussen 4 en 12 jaar).<br />
De activiteiten worden door professionelen of door vrijwilligers met ervaring begeleid en<br />
vinden plaats in de eigen gebouwen, voornamelijk op woensdagnamiddag, op zaterdag en<br />
zondag of tijdens schoolvakanties.<br />
Een greep uit het aanbod dat per seizoen kan wijzigen :<br />
-familiefilms, sport/cultuurkamp, theaterkamp tijdens de schoolvakanties;<br />
-kookcursussen voor kinderen, verhalen vertellen voor kleuters, creatieve ateliers ( 6-12j<br />
);<br />
-familievoorstellingen op vrijdagavond of zondagnamiddag<br />
De familievoorstellingen worden vaak omkaderd met ludieke activiteiten voor kinderen.<br />
We willen hierbij opmerken dat het vrijetijdsaanbod van <strong>Bonheiden</strong> vele kinderen van<br />
naburige gemeenten aantrekt.<br />
Aanbod jeugddienst:<br />
Grabbelpas: varieert van 15% tot 20%<br />
Swap: varieert van 20% tot 40%<br />
Roefel : ongeveer 13% van de roefelaars is van buiten de gemeente<br />
Aanbod sportdienst:<br />
60% van de kinderen is van buiten de gemeente, voornamelijk Mechelen en St- Kat-Waver<br />
Aanbod cultuurdienst :<br />
Ook deze voorstellingen en activiteiten trekken vele kinderen van omliggende gemeenten<br />
aan: 40%.<br />
73
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
3.3 Opvang zieke kinderen<br />
Alle ziekenfondsen hebben een dienst thuisopvang zieke kinderen.<br />
Socialistische mutualiteiten<br />
◘ Thuisoppas zieke kinderen Reddie Teddy<br />
Je kind is ziek en je moet uit werken <br />
Een ervaren verzorgster van Reddie Teddy bezorgt je kind thuis een aangename<br />
herstelperiode zodat jij met een gerust hart uit werken kan.<br />
Oppas kost € 2,5 per uur. Leden van De VoorZorg ontvangen een tegemoetkoming van €<br />
1,5 per uur.<br />
Oppas is mogelijk voor kinderen tot 12 jaar op weekdagen tussen 7 en 21 uur.<br />
Aanvragen voor 20 uur ’s avonds op het nummer 015 27 03 55.<br />
e-mail: ziki.304@reddie-teddy.be<br />
◘ Thuisoppas voor kinderen met een handicap Reddie Teddy<br />
Je kind vraagt extra zorgen Je kan wel wat vrije tijd gebruiken.<br />
Een ervaren verzorgster van Reddie Teddy bezorgt je kind thuis een enkele aangename<br />
uurtjes, zodat jij er even tussenuit kan.<br />
Oppas kost € 2,5 per uur. Leden van De VoorZorg ontvangen een tegemoetkoming van €<br />
1,5 per uur.<br />
Oppas is mogelijk voor kinderen tot 21 jaar op weekdagen tussen 7 en 20 uur.<br />
Voor info en aanvragen : 015 27 03 55.<br />
e-mail: ziki.304@reddie-teddy.be<br />
Christelijke mutualiteiten<br />
De CM werkt voor deze dienstverlening samen met de erkende diensten 'Familiehulp' en<br />
de 'dienst Landelijke Thuiszorg'.<br />
Voorwaarden:<br />
- het zieke kind is ingeschreven als CM-lid<br />
- u kunt omwille van beroepswerkzaamheden uw ziek kind niet zelf oppassen<br />
- beschikken over een medisch attest (doktersbriefje)<br />
- de oppas duurt minimum 4 uur, maximum 5 werkdagen per ziekteperiode<br />
- alle werkdagen van 7u tot 20u, voor kinderen tot 14 jaar.<br />
- de opvang gebeurt door een team van gediplomeerde verzorgenden.<br />
- Prijs: 1,75 euro per uur per kind aanwezig in het huis.<br />
- Bel het telefoonnummer 015 21 58 94 (24 u/dag bereikbaar!)<br />
- Als u in de voormiddag belt (vòòr 12 uur) is de opvang mogelijk vanaf de<br />
eerstvolgende werkdag. Belt u na 12 uur, dan zal de opvang vanaf de tweede<br />
daaropvolgende werkdag ingaan.<br />
Eventuele wijzigingen of annulaties geeft u door vóór 16 uur (vrijdag 12 uur).<br />
74
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
Liberale mutualiteiten<br />
Voorwaarden:<br />
- uw kind kan wegens ziekte niet naar de school of opvang<br />
- beide ouders (of alleenstaande ouder) oefenen een beroepsactiviteit uit op het<br />
moment van de opvang<br />
- uw ziek kind mag niet ouder zijn dan 12 jaar<br />
- woonachtig zijn in de provincie Antwerpen<br />
- er zal u gevraagd worden ons een aantal attesten te bezorgen : doktersattest,<br />
ingevulde inschrijvingsfiche en attest kinderbijslagfonds<br />
- de oppas duurt maximum 3 werkdagen per ziekteperiode<br />
- Aanvragen die voor 12 uur op de dienst toekomen kunnen ingaan vanaf de<br />
volgende werkdag<br />
In samenwerking met de Liberale Mutualiteit organiseert SOWEL-Thuiszorg vzw een<br />
oppasdienst voor zieke kinderen.<br />
Algemeen nummer : 03 / 231.37.34 ( 24 u / 24 u )<br />
Fax : 03 / 232.94.97<br />
info@gbh.lmpa.be<br />
Ervaren verzorgenden komen aan huis op het zieke kind passen.<br />
Prijs: Voor leden van de Liberale Mutualiteit Provincie Antwerpen die in regel zijn met hun<br />
mutualiteitsbijdragen en de nodige attesten bezorgen, is deze dienstverlening gratis.<br />
Voor niet-leden bedraagt de kostprijs € 6,25 / dag voor een opvang van minder dan 3 uur<br />
en € 11,5 / dag voor een opvang van 3 uur of meer.<br />
Vlaams Neutraal Ziekenfonds – Dienst thuisoppas zieke kinderen<br />
‘Kortjakje’<br />
Voorwaarden:<br />
- lid zijn van het Vlaams Neutraal Ziekenfonds<br />
- beide ouders moeten werken of door overmacht getroffen worden<br />
- beschikken over een medisch attest<br />
- de oppas duurt maximum 5 werkdagen per ziekteperiode (max. 15 dagen per jaar)<br />
- er wordt geen oppas aangeboden tijdens het weekend en op feestdagen.<br />
- de opvang duurt minstens 7u en maximaal 10u per opvangdag (tussen 7u en 18u)<br />
en is er voor kinderen tot 12 jaar.<br />
- Prijs: 12,50 euro per dag.<br />
- doktersattest kind is noodzakelijk<br />
- voor meer info: 0800-62 009<br />
Onafhankelijk Ziekenfonds<br />
Voorwaarden:<br />
- kind is aangesloten bij het Onafhankelijk Ziekenfonds, bijdragen zijn betaald en de<br />
ouders (of de alleenstaande ouder) oefenen een beroep uit<br />
- de oppas duurt maximum 5 opeenvolgende dagen per ziekteperiode, maximum 12<br />
dagen per kalenderjaar, per kind<br />
- beschikken over een medisch attest<br />
- de oppas aan huis wordt door gekwalificeerde kinderverzorgsters gedaan.<br />
75
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
- opvang is bestemd voor kinderen tussen 3 maanden en 14 jaar.<br />
- tijdens het weekend en op feestdagen wordt geen oppas aangeboden, tenzij de<br />
ouders werken op zaterdag.<br />
- opvang duurt maximaal 10u per opvangdag tussen 8u en 19u.<br />
- de dienstverlening is gratis voor leden.<br />
3.4 Samengevat<br />
In deze samenvatting zetten we de mogelijkheden van opvang en vrijetijdsbesteding voor<br />
kinderen buiten de schooltijd op een rijtje. Om een duidelijk beeld te krijgen van de<br />
hiaten in het opvangaanbod vertrekken we van de verschillende opvangmomenten.<br />
Opvangmoment<br />
Voorschools /<br />
naschools<br />
scholen<br />
Aanbod<br />
POI Kribbe’l-Krabbel<br />
enkele onthaalouders<br />
Woensdagnamiddag sportactiviteiten (+ 4 j)<br />
cultuurdienst (+ 4 j)<br />
POI Kribbe’l-Krabbel<br />
enkele onthaalouders<br />
Snipperdagen<br />
Krokusvakantie<br />
POI Kribbe’l-Krabbel<br />
enkele onthaalouders<br />
sportkampen<br />
POI Kribbe’l-Krabbel<br />
enkele onthaalouders<br />
Paasvakantie<br />
grabbelpas (+ 8 j) en Swap<br />
speelpleinwerking Verbert (+ 4 j)<br />
sportkampen<br />
POI Kribbe’l-Krabbel<br />
enkele onthaalouders<br />
Zomervakantie<br />
grabbelpas (+ 8 j) en Swap<br />
speelpleinwerking Verbert (+ 4 j)<br />
speelpleinwerking Weyneshof (+4 j)<br />
sportkampen<br />
cultuurkampen<br />
POI Kribbe’l-Krabbel<br />
enkele onthaalouders<br />
76
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
Herfstvakantie<br />
grabbelpas (+ 8 j) en Swap<br />
sportkampen<br />
POI Kribbe’l-Krabbel<br />
enkele onthaalouders<br />
Kerstvakantie<br />
sportkampen<br />
POI Kribbe’l-Krabbel<br />
enkele onthaalouders<br />
Avondoppas aan<br />
huis<br />
Opvang zieke<br />
kinderen<br />
oppasdienst gezinsbond<br />
oppasdienst Reddie Teddy<br />
babysitdienst liberale mutualiteit<br />
mutualiteiten<br />
77
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
4. Beoordeling van de kwaliteit van het opvangaanbod<br />
Aan elke opvangvoorziening werd een vragenlijst bezorgd van Kind en Gezin. De<br />
vragenlijst is gebaseerd op de principes van het kwaliteitscharter buitenschoolse opvang.<br />
De vijf pijlers van het kwaliteitscharter komen terug in de vragenlijst: pedagogische<br />
werking, begeleiding, infrastructuur, veiligheid en gezondheid, participatie van ouders en<br />
kinderen.<br />
Via deze vragenlijsten hebben de bestaande aanbieders van opvang (of vrijetijdsactiviteiten)<br />
het eigen aanbod kunnen toetsen aan de vijf pijlers van het kwaliteitscharter. Er werd hen<br />
gevraagd zowel positieve als negatieve punten aan te geven.<br />
De vragenlijst en de antwoorden worden als bijlage toegevoegd.<br />
In het algemeen kunnen we stellen dat de verschillende voorzieningen de eigen werking<br />
positief beoordelen. Uiteraard heeft elke voorziening zijn eigen karakter, doelstellingen en<br />
accenten. Een voorziening die opvang aanbiedt op woensdagnamiddag of vakantiedagen zal<br />
andere accenten leggen in de werking en moet aan andere kwaliteitseisen voldoen (bijv.<br />
wat betreft infrastructuur of ouderparticipatie). De opvang die een onthaalmoeder biedt<br />
is anders dan de opvang in een kinderdagverblijf.<br />
We vinden het positief dat er een gevarieerd aanbod aan opvang- en<br />
vrijetijdsvoorzieningen is in de gemeente. De kwaliteit van het huidige aanbod is goed.<br />
Het kinderdagverblijf Kribbe’l-Krabbel ziet, mits er financiële ondersteuning zou komen,<br />
vele mogelijkheden om het aanbod voor de kinderen nog te verbeteren.<br />
78
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
5. Onderzoek buitenschoolse opvang – omschrijving van de knelpunten<br />
◘ Bij het onderzoek in 2003-2004 is vertrokken vanuit het aanbod in de gemeente, en dit<br />
in de meest algemene zin. Dus niet alleen de officiële, maar ook de privé-initiatieven.<br />
Tevens werden alle organisatoren van randactiviteiten, die mogelijks kunnen bijdragen aan<br />
het opvangen van kinderen, bevraagd.<br />
Wat de schoolgaande kinderen betreft, werden de ouders bevraagd door middel van een<br />
enquête, die verspreid werd via alle scholen in onze gemeente.<br />
Er was een respons van 42%. Van de 1100 vragenlijsten kwamen er 467 ingevuld terug.<br />
Wij leren er o.a. het volgende uit :<br />
- Dat heel veel ouders bij hun kinderen kunnen zijn op uren dat het nodig is, m.a.w.<br />
niet voltijds werken en/of soepele uren hebben.<br />
- Dat +- 60 % van de ondervraagden gebruik maakt van voor en naschoolse<br />
bewaking.<br />
- Dat nog steeds veel grootouders en familieleden “inspringen”, hoewel dit cijfer in<br />
dalende lijn gaat. Slechts 11% kan nooit op iemand beroep doen.<br />
- Opvang van zieke kinderen: blijkt in 93 % van de gevallen geen probleem te zijn; bij<br />
de overige 7 % wel, maar vooral omdat men geen gebruik wil maken van de<br />
bestaande mogelijkheden.<br />
- Woensdagnamiddag: er wordt gebruik gemaakt van heel de waaier aan<br />
mogelijkheden, dikwijls gecombineerd.<br />
- Vakanties: ook hier een combinatie van de verschillende mogelijkheden.<br />
- Bij het zoeken naar opvang valt op dat er een grote vraag is naar meer informatie,<br />
en dat men het gevoel heeft dat er te weinig opvangmogelijkheden zijn, vooral voor<br />
kleuters en vooral op woensdagnamiddag. Ook de uren zijn nogal krap. Maar<br />
bovenal valt het op dat men meestal wel een oplossing heeft, maar om diverse<br />
redenen liever een andere en betere zou willen. Deze redenen zijn divers: te duur,<br />
te veel rijden, te veel organisatie, te belastend voor de<br />
kinderen/ouders/grootouders, men werkt deeltijds maar zou liever meer werken<br />
- Men benadrukt het belang van kwaliteitsvolle opvang, niet te ver weg, gemakkelijk<br />
toegankelijk en het flexibele karakter ervan.<br />
- Enkele suggesties: Een “pool” van jonggepensioneerden, die samen een aantal<br />
mogelijkheden op dit vlak uitbouwen. De zomervakantie opsplitsen. Centrale<br />
opvang: vb. een “Speelhuis”; knutseldagen. Een “oppas”-beurtrol van 4 of 5<br />
moeders (zo moet je als mama maar 1 maal per maand op een stuk of 5 kindjes<br />
passen) : hulp bij het organiseren ervan. Onthaalmoeders zoeken in de omgeving<br />
van de scholen….<br />
◘ Uit onderzoek door het OCMW, uitgevoerd in 2007 blijkt nog steeds dat :<br />
- Er onvoldoende opvang in <strong>Bonheiden</strong> is. Vooral voor de 0 tot 6 jarigen is er een<br />
probleem en vooral tijdens de schoolvakanties en snipperdagen.<br />
- Niet iedereen de kans heeft om zijn uren af te stellen naar de opvang van de<br />
kinderen<br />
- Men zich ook de vraag moet stellen of alles wel door de gemeente of scholen dient<br />
opgelost te worden. Ouders kunnen vaak zelf veel oplossingen bieden, mits<br />
toegevingen naar zichzelf te doen. (bvb door apart verlof te nemen)<br />
79
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
Het aanbod<br />
Er zijn 2 erkende diensten voor opvanggezinnen die zo’n 20 erkende onthaalmoeders<br />
tellen, die elk volgens hun eigen geplogenheden kinderen opvangen, zowel dagopvang als<br />
buitenschoolse opvang. Er is 1 onthaalmoeder die uitsluitend buitenschoolse opvang<br />
verzorgt. De anderen vangen meestal ook wel kinderen naschools op, maar dan vooral die<br />
er als baby al opgevangen werden. Iedere klant betaalt naargelang zijn inkomen een<br />
bijdrage van minimum € 1,35 en maximum € 24,07 per dag (wordt jaarlijks geïndexeerd).<br />
De onthaalmoeders zijn allemaal +- volzet, en er is een beperkte wachtlijst voor mensen<br />
van <strong>Bonheiden</strong>.<br />
Er is 1 erkende zelfstandige onthaalmoeder. Ze heeft ook meer aanvragen dan ze kan<br />
aannemen. Ze vraagt 17 euro per dag.<br />
Er zijn 4 erkende kinderdagverblijven, allemaal privé-initiatieven, die een beperkte toelage<br />
krijgen van Kind en Gezin. Iedere klant betaalt hetzelfde tarief: ongeveer 19 € per dag. De<br />
kinderdagverblijven hebben allemaal wel meer aanvragen dan ze kunnen verwerken. Eén<br />
zelfstandig kinderdagverblijf (POI Kribbe’l- Krabbel) heeft grote financiële inspanningen<br />
gedaan om de, volgens haar noodzakelijke, buitenschoolse opvang te realiseren. De<br />
verantwoordelijke vraagt aan de gemeente om financieel bij te springen.<br />
Verder zijn er nog “onofficiële” onthaalmoeders, waarvan er ook 1 werd bevraagd, en zijn<br />
er de talloze grootouders die inspringen voor de opvang van hun kleinkinderen: volgens<br />
een onderzoek van Kind en Gezin zou zo’n 45 % van de grootouders wel eens aan opvang<br />
doen, waarvan meer dan de helft op regelmatige basis, nl. minstens 1 dag in de week.<br />
De 5 verschillende scholen bieden voor- en nabewaking aan van 7h30 tot 18h, op alle<br />
schooldagen en woensdagnamiddag tot ongeveer 13u.<br />
Tijdens de vakanties zijn er 2 speelpleinwerkingen actief , zijn er de sportvakanties van de<br />
gemeentelijke sportdienst, de Swappas en Grabbelpas van de gemeentelijke jeugddienst en<br />
de cultuurkampen (tijdens de zomer) van de gemeentelijke cultuurdienst.<br />
Alle mutualiteiten bieden uiteenlopende formules van vakantiekampen aan.<br />
Op woensdagnamiddag is er in <strong>Bonheiden</strong> het initiatief van de cultuurdienst en de<br />
activiteiten van vele sport- en cultuurclubs. Dit creëert wel momenten van vrije tijd voor<br />
de ouders maar kan bezwaarlijk gezien worden als “buitenschoolse opvang”, dit<br />
hoofdzakelijk omdat de kinderen gebracht en gehaald moeten worden.<br />
Voor zieke kinderen bestaat er gespecialiseerde opvanghulp, meest via de mutualiteiten.<br />
80
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
De knelpunten<br />
◘ volgens de scholen:<br />
- de woensdagnamiddag wordt als problematisch ervaren door alle scholen. Voor een<br />
oplossing hiervan zitten zij niet op 1 lijn, wel vinden ze allen dat de eventuele<br />
woensdagnamiddagopvang anders opgevat zou moeten worden dan naschoolse bewaking.<br />
- voor de opvang van zieke kinderen stelt zich dikwijls het probleem dat de ouders niet<br />
bereikt kunnen worden: dit kan misschien organisatorisch opgelost worden.<br />
◘ volgens de onthaalmoeders en de kinderdagverblijven<br />
- de meeste onthaalmoeders zitten met het “gevoel” dat er te weinig adressen zijn; de<br />
kinderdagverblijven hebben wel allemaal hun wachtlijsten.<br />
- tijdens de vakanties zou er ook nog een probleem zijn, ondanks de veelheid van<br />
georganiseerde opvang.<br />
◘ volgens de ouders:<br />
- bij het zoeken naar opvang valt op dat er een grote vraag is naar meer informatie, en dat<br />
men het gevoel heeft dat er te weinig opvangmogelijkheden zijn, vooral voor kleuters en<br />
vooral op woensdagnamiddag. Ook de uren zijn nogal krap. Maar bovenal valt het op dat<br />
men meestal wel een oplossing heeft, maar om diverse redenen liever een andere en<br />
betere zou willen. Deze redenen zijn divers: te duur, te veel rijden, te veel organisatie, te<br />
belastend voor de kinderen/ouders/grootouders, men werkt deeltijds maar zou liever<br />
meer werken<br />
◘ volgens andere ondervraagden:<br />
- Kind en Preventie: ervaren dat veel jonge ouders niet weten waarheen – in <strong>Bonheiden</strong><br />
zou volgens hen het aantal werkende moeders veel hoger liggen.<br />
- het Imeldaziekenhuis: constateerden een nood aan bijkomende kinderopvang, vooral<br />
buiten de gewone uren. Ze overwogen zelf een opvang te organiseren in Den Olm; maar<br />
zien veel praktische moeilijkheden.<br />
- de personeelsdienst van het Imeldaziekenhuis, de Gezinsbond en de Dienst<br />
Opvanggezinnen melden dat er nood is aan structurele thuisopvang. Mensen zijn op zoek<br />
naar “nanny’s” die de kinderen van school halen, helpen bij het huiswerk, het eten<br />
klaarmaken,…<br />
Diverse politieke partijen gaven hun standpunten en zienswijze weer.<br />
81
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
6. Visie op gemeentelijke kinderopvang<br />
Ziet de gemeente <strong>Bonheiden</strong> kinderopvang als een basisvoorziening<br />
Een prioriteit<br />
Is een sterk gezinsbeleid voeren een antwoord op de toenemende vergrijzing van onze inwoners<br />
en kunnen we daarmee de gemiddelde leeftijd van de inwoners verlagen <br />
Maakt kinderopvang een leefgemeenschap voor jonge gezinnen aantrekkelijker<br />
Willen we dat de kinderopvang – als speelplek voor de kinderen en als dienstverlening aan hun<br />
ouders – een volwaardig onderdeel is van onze leefgemeenschap<br />
Om een snelle instap in de arbeidsmarkt mogelijk te maken gaat meer en meer aandacht<br />
naar flexibele kinderopvang. Ouders met onregelmatige arbeidstijden willen gebruik<br />
kunnen maken van soepele en kwaliteitsvolle opvang. Kinderopvang ondersteunt het<br />
kunnen combineren van arbeid en gezin, want de wens of de nood te blijven werken,<br />
dwingt ouders ertoe om opvang voor het kind te regelen.<br />
Ouders hebben tegenwoordig de regie over de opvoeding van hun kinderen in handen. En<br />
hoewel het taboe op het uitbesteden van zorg verdwenen is, maakt nog steeds een deel<br />
van de ouders zich zorgen of het goed is hun kind naar een dagverblijf te brengen.<br />
Amerikaans onderzoek uit 1997 kon echter geen verschil vinden in veilige of onveilige<br />
hechting tussen kinderen die bij moeder thuisbleven of naar een kinderdagverblijf gingen.<br />
Uit een Europees waardenonderzoek blijkt dat 81% van de Vlamingen tussen 20 en 29 jaar<br />
aangeeft dat een werkende vrouw een even warme band en hechte relatie kan hebben met<br />
haar kinderen als een moeder die niet buitenshuis werkt. Ontwikkelingspsycholoog Elly<br />
Singer kwam tot gelijkaardige conclusies. Uit haar onderzoeken in kinderdagverblijven<br />
bleek dat kinderen die vrij spelen maar 15 procent van de tijd terugvallen op de<br />
opvoeders. De rest van de tijd zijn ze zelf aan het spelen of met elkaar in de weer. Singer<br />
is ervan overtuigd dat opvoeders vooral structuur moeten aanbrengen. Een goede<br />
structuur biedt veiligheid.<br />
Ook Marjan Riksen-Walraven, bijzonder hoogleraar in de kinderopvang aan de Universiteit<br />
van Amsterdam verklaart dat veiligheid het belangrijkste gevoel is dat je een klein kind als<br />
ouder, maar ook als opvoeder in een dagverblijf, kunt bieden.<br />
Vlaanderen<br />
Voormalig Vlaams minister Mieke Vogels reikte in haar beleidsnota (2000) waardevolle<br />
impulsen aan voor een <strong>lokaal</strong> gestuurde en kwalitatieve uitbouw van de kinderopvang.<br />
Het proces van het lokale overleg kinderopvang (nu : gemeentelijke raad voor<br />
kinderopvang) met een toenemende advies- en beslissingsbevoegdheid(1), een<br />
doorgedreven afstemming van het aanbod van de verschillende actoren (=<br />
meersporenbeleid)(2), prioritaire aandacht voor kwaliteit(3), het verder verankeren van<br />
het aanbod van de basisscholen in het opvanglandschap(4) en kinder- &<br />
ouderparticipatie(5) zijn de instrumenten die ze daarbij wilde hanteren.<br />
(1)De gemeentelijke raad voor kinderopvang brengt iedereen samen die begaan is met<br />
jonge kinderen en adviseert de gemeente in het voeren van een kinderopvangbeleid. De<br />
gemeentelijke raad voor de kinderopvang staat achter een beleid dat tot doel heeft het<br />
opvangaanbod zowel kwalitatief als kwantitatief op een hoger peil te brengen.<br />
Praktisch betekent dit dat het aanbod aan kinderopvang in de gemeente in kaart wordt<br />
gebracht, ouders worden geïnformeerd over de mogelijkheden, wordt gezocht naar<br />
oplossingen voor tekorten en de samenwerking tussen de actoren wordt bevorderd.<br />
82
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
(2)De functie kinderopvang, die in hoofde van de ouders wordt opgenomen door zowel de<br />
kinderopvangsector, het onderwijs, jeugd(werk)initiatieven, het sportaanbod enz.<br />
(=meersporenbeleid) moet niet vanuit de invalshoek van één actor bekeken worden, maar<br />
vanuit de leefsituatie van het kind.<br />
Doel is te komen tot een maximaal geïntegreerd vrije tijdsaanbod waarbij er<br />
samenwerking is over de grenzen van bevoegdheden en beleidsniveaus heen.<br />
(3)Vaak is de opvang afhankelijk van de individuele kwaliteiten van een opvoeder en kan er<br />
zelfs in een overigens goede crèche een groep de mist in gaan. De verschillende actoren<br />
moeten zorgvuldig te werk gaan bij de keuze van hun opvoeders/toezichters en tijdens hun<br />
functioneren. Ook die actoren waarbij opvang een nevenactiviteit is en het ogenschijnlijk<br />
van minder belang is.<br />
(4)Uit onderzoek van de jeugddienst (2002) drong, op vraag van ouders en schooldirecties<br />
een aanpassing van het toenmalig gemeentelijk reglement zich op. De gemeente nam de<br />
organisatie van het ochtend-, woensdagmiddag-, en avondtoezicht over en breidde het<br />
aantal toezichters uit.<br />
Zo anticipeerde de gemeente op de huidige manier van leven en op de steeds maar<br />
toenemende vraag van ouders die beroep doen op voor- en naopvang in de scholen.<br />
Belangrijk aandachtspunt voor de gemeente is om binnen dit aanbod grenzen te kunnen<br />
trekken waarbinnen kan opgevangen worden.<br />
Het verleden heeft al aangetoond dat de meeste ouders zich binnen de huidige grenzen<br />
(1u voor- en 2u naopvang) kunnen organiseren. Uit het onderzoek bleek dat een<br />
verlegging van deze grenzen geen behoefte was.<br />
Tevens kwam er ook naar voor dat de schooldirecties (vaak eerstelijnshulp van ouders op<br />
zoek naar opvangmogelijkheden) niet geheel op de hoogte zijn van het opvangaanbod.<br />
(5)De buitenschoolse kinderopvang is een dynamisch geheel en anticipeert op de omgeving<br />
waarbij het belang van het kind centraal staat. Kinderopvang is een <strong>sociaal</strong> gebeuren dat<br />
kinderen confronteert met de diversiteit van wat en wie hen omringt. Door het kind een<br />
eigen inbreng te geven, wordt de creativiteit aangewakkerd en krijgt het kind een groter<br />
zelfvertrouwen in zijn/haar mogelijkheden.<br />
Er moet getracht worden een evenwicht te vinden tussen de pedagogische doelstellingen<br />
en de voorwaarden opgelegd aan de kinderopvang enerzijds en de vrijheid van eigen<br />
invulling door de kinderen anderzijds.<br />
Beide dragen bij tot de ontwikkeling van een creatieve, kritische en open geest.<br />
Ouders en opvanginitiatieven zijn partners van elkaar en een partnerrelatie veronderstelt<br />
een grote openheid en een vlotte communicatie. Die communicatie kan gerealiseerd<br />
worden met afspraken en regels.<br />
Binnen de kinderopvang wordt ervaren dat ouders veeleisend zijn en de resterende tijd die<br />
hun kinderen hebben, zinvol willen invullen, door het huiswerk te laten maken of een<br />
andere nuttige vaardigheid te laten verwerven.<br />
Aan de andere kant willen de kinderen dat er na de schooltijd een overbruggingstijd is.<br />
Na een lange dagtaak op de school willen kinderen dat er een einde komt aan de<br />
verplichte tijd.<br />
Binnen de opvang moeten de kinderen de kans krijgen hun huistaak te maken, maar ten<br />
aanzien van de ouders moet duidelijk gesteld worden dat het niet a-priori de taak is van de<br />
opvoeders de huistaken op zich te nemen.<br />
83
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
Kortom,<br />
een uitgekookt pedagogisch verantwoord beleid kan de kinderopvang helpen een duidelijk<br />
kader te creëren.<br />
Op beleidsniveau zijn en blijven de gemeentelijke raad voor de kinderopvang en het<br />
meersporenbeleid de instrumenten bij uitstek om te komen tot een integraal en kwalitatief<br />
aanbod waaraan het kind actief kan participeren. Het beleid houdt best rekening met het<br />
feit dat bij alle soorten van kinderopvang de mate waarin kinderen zich thuis voelen<br />
(welbevinden) en de mate waarin ze van de activiteiten genieten en geboeid bezig zijn<br />
(betrokkenheid), twee belangrijke voorwaarden zijn om te groeien en om al zijn<br />
mogelijkheden te ontplooien. Is het welbevinden nogal laag, dan komt de emotionele<br />
ontwikkeling in gevaar. Is de betrokkenheid laag, dan kunnen de kinderen zich niet ten<br />
volle ontplooien.<br />
Het ultieme criterium dat bepaalt of kinderopvang goed is, is het welbevinden van de<br />
kinderen zelf.<br />
84
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
7. Operationele doelstellingen en acties.<br />
Operationele doelstelling I :<br />
Kwalitatieve verbetering van de voor- en naschoolse opvang in de scholen.<br />
Motivering:<br />
Sinds 2006 werd het aanbod van voor- en naschoolse opvang in en door de scholen<br />
uitgebreid.<br />
Wat betreft de 5 pijlers van het kwaliteitscharter (pedagogische werking, veiligheid,<br />
infrastructuur, participatie en begeleiding) blijft het huidige aanbod van de scholen goed<br />
scoren. Zowel de ouders, de scholen als de gemeente zijn vragende partij om dit<br />
opvangaanbod te behouden.<br />
De gemeente wil streven naar een verhoging van de kwaliteit van de naschoolse opvang<br />
door de opvang beter te ondersteunen en sneller in te spelen op behoeften van de<br />
toezichters, ouders en kinderen.<br />
Ideaal zou zijn dat de gemeente op korte termijn een ½ werkkracht zou aanwerven om<br />
het streven naar een hogere kwaliteit te bewerkstelligen.<br />
Een ruimere opvang aanbieden op woensdagnamiddag, snipper-, en vakantiedagen is geen<br />
taak van de scholen. Het staat als een paal boven water dat dergelijke opvang andere<br />
eisen stelt op het vlak van infrastructuur, spelmateriaal en begeleiding. Daarenboven<br />
wordt de schoolinfrastructuur op woensdagnamiddag ook door andere verenigingen<br />
gebruikt.<br />
Actie 1: Betere opvolging en ondersteuning van de toezichters met aandacht voor gerichte<br />
vorming voor de toezichters.<br />
Concrete actie 1.1: Tijdschema Wie Raming<br />
Budget<br />
De toezichters komen minstens om de twee maanden samen om<br />
na te gaan of afspraken worden nageleefd, om problemen te<br />
bespreken, om elkaar te superviseren en om kort op de bal te<br />
spelen.<br />
<strong>2008</strong> Jeugddienst € 0<br />
Toezichters<br />
Deze samenkomsten, in overleg met gemeentelijke raad<br />
voor kinderopvang evalueren en eventueel bijsturen.<br />
Deze samenkomsten, in overleg met gemeentelijke raad<br />
voor kinderopvang evalueren en eventueel bijsturen.<br />
Deze samenkomsten, in overleg met gemeentelijke raad<br />
voor kinderopvang evalueren en eventueel bijsturen.<br />
Deze samenkomsten, in overleg met gemeentelijke raad<br />
voor kinderopvang evalueren en eventueel bijsturen.<br />
2009 Raad voor Kinderopvang<br />
2010 € 0<br />
2011 € 0<br />
2012 € 0<br />
85
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
Concrete actie 1.2: Tijdschema Wie Raming<br />
Budget<br />
Mits de gemeente een extra werkkracht aantrekt ter<br />
<strong>2008</strong> Jeugddienst € 6.350<br />
ondersteuning van het kinderopvangbeleid, zal een meerjarenplan<br />
voor vorming opgemaakt worden en wordt de eerste cursus<br />
georganiseerd.<br />
Toezichters<br />
In overleg met de betrokken partijen, wordt de planning en het<br />
vormingsaanbod geëvalueerd en eventueel bijgestuurd.<br />
2009 Raad voor Kinderopvang<br />
In overleg met de betrokken partijen, wordt de planning en het 2010 € 3.700<br />
vormingsaanbod geëvalueerd en eventueel bijgestuurd.<br />
In overleg met de betrokken partijen, wordt de planning en het<br />
vormingsaanbod geëvalueerd en eventueel bijgestuurd.<br />
In overleg met de betrokken partijen, wordt de planning en het<br />
vormingsaanbod geëvalueerd en eventueel bijgestuurd.<br />
2011 € 1.000<br />
Personeelskost<br />
overgenomen<br />
door actie 5<br />
2012 € 1.000<br />
Personeelskost<br />
overgenomen<br />
door actie 5<br />
Actie 2: Uitbouwen van de materiële ondersteuning van de opvang.<br />
Concrete actie : Tijdschema Wie Raming<br />
Budget<br />
Bij het begin van het schooljaar gaat de jeugddienst, in overleg met<br />
de toezichters na welk spel- of knutselmateriaal nodig is.<br />
<strong>2008</strong> Jeugddienst € 300<br />
Toezichters<br />
Bij het begin van het schooljaar wordt er nagegaan welk spel- of<br />
knutselmateriaal nodig is.<br />
Bij het begin van het schooljaar wordt er nagegaan welk spel- of<br />
knutselmateriaal nodig is.<br />
Bij het begin van het schooljaar wordt er nagegaan welk spel- of<br />
knutselmateriaal nodig is.<br />
Bij het begin van het schooljaar wordt er nagegaan welk spel- of<br />
knutselmateriaal nodig is.<br />
2009 Raad voor Kinderopvang<br />
2010 € 300<br />
2011 € 300<br />
2012 € 300<br />
Actie 3: Klanttevredenheidsonderzoek.<br />
Concrete actie : Tijdschema Wie Raming<br />
Budget<br />
<strong>2008</strong> € 0<br />
Mits de gemeente een extra werkkracht aantrekt ter<br />
ondersteuning van het kinderopvangbeleid, zal een methode<br />
worden uitgewerkt waarbij continu kan gepeild worden naar de<br />
tevredenheid van de klanten.<br />
In overleg met de betrokken partijen, wordt de methode<br />
geëvalueerd en eventueel bijgestuurd.<br />
In overleg met de betrokken partijen, wordt de methode<br />
geëvalueerd en eventueel bijgestuurd.<br />
In overleg met de betrokken partijen, wordt de methode<br />
geëvalueerd en eventueel bijgestuurd.<br />
2009 Jeugddienst<br />
€ 4.450<br />
Raad voor<br />
Kinderopvang<br />
2010 € 1.850<br />
2011 € 500<br />
Personeelskost<br />
overgenomen<br />
door actie 5<br />
2012 € 500<br />
Personeelskost<br />
overgenomen<br />
door actie 5<br />
86
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
Operationele doelstelling II :<br />
Aanzet van een gemeentelijk opvanginitiatieven dat een kwalitatief antwoord<br />
biedt op de vastgestelde noden aan buitenschoolse kinderopvang.<br />
Motivering:<br />
Onderzoeken blijven aantonen dat de prioriteit best uitgaat naar initiatieven die zich<br />
richten tot kleuters en een opvangaanbod hebben op woensdagnamiddag en/of<br />
snipperdagen en/of vakantiedagen. Hoewel er voor kinderen vanaf 4 jaar een<br />
vrijetijdsaanbod is, voelen vele 4-6 jarigen zich eerder thuis in een meer kleinschalige,<br />
veilige opvang.<br />
Daarom ligt de prioriteit bij de opvang van 2,5 – 6 jarigen.<br />
Actie 4: Het centraal meldpunt zoekt oplossingen voor knelpunten die bij de werking aan<br />
het licht komen.<br />
Concrete actie : Tijdschema Wie Raming<br />
Budget<br />
Aansluitend op actie 7 tracht het centraal meldpunt, in overleg <strong>2008</strong> Jeugddienst € 5.350<br />
met de Raad voor de Kinderopvang, naar oplossingen te zoeken<br />
voor knelpunten die door de werking van het meldpunt aan het<br />
licht komen. Tevens kunnen hieruit nieuwe adviezen spruiten om<br />
extra opvangplaatsen te realiseren eventueel totdat de<br />
kinderopvang in de gemeente infrastructuur gestart is.<br />
In overleg met de betrokken partijen, wordt de werking van het<br />
meldpunt geëvalueerd en eventueel bijgestuurd.<br />
2009 Raad voor Kinderopvang<br />
In overleg met de betrokken partijen, wordt de werking van het 2010 € 4.000<br />
meldpunt geëvalueerd en eventueel bijgestuurd.<br />
In overleg met de betrokken partijen, wordt de werking van het<br />
meldpunt geëvalueerd en eventueel bijgestuurd.<br />
In overleg met de betrokken partijen, wordt de werking van het<br />
meldpunt geëvalueerd en eventueel bijgestuurd.<br />
2011 € 0<br />
Personeelskost<br />
overgenomen<br />
door actie 5<br />
2012 € 0<br />
Personeelskost<br />
overgenomen<br />
door actie 5<br />
Actie 5: De gemeente voorziet zelf infrastructuur en werking voor een nieuw<br />
opvanginitiatief kinderopvang met prioriteit voor een aanbod op woensdagnamiddagen,<br />
snipper-, en vakantiedagen.<br />
Concrete actie : Tijdschema Wie Raming<br />
Budget<br />
<strong>2008</strong> € 0<br />
2009 € 0<br />
De gemeente start met de uitbouw van een volwaardig<br />
jeugdontmoetingscentrum. Eén van de functies zal de organisatie<br />
van kinderopvang zijn.<br />
In de aanloop naar het Joc zal dmv regelmatig overleg en<br />
plaatsbezoeken de concrete invulling worden gegeven aan<br />
infrastructuur, specifieke doelgroepen, werkmethoden,<br />
reglementeringen, vergunningen en subsidiemogelijkheden.<br />
Een werking kinderopvang wordt opgericht en infrastructuur<br />
wordt ingericht.<br />
In overleg met de betrokken partijen, wordt de algemene werking<br />
van de kinderopvang geëvalueerd en eventueel bijgestuurd.<br />
2010 Jeugddienst<br />
Raad voor<br />
Kinderopvang<br />
€ 5.000<br />
2011 € 117.250<br />
2012 € 97.250<br />
87
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
Operationele doelstelling III :<br />
Kwalitatieve en kwantitatieve verbetering van de communicatie over het<br />
opvang- en vrijetijdsaanbod in de gemeente.<br />
Motivering:<br />
De jeugddienst heeft reeds een informatiepakketje (“Piep”) met betrekking tot de<br />
opvangmogelijkheden in de gemeente en het vrijetijdsaanbod voor kinderen en jongeren.<br />
Dit is een losbladig pakketje waar per blad wijzigingen kunnen aangebracht worden.<br />
Dit pakket wordt nu reeds verspreid, maar de oplage mag hoger.<br />
De informatie is ook terug te vinden op de website van de gemeente.<br />
Er wordt gepleit voor een regelmatige verwijzing via het gemeenteblad.<br />
Actie 6: Communicatie over het opvang- en vrijetijdsaanbod naar ouders kwalitatief en<br />
kwantitatief uitbouwen.<br />
Concrete actie : Tijdschema Wie Raming<br />
Budget<br />
Het infopakketje “Piep” wordt zeer ruim verspreid in de 2007 Jeugddienst € 750<br />
gemeente: via de scholen, het OCMW, de zelfstandige<br />
kinderdagverblijven, de website, …. Ook bij de aangifte van een<br />
geboorte en bij de aanmelding van nieuwe gezinnen in de<br />
gemeente zal deze informatie meegegeven worden.<br />
Het infopakketje “Piep” wordt actueel op de website bijgehouden <strong>2008</strong> € 750<br />
en jaarlijks op papier bijgewerkt en verspreid.<br />
Het infopakketje “Piep” wordt actueel op de website bijgehouden 2009 € 750<br />
en jaarlijks op papier bijgewerkt en verspreid.<br />
Het infopakketje “Piep” wordt actueel op de website bijgehouden 2010 € 750<br />
en jaarlijks op papier bijgewerkt en verspreid.<br />
Het infopakketje “Piep” wordt actueel op de website bijgehouden 2011 € 750<br />
en jaarlijks op papier bijgewerkt en verspreid.<br />
Het infopakketje “Piep” wordt actueel op de website bijgehouden<br />
en jaarlijks op papier bijgewerkt en verspreid.<br />
2012 € 750<br />
Actie 7: De oprichting van een centraal meldpunt dat ouders sneller kan helpen bij het<br />
vinden van een opvangplaats.<br />
Concrete actie : Tijdschema Wie Raming<br />
Budget<br />
Mits extra personeelsondersteuning en de nodige onderlinge <strong>2008</strong> Jeugddienst € 6.850<br />
afspraken met alle opvanginitiatieven, kan de gemeente een<br />
centraal meldpunt organiseren waar de ouders met vragen terecht<br />
Raad voor<br />
kunnen.<br />
Kinderopvang<br />
In overleg met de betrokken partijen, wordt de werking van het 2009 € 3.700<br />
meldpunt geëvalueerd en eventueel bijgestuurd.<br />
In overleg met de betrokken partijen, wordt de werking van het 2010 € 3.700<br />
meldpunt geëvalueerd en eventueel bijgestuurd.<br />
In overleg met de betrokken partijen, wordt de werking van het<br />
meldpunt geëvalueerd en eventueel bijgestuurd.<br />
In overleg met de betrokken partijen, wordt de werking van het<br />
meldpunt geëvalueerd en eventueel bijgestuurd.<br />
2011 € 1.000<br />
Personeelskost<br />
overgenomen<br />
door actie 5<br />
2012 € 1.000<br />
Personeelskost<br />
overgenomen<br />
door actie 5<br />
88
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
Actie 8: Organiseren van een behoefteonderzoek.<br />
Concrete actie : Tijdschema Wie Raming<br />
Budget<br />
<strong>2008</strong> € 0<br />
Mits extra personeelsondersteuning kan, in overleg met de<br />
betrokken partijen en gemeentelijke diensten, in het kader van het<br />
op te richten jeugdontmoetingscentrum, een behoefteonderzoek<br />
2009 Jeugddienst € 4.450<br />
worden georganiseerd.<br />
Op basis van de resultaten van het behoefteonderzoek wordt er,<br />
in overleg met de betrokken actoren, een nieuwe werkplanning<br />
opgesteld.<br />
In overleg met de betrokken partijen, wordt de werkplanning<br />
geëvalueerd en eventueel bijgestuurd.<br />
In overleg met de betrokken partijen, wordt de werkplanning<br />
geëvalueerd en eventueel bijgestuurd.<br />
2010 Raad voor<br />
Kinderopvang<br />
OCMW<br />
€ 1.850<br />
2011 € 500<br />
Personeelskost<br />
overgenomen<br />
door actie 5<br />
2012 € 500<br />
Personeelskost<br />
overgenomen<br />
door actie 5<br />
8. Advies gemeentelijke raad voor de Kinderopvang<br />
De in dit <strong>beleidsplan</strong> opgenomen strategische doelstellingen en acties werden door de<br />
adviesraad unaniem goedgekeurd tijdens haar vergadering van 20 november 2007.<br />
9. Planning verdere werking van de gemeentelijke raad voor<br />
kinderopvang<br />
De gemeentelijke raad voor kinderopvang volgt het beleid wat betreft kinderopvang<br />
verder op. Haar werking ligt in de statuten en het huishoudelijk reglement vast.<br />
(gemeenteraad 30/10/07)<br />
Het <strong>beleidsplan</strong> kinderopvang, geïntegreerd in het <strong>lokaal</strong> <strong>sociaal</strong> <strong>beleidsplan</strong> is zes jaar<br />
geldig en zal jaarlijks door de raad voor kinderopvang geëvalueerd worden.<br />
Bijlagen<br />
- Statuten gemeentelijke raad voor kinderopvang<br />
- Huishoudelijk reglement voor gemeentelijke raad voor kinderopvang<br />
89
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
INHOUDSTAFEL<br />
VOORWOORD........................................................................... 1<br />
HOOFDSTUK 1: INLEIDING .......................................................... 2<br />
1. PROCESBESCHRIJVING ............................................................ 2<br />
1.1 WETTELIJK KADER ............................................................... 2<br />
1.2 INHOUDELIJKE AFBAKENING................................................... 2<br />
1.3 PROJECTSTRUCTUUR ............................................................. 3<br />
1.3.1 GEMEENTERAAD EN RAAD VOOR MAATSCHAPPELIJK WELZIJN ........ 3<br />
1.3.2 STUURGROEP .................................................................... 4<br />
1.3.3 COÖRDINATOR ................................................................. 4<br />
1.4 PARTICIPATIE..................................................................... 4<br />
1.5 AFSTEMMING MET ANDERE PLANNEN ........................................ 7<br />
HOOFDSTUK 2: OMGEVINGSANALYSE.............................................. 8<br />
2.1. ANALYSE VAN DE BESCHIKBARE CIJFERS ................................... 8<br />
A. BESTUURLIJKE GEGEVENS........................................................ 8<br />
B. ALGEMENE DEMOGRAFISCHE GEGEVENS. ...................................... 10<br />
1. BEVOLKINGSOMVANG EN –DICHTHEID ......................................... 10<br />
1.1 OMVANG ........................................................................... 10<br />
1.2 DICHTHEID ........................................................................ 10<br />
2. LOOP VAN DE BEVOLKING ........................................................ 10<br />
2.1 GEBOORTEN, OVERLIJDENS, NATUURLIJK ACCRES......................... 10<br />
2.2 .MIGRATIE......................................................................... 10<br />
90
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
3. SAMENSTELLING VAN DE BEVOLKING.......................................... 11<br />
3.1 SAMENSTELLING NAAR GESLACHT ............................................ 11<br />
3.2 .SAMENSTELLING NAAR LEEFTIJD ............................................ 11<br />
3.3 SAMENSTELLING NAAR NATIONALITEIT .................................... 11<br />
3.4 GEZINSSAMENSTELLING ........................................................ 11<br />
C. CIJFERGEGEVENS NAAR THEMA ................................................. 12<br />
1. INDIVIDUELE MAATSCHAPPELIJKE DIENSTVERLENING ..................... 12<br />
1.1 FINANCIËLE HULPVERLENING .................................................. 12<br />
1.2 NIET-FINANCIËLE HULPVERLENING........................................... 13<br />
2. .ZORG EN GEZONDHEID .......................................................... 13<br />
2.1 ALGEMENE ZIEKENHUIZEN EN GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG....... 13<br />
2.2 DAGVERZORGING, CENTRA VOOR KORTVERBLIJF EN LDC ................. 13<br />
2.3 RUSTHUIZEN EN SERVICEFLATS............................................... 13<br />
2.4 THUISZORG ....................................................................... 14<br />
2.5 .KINDER- EN JEUGDZORG....................................................... 14<br />
3. WONEN .............................................................................. 14<br />
3.1 WOONOMGEVING................................................................. 14<br />
3.2 BODEMBENUTTING ............................................................... 15<br />
3.3 WONINGBESTAND................................................................ 15<br />
3.4 WONINGMARKT ................................................................... 16<br />
3.5 SOCIALE HUISVESTING ......................................................... 16<br />
4. WERKEN ............................................................................. 16<br />
91
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
4.1 AANGIFTEN ....................................................................... 16<br />
4.2 ONDERNEMINGEN ................................................................ 17<br />
4.3 WERKGELEGENHEID, WERKZAAMHEID, TEWERKSTELLING................. 17<br />
4.4 SOCIALE TEWERKSTELLING..................................................... 17<br />
4.5 KINDEROPVANG ................................................................... 17<br />
5. CULTURELE EN MAATSCHAPPELIJKE ONTPLOOIING.......................... 18<br />
5.1 ONDERWIJS EN VORMING ...................................................... 18<br />
5.2 CULTUUR EN VRIJE TIJD ....................................................... 18<br />
5.2.1 CULTUURRAAD .................................................................. 18<br />
5.2.2 CULTURELE INFRASTRUCTUUR ............................................... 18<br />
5.2.3 WOORD, MUZIEK EN KUNSTEN .............................................. 18<br />
5.2.4 SPORT............................................................................ 20<br />
5.2.5 VERENIGINGEN ................................................................. 20<br />
5.2.6 JEUGDWERK ..................................................................... 20<br />
5.3 TOERISME ......................................................................... 21<br />
2. THEMATISCHE ANALYSE.......................................................... 22<br />
2.1. INDIVIDUELE SOCIALE HULPVERLENING .................................... 22<br />
2.1.1 HULPVRAGEN SOCIALE DIENST OCMW ..................................... 22<br />
2.1.1.1 KWANTITATIEF .............................................................. 22<br />
2.1.1.2 INHOUDELIJK ................................................................ 22<br />
2.1.2 TOEGANKELIJKHEID VAN DE HULPVERLENING ............................ 22<br />
2.1.2.1 AANBODZIJDE ............................................................... 22<br />
92
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
2.1.2.2 VRAAGZIJDE.................................................................. 23<br />
2.2. JEUGD ............................................................................. 23<br />
2.2.1 JEUGDONTMOETINGSCENTRUM ............................................. 23<br />
2.2.2 FINANCIELE DREMPELS ....................................................... 24<br />
2.2.3 RONDHANGENDE JONGEREN ................................................. 24<br />
2.2.4 WIJKWERKING ................................................................. 25<br />
2.2.5 KINDEROPVANG................................................................. 25<br />
2.3. WONEN ........................................................................... 25<br />
2.3.1 DE NOOD AAN BIJKOMENDE SOCIALE WONINGEN. ..................... 25<br />
2.3.1.1 MAATSCHAPPIJEN VOOR SOCIALE HUISVESTING. .................... 25<br />
2.3.1.2 OCMW EN GEMEENTE ....................................................... 26<br />
2.3.1.3 HET SOCIAAL VERHUURKANTOOR. ....................................... 26<br />
2.3.1.4 VLAAMSE REGERING......................................................... 26<br />
2.3.2 BETAALBARE BOUWGRONDEN. ............................................... 27<br />
2.4. WERKEN ........................................................................... 27<br />
2.4.1 PLAATSELIJK WERKGELEGENHEIDSAGENTSCHAP ......................... 28<br />
2.4.2 ARBEIDSTRAJECTBEGELEIDING.............................................. 28<br />
2.4.3 SOCIALE TEWERKSTELLING .................................................. 28<br />
2.5. SENIOREN ........................................................................ 29<br />
2.5.1 LEVENSLANG WONEN ......................................................... 30<br />
2.5.2 LOKAAL DIENSTENCENTRUM ................................................. 31<br />
2.5.3 MOBILITEIT EN ACTIVITEITEN ............................................. 32<br />
93
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
2.5.4 THUISZORGONDERSTEUNENDE DIENSTEN ................................ 32<br />
2.5.5 WACHTLIJSTEN IN DE RESIDENTIELE OPVANG .......................... 33<br />
HOOFDSTUK 3:MEERJARENPLAN .................................................... 34<br />
3.1. INDIVIDUELE SOCIALE HULPVERLENING .................................... 34<br />
3.1.1 VISIE ............................................................................ 34<br />
3.1.2 ACTIES .......................................................................... 34<br />
3.2. JEUGD ............................................................................. 36<br />
3.2.1 VISIE ............................................................................ 36<br />
3.2.1.1. .EEN JEUGDONTMOETINGSCENTRUM ................................... 36<br />
3.2.1.2. DREMPELS IN DE SOCIALE EN CULTURELE PARTICIPATIE. .......... 36<br />
3.2.1.3. .DE GEHANDICAPTE JONGEREN .......................................... 36<br />
3.2.2 ACTIES .......................................................................... 36<br />
3.3. WONEN ........................................................................... 38<br />
3.3.1 VISIE ............................................................................ 38<br />
3.3.1.1. WONINGEN .................................................................. 38<br />
3.3.1.1.1 BETAALBARE WONINGEN. ............................................... 38<br />
3.3.1.1.2 AANBOD VOOR SOCIAAL ZWAKKEREN ................................. 38<br />
3.3.1.2. WOONOMGEVING ........................................................... 38<br />
3.3.1.2.1 LEEFBAARHEIDPROBLEMEN............................................... 38<br />
3.3.1.2.2 HET NIEUW SOCIAAL HUURBESLUIT ALS HEFBOOM ................ 39<br />
3.3.1.2.3 COMMUNICATIE ........................................................... 39<br />
3.3.2 ACTIES .......................................................................... 39<br />
94
Lokaal Sociaal Beleid <strong>Bonheiden</strong><br />
3.4. WERKEN ........................................................................... 41<br />
3.4.1 VISIE ............................................................................ 41<br />
3.4.2 ACTIES .......................................................................... 41<br />
3.5. SENIOREN ........................................................................ 42<br />
3.5.1 VISIE ............................................................................ 42<br />
3.5.2 ACTIES .......................................................................... 44<br />
HOOFDSTUK 4: TAAKVERDELING EN WERKAFSPRAKEN.......................... 46<br />
1. PROTOCOL VAN BESTUURSAKKOORD GEMEENTE – OCMW 2007 – 2012.... 46<br />
2. SAMEN AAN EEN LOKAAL SOCIAAL BELEID WERKEN. ....................... 46<br />
2.1 LOKAAL SOCIAAL BELEID ....................................................... 46<br />
2.2 TAAKAFSPRAKEN GEMEENTE – OCMW ......................................... 46<br />
2.3 FINANCIËN ........................................................................ 48<br />
2.4 EVALUATIE ........................................................................ 48<br />
HOOFDSTUK 5: BETROKKENHEID ................................................... 49<br />
1. JEUGD ............................................................................... 49<br />
2. SENIOREN .......................................................................... 50<br />
3. ALGEMENE SOCIALE DIENSTVERLENING....................................... 51<br />
4. .JEUGDVERENIGINGEN............................................................ 52<br />
5. THUISVERPLEGING EN MANTELZORG ........................................... 52<br />
HOOFDSTUK 6: SECTORALE PLANVERPLICHTINGEN ............................. 53<br />
LOKAAL BELEIDSPLAN KINDEROPVANG ............................................ FOUT!<br />
BLADWIJZER NIET GEDEFINIEERD.<br />
95